آیین نامه صدور پروانه مشاوره روابط كار
مقدمه
در اجرای ماده (۲۰۱) قانون كار جمهوری اسلامی ایران و مواد (۹) و (۱۳) قانون مدیریت خدمات كشوری و به منظور جلب مشاركت بخش خصوصی در جهت تعمیم و توسعه فرهنگ روابط كار، ایجاد سازوكار نظاممند و اعمال نظارت بر مشاوران روابط كار، ایجاد وحدت رویه در ارائه مشاوره در زمینه مسائل مربوط به قانون كار و كاهش مراجعات كارگران و كارفرمایان به ادارات تعاون، كار و رفاه اجتماعی و مراجع حل اختلاف، نحوه صدور پروانه مشاوره روابط كار به شرح موارد مندرج در این آییننامه خواهد بود.
فصل اول ـ كلیات و تعاریف
ماده ۱
در این آییننامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به كار میرود:
الف ـ وزارتخانه: وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی
ب ـ مشاوره: ارائه آگاهیهای لازم به كارفرمایان و كارگران در زمینه روابط كار
ج ـ روابط كار: آن بخش از مقررات اجرایی قانون كار و مقررات تبعی و آییننامههای مربوط در زمینه قراردادهای كار فردی و پیمانهای جمعی، قرارداد كارآموزی، آییننامه انضباطی، امور رفاهی كارگران، شرایط كار، مراجع حل اختلاف و آیین دادرسی كار و حقوق كیفری كار.
د ـ كارگاه: محـلی كه مطابق با تعریف مندرج در ماده (۴) قانون كار، كارگر بنا به درخواست كارفرما در آنجا كار می كند.
هـ ـ مشاور: شخص حقیقی یا حقوقی كه با اخذ پروانه مشاوره از وزارتخانه به ترتیب مقرر در این آییننامه مجاز به انجام فعالیت در زمینه ارائه مشاوره در محدوده موضوعات مقرر در بند (ج) این ماده میگردد.
و ـ اداره كل ستاد: اداره كل روابط كار و جبران خدمت
ز ـ اداره كل استان: اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی استان
ح ـ پروانه مشاوره: اجازه نامه صادره بر اساس این آییننامه برای ارائه مشاوره روابط كار
ط ـ هیأت مركزی: هیأتی كه به شرح مندرج در ماده (۱۴) این آییننامه در وزارتخانه تشكیل میشود.
ی ـ هیأت استانی: هیأتی كه به شرح مندرج در ماده (۱۶) این آییننامه در اداره كل استان مربوط تشكیل میشود.
ماده ۲
برای مشاوران، پس از قبولی در آزمون و سایر مراحل پیشبینی شده در این آییننامه پروانه مشاوره به امضای مدیر كل ستاد و معاون روابط كار صادر خواهد شد.
مدت اعتبار پروانه سه سال و تمدید آن با رعایت ضوابط این آییننامه بلامانع است.
ماده ۳
اشخاص حقوقی كه در اساسنامه آنان انجام مشاوره حقوقی و یا مدیریت پیشبینی شده باشد و همچنین مؤسسات كاریابی غیردولتی به شرط در اختیار داشتن حداقل یك مشاور ذیصلاح و رعایت سایر ضوابط این آییننامه میتوانند تقاضای دریافت پروانه مشاوره نمایند.
تبصره ـ اعتبار پروانه این مؤسسات قائم به مشاور یا مشاوران حقیقی آنان است و این مشاوران حقیقی نیز مستقلاً نمیتوانند قرارداد مشاوره منعقد نمایند.
فصل دوم ـ تأیید صلاحیت مشاوران
ماده ۴
اشخاص حقیقی متقاضی پروانه باید دارای شرایط زیر باشند:
الف ـ داشتن تابعیت ایران
ب ـ اعتقاد به دین مبین اسلام یا یكی از ادیان شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
ج ـ التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
د ـ دارا بودن حداقل مدرك تحصیلی كارشناسی ترجیحاً در یكی از رشتههای علوم انسانی.
ه ـ ـ انجام خدمت دوره ضرورت یا معافیت قانونی برای مردان.
و ـ عدم اعتیاد به مواد مخدر و عدم اشتهار به فساد اخلاقی.
ز ـ نداشتن سابقه محكومیت جزایی مؤثر.
ح ـ عدم وابستگی به احزاب و گروههای سیاسی غیرقانونی.
ط ـ نداشتن رابطه استخدامی با دستگاههای اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات كشوری.
تبصره ـ كاركنان بازنشسته و مستعفی و بازخرید شده وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی به غیر از محكومان مراجع قضایی و یا هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری كه به بازنشستگی یا بازخریدی و یا اخراج از خدمت محكوم شدهاند (جز كسانی كه دلیل محكومیت آنان غیبت بوده است)، به شرط داشتن حداقل ده سال اشتغال (اعم از متناوب یا متوالی) در یكی از پستهای كاردانی، كارشناسی و بالاتر قابل تخصیص به رشته شغلی كاردان یا كارشناس روابط كار و یا مدیر كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی در ادارات اجرایی یا ستادی وزارتخانه، با تأیید اداره كل امور اداری و با رعایت سایر شروط مندرج در این ماده، از محدودیت حداقل مدرك تحصیلی معاف میباشند.
ماده ۵
متقاضیان علاوه بر داشتن شرایط مندرج در ماده (۴) برای اخذ پروانه مشاوره باید در آزمون تخصصی و مصاحبه حضوری شركت نمایند.
ماده ۶
پذیرفتهشدگان در آزمون كتبی و مصاحبه باید در دوره آموزش توجیهی كه طبق برنامه تنظیمی اداره كل ستاد و با همكاری مؤسسه كار و تأمین اجتماعی برگزار میگردد، شركت و موفقیت حاصل نمایند.
ماده ۷
آزمون كتبی متقاضیان دریافت پروانه مشاوره در محدوده قانون كار جمهوری اسلامی ایران و آییننامهها و مقررات تبعی آنها و سایر مقررات مرتبط توسط اداره كل استان برگزار میگردد.
ماده ۸
اداره كل ستاد سئوالات آزمون را تهیه مینماید و در موعد مقرر و به روش مقتضی در اختیار اداره كل استان قرار میدهد. حد نصاب امتیازات برای قبولی نیز توسط هیأت مركزی تعیین میگردد.
ماده ۹
سرفصلهای تفصیلی و منابع آزمون كتبی باید قبل از آزمون تعیین و در فاصله زمانی مناسب به اطلاع داوطلبان برسد.
ماده ۱۰
آزمون كتبی برای صدور پروانه مشاوره در صورت ضرورت به تشخیص هیأت مركزی هر سه سال یك بار برگزار خواهد شد. چنانچه تعداد داوطلبان و سایر شرایط ایجاب نماید با پیشنهاد اداره كل ستاد و تأیید هیأت مذكور برگزاری آزمون و صدور پروانه در فواصل زمانی كوتاه تر نیز قابل انجام خواهد بود.
ماده ۱۱
در صورت قبولی در آزمون كتبی، مصاحبه حضوری در موضوعات مربوط به فن بیان، گزارش نویسی، اطلاعات مربوط به روابط كار و اطلاعات عمومی و موارد مشابه و مرتبط توسط هیأت استانی انجام می پذیرد. نتایج مصاحبه همراه با خلاصهای از مشخصات داوطلبان برای اتخاذ تصمیم نهایی به هیأت مركزی ارسال میگردد.
ماده ۱۲
اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی پروانه مشاوره باید مشخصات محل سكونت یا فعالیت خود را كه اقامتگاه قانونی آنان محسوب میشود در اختیار اداره كل استان قرار دهند و هرگونه تغییر در آن را بلافاصله به اطلاع اداره كل استان مربوط برسانند.
تبصره ۱ـ انتقال پروانه مشاوره به غیر ممنوع است.
تبصره ۲ـ فعالیت مشاوران در استانهایی غیر از استان محل اقامت بلامانع است.
فصل سوم ـ هیأت های بررسی و نظارت
ماده ۱۳
به منظور سیاستگذاری و هماهنگی، بررسی شرایط متقاضیان، تأیید صلاحیت تخصصی آنان، نظارت و ارزیابی و رسیدگی به عملكرد مشاوران و نظارت بر حسن اجرای این آییننامه هیأت هایی به شرح مواد آتی تشكیل میگردد.
ماده ۱۴
هیأت مركزی در وزارتخانه با تركیب زیر تشكیل میگردد:
الف ـ معاون روابط كار وزارتخانه به عنوان رییس هیأت
ب ـ مدیر كل روابط كار و جبران خدمت
ج ـ مدیر كل دفتر ارزیابی عملكرد و پاسخگویی به شكایات
د ـ مدیر كل توسعه منابع انسانی
ه ـ رئیس مؤسسه كار و تأمین اجتماعی و یا معاون وی.
و ـ رییس مركز حراست
ز ـ یك نفر كارشناس روابط كار با پیشنهاد مدیر كل روابط كار و جبران خدمت و تأیید معاون روابط كار
تبصره ۱ـ دبیرخانه هیأت مركزی در اداره كل ستاد مستقر میشود و دبیر هیأت مدیر كل روابط كار و جبران خدمت خواهد بود.
تبصره ۲ـ جلسات هیأت مركزی با دعوت كتبی دبیر تشكیل و با حضور اكثریت اعضا رسمیت مییابد و تصمیمات آن با اكثریت آرای اعضای حاضر معتبر است.
ماده ۱۵
وظایف هیأت مركزی به شرح ذیل میباشد:
الف ـ سیاستگذاری و برنامهریزیهای لازم برای برگزاری آزمون از قبیل تعیین تاریخ آزمون، حد نصاب امتیازات برای قبولی در آزمون، تعداد مشاوران هر استان متناسب با تعداد كارگران و واحدهای آن استان.
ب ـ دعوت از متقاضیان واجد شرایط برای انجام آزمون از طریق آگهی در یكی از روزنامههای كثیرالانتشار و سایر روشهای اطلاع رسانی.
ج ـ نظارت كلی بر روند برگزاری آزمون .
ح ـ رسیدگی به اعتراضات متقاضیان اخذ پروانه مشاوره در خصوص مراحل مختلف آزمون.
د ـ تأیید صلاحیت نهایی مشاوران و صدور پروانه مشاوره با رعایت ضوابط مقرر در ماده ۲ این آییننامه.
هـ ـ رسیدگی به تخلفات مشاوران.
و ـ نظارت بر هیأت های استانی.
ز ـ بررسی پیشنهاد اصلاح این آییننامه.
ح ـ انجام سایر وظایفی كه به موجب مقررات این آییننامه بر عهده این هیأت قرار گرفته است.
ماده ۱۶ـ هیأت استانی در اداره كل استان و با تركیب زیر تشكیل میشود:
الف ـ مدیر كل استان به عنوان رییس هیأت
ب ـ معاون روابط كار اداره كل
ج ـ رییس اداره روابط كار
د ـ مسئول حراست
هـ ـ یك نفر كارشناس روابط كار با انتخاب مدیر كل استان
تبصره ۱ـ در اداراتی كه معاون روابط كار وجود ندارد، یكی دیگر از معاونهای مدیر كل با انتخاب وی عضو هیأت خواهد بود .
تبصره ۲ـ معاون روابط كار، دبیر هیأت نیز میباشد.
تبصره ۳ـ تشكیل جلسات و نحوه تصمیمگیری هیأت استانی، به ترتیب مقرر در تبصره (۲) ماده (۱۴) است.
ماده ۱۷
وظایف هیأت استانی به شرح ذیل است:
الف ـ اطلاع رسانی به متقاضیان اخذ پروانه مشاوره.
ب ـ بررسی شرایط متقاضیان از حیث دارا بودن شرایط مقرر در ماده (۴) این آییننامه.
ج ـ برنامهریزی، هماهنگی و نظارت بر اجرای آزمون.
د ـ مصاحبه با پذیرفتهشدگان آزمون و تأیید صلاحیت مقدماتی مشاوران و اعلام نتایج به هیأت مركزی.
هـ ـ نظارت بر عملكرد مشاوران استان و بررسی تخلفات مشاوران و ارائه گزارش به هیأت مركزی.
و ـ ارائه نظرات و پیشنهادهای اصلاحی در زمینه مفاد این آییننامه به هیأت مركزی.
ز ـ انجام سایر امور مرتبط با آییننامه.
فصل چهارم ـ تكالیف عمومی مشاوران
ماده ۱۸
هر یك از مشاوران باید دارای مكانی مشخص كه قابل دسترسی و مراجعه برای مراجعان در سـاعات اداری بوده و نیز حـداقل یك خط تلفن ثابت و دورنگار باشند و مشخصات مذكور را هنگام صدور پروانه مشاوره به اداره كل ستاد ارائه و هرگونه تغییرات بعدی را ظرف یك هفته به اداره كل ستاد و اداره كل استان اطلاع دهند.
ماده ۱۹
مشاوران صرفاً در محدوده موضوعات مندرج در بند (ج) ماده (۱) و در موضوع قرارداد مشاوره خود مجاز به اقدام و اظهارنظر میباشند و حق مداخله در سایر امور كارگاه را ندارند.
ماده ۲۰
مشاوران بدون قرارداد مشاوره، حق مراجعه به كارگاه، كارفرمایان و یا كارگران و تشكلات كارگری و كارفرمایی برای اظهارنظر یا مداخله در امور آنان را ندارند. در غیر این صورت اقدام آنان سوءاستفاده از پروانه مشاوره محسوب و با آنان طبق مفاد ماده (۲۵) این آییننامه رفتار خواهد شد.
ماده ۲۱
همزمان در یك موضوع نمیتوان طرف مشاوره كارگر و كارفرما یا تشكل كارگری و كارفرمایی قرار گرفت مگر آنكه طرفین از این امر آگاه شده و مورد قبول آنان باشد.
تبصره ۱ـ قبول نمایندگی همزمان طرفین یك پرونده در دعاوی كارگری و كارفرمایی در هر صورت مطلقاً ممنوع است.
تبصره ۲ـ ارائه مشاوره همزمان در یك موضوع بدون آگاهی و رضایت طرفین و قبول نمایندگی همزمان طرفین یك پرونده در دعاوی كارگری و كارفرمایی سوءاستفاده از پروانه مشاوره محسوب و با متخلف طبق مفاد ماده (۲۵) این آییننامه رفتار خواهد شد.
ماده ۲۲
مشاوران در قبال اعمال، اقدامات و اظهارنظرهای خود رأساً مسؤولند. در خصوص اشخاص موضوع ماده (۳) شخص حقوقی و مشاور حقیقی هر دو مسؤول خواهند بود.
ماده ۲۳
مشاوران باید در دورههای آموزشی كه توسط اداره كل ستاد برنامهریزی و با همكاری مؤسسه كار و تأمین اجتماعی برگزار میگردد، شركت نمایند.
فصل پنجم ـ نظارت و رسیدگی به تخلفات
ماده ۲۴
انواع تخلفات به شرح ذیل است:
الف ـ عدم رعایت مفاد آییننامه
ب ـ هرگونه اقدام غیرقانونی كه منجر به ایجاد تنش یا اختلاف یا بینظمی در كارگاه شود.
ج ـ عدم رعایت شؤون حرفهای و شغلی
د ـ عدم شركت در دورههای آموزشی
هـ ـ عدم همكاری با وزارتخانه در چارچوب وظایف مشاور
و ـ واگذاری تمام یا بخشی از تعهدات قرارداد مشاوره
ز ـ هرگونه سوءاستفاده از پروانه مشاوره
ماده ۲۵
هیأت مركزی متخلف را حسب مورد به یكی از تنبیهات انضباطی زیر محكوم مینماید:
الف ـ تذكر كتبی
ب ـ تعلیق پروانه حداكثر تا یكسال
ج ـ لغو یا عدم تمدید پروانه
تبصره ـ چنانچه تخلف مشاور موجب تعقیب در مراجع قضایی شود، مانع از اعمال تنبیهات انضباطی این ماده نخواهد بود.
ماده ۲۶
اداره كل ستاد ضوابط رتبهبندی مشاوران را با توجه به عملكرد، امكانات اداری و دفتری، سوابق تجربی و نظایر آن تهیه و پس از تأیید هیأت مركزی موضوع ماده (۱۴) نسبت به رتبهبندی آنان اقدام مینماید.
فصل ششم ـ سایر مقررات
ماده ۲۷
اداره كل ستاد با همكاری ادارات كل استان نسبت به ارزیابی مشاوران اقدام مینماید و در صورتی كه در پایان هر دوره امتیازات مكتسبه كمتر از میزان تعیین شده از طرف اداره كل ستاد باشد منجر به عدم تمدید پروانه خواهد شد.
تبصره ـ ضوابط موضوع این ماده توسط اداره كل ستاد تدوین و به تصویب هیأت مركزی خواهد رسید.
ماده ۲۸
تمدید پروانه مشاوره مستلزم تقاضای مشاور و دارا بودن شرایط مندرج در آییننامه است. برای تمدید پروانه، طی مراحل آزمون كتبی و مصاحبه و دوره آموزشی ضرورتی ندارد اما چنانچه هیأت مركزی تشخیص دهد میتواند تمدید پروانه را موكول به طی دوره بازآموزی نماید.
ماده ۲۹
در صورت لغو یا عدم تمدید پروانه مشاوره چنانچه مؤسسه مشاورهای یا مشاوری كه پروانه وی لغو گردیده یا تمدید نشده است متقاضی دریافت پروانه باشد، طی كلیه مراحل دریافت پروانه الزامی خواهد بود.
ماده ۳۰
اداره كل ستاد بانك اطلاعات مشاوران روابط كار را تهیه و همواره تغییرات را در آن اعمال مینماید. این بانك اطلاعات باید قابل دسترسی برای عموم باشد.
ماده ۳۱
ادارات كل استانی و اداره كل ستاد مسؤول اجرای مفاد آییننامه بوده و در صورت بروز هر گونه ابهام، نظر هیأت مركزی لازمالاتباع میباشد.
این آییننامه در۳۱ ماده و ۱۳ تبصره در تاریخ ۸ /۸ /۱۳۹۲به تصویب وزیر تعاون، كار و رفاه اجتماعی رسید.
وزیر تعاون، كار و رفاه اجتماعی ـ علی ربیعی