آیین نامه اجرایی قانون مجازات اشتغال به حرفه کاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه کار مصوب 1380

هیئت وزیران در جلسه مورخ11/5/1383 بنابه پیشنهاد شماره90940 مورخ28/10/1382 وزارت كار و امور اجتماعی و به استناد تبصره (4) ماده واحده قانون مجازات اشتغال به حرفه كاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه كار ـ مصوب 1380ـ آیین نامه اجرایی قانون یادشده را به شرح زیر تصویب نمود:

آیین نامه اجرایی قانون مجازات اشتغال به حرفه كاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه كار ـ مصوب 1380

فصل اول ـ كلیات و تعاریف

ماده 1

در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بكار می روند:
الف ـ كـاریابی: موسسات و دفـاتر مشـاوره شغلی و حرفه ای بـرای كاریابی غیردولتی در داخل كشور و یا مجاز به اعزام نیروی كار به خارج از كشور كه توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی تاسیس می شوند.
ب ـ وزارت:وزارت كار و امور اجتماعی.
پ ـ هیئت: هیئت موضوع ماده (7) این آیین نامه.
ت ـ اداره كل استان: اداره كل كار و امور اجتماعی استان مربوط.
ث ـ قانون: قانون مجازات اشتغال به حرفه كاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه كار ـ مصوب 1380ـ

ماده 2

متقاضیان تاسیس كاریابی ها موظفند طبق قانون و ضوابط و مقررات مندرج در این آیین نامه از وزارت، مجوز فعالیت اخذ كنند.

ماده 3

تمامی كاریابی های دارای مجوز رسمی كمافی السابق دارای اعتبار می باشند.

ماده 4

مجوز فعالیت كاریابی به نام اشخاص حقیقی یا حقوقی كه صلاحیت آنها براساس مواد(11) و (12) این آیین نامه تایید می شود، صادر می گردد.

تبصره 1ـ اشخاص حقیقی و حقوقی موظف به رعایت ضوابط این آیین نامه و مسئول و پاسخگو به مراجع ذی صلاح می باشند.

تبصره 2ـ درصورت تغییر مدیر، موسسات حقوقی موظفند فرد واجد شرایط دیگری را معرفی نمایند تا مجوز به نام وی صادر شود. درغیراین صورت تا تعیین مدیر جدید دفتر كاریابی مجاز به فعالیت نخواهد بود.

ماده 5 

امتیاز كاریابی قابل انتقال به غیر نمی باشد. درصورت عدم ادامه كار مدیر به هر علت تا تعیین مدیرجدید، كاریابی مجاز به ادامه فعالیت نیست.

ماده 6

برای ارایه خدمات كاریابی به زنان جوینده كار، كاریابی ها موظفند حداقل یك نفر كارشناس زن استخدام نمایند.

ماده 7

هیئتی مركب از افراد زیر به منظور انجام وظایفی كه در این آیین نامه مقرر شده است، در وزارت تشكیل می شود:
الف ـ مدیركل هدایت نیروی كار وزارت.
ب ـ مدیركل دفتر توسعه اشتغال خارج از كشور وزارت.
پ ـ مدیركل دفتر سیاستگذاری راهبردی اشتغال وزارت.
ت ـ مدیركل دفتر اشتغال زنان وزارت (درمورد كاریابی های داخلی) و مدیركل دفتر روابط بین الملل وزارت (درمورد كاریابی های خارج از كشور).
ث ـ دو نفر نماینده به انتخاب شورای عالی كار (یك نفر نماینده كارفرما و یك نفر نماینده كارگر).
ج ـ نماینده سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور.
چ ـ یك نماینده از وزارت امور خارجه (كمیته ماده (7) مربوط به كاریابی های خارج از كشور).
ح ـ نماینده سازمان ملی جوانان.

تبصره 1ـ احكام اعضاء توسط وزیر كار و امور اجتماعی صادر می شود.

تبصره 2ـ جلسات مربوط به اعطای مجوز كاریابی داخلی با ریاست مدیركل هدایت نیروی كار و جلسات مربوط به اعطای مجوز كاریابی خارجی با ریاست مدیركل توسعه اشتغال در خارج از كشور تشكیل می گردد.

تبصره 3ـ جلسات باحضور دوسوم اعضاء رسمی و رای اكثریت ملاك است.

ماده 8

وظایف هیئت به شرح زیر است:
الف ـ نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه.
ب ـ بررسی و تایید صلاحیت اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی كاریابی واجد شرایط پس از ارایه توسط اداره كل استان.
پ ـ تعیین ضوابط مربوط به مكان، امكانات و تجهیزات موردنیاز كاریابی ها در چهارچوب ضوابط و مقررات قانونی.

ماده 9

مجوز ایجاد كاریابی ها پس از انجام مراحل پیش بینی شده در این آیین نامه توسط اداره كل هدایت نیروی كار (كاریابی های داخلی) و اداره كل توسعه اشتغال در خارج از كشور (كاریابی های خارجی) صادر می گردد.

ماده 10

درصورت مشاهده هرگونه تخلف و عدم رعایت ضوابط مندرج در این آیین نامه بر اساس گزارش اداره كل استان، بنا به تشخیص هیئت، علاوه بر مجازات پیش بینی شده در قانون، مجوز كاریابی متخلف تمدید نشده یا لغو می شود.

تبصره ـ تصمیمات هیئت حسب مورد توسط اداره كل هدایت نیروی كار و اداره كل توسعه اشتغال در خارج از كشور به مراجع ذی ربط ابلاغ می شود.

فصل دوم ـ ضوابط ایجاد كاریابی اشخاص حقیقی و حقوقی

ماده 11

اشخاص حقیقی متقاضی ایجاد دفاتر كاریابی باید دارای شرایط زیر باشند:
الف ـ تابعیت جمهوری اسلامی ایران و تدین به یكی از ادیان رسمی كشور.
ب ـ نداشتن سابقه كیفری موثر به تایید مراجع ذی صلاح.
پ ـ دارابودن كارت پایان خدمت یا معافیت دایم (برای آقایان)
ت ـ داشتن حداقل سن 30سال تمام.
ث ـ دارا بودن مدرك تحصیلی حداقل لیسانس، ترجیحا در یكی از رشته های علوم اقتصادی، مدیریت، حقوق، علوم تربیتی، روانشناسی، مشاوره و راهنمایی، جامعه شناسی و خدمات اجتماعی.

تبصره 1ـ متقاضیان كاریابی خارجی دارای حداقل دو سال تجربه كاری در زمینه كاریابی داخلی در اولویت هستند.

تبصره 2ـ مدیران كاریابی خارجی باید آشنا به یكی از زبانهای خارجی، مدیریت بازاریابی بین المللی نیروی كار و قوانین و مقررات مربوط به صدور روادید كار باشند.

تبصره 3ـ تمامی بازنشستگان وزارت كه متقاضی دریافت مجوز ایجاد كاریابی می باشند از الزام موضوع بند(ج) این ماده به شرط داشتن حداقل مدرك تحصیلی دیپلم، معاف می باشند، مشروط برآنكه حداقل دو سال در زمینه خدمات اشتغال و كاریابی سابقه كار داشته باشند.

ماده 12

شرایط مسئول فنی كاریابی اشخاص حقوقی به شرح زیر می باشد:
الف ـ دارا بودن حداقل مدرك لیسانس در یكی از رشته های علوم اقتصادی، مدیریت، حقوق، مشاوره وراهنمایی و خدمات اجتماعی.
ب ـ عدم سابقه محكومیت كیفری موثر.
پ ـ داشتن كارت پایان خدمت یا معافیت دایم و یا موقت.
ت ـ تسلط به زبان خارجی برای كاریابی های خارج از كشور.

ماده 13

ادارات كل استان مكلفند پس از تایید احراز شرایط كامل متقاضیان برای كسب تایید نهایی و صدور مجوز، تقاضای متقاضیان را به هیئت ارسال دارند.

ماده 14

مدت اعتبار مجوز كاریابی حداكثر سه سال است، تمدید مجوز منوط به ارزیابی و تایید عملكرد دفاتر كاریابی توسط هیئت می باشد.

فصل سوم ـ وظایف كاریابی ها

ماده 15

وظایف كاریابی های داخلی و بین المللی عبارت است از:
الف ـ شناخت بازار كار داخلی (ویژه كاریابی های داخلی).
ب ـ شناخت بازار كار كشورهای خارجی (ویژه كاریابی های بین المللی).
پ ـ ثبت نام از متقاضیان كار.
ت ـ كسب فرصتهای شغلی. (ویژه كاریابی های داخلی).
ث ـ مشاوره و راهنمایی شغلی جویندگان كار و كارفرمایان.
ج ـ به كارگماری كارجویان در واحدهای پذیرنده در بخشهای اقتصادی.
چ ـ كسب فرصتهای شغلی مناسب برای اعزام نیروی كار به خارج از كشور (ویژه كاریابی های بین المللی).

ماده 16

كاریابی ها به هیچ وجه حق تامین نیروی انسانی موردنیاز كارفرمایان را به صورت پیمانكاری ندارند.

ماده 17

كاریابی ها حق انجام فعالیت های پیمانكاری در قالب شركتهای خدمات پشتیبانی نیروی انسانی را ندارند.

تبصره 1ـ هرگونه تغییر و تحول در مكان دفتر كاریابی با هماهنگی اداره كل استان خواهد بود.

تبصره 2ـ كاریابی ها حق ایجاد شعبه و دفتر جداگانه تحت عنوان دفتر نمایندگی را ندارند، موارد استثناء منوط به تشخیص و تایید هیئت موضوع ماده (7) این آیین نامه می باشد.

تبصره 3ـ متقاضیانی كه با درخواست آنان در هیئت موضوع ماده (7) موافقت به عمل آمده است، موظفند حداكثر ظرف دو ماه نسبت به معرفی مكان و تامین امكانات مربوط كاریابی و دریافت تایید اداره كل استان اقدام نمایند.

ماده 18

برای اعزام نیروی انسانی مازاد به خارج از كشور در صورتی كه نیروهای كار اعزامی آشنا به زبان آن كشور نباشند، كاریابی ها می توانند زمینه های لازم را برای آموزش زبان افراد اعزامی با هزینه متقاضیان فراهم نمایند.

ماده 19

كاریابی ها موظف به رعایت موارد زیر می باشند:
الف ـ تكمـیل و ارسال پرسشنامه اطلاعاتی و آماری ماهانه اداره كل توسعه اشتغال در خارج از كشور به ادارات كل استان.
ب ـ كاریابی ها مكلف به ارایه مشاوره شغلی و حرفه ای براساس دستورالعمل مصوب هیئت موضوع ماده (7) این آیین نامه می باشند.
پ ـ راهنمایی و معرفی متقاضیان كار فاقد مهارت به مراكز آموزش فنی و حرفه ای باتوجه به نیاز بازار كار به منظور فراگرفتن مهارتهای موردنیاز.

تبصره ـ اداره كل استان موظف است موارد مربوط به بندهای «الف» و «ب» این ماده و سایر اطلاعات را ماهانه به مركز اطلاعات رایانه ای و ادارات كل هدایت نیروی كار و توسعه اشتغال وزارت ارسال نماید.

ماده 20

تمامی كاریابی ها موظف به حفظ و نگهداری محرمانه اطلاعات پرسنلی و هویتی جویندگان كار می باشند.

ماده 21

دریافت حق الزحمه كاریابی براساس موارد زیر می باشد:
الف ـ حق الزحمه كاریابی هایی كه منجر به انعقاد قرارداد كار یك ساله و بیشتر شود، معادل یك ماه حقوق دریافتی كار جواز كارفرما خواهد بود و این میزان نباید كمتر از روز كاری باشد.
ب ـ حق الزحمه مشاوره شغلی كه منجر به ثبت نام رسمی كارجو در كاریابی شود، مبلغ ده هزار ریال می باشد كه هر سال بنا به پیشنهاد هیئت موضوع ماده (7) این آیین نامه و تصویب شورای عالی كار تعیین و ابلاغ خواهد شد.
پ ـ برای قرارداد كار با مدت كمتر حق الزحمه به صورت تناسبی محاسبه خواهد شد كه این میزان نباید كمتر از 10 روز باشد.

ماده 22

كاریابی ها حق دریافت هیچگونه وجهی از جویندگان كار نخواهند داشت و ملزم به رعایت تعرفه موضوع ماده (22) این آیین نامه خواهند بود.

ماده 23

كاریابی ها می توانند به منظور وصول حق الزحمه خود براساس توافق با جوینده كار به میزان حق الزحمه تعیین شده در بند (الف) ماده (21) این آیین نامه تضمین اخذ نمایند.

فصل چهارم ـ رسیدگی به تخلفات

ماده 24

رسیدگی به موارد تخلف هریك از كاریابی ها پس از بررسی توسط اداره كل استان و ارایه گزارش، در هیئت انجام می شود.

ماده 25

مدیران كل استان، مسئول اجرای صحیح این آیین نامه می باشند و نظارت مداوم بر كار كاریابی ها خواهند داشت.

تبصره ـ نظارت بر درج آگهی كاریابی ها در جراید و رسانه های گروهی برای جلوگیری از فعالیت كاریابی های غیرمجاز توسط ادارات كل استان به عمل می آید.

ماده 26

موارد قابل رسیدگی موضوع ماده (25) این آیین نامه به شرح زیر است:
الف ـ ارتـكاب هرگونه عمل خـلاف مقررات قانونی و شئونات شغلی توسط كاریابی ها.
ب ـ رسیدگی به شكایات جویندگان كار از كاریابی ها.
پ ـ عدم رعایت نوبت در معرفی جویندگان كار با تخصص و سوابق مشابه واحدهای پذیرنده نیروی كار (اعم از داخل یا خارج از كشور).
ت ـ عدم رعایت ضوابط و مقررات تدوین شده در این آیین نامه نظیر دریافت حق الزحمه بیش از میزان تعیین شده «و نیز عدم مشاوره شغلی و حرفه ای».
ث ـ معرفی افراد به كارفرمایان بدون توجه به ضوابط اعلام شده از سوی آنان.
ج ـ عدم ارایه به موقع آمار و اطلاعات به اداره كل استان.
چ ـ عدم همكاری با كارشناسان اداره كل هدایت نیروی كار، «توسعه اشتغال در خارج ازكشور» و بازرسان ادارات كل كار و امور اجتماعی در سراسر كشور.
ح ـ هرگونه سوء استفاده از مجوز ایجاد دفاتر كاریابی.

ماده 27

عدول اشخاص حقیقی و حقوقی از ضوابط این آیین نامه و سایر ضوابط مربوط كه توسط وزارت اعلام می شود، تخلف محسوب شده و براساس رای هیئت موجب تذكر كتبی با درج در پیشینه خدمتی و عدم تمدید پروانه كار خواهد شد و درصورت لزوم، موارد از طریق قوه قضاییه و مراجع ذی ربط تعقیب می گردد.

تبصره ـ هیئت موظف است موضوع عدم تمدید مجوز كاریابی متخلف را به طور مشروح به كلیه استانها اعلام نماید تا در سایر استانها از قبول درخواست مجدد آنان خودداری شود. موضوع عدم تمدید مجوز كاریابی توسط اداره كل مربوط، از طریق جراید جهت آگاهی عمومی اعلام می شود.

فصل پنجم ـ ضوابط انتخاب و معرفی كاریابی های نمونه

ماده 28

كاریابی ها پس از بررسی عملكرد سالانه آنها به شرح زیر باتوجه به امتیاز كسب شده مورد تشویق قرار خواهند گرفت:
الف ـ بالاترین آمار مربوط به بكار گمارده شدگان در داخل و یا خارج از كشور.
ب ـ تامین نیروی كار موردنظر كارفرمایان(اعم از داخلی و خارجی) و رعایت اصل تطبیق عرضه و تقاضای نیروی كار به لحاظ انضباط، تخصص و مهارت و غیر اینها.
پ ـ ارایه به موقع اطلاعات تقاضای نیروی كار (فرصتهای شغلی اخذ شده از كارفرمایان) به اداره كل استان.
ت ـ رعایت دقیق ضوابط و مقررات این آیین نامه جهت اعزام افراد به خارج از كشور و عدم بروز مشكلات از سوی افراد اعزامی.
ث ـ اعلام منظـم گـزارشـهای ماهانـه ثبت نام شدگان، معـرفی شـدگان، بكارگمارده شدگان به اداره كل استان.

ماده 29

سالانه از محل اعتباراتی كه برای كمك و تجهیز كاریابی ها در قانون بودجه كل كشور منظور می شود كمك های نقدی و غیرنقدی به تشخیص وزارت به كاریابی هایی كه مطابق این آیین نامه فعالیت نموده باشند با رعایت قوانین و مقررات مربوط پرداخت می شود.

ماده 30

این تصویب نامه جایگزین تصویب نامه شماره 23984/ت26630هـ مورخ 11/12/1381 می شود.

معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف