ماجرای یک پرونده: شخصیت حقوقی شرکت بعد از انحلال
آقای ه به وکالت از از بانک ک دعوایی علیه شرکت گ و خانم ش به خواسته مطالبه مبلغ یک میلیارد و هفصد میلیون تومان از محل یک فقره چک طرح کرده است.
ماجرا از این قرار است که نماینده شرکت گ چکی به مبلغ مذکور صادر کرده وخانم ش نیز برای ضمانت وصول مبلغ چک، آن را امضا کرده است اما چک در تاریخ سررسید تادیه نمی‌شود. خوانده نیز علیه امضا کنندگان چک اقامه دعوا می‌کند.
دادگاه در مرحله نخستین به این علت ک شرکت مذکوره منحل شده است قرار عدم استماع صادر می کند. از این رای تجدیدنظرخواهی می‌شود. در این مرحله تجدید نظر خواه، درحال تصفیه بودن شرکت موضوع انحلال و اعلام آن قبل از جلسه اول رسیدگی را ثابت می کند. دادگاه نیز به علت فوق قابلیت استماع دعوا را تایید و طرفین را جهت ادامه رسیدگی به دادگاه صالح ارجاع می‌دهد.
در علم حقوق دو نوع شخصیت وجود دارد؛ شخصیت حقیقی و شخصیت حقوقی.
درواقع، شخصیت حقیقی نیز مجموعه و گروهی از افراد است که برای رسیدن به هدف و منفعتی مشترک شرکتی تاسیس می‌کنند. شرکت ها همگی دارای شخصیت حقوقی هستند.
دارا بودن شخصیت حقوقی به چه معناست؟
با استناد ماده ۵۸۸ قانون تجارت شخص حقوقی می‌تواند دارای کلیه حقوق و تکالیفی شود که قانون برای افراد قائل است، مگر حقوق و وظایفی که بالطبیعه فقط انسان ممکن است دارای آن باشد. مانند حقوق و وظایف ابوت(پدر بودن). پس شخصیت حقوقی نیز همچون شخصیت حقیقی متولد می‌شود و می‌میرد اما عده‌ای بر این تصور هستند که انحلال شخصیت حقوقی به معنای مرگ این شخصیت است درحالی که شرکت پس از انحلال نیز ادامه دارد و وارد مرحله جدیدی می‌شود.
در ادامه به انواع انحلال شرکت‌ها و وضعیت شخصیت حقوقی پس از انحلال می پردازیم. با ما همراه باشید.
شخصیت حقوقی چگونه منحل می شود؟
شرکت به عنوان یک شخصیت حقوقی به سه صورت منحل می شود:
الف) انحلال قهری: با شرایطی شرکت خود به خود منحل می‌شود. برای مثال شرکتی مقید به مدت محدودی بوده و برای دو سال تاسیس شده است و دیگر تمدید نمی شود و یا برای موضوع مشخصی به وجود آمده باشد که حال انجام آن ناممکن شده باشد.
ب) انحلال ارادی: خود شرکا، شرکت را منحل می‌کنند. برای مثال در شرکت‌های سهامی مجمع عمومی فوق العاده با اراده اکثریت می‌تواند این تصمیم را بگیرد.
ج) انحلال قضائی: شرکت به حکم دادگاه منحل می‌شود. برای مثال در ورشکستگی شرکت.
همان طور که ذکر شد نفس انحلال باعث از بین رفتن شخصیت حقوقی نمی‌شود بلکه با انحلال شخصیت حقوقی وارد مرحله جدیدی به نام تصفیه می‌شود.
تعریف تصفیه چیست؟
تصفیه به طور خلاصه فرایندی است که پس از انحلال شرکت، ادامه اداره امور به فردی به نام مدیر تصفیه و یا اداره تصفیه سپرده می شود. مدیر تصفیه یا اداره تصفیه کلیه اموال شرکت را جمع آوری می‌کند و همچنین کلیه دیون را هم جمع آوری می‌کند و پس از پرداخت بدهی‌ها، مبلغ باقی مانده را بین شرکا تقسیم و خاتمه تصفیه را اعلام می‌کند و در نهایت با خاتمه تصفیه شخصیت حقوقی از بین خواهد رفت.
دعوا علیه شخصیت حقوقی پس از انحلال امکان دارد؟
پس از انحلال، اداره تصفیه و در جایی که اداره وجود ندارد، مدیر تصفیه اداره امور را برعهده خواهد گرفت. به همین دلیل هر دعوایی علیه شرکت باید به طرفیت مدیر تصفیه مطرح شود. البته مدیر تصفیه نیز در بازه‌های زمانی مقرر در قانون آگهی‌ای مبنی بر معرفی هرکس که طلبی از شرکت دارد صادر می‌کند. به همین دلیل طرح دعوا پس از انحلال شرکت نیز ممکن است و در پرونده فوق نیز علت حکم صادره از دادگاه تجدید نظر استمرار مسئولیت و شخصیت حقوقی منحل شده تا خاتمه کارهای جاری، اجرای تعهدات و… از سوی مدیران تصفیه بود.
درخصوص شخصیت حقوقی شرکت سوالی دارید؟
افزایش شرکت‌ها در دنیای امروز، باعث شده دعاوی علیه شرکت و شخصیت حقوقی آن به یکی از رایج‌ترین و فراوان‌ترین پرونده‌ها در دادگاه‌های داخلی تبدیل شود. به دنبال این حجم از دعاوی، انواع مختلف شخصیت‌های حقوقی و قوانین متفاوت منحصر به هر یک نیز پیچدگی امر را بسیار کرده است. اهمیت این موضوع زمانی بیشتر می‌شود که اشخاص بدون اطلاع داشتن از جزئیات قوانین و نکات فنی آن اقدام به تاسیس شخصیت حقوقی و یا اقامه دعوا علیه شخصیت حقوقی می‌کنند، که این کار تبعات زیادی را برایشان به همراه داشته و سرمایه زیادی را از دست داده‌اند. پس آگاهی هرچه بیشتر از مقررات حاکم بر شرکت های تجاری ضرورت دارد. پیشنهاد می‌کنیم در خصوص شرکت و شخصیت حقوقی حتما از مشاوره و راهنمایی کارشناسان حقوقی وینداد بهره‌مند شوید..
فراموش نکنید که تیم وکلای دادگستری وینداد هم با خدمات دعاوی تخصصی شرکت های تجاری آماده دفاع از شما هستند.
همچنین اگر شما نیز تاکنون تجربه استفاده از سفته و یا اسناد دیگر را داشته‌اید، در قسمت نظرات، تجربه خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.
