مؤسسات غیرتجاری مؤسساتی هستند که تجاری نبوده و به انجام امور انتفاعی یا غیرانتفاعی می‌پردازند. این مؤسسات برای انجام اموری مانند امور علمی، ادبی و غیره تشکیل می‌شوند و مؤسسین این مؤسسات ممکن است اهداف انتفاعی داشته یا نداشته باشند. این مؤسسات ممکن است عناوینی مانند بنگاه، مرکز یا غیره داشته باشند اما، این مؤسسات نمی‌توانند نام‌هایی داشته باشند که مرتبط با مراکز دولتی باشد. اشخاصی که قصد دارند در قالب این مؤسسات به انجام اموری بپردازند، باید این مؤسسات را مطابق با قانون ثبت نمایند. برای ثبت مؤسسه غیرتجاری مدارکی مورد نیاز است و مؤسسین باید در هنگام ثبت، این مدارک لازم برای ثبت موسسه غیرتجاری را تکمیل کرده و به همراه داشته باشند. در این مقاله به بررسی شرایط و مدارک لازم برای ثبت موسسه غیرتجاری می‌پردازیم.
مؤسسه غیرتجاری چیست؟
در کنار شرکت‌های تجاری نهاد دیگری به نام مؤسسه غیرتجاری وجود دارد که موضوع فعالیتش امور تجاری نیست و جهت انجام اموری که جنبه غیرتجاری دارد از قبیل امور علمی، ادبی، امور خیریه و امثال آن تشکیل می‌شود. فعالیت غیرتجاری این مؤسسات شامل فعالیت اقتصادی و غیراقتصادی می‌شود؛ این موضوع به این معنا است که مؤسسه غیرتجاری می‌تواند با هدف کسب سود و تقسیم آن بین اعضاء خود تشکیل شود و یا هدف تشکیل این مؤسسه امور مالی نباشد.
انواع مؤسسات غیرتجاری به دو نوع تقسیم می‌شوند که در مؤسسه غیرتجاری انتفاعی هدف کسب منافع و به دست آوردن سود و تقسیم آن بین اعضاء است. برای مثال، آموزشگاه‌های زبان نوعی از مؤسسات انتفاعی هستند که با هدف کسب سود تشکیل شده‌اند. اما در مؤسسه غیرتجاری غیرانتفاعی هدف کسب منافع و تقسیم آن بین اعضاء نیست مانند مؤسسات خیریه. بنابراین، مؤسسه غیرتجاری با اهداف نامحدود و متفاوت می‌تواند تشکیل شود که سودآوری یا فعالیت‌های اقتصادی می‌تواند جزئی از آن باشد یا نباشد.
نکته‌ای که در این زمینه باید به آن توجه داشته باشید این است که با توجه به اینکه هدف مؤسسات غیرتجاری محدودیت ندارد اما، اگر این مؤسسه با هدفی تشکیل شده باشد که این هدف و موضوع فعالیت مغایر با موازین عمومی و مقررات قانونی باشدف این مؤسسه امکان ثبت ندارد.
شرایط و مدارک لازم برای ثبت موسسه غیرتجاری
برای ثبت مؤسسه غیرتجاری، مدارکی مورد نیاز است که مؤسسین باید این مدارک را تکمیل نمایند. مدارک ثبت مؤسسه غیرتجاری به‌ترتیب زیر است:
- دو نسخه تقاضانامه یا اظهارنامه ثبت مؤسسه به‌صورت چاپی
- تنظیم اساسنامه موسسه تجاری حداقل در ۲ نسخه
- تنظیم صورت‌جلسه مجمع مؤسسین حداقل در ۲ نسخه
- فتوکپی شناسنامه و سایر مدارک شناسایی کلیه شرکاء مؤسسه غیرتجاری
- أخذ مجوز در خصوص موضوع موسسه چنانچه فعالیت مؤسسه نیاز به تأیید و أخذ مجوز از سوی نهاد، اداره و یا سازمان به خصوصی داشته باشد
- نامه معرفی نماینده درصورتیکه یکی از سهامداران موسسه غیرتجاری و شرکا شخص حقوقی باشد
- اصل یا رونوشت قیم‌نامه درصورتیکه عملیات ثبت مؤسسه غیرتجاری توسط قیم انجام شده باشد
- اصل یا رونوشت وکالت‌نامه درصورتیکه وکیل اقدامات لازم برای ثبت مؤسسه را انجام داده باشد.
- تأییدیه غیردولتی بودن مؤسسین مؤسسه غیرتجاری درصورتیکه برخی یا تمام مؤسسین شخص حقوقی باشند.
در نظر داشته باشید که اگر قصدتان تأسیس و ثبت یک مؤسسه غیرتجاری است اما تکمیل مدارک لازم برای ثبت موسسه برای شما دشوار است، شما می‌توانید از همکاران ما در تیم حقوقی وینداد این درخواست را داشته باشید تا این اشخاص به شما در تکمیل و تنظیم مدارک لازم کمک نمایند.
لزوم ثبت مؤسسه غیرتجاری چیست؟
مؤسسات غیرتجاری نیز مانند شرکت‌های تجاری اشخاص حقوقی هستند و به همین دلیل نیاز است تا ثبت شوند. فعالیت مؤسسه‌های تجاری تا زمانی که ثبت نشوند، قانونی نبوده و معتبر نمی‌باشد زیرا تا پیش از ثبت مؤسسه تجاری، این مؤسسه دارای شخصیت حقوقی نمی‌باشد. به همین دلیل، لازم است تا مؤسسین این اشخاص حقوقی، پس از تشکیل مؤسسه اقدام به ثبت فوری مؤسسه مطابق با قوانین و مقررات نمایند. مؤسسه غیرتجاری پس از ثبت می‌تواند از حقوق و تکالیفی برخوردار شود. این مؤسسه پس از ثبت می‌تواند اقدام به فعالیت نماید و همچنین، مطابق با قانون مالیات‌های مستقیم، مؤسسه غیرتجاری مؤظف به پرداخت مالیات است.
مالیات مؤسسات غیرتجاری به دلیل فعالیت غیرتجاری این مؤسسات از لحاظ مالیات بر درآمد متفاوت با شرکت‌های تجاری می‌باشد و مقررات متفاوتی بر آن حاکم است. برخلاف تصور غالب، مؤسسات غیرتجاری انتفاعی ملزم به پرداخت مالیات هستند و تنها فقط مؤسسه غیرتجاری غیرانتفاعی است که تعهدی به پرداخت مالیات ندارد. بر همین اساس، مؤسسات غیرتجاری مانند شرکتها موظف به پلمپ سالانه دفاتر خود(دفتر روزنامه و دفتر کل) هستند.
نکات حقوقی ثبت مؤسسه غیرتجاری
در هنگام تکمیل مدارک لازم برای ثبت موسسه غیرتجاری و ثبت این شخص حقوقی، باید مواردی را در نظر داشت و مورد توجه قرار داد. برای تشکیل و ثبت مؤسسه غیرتجاری، باید حداقل دو نفر شریک وجود داشته باشد و یک نفر به تنهایی نمی‌تواند این مؤسسه را ثبت نماید. در ارتباط با سرمایه مؤسسه غیرتجاری نیز باید بدانید که سرمایه این اشخاص محدودیتی نداشته و قانون حداقل و حداکثری را در این زمینه تعیین نکرده است. علاوه بر موارد بالا، توجه داشته باشید که اگر اشخاصی قصد تأسیس مؤسسه غیرتجاری غیرانتفاعی را داشته باشند، در این صورت اداره کل اطلاعات نیروی انتظامی مراتب لازم را استعلام می‌نماید و مؤسسین مؤسسه غیرتجاری باید تأییدیه لازم را دریافت و این تأییدیه یکی از مدارک لازم برای ثبت موسسه غیرتجاری خواهد بود.
مراحل ثبت موسسه غیرتجاری به چه صورت است؟
در این بخش از مقاله قصد داریم تا به بیان مراحل ثبت موسسه غیرتجاری بپردازیم. در نظر داشته باشید که اگر در ارتباط با هر یک از این مراحل ابهام یا پرسشی در ذهن دارید، می‌توانید پرسش خود را با ما در میان بگذارید.
- تکمیل فرم تقاضانامه یا اظهارنامه ثبت مؤسسه و امضاء آن توسط کلیه اعضا و شرکا
- تنظیم صورت‌جلسه مجمع مؤسسین و امضای آن توسط اعضا
- تنظیم اساسنامه مؤسسه غیرتجاری و امضای کلیه صفحات توسط شرکا
- مراجعه به سامانه ثبت شرکتها به آدرس www.sherkat.ssa.ir
- تکمیل اطلاعات خواسته‌شده در سامانه و انتخاب پنج نام به ترتیب اولویت
- ارسال نسخ اصلی صورت‌جلسات تنظیمی و ضمائم آن‌ها از طریق باجه پست پس از پذیرش اینترنتی
- تکمیل مدارک ثبت موسسه غیرتجاری و ارسال آن‌ها به اداره ثبت شرکتها
- بررسی ایرادات مدارک و اطلاعات در صورت دریافت اخطار رفع نقص
- درج در روزنامه کثیرالانتشار و روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
جمع‌بندی شرایط و مدارک لازم برای ثبت موسسه غیرتجاری
در این نوشتار در ارتباط با مؤسسات غیرتجاری و نحوه ثبت، انواع آن‌ها و شرایط و مدارک لازم برای ثبت موسسه غیرتجاری صحبت کردیم. مؤسسات غیرتجاری اشخاص حقوقی هستند که به انجام امور غیرتجاری انتفاعی یا غیرانتفاعی می‌پردازند و این موضوع بستگی به هدف مؤسسین مؤسسه از تأسیس و ثبت آن دارد. مدارک لازم و مراحل ثبت موسسات غیرتجاری انتفاعی و غیرانتفاعی به‌صورت تقریبی یکسان است با این تفاوت که مجوز فعالیت مؤسسه غیرتجاری انتفاعی باید پس از ثبت مؤسسه دریافت شود و مجوز ثبت مؤسسه غیرتجاری غیرانتفاعی باید در هنگام ثبت درخواست ثبت مؤسسه أخذ گردد.
با توجه به اینکه مراحل ثبت مؤسسات غیرتجاری آسان‌تر از ثبت شرکت‌های تجاری است اما، همچنان این موضوع ممکن است دشواری‌هایی داشته باشد. به همین دلیل، پیشنهاد ما به شما این است که ثبت مؤسسات غیرتجاری خود و همچنین تکمیل و تنظیم مدارک لازم را به ما بسپارید و از خدمات تخصصی وینداد در این زمینه استفاده نمایید.
سؤالات متداول
۱. مؤسسات غیرتجاری از چه تاریخی شخصیت حقوقی پیدا می‌کنند؟
پس از ثبت مؤسسه غیرتجاری توسط مؤسسین آن، این مؤسسه دارای شخصیت حقوقی می‌شود.
۲. برای ثبت مؤسسه غیرتجاری باید به چه مرجعی مراجعه نمود؟
برای ثبت مؤسسه غیرتجاری باید به مرجع ثبت شرکتها مراجعه نمود.
