افراد زیادی در جامعه وجود دارند که تمایل دارند مدیرعامل شوند و یا مدیرعامل هستند. همانطور که می‌دانید این شغل دارای مزایای بسیاری است لکن حقیقت آن است که مسئولیت زیادی و همچنین پیچیدگی بسیاری نیز دارد. یکی از مهم‌ترین مباحثی که همواره مطرح می‌گردد آن است که آیا مدیرعامل می‌تواند استعفا دهد؟ اگر بله، شرایط استعفای مدیر عامل چیست؟ در این مطلب قصد داریم تا به یکی از مهم‌ترین نکات حقوقی در حوزه حقوق کسب و کارها بپردازیم که عبارتست از استعفای مدیرعامل و نکات حقوقی آن.
مأموریت و مسئولیت مدیرعامل در یک شرکت به یکی از روش‌های زیر، پایان می‌پذیرد:
۱- برکناری یا عزل از سوی هیئت مدیره و یا با حکم دادگاه
۲- فوت مدیرعامل
۳- سلب شرایط خاصی که در اساسنامه شرکت ذکر شده است
۴- پایان مدت مسئولیت
۵- استعفا مدیرعامل
آیا مدیرعامل می‌تواند از سمت خودش استعفا دهد؟
استعفای مدیرعامل یکی از مهم‌ترین مباحث موجود در شرکت‌هاست و حقیقت آن است که: بله، مدیرعامل نیز می‌تواند از سمت خود استعفا دهد.
چه زمانی مدیرعامل می‌تواند از سمتش استعفا دهد؟
مدیرعامل شرکت سهامی برای اعلام استعفا و پایان دادن به رابطه کاری خود با شرکت سهامی باید ملاحظات و شرایط تجاری و مواعد قانونی را نیز در نظر بگیرد و اخلاقاً بر او واجب است تا تلاش نماید مسئولیت مدیرعاملی، طی توافق با هیات مدیره شرکت به فرد دیگری منتقل گردد. نکته حائز اهمیت آن است که و در نظر داشته باشد که اعمال حق را نمی‌توان، وسیله اضرار دیگری قرار داد.
مدیرعامل چگونه می‌تواند از سمتش استعفا دهد؟
در این صورت، یعنی در فرضی که هیات مدیره با استعفای مدیرعامل، موافقت می‌نماید معمولاً مراحل زیر، طی شده است:
الف) ارائه استعفانامه به رئیس هیات مدیره شرکت
ب) ثبت استعفانامه مدیرعامل در دفتر اندیکاتور
ج) دعوت هیات مدیره شرکت از سوی رئیس هیات مدیره برای بررسی استعفای مدیرعامل
د) قبول استعفای مدیرعامل از سوی هیات مدیره
ه) تعیین مدیرعامل بعدی یا فردی که موقتاً اختیار اداره امور شرکت به وی سپرده می‌شود.
و) ابلاغ قبول استعفاء به مدیرعامل مستعفی، همراه با معرفی فردی که باید حسابها و اموال و مدارک در اختیار او قرار بگیرد
ز) توافق مدیرعامل با هیات مدیره و فرد جایگزین برای زمان و چهارچوب کلی جهت تنظیم صورتجلسه تحویل و تحول حسابها و اسناد و دارایی‌ها
ح) امضای صورتجلسه تحویل و تحول اسناد و دارایی‌ها و حسابها بین مدیرعامل قبل و فرد جایگزین
ن) تنظیم و امضای تسویه حساب با مدیرعامل مستعفی.
شما می‌توانید سوالات خود را از کارشناسان حقوقی ما بپرسید.
چه تاریخی تاریخ قانونی استعفا مدیرعامل محسوب می‌شود؟
استعفای مدیرعامل از تاریخی که استعفایش را تقدیم رئیس هیات مدیره نموده است دارای آثار قانونی می‌شود.
اگر مدیرعامل، رییس هییت مدیره نیز باشد چه کنیم؟!
باید دقت داشت که اگر فقط استعفای مدیرعامل از منسب مدیرعاملی مطرح باشد، رئیس هیات مدیره باید هیات مدیره را برای بررسی استعفا مدیرعامل دعوت به تشکیل جلسه کند و اگر استعفا تواماً از مدیرعاملی و ریاست هیات مدیره باشد بایدنامه استعفا تحویل نایب رئیس هیات مدیره بشود.
پیشنهاد می‌کنیم قبل از هر اقدامی حتما با یک مشاور حقوقی شرکت‌ها مشورت کنید!
پس از اینکه استعفای مدیرعامل پذیرفته شد، چه کنیم؟
در صورت استعفا مدیرعامل، اعضای علی البدل به ترتیب درج شده در اساسنامه، وظیفه مدیریت را عهده دار می‌شوند. در غیر این صورت هیئت مدیره، مجمع عمومی عادی را به صورت فوق العاده دعوت کرده و مدیر جدید را انتخاب می‌نماید.
قانونگذار برای استعفا مدیر یا مدیران شرایط خاصی را پیش بینی نکرده و در این مورد منع قانونی وجود ندارد مگر آنکه؛ مدیر با قصد ضرر رساندن به شرکت استعفا دهد. این به این معنی است که احراز شود شخص مدیر به صورت عمدی و با هدف اختلال در کار شرکت به منظور متضرر کردن آن تقاضای استعفا کرده است. در این حالت از نظر قانونی مجاز به استعفا نمی‌باشد.
ابته در نظر داشته باشید که اگر مدیر عامل مرتکب تقصیر غیرعمدی مهمی شده باشد، مجاز به تسلیم استعفا نخواهد بود و علاوه بر آن در این صورت مسئول جبران زیان وارده به شرکت نیز خواهد بود. همچنین لازم به ذکر است که پس از جبران تقصیر توسط وی و حل فصل موضوع وارده، شرایط بررسی استعفا از نو قابل پیگیری می‌باشد.
سخن آخر
در نهایت باید در نظر داشت که وفق اصل ۲۸ قانون اساسی مبنی بر انتخاب شغل، نمی‌توان شخصی را مجبور به داشتن شغلی نمود. در این راستا، مدیرعاملی نیز از این قاعده مستثنی نیست.
استعفای مدیرعامل، یکی از موجبات قراردادی جهت پایان سمت مدیرعامل در شرکت به شمار می‌رود و این استعفا مدیرعامل دارای تشریفات خاصی نیست. البته باید در نظر داشت که در بعضی از شرکت‌های خاص مانند شرکت‌های بزرگ دولتی که با تصویب مجلس شورای اسلامی دارای اساسنامه یا مقررات خاص هستند، گاها دیده می‌شود که طی اساسنامه یا مقررات خاص، تشریفاتی برای استعفای مدیرعامل و…منظور شده است که در این صورت، رعایت آن تشریفات باید درنظر گرفته شود اما به طور کلی قانون تجارت ایران تصریحی درخصوص تشریفات استعفا مدیرعامل بیان ننموده است.
