آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی مصوب 1387

شورای عالی اجرای سیاست های كلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی در جلسه مورخ 27 /11 /1387 به استناد تبصره (1) بند (الف) ماده (40) قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی‌،‌ اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اجرای سیاست های كلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی و بر اساس پیشنهاد هیأت واگذاری، آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی موضوع جزء (8) بند (الف) ماده (40) قانون یاد شده را با رعایت تبصره (3) ماده (20) این قانون به شرح زیر تصویب نمود:

آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی مصوب 1387,11,27با اصلاحات و الحاقات بعدی

ماده 1 ـ فروش ترجیحی و اقساطی حداكثر پنج درصد (5 %) از سهام بنگاه های مشمول واگذاری به پیشنهاد سازمان خصوصی سازی و تصویب هیأت واگذاری به مدیران، كاركنان و بازنشستگان همان بنگاه و همچنین فروش اقساطی حداكثر پنج درصد (5 %) از سهام بنگاه های مزبور به سایر مدیران با تجربه، متخصص و كارآمد بر اساس ضوابط این آیین نامه مجاز است.

بخش اول) فروش ترجیحی و اقساطی سهام به مدیران، كاركنان و بازنشستگان همان بنگاه

ماده 2 

در فروش سهام بنگاه ها، تخصیص سهام ترجیحی از اولویت برخوردار است و فروش آن به مدیران، كاركنان و بازنشستگان همان بنگاه مورد واگذاری، منوط به ارایه تقاضای كتبی افراد متقاضی به صورت جمعی است.

تبصره ـ واگذاری سهام به مدیران و كاركنان دارای اولویت بالاتری است و چنانچه پس از واگذاری سهام به این افراد، همچنان سهام قابل واگذاری بنگاه موجود باشد، سهام مزبور به بازنشستگان همان بنگاه تعلق می گیرد.

ماده 3 

مدیران و كاركنانی كه در زمان واگذاری سهام ترجیحی در بنگاه مشمول واگذاری شاغل یا مامور (اعم از رسمی یا قراردادی) بوده و دارای حداقل یك سال سابقه كار باشند و همین مدت پرداخت حق بیمه ولو به صورت غیرمستمر توسط بنگاه مزبور داشته باشند، واجد شرایط خرید سهام ترجیحی هستند. واگذاری سهام ترجیحی مطابق قراردادی است كه توسط سازمان خصوصی سازی با متقاضیان منعقد می شود.

تبصره 1 واگذاری سهام به مدیران و كاركنان ماموری كه پرداخت حق بیمه یا كسور بازنشستگی آنان از مبدأ مأموریت صورت می گیرد مجاز نیست. همچنین كاركنان و مدیران بنگاه مورد واگذاری مأمور در سایر بنگاه ها كه حداقل دارای یك سال سابقه كار باشند و همین مدت پرداخت حق بیمه ولو به صورت غیرمستمر توسط بنگاه مورد واگذاری داشته باشند نیز مشمول دریافت سهام ترجیحی خواهند بود.

تبصره 2(اصلاحی 04ˏ03ˏ1390)ـ افراد واجد شرایط شاغل در آن دسته از بنگاه‌های سرمایه‌پذیر كه بیش از پنجاه درصد (50%) سرمایه آن‌ها متعلق به بنگاه مورد واگذاری باشد نیز در صورت تقاضا می‌توانند از سهام ترجیحی بنگاه مورد واگذاری برخوردار شوند. نحوه واگذاری سهام ترجیحی مربوط به شركت‌های ادغام‌شده یا تحصیل‌شده و معاملات همزمان (بنگاه‌های تولید آب و برق و بنگاه‌های بهره‌بردار) با پیشنهاد سازمان خصوصی‌سازی و تصویب هیأت واگذاری خواهدبود.

ماده 4 

میزان سهام ترجیحی قابل تخصیص به هر یك از افراد واجد شرایط موضوع ماده (3) این آیین نامه حداكثر تا سقف ده برابر میانگین شش ماهه آخرین مبلغ حقوق و مزایای مستمر دریافتی متقاضیان بر اساس احكام حقوقی آن ها است.

ماده 5 

آن دسته از بازنشستگان بنگاه مورد واگذاری كه پیش از این سهام عدالت دریافت نكرده باشند، می توانند با رعایت تبصره ماده (2) این آیین نامه از سهام ترجیحی بنگاه حداكثر تا سقف ده برابر میانگین شش ماهه آخرین مبلغ حقوق و مزایای مستمر دریافتی بر اساس احكام حقوقی برخوردار شوند.

تبصره 1 ـ استفاده هم زمان از مزایای سهام عدالت و سهام ترجیحی مجاز نیست و چنانچه بازنشستگان مشمول این ماده قبلا از مزایای سهام عدالت استفاده كرده باشند، در صورت تمایل به برخورداری از سهام ترجیحی، می بایستی ابتدا سهام عدالت دریافتی را مسترد نمایند.

تبصره 2 (الحاقی 22ˏ05ˏ1397)برای افرادی كه پس از تاریخ 1 /1 /1396 متقاضی دریافت سهام ترجیحی بوده و یا هستند، ماده فوق و تبصره ذیل آن لازم الرعایه نمی باشد.

ماده 6 

اشخاص واجد شرایط می بایستی حداكثر سی روز پس از تاریخ اولین آگهی عرضه سهام یا اعلام سازمان خصوصی سازی به بنگاه مشمول واگذاری، درخواست خود را مطابق ماده (2) این آیین نامه به سازمان مذكور تسلیم نمایند. در غیر این صورت سازمان خصوصی سازی سهام مورد نظر را با شرایط سایر سهام بنگاه مورد واگذاری به فروش می رساند.

ماده (6) مكرر (الحاقی 21ˏ11ˏ1393)واگذاری سهام ترجیحی به كلیه كاركنان شاغل و بازنشسته كه در زمان فروش سهام بنگاه مشمول واگذاری واجد شرایط دریافت سهام ترجیحی بوده اند ولی از مزایای آن در مقطع مذكور برخوردار نشده اند، از محل مانده سهام ترجیحی جذب نشده بنگاه مورد واگذاری با رعایت سقف حداكثر 5 درصد و با رعایت سایر مفاد این آیین نامه مجاز است.

 

ماده7(اصلاحی 04ˏ03ˏ1390)

هر یك از افراد واجد شرایط و داوطلب خرید مكلفند ثمن معامله را تماماً به صورت اقساط حداكثر طی مدت ده (10) سال بدون احتساب سود فروش اقساطی تأدیه نمایند. دریافت اقساط در درجه اول از محل سود قابل تخصیص به سهام‌داران به عنوان تأدیه بخشی از بدهی خریداران مشمول این آیین‌نامه تأمین می‌شود و در صورتی كه پرداخت اقساط از محل سود سالیانه میسر و كافی نباشد، شركت واگذارشده معادل بدهی كاركنان در سقـف مدت قرارداد، از حقوق و مزایای آنان كسـر و به سـازمان خصوصی‌سازی پرداخت می‌نماید. این موضوع با موافقت كاركنان و با تعهد شركت ذی‌ربط در قراردادهای واگذاری سهام ترجیحی درج و به تایید شركت مزبور می‌رسد.

تبصره ـ در صورت قطع رابطه شغلی اشخاص ذی نفع موضوع ماده (3) این آیین نامه با بنگاه مربوط، بنگاه های مزبور مكلفند تعهد پرداخت اقساط بطور سالانه متضمن آدرس كامل افراد یاد شده را اخذ نمایند.

بخش دوم) فروش اقساطی سهام به سایر مدیران باتجربه، متخصص و كارآمد

ماده 8 

با هدف ارتقای دانش مدیریت و توسعه توانمندی در بنگاه مورد واگذاری، اعضاء هیأت مدیره، مدیرعامل و سایر افراد دارای عناوین مشابه دارای حداقل دو سال تجربه مدیریت در زمینه فعالیت بنگاه مورد واگذاری و سایر مدیران ارشد با مدرك تحصیلی دانشگاهی كه دارای حداقل دو سال تجربه مدیریت در امور مهندسی (طراحی، نظارت، بازرسی)، تولید و اجرا (مدیریت تولید و یا مدیریت اجرایی) و مدیریت بهره برداری (اداری، فروش، بازرگانی، پشتیبانی و مالی) در زمینه فعالیت بنگاه مورد واگذاری و یا پنج سال تجربه مدیریت هم تراز در بنگاه ها و واحدهای مشابه یا صنایع (بخش اقتصادی) مرتبط (بر اساس آخرین طبقه بندی ISIC) هستند، با شرایطی كه به پیشنهاد سازمان خصوصی سازی به تصویب هیأت واگذاری خواهد رسید، مشمول دریافت سهام موضوع این ماده هستند.

تبصره ـ مدیران موضوع این ماده مكلفند مدارك لازم برای احراز شرایط مندرج در این ماده را به سازمان خصوصی سازی تسلیم نمایند.

ماده 9 

تمامی مدیران با تجربه، متخصص و كارآمد دارای شرایط مندرج در ماده (8) این آیین نامه می توانند درخواست خرید اقساطی سهام بنگاه مورد واگذاری را به سازمان خصوصی سازی ارائه نمایند. سازمان مذكور مجاز است بر حسب درخواست كتبی افراد یاد شده، پس از تصویب هیأت واگذاری حداكثر پنج درصد سهام بنگاه را برای فروش به آنان اختصاص دهد. میزان سهام قابل تخصیص به هر یك از افراد واجد شرایط حداكثر تا سقف بیست برابر میانگین شش ماهه آخرین مبلغ حقوق و مزایای مستمر دریافتی متقاضیان بر اساس احكام حقوقی آن ها است.

ماده 10 

مدیران واجد شرایط موضوع این بخش می بایستی حداكثر ظرف بیست (20) روز كـاری پس از تاریخ اولین آگهی عرضه سهام بنگاه، درخواست كتبی خود را به سازمان خصوصی سازی تسلیم نمایند. سازمان خصوصی سازی مكلف است حداكثر ظرف مدت بیست (20) روز كاری نتیجه بررسی خود را به متقاضیان اعلام نماید.

تبصره 1 ـ در صورتی كه مدیران فوق الذكر طی مدت تعیین شده در این ماده درخواست خود را به سازمان خصوصی سازی تسلیم ننمایند، سازمان مزبور مجاز است سهام مورد نظر را با شرایط سایر سهام بنگاه مورد واگذاری به فروش برساند.

تبصره 2 ـ چنانچه مجموع تقاضاها از سقف سهام قابل واگذاری موضوع این بخش بیشتر شود، سهام قابل اختصاص به هر یك از متقاضیان به تناسب مازاد كاهش می یابد.

ماده 11 

متقاضیان واجد شرایط مكلفند معادل بیست درصد ارزش معامله را به صورت نقدی پرداخت و بقیه آن را طی مدت بازپرداخت اقساط بلوكی مندرج در آگهی بدون احتساب سود فروش اقساطی تأدیه نمایند. دریافت اقساط هر سال از محل سود قابل تخصیص به سهامداران به عنوان تأدیه بخشی از بدهی خریداران تأمین می شود و در صورت عدم كفایت آن، خریداران مكلفند باقی مانده اقساط را پرداخت نمایند.

ماده 12 

انواع ضمانت های معتبر قابل دریافت از مدیران موضوع این بخش عبارتند از:
الف) ضمانت نامه بانكی.
ب) ضمانت نامه بیمه ای.
ج) وثیقه ملكی معادل نود درصد (90 %) ارزش كارشناسی رسمی آن.
د) انواع اوراق مشاركت كه از سوی دولت یا بانك ها تضمین شده باشد.
هـسهام سایر شركت های سهامی عام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به مأخذ هفتاد درصد (70 %) ارزش روز آن.
و) سفته.
ز) مطالبات قطعی شده قراردادها از سوی دستگاه های اجرایی و ذی حسابان مربوط.
ح) تركیبی از موارد فوق.

تبصره 1 ـ تسلیم ضمانت های فوق حداقل معادل پنجاه درصد بخش اقساطی ثمن معامله الزامی است. در هر صورت سهام مورد معامله تا تسویه كامل اقساط بدهی مدیران موضوع این ماده در وثیقه سازمان خصوصی سازی باقی می ماند. در ضمن در این گونه موارد، تعهد اشخاص مذكور مبنی بر وثیقه گذاردن اسناد مالكیت سهام مورد معامله، نزد سازمان خصوصی سازی الزامی است.

تبصره 2 ـ مدیران موضوع این ماده به منظور تضمین ایفای تعهدات خود می بایستی ضمن عقد واگذاری وكالت بلاعزل رسمی مبنی بر تفویض اختیار به سازمان خصوصی سازی برای تملیك یا انتقال باقی مانده سهام مورد معامله تا سقف مطالبات خود مشروط به عدم پرداخت اقساط از سوی خریدار به هر شخص و با هر شرایط و به هر قیمتی كه صلاح بداند، تنظـیم و در زمان امضای اسناد نقل و انتـقال سهام به سازمان خصوصی سازی تسلیم نمایند.

بخش سوم) سایر موارد

ماده 13 

قیمت سهام موضوع این آیین نامه، معادل قیمت تعیین شده بر اساس مفاد آیین نامه شیوه های قیمت گذاری بنگاه ها و نحوه اعمال شیوه های مذكور موضوع جزء (3) بند (الف) ماده (40) قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اجرای سیاست های كلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی، توسط سازمان خصوصی سازی محاسبه و اعمال می شود.

ماده 14 

آزادسازی، صدور و تحویل اوراق سهام خریداری شده به نام خریدار كه اقساط سالانه آن در هر سال پرداخت می شود، حسب مورد از طریق بورس اوراق بهادار یا شركت مربوط مجاز است. اوراق سهام تسویه نشده خریداران نیز تا پایان مدت قرارداد در وثیقه سازمان خصوصی سازی باقی خواهد ماند و تا تسویه كامل آن، توسط خریدار قابل انتقال به غیر نخواهد بود.

ماده 15 

در صورت عدم پرداخت اقساط بعد از شش ماه از سقف زمانی مجاز برای تقسیم سود هر سال مالی در شركت و به هر دلیل، سازمان خصوصی سازی مجاز است به میزان مبلغ بدهی تسویه شده سهام مورد وثیقه را آزاد و در اختیار ذی نفع قرار دهد و نسبت به فروش باقی مانده سهام به سایرین با رعایت مقررات مربوط اقدام نماید. این موضوع باید در قراردادهای منعقده قید شود.

ماده 16 

كارمزد فروش سهام موضوع این آیین نامه به روش ساده محاسبه و در ابتدای دوره تخصیص سهام توسط سازمان خصوصی سازی اعمال خواهد شد. نرخ كارمزد مورد نظر مطابق تعرفه ای خواهد بود كه بنا به پیشنهاد سازمان خصوصی سازی به تصویب هیأت واگذاری خواهد رسید.

ماده 17 

در صورتی كه به سهام واگذار شده موضوع این آیین نامه افزایش سرمایه تعلق گیرد، سهام افزایش یافته نیز به تبع سهام اولیه در وثیقه سازمان خصوصی سازی قرار می گیرد. معادل ریالی آورده سهامداران یا طلب آنها از شركت و سود سهمی از این حكم مستثنی است و در وثیقه قرار نمی گیرد.

ماده 18 

افرادی كه در گذشته و در چارچوب قوانین مربوط از طریق سازمان خصوصی سازی با تسهیلات مقرر سهام ترجیحی خریداری نموده اند، مشمول تسهیلات موضوع این آیین نامه نخواهند بود. اشخاصی كه در گذشته از طریق سازمان مالی گسترش مالكیت واحدهای تولیدی سهام دریافت نموده اند، از این حكم مستثنی هستند.

ماده 19 

امكان برخورداری از تسهیلات موضوع این آیین نامه فقط برای یك بار وجود دارد.

وزیر امور اقتصادی و دارایی – سید شمس الدین حسینی