ماجرای یک پرونده؛ درخواست فسخ و ابطال قرارداد
آقای کاظمی به همراه عده ای چند سال پیش با آقای شیرانی قرارداد خرید یک زمین را منعقد میکنند. در این مبایعهنامه آقای شیرانی متعهد به انجام اموری شده که همه آنها را بعد از تاخیر و گذشت مدت زیادی انجام دادهاست. بنابراین آقای کاظمی به همراه دیگر افراد طرف قرارداد بیع زمین، از دادگاه درخواست فسخ و ابطال مبایعه نامه را دارند. علاوهبر این خسارت تاخیر در انجام تعهد را نیز از آقای شیرانی میخواهند.
دادگاه بدوی در بررسی خود اعلام کرد که مدارک آقای کاظمی و همراهانش برای این دعوی کافی نیست. بنابراین نمیتوان صرفا با این مدارک حکم به فسخ و ابطال قرارداد را صادر کرد و دلایل آقای شیرانی در مورد این قرارداد محکمتر است. آقای کاظمی و همراهانش که اطلاعات حقوقی زیادی ندارند، نمیدانند چطور میتوانند از دادگاه فسخ قراردادشان و گرفتن حقوقشان را بخواهند.
اگر میخواهید از ادامه پرونده پیش رو و سرنوشت قرارداد آقای کاظمی مطلع شوید این نوشته را تا انتها بخوانید. ممکن است شما یکی ازطرفین پروندهای این چنینی باشید، در اخر اگر نیاز به راهنمایی داشتید مشاوران متخصص ما در این زمینه شما را همراهی میکنند.
فسخ قرارداد چگونه صورت میگیرد؟
در فسخ قرارداد یکی از طرفین قرارداد بدون توافق با طرف دیگر تصمیم به فسخ میگیرد. عقدی که فسخ میشود آثارش تا لحظه فسخ بر جای خود باقی است. از جمله علل و اسبابی که طرفین قرارداد میتوانند به طور یکجانبه قرارداد را خاتمه دهند، خیارات هستند. در حقوق مدنی میتوان ۸ خیار و دلیل و شیوه فسخ قرارداد را برشمرد:
۱. خیار مجلس ۲. خیار غبن ۳. خیار شرط ۴.خیار تخلف از شرط ۵. خیار عیب ۶. خیار تدلیس ۷. خیار تعذر تسلیم ۸. خیار تاخیر در تسلیم.
علاوه بر این طرفین قرارداد میتوانند ضمن عقد یا خارج از آن برای یک یا هر دو طرف معامله یا شخص ثالث، حق فسخ قرار دهند. بر اساس ماده ۳۹۹ قانون مدنی: «در عقد بیع ممکن است شرط شود که در مدت معین برای بایع یا مشتری یا هر دو یا شخص خارجی اختیار فسخ معامله باشد.»
اگر در زمینه فسخ قرارداد نیاز به مشاوره دارید، تیم حقوقی وینداد آمادگی مشاوره در این زمینه را به شما دارد.
ابطال قرارداد در چه صورتی امکانپذیر است؟
مفهوم ابطال قرارداد به این معنا است که طرفین معامله بتوانند بعد از اینکه عقد به طورصحیح به وجود آمد آن را از ابتدا باطل کنند. مهم ترین اثر ابطال معامله برگشت به زمان قبل از انعقاد عقد است. به این معنی که هر آنچه بین طرفین عقد رد و بدل شده باید بکدیگر بازگردد. چنانچه عملی انجام شده باشد با ابطال معامله، اجرت آن عمل قابل دریافت می باشد.
چنانچه معامله فضولی باشد، امکان اخذ خسارت وجود دارد. این خسارت ها شامل اجرت منافع اعم از استفاده شده یا استفاده نشده، معیوب شدن موضوع معامله و … می باشد. اما در سایر معاملات به دلیل ابطال نمی توان خسارت را خواست. علاوه براین با ابطال معامله، کلیه معاملاتی که قبل از ابطال انجام شده را نیز باطل کرده و از بین می رود.
آیا میتوان همزمان در یک دادخواست، درخواست فسخ و ابطال قرارداد نمود؟
پرونده آقای کاظمی را به یاد بیاورید، او به همراه عدهای از اقای شیرانی شکایت کردهبود. آقای کاظمی از دادگاه تقاضای فسخ و بطلان قرارداد بیع زمین را داشت. اما داگاه درخواست او را رد کرده بود. دادگاه اعلام کرده بود مدارک موجود در پرونده ادعای آقای کاظمی را اثبات نمیکند و نمیتوان حکم داد.
آقای کاظمی مجددا به دادگاه تجدید نظر درخواست خود را ارائه داد اما اینبار دادگاه تجدید نظر بیان کرد که درخواست فسخ و ابطال قراداد در یک دادخواست قابلیت رسیدگی ندارد، زیرا فسخ و ابطال هر کدام دارای منشأ متفاوت و آثار متفاوت است که درخواست هر دو خواسته با یکدیگر قابل رسیدگی نبوده و در نتیجه قابل استماع نمیباشد. از جهتی تا تکلیف رابطه قراردادی طرفین مشخص نگردد دعاوی مربوط به آنها نیز قابل استماع نمیباشد.
تفاوت میان بطلان و فسخ قرارداد چیست؟
با توجه به آنچه گفتیم، فسخ قرارداد در جایی رخ میدهد که یکی از طرفین درخواستکننده باشد. اگر فسخ رخ دهد اثار قرارداد تا زمان فسخ آن پابرجا خواهد بود. اما در مورد بطلان قرارداد در اثر وجود یکسری شرایط بطلان ایجاد میشود و نیازی به اعلام ندارد. علاوه براین در بطلان قرارداد فاقد اثر و اعتبار حقوقی است اما در فسخ قرارداد تا لحظه فسخ اثر حقوقی دارد.
بنابراین نمیتوان بطلان و فسخ را در یک دادخواست مطرح کرد چرا که این دو منشا متفاوت و آثر متفاوت دارند. هر یک از طرفین قراردادی بخواهد این موارد را از دادگاه بخواهد ابتدا باید اختلافات قراردادی را حل کند و سپس از دادگاه فسخ یا ابطال قرارداد را بخواهد.
شما میتوانید برای دریافت خدمات دعاوی تخصصی و مشاوره حقوقی در خصوص اقامه دعوای قراردادی ، با مشاوران حقوقی ما در ارتباط باشید.
در مورد درخواست فسخ و ابطلال قرارداد سوالی دارید؟
پرونده پیش رو تنها بخشی از مواردیست که امروزه در موضوع دعاوی قراردادی مطرح میشود. با دقت در همه ابعاد آن متوجه میشویم که اگر آقای کاظمی در ابتدای کار با کارشناس حقوقی متخصص در امر حقوق قراردادها یا وکلای مجرب در این حوزه مشورت میکرد امروز این ضرر بزرگ را متحمل نمیشد. برای اینکه به چنین دردسرهایی در کار خود رو به رو نشوید بهتر است هرچه زودتر از یک کارشناس یا وکیل خبره در این کار کمک بگیرید. ما در وینداد همه نیروهای حرفهای در این کار را برای کمک به شما آماده کردهایم.