ماجرای یک پرونده: ضمانت اجرای عدم واخواست سفته
آقای ع یک فقره سفته به مبلغ چهارده میلیون از آقای س و با ظهر نویسی آقای میم گرفته است، این سفته در تاریخ معین شده در سند وصول نمی‌شود. آقای ع پس از مدتی علیه آقای س و میم شکایت می‌کند و پرداخت چهارده میلیون مبلغ سفته و خسارت تاخیر تادیه آن را از دادگاه درخواست می‌کند.
در ابتدا دادگاه بدوی حکم به محکومیت خواندگان می‌دهد، اما پس از تجدیدنظرخواهی آقای میم، دادگاه تجدیدنظر رای مرجع نخستین را رد می‌کند. چراکه آقای میم ثابت می‌کند دارنده سفته در موعد مقرر نسبت به واخواست سفته اقدام نکرده است. بنابراین مسئولیتی متوجه آقای میم به عنوان ظهرنویس نیست.
این درحالی است که مسئولیت تضامنی صادرکننده و ظهرنویسان از ویژگی‌های منحصر به فرد اسناد تجاری می‌باشد پس دلیل عدم مسئولیت آقای میم چه چیزی می‌تواند باشد؟
در ادامه به این پرسش پاسخ خواهیم داد. با ما همراه باشید.
واخواست سفته چیست؟
دارنده سفته باید در سرسید وجه آن را مطالبه کند و اگر وجه سفته در سررسید پرداخت نشود، دارنده آن باید ظرف ده روز از تاریخ سررسید به این عدم پرداخت اعتراض کند. واخواست سفته درواقع مطالبه‌ی قانونی وجه آن است. دارنده سفته با واخواست، مسئولین پرداخت وجه سفته یعنی صادرکننده و ظهرنویسان را تحت تعقیب حقوقی قرار می‌دهد به همین دلیل واخواست باید به آن ها ابلاغ شود.
محتوای واخواست سفته چیست؟
واخواست فرم چاپی است که توسط وزارت دادگستری تهیه شده است البته بانک‌ها نیز فرم چاپی واخواست را چاپ می‌کنند، پس می‌توان آن را از دادگاه ها و یا بانک‌ها تهیه کرد. دارنده پس از تکمیل فرم واخواست و نوشتن رونوشت کامل سفته آن را در سه نسخه همراه با سه تمبر به دادگاه تحویل می‌دهد. دادگاه نیز دستور پرداخت وجه سفته را در آن می آورد. در نهایت یک نسخه را به متعهدین ارسال می‌کند.
ضمانت اجرای عدم واخواست سفته چیست؟
چنانچه دارنده سفته در موعد قانونی ده روزه نسبت به واخواست سفته اقدام نکند، حقوق و امتیازاتی را از دست می‌دهد:
الف) طبق قانون با عدم انجام این کار، مسئولیت تضامتی ظهرنویسان و صادرکننده نیز زایل می‌شود. در پرونده مذکور هم آقای میم به این دلیل از مسئولیت مبری شد.
ب) مزیتی که واخواست سفته دارد این است که کسی که سفته را در اختیار دارد می‌تواند همراه با این واخواست درخواستی را به عنوان درخواست قرار تأمین توقیف اموال نیز مطرح کند تا دادگاه اموال صادرکننده و سایر تعهدکنتدگان را توقیف کند.
پس اثر دیگر عدم واخواست، عدم امکان صدور قرار تامین خواسته بدون تودیع خسارت احتمالی طرف است لذا سند تجاری بدون واخواستنامه به صورت یک سند عادی اقرار به دین در می‌آید که مطابق مواد ۲۳۰ و ۳۰۷ قانون تجارت به عنوان یک سند عادی قابل مطالبه است نه یک سند تجاری.
سند تجاری سفته یکی مهم‌ترین اسناد تجاری می‌باشد که دارای نکات جزئی بسیاری است. برای آشنایی و آگاهی بیشتر در مورد نکات صدور سند سفته به مطلب “شرایط صدور سند در سفته‌هایی که دارم رعایت نشده چکار باید کنم؟” مراجعه کنید.
سخن آخر
افزایش معاملات تجاری، خرید و فروش و تغییرات سریع ارز در بازار سرمایه، باعث شده دعاوی اسناد تجاری به یکی از رایج‌ترین و فراوان‌ترین پرونده‌ها در دادگاه‌های داخلی تبدیل شود. قوانین مربوط یه این اسناد نیز علاوه بر پراکندگی، پیچدگی هایی نیز دارند که به آسانی قابل درک و بکارگیری نیستند. اهمیت این موضوع زمانی بیشتر می‌شود که افراد بدون اطلاع از قوانین طرح دعوا می‌کنند که این کار تبعات زیادی را برایشان به همراه داشته و ممکن است حقوق زیادی را در این راه از دست بدهند.
پیشنهاد می‌کنیم در خصوص مراحل انجام واخواست سفته حتما از مشاوره و راهنمایی کارشناسان حقوقی وینداد بهره‌مند شوید.
فراموش نکنید که تیم وکلای دادگستری وینداد هم با خدمات دعاوی تخصصی اسناد تجاری آماده دفاع از شما در پرونده‌های مرتبط با سفته و سایر اسناد تجاری هستند.
