دعوای انحلال شرکت تجاری یکی از مهمترین دعاوی حقوقی که قانون تجارت بدان پرداخته است و عبارت است از پایان یافتن عمر یک شرکت. در این بخش برانیم تا به بیان علل انحلال شرکت و دعوای انحلال شرکت تجاری در شرکت‌های سهامی، تصامنی و مسیولیت محدود بپردازیم. پس همراه ما باشید.
علل انحلال شرکت سهامی چیست؟
وفق لایحه اصلاحی قانون تجارت موارد انحلال شرکت‌های سهامی عبارت است از:
۱-وقتی شرکت موضوعی را که برای آن تشکیل گردیده انجام داده یا انجام آن غیر ممکن شده باشد
۲-در صورتیکه شرکت برای مدت معین تشکیل گردیده و آن مدت منقضی شده باشد مگر اینکه مدت قبل از انقضای آن از سوی مجمع عمومی فوق العاده شرکت تمدید گردیده باشد.
۳- ورشکستگی شرکت
۴-در مواردی که مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام به هر علتی رای به انحلال شرکت بدهد.
باید در نظر داشت که دادگاه زمانی حکم قطعی به انحلال شرکت خواهد داد که هر ذینفعی براساس موارد ذیل آن را از دادگاه درخواست نماید.
۱-یکسال پس از به ثبت رسیدن شرکت هیچ اقدامی جهت انجام موضوع آن صورت نگرفته باشد
و در صورتیکه فعالیت‌های شرکت در مدت بیش از یکسال متوقف شده باشد.
۲-در صورتیکه مجمع عمومی سالیانه برای رسیدگی به حساب‌های هر یک از سال‌های مالی تا ده ماه از تاریخی که در اساسنامه معین شده تشکیل نشده باشد.
۳- سمت تمام یا بعضی از اعضای هیات مدیره و همچنین سمت مدیر عامل طی مدتی زاید بر شش ماه بلاتصدی مانده باشد.
در صورت درخواست ذینفع(ذینفعان ) از دادگاه مبنی بر انحلال شرکت، دادگاه مهلت مناسبی که از شش ماه تجاوز نکند را می‌دهد تا در رفع موجبات انحلال درخواست شده اقدام نمایند.
، چنانچه ظرف مهلت مقرر اعطا شده به شرکت، موجبات انحلال رفع نشود دادگاه حکم به انحلال شرکت خواهد داد.
۴-کاهش تعداد سهامداران شرکت سهامی خاص و عام از حد نصاب قانونی (۳ نفر و ۵ نفر)
۵-اگر بر اثر زیان‌های وارده حد اقل نصف سرمایه شرکت از میان برود، هیات مدیره مکلف است بلافاصه مجمع عمومی صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقای شرکت مورد شور و رای واقع شود، هرگاه مجمع رای به انحلال شرکت ندهد باید در همان جلسه و با رعایت مقرات ماده ۶ این قانون اصلاحی قانون تجارت سرمایه شرکت را به سرمایه موجود کاهش دهد، در صورتی که هیات مدیره بر خلاف این ماده به دعوت مجمع عمومی فوق العاده مبادرت ننماید و یا مجمعی که دعوت می‌شود نتواند مطابق مقررات قانونی منعقد گردد، هر ذینفع می‌تواند انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیت دار درخواست نماید.
۶-در صورتیکه سرمایه شرکت سهامی بعد از تاسیس به هر علتی در سهامی خاص یک میلیون ریال و برای سهامی عام پنج میلیون ریال کمتر شود، باید ظرف ۱ سال نسبت به افزایش سرمایه تا حد اقل میزان مذکور اقدام به عمل آید یا شرکت به نوع دیگری از انواع شرکت‌های مذکور در قانون تجارت تغییر شکل یابد وگر نه هر ذینفع می‌تواند انحلال آن را از دادگاه بخواهد، هر گاه قبل از صدور حکم قطعی انحلال موجب درخواست منتفی شود دادگاه رسیدگی را موقوف خواهد نمود.
دعوای انحلال شرکت تجاری در شرکت سهامی چیست؟
چنانچه براساس مفاد اساسنامه شرکت و مقررات قانونی، مجمع عمومی فوق العاده شرکت به وظایف خود در رابطه با انحلال شرکت و در مواجهه با موارد انحلال عمل ننماید، هر ذینفعی می‌تواند دادخواست انحلال شرکت را از دادگاه صالح درخواست نماید.
برای این امر شخص متقاضی یا وکیل وی می‌تواند از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نسبت به طرح دعوای انحلال شرکت اقدام نماید.
وفق ماده۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای انحلال، دادگاه مستقر در مرکز اصلی شرکت می‌باشد.
علل انحلال شرکت تضامنی چیست؟
الف)علل خاص انحلال شرکت تضامنی
ورشکستگی یکی از شرکاء
فوت یکی از شرکاء
محجوریت یکی از شرکاء
انحلال شرکت با موافقت کلیه شرکاء
ب)علل عام انحلال شرکت تضامنی
انتفای تعدد شرکا ء
ورشکستگی شرکت
بطلان قرارداد شرکت
تصمیم تمام شرکاء و انحلال براساس حکم دادگاه
انقضای مدت شرکت
انتفای موضوع شرکت
دعوای انحلال شرکت تجاری در شرکت تضامنی چیست؟
در شرکت‌های تضامنی هر یک از شرکاء می‌توانند خواستار انحلال شرکت شود. در قانون دلایل موجه جهت تقاضای انحلال شرکت تضامنی ذکر نگردیده است و تشخیص آن به عهده قاضی می‌باشد.
باید توجه داشت که شرکت تضامنی به جهت اینکه در آن شخصیت یکایک شرکاء واجد اهمیت خاص است، بیشتر از هرشرکت دیگری در معرض خطر انحلال است. همچنین حکم به انحلال جنبه انشائی دارد نه اعلامی یعنی می‌توان نسبت به رأی صادره اعتراض نمود و انحلال شرکت تضامنی ، زمانی محقق می‌شود که دادگاه رأی قطعی صادر می‌کند.
علل انحلال شرکت با مسئولیت محدود چیست؟
الف)علل خاص انحلال شرکت با مسئولیت محدود
۱-تصمیم عده‌ای از شرکاء که سهم الشرکه آنها بیش از نصف سرمایه شرکت باشد.
۲-در صورتی که به واسطه ضرر‌های وارد به شرکت ، نصف سرمایه شرکت از بین رفته ، یا یکی از شرکاء تقاضای انحلال نماید و دادگاه نیز دلایل او را موجه بداند وسایر شرکاء حاضر نباشند سهمی را که در صورت انحلال به او تعلق می‌گیرد پرداخته و او را از شرکت خارج کنند.
۳-فوت یکی از شرکاء (البته در صورتی که به موجب اساسنامه، فوت موجب انحلال باشد).
ب) علل عام انحلال شرکت با مسئولیت محدود
۱-درصورتی که شرکت مقصودی را که برای آن تشکیل شده است انجام داده یا انجام دادن آن غیرممکن باشد.
۲- شرکت برای مدت معینی تشکیل و مدت منقضی شده باشد.
۳-در صورت تنزل تعدد شرکا
۴-در صورت ورشکستگی شرکت
۵-درصورت تصمیم همه شرکاء
دعوای انحلال شرکت تجاری در شرکت با مسیولیت محدود چیست؟
در صورتی که به واسطه ضرر‌های وارد به شرکت، نصف سرمایه شرکت ازبین برود، هریک از شرکاء می‌توانند از دادگاه تقاضای انحلال نمایند.
