آیین‌نامه تجهیز منابع پولی مصوب 1362

هیئت وزیران در جلسه مورخ 1362/9/27 براساس پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارائی، آئین‌نامه فصل دوم قانون عملیات بانكی بدون ربا (‌بهره) مصوب 1362/6/8 مجلس شورای اسلامی را تحت عنوان آئین‌نامه تجهیز منابع پولی به شرح زیر تصویب نمودند.

آئین‌نامه تجهیز منابع پولی مصوب 1362,09,27

سپرده‌های قرض‌الحسنه

ماده 1 

بانكها تحت هر یك ازعناوین ذیل به قبول سپرده قرض‌الحسنه مبادرت می‌نمایند.
‌الف – جاری
ب ـ پس‌انداز

ماده 2 

استرداد اصل سپرده‌های قرض‌الحسنه توسط بانكها تعهد و تضمین میگردد و بانكها مكلفند عندالمطالبه اصل سپرده‌های قرض‌الحسنه را مسترد ‌نمایند.

ماده 3 

بانكها میتوانند بمنظورتجهیزسپرده‌های قرض‌الحسنه، بدون تعهد و قرارداد با سپرده‌گذار، هریك و یا تمام امتیازات ذیل را به سپرده‌گذاران اعطا‌ء نمایند.
1
ـ اعطای جوائز غیر ثابت نقدی یا جنسی.
2
ـ تخفیف و یا معافیت از پرداخت كارمزد خدمات بانكی.
3
ـ دادن حق تقدم برای استفاده از تسهیلات اعطائی بانكی. نوع، میزان، حداقل و حداكثر امتیازات مذكور بتصویب شورای پول و اعتبار خواهد رسید.

ماده 4 

سپرده‌های قرض‌الحسنه جزء منابع بانك محسوب میشود.

ماده 5 

از تاریخ اجرای قانون هرگونه وجه بحسابهای پس‌انداز موجود مجازنمیباشد بانكها با موافقت صاحبان حسابهای پس‌انداز موجود بتدریج تا ‌پایان سال 1363 نسبت به تبدیل این حسابها بیكی ازانواع سپرده‌های موضوع ماده 3 قانون اقدام خواهند نمود. با انقضای مدت مذكور، سپرده‌های پس انداز‌موجود كه تبدیل به عناوین جدید نشده باشند، حساب پس‌انداز قرض‌الحسنه تلقی خواهند شد.

سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار

ماده 6 

بانك‌ها سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار را بصورت سپرده‌های سرمایه‌گذاری كوتاه مدت و بلند مدت قبول می‌نمایند.

ماده 7 

مدت و سایرشرایط سپرده‌های سرمایه‌گذاری كوتاه مدت و بلند مدت وهمچنین امتیازات این قبیل سپرده‌ها طبق ماده 6 قانون به تصویب شورای‌ پول و اعتبار خواهد رسید.

ماده 8 

بانكها استرداد اصل سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار را تعهد و یا بهزینه خود بیمه مینمایند.

ماده 9 

بانكها سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار را كه در بكارگرفتن آنها وكیل میباشند، بعنوان منابع سپرده‌گذار، درامورمشاركت، مضاربه، اجاره بشرط‌ تملیك، معاملات اقساطی، مزارعه، مساقات سرمایه‌گذاری مستقیم، معاملات سلف و جعاله مورد استفاده قرار میدهند.

تبصره ـ قبول سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار برای مصرف در یك طرح خاص، طبق مقررات مربوط، مجاز است، شمول حكم ماده 8 در مورد این قبیل‌ سپرده‌ها منوط به درج آن در قرارداد مربوطه میباشد.

ماده 10 

بهیچ یك از سپرده‌های دریافتی تحت عنوان سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌داررقم تعیین شده از قبل بعنوان سود پرداخت نخواهد شد. منافع ‌حاصله ازعملیات موضوع ماده 9 براساس قرارداد منعقده، متضمن وكالت، بین بانك و سپرده‌گذار متناسب با مدت و مبالغ سپرده‌های سرمایه‌گذاری پس از‌وضع سپرده‌های قانونی مربوط و رعایت سهم منابع بانك به نسبت مدت و مبلغ دركل وجوه بكارگرفته شده در این عملیات تقسیم خواهد شد.

تبصره 1 ـ حق‌الوكاله بكارگیری سپرده‌های سرمایه‌گذاری از سهم منافع سپرده‌گذاران كسر خواهد شد.‌میزان حداقل و حداكثر حق‌الوكاله بتصویب شورای پول‌ و اعتبار خواهد رسید.

تبصره 2 ـ در قراردادهای منعقده بین بانك و سپرده‌گذار قید مصالحه منافع، مصرف مشاع سپرده و نحوه محاسبه و پرداخت منافع الزامی است.

ماده 11 

بانكها درتامین منابع لازم جهت تسهیلات اعطائی عملیات موضوع ماده 9 اولویت بمنابع سپرده‌گذار خواهند داد. در صورتیكه مجموع تسهیلات‌ اعطائی موضوع امور ماده 9 كمتر و یا مساوی مجموع سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار پس از وضع سپرده‌های قانونی مربوط، باشد تمام منافع موضوع این‌ماده بین سپرده‌گذاران تقسیم خواهد شد. در صورتیكه مجموع تسهیلات اعطائی بانكها برای این امور بیشتر از مجموع این قبیل سپرده‌ها باشد مابه‌التفاوت، ‌سهم منابع بانك محسوب خواهد شد.

ماده 12 

تمدید سررسید سپرده‌های ثابت موجود نزد بانكها از تاریخ سررسید مربوط، تحت همین عنوان مجاز نمیباشد. درهرحال، در صورتیكه ‌سپرده‌های ثابت، كه سررسید آنها از پایان اسفند سال 1363 تجاوز نماید و حداكثر تا تاریخ موصوف با موافقت ذینفع بیكی ازعناوین جدید موضوع ماده سه ‌قانون تبدیل نگردد در انقضای مدت مذكور بحساب بستانكاران متفرقه منظور خواهد شد. بانكها مكلفند پس از سررسید، آندسته از سپرده‌هائی كه تبدیل بعناوین جدید نشده‌اند وهمچنین پس از پایان اسفند سال 1363 در مورد كلیه حسابهای سپرده ثابت موجود در آن تاریخ كه بحساب بستانكاران متفرقه منظور‌شده‌اند، مراتب را حداكثر ظرف مدت یكماه، جهت تعیین تكلیف، كتباً به سپرده‌گذاران اطلاع دهند.

میرحسین موسوی – نخست‌وزیر