ماجرای یک پرونده: نحوه ظهرنویسی سند تجاری توسط شرکت،
آقای دارویی دعوایی را به طرفیت شرکت تعاونی گلی مطرح کرده و در آن مبلغ چک مورد نظر خود و خسارت تاخیرتادیه را از شرکت خواستهاست. آقای دارویی به دادگاه توضیح داده که شرکت گلی یک فقره چک در وجه او ظهرنویسی کرده اما مبلغ آن را تادیه نکرده بنابراین شرکت مدیون است و باید وجه مربوط را به همراه خسارات ذکر شده پرداخت کند.
با این حال نماینده شرکت مدیون بودن شرکت در مورد این چک را قبول ندارد. بنابراین دادگاه بدوی تصمیم بر بررسی دقیق این پرونده گرفتهاست. اگر میخواهید از ادامه پرونده پیش رو یعنی دعوای مطالبه چک آقای دارویی و ظهرنویسی سند تجاری توسط شرکت مطلع شوید این نوشته را تا انتها بخوانید. ممکن است شما یکی از طرفین پروندهای این چنینی باشید، در اخر اگر نیاز به راهنمایی داشتید مشاوران متخصص ما در این زمینه شما را همراهی میکنند.
ظهرنویسی اسناد تجاری چیست؟
از ظهرنویسی اسناد تجاری چه میدانید؟ آیا صرفا امضایی بر پشت سند یا نوشتن اسم را میتوان دلیل بر ظهرنویسی آن سند دانست؟ در ادامه به طور کلی ظهرنویسی اسناد تجاری را در انواع مختلف بررسی میکنیم.
ظهر در لغت به معنای پشت است و ظهرنویسی در لغت به معنای نوشتن در پشت سند میباشد. در اصطلاح حقوقی نیز دارنده سند دین و مخصوصاً اسناد تجاری، در پشت سند دستور یا اذن میدهد به مدیون که مبلغ سند را به شخص دیگری بدهند ؛ بنابراین در یک تعریف ساده میتوان گفت دستوری که در پشت سند تجاری برای تعیین شخصی که باید وجه را تادیه کند،ظهرنویسی میگویند.
انواع ظهرنویسی به چه صورت است؟
بیشترین کاربرد ظهرنویسی، ظهرنویسی جهت انتقال است. به عبارت بهتر با ظهرنویسی وجه سند به شخصی منتقل میشود که ظهرنویسی به نفع او انجامشده است. دراین صورت آن چک مطابق با قانون تجارت به صورت قطعی واگذار شده است.
ظهرنویسی برای وکالت
در این حالت دارنده سند تجاری به دیگری این نمایندگی را میدهد که به جای او سند تجاری را وصول کند. در این حالت حقوحقوق سند تجاری به دیگری منتقل نمیشود. علاوهبر این وکیل حق اعتراض و اقامه دعوی برای پرداخت مبلغ سند تجاری را دارد؛ اما باید توجه داشت که وکیل حق ظهرنویسی به دیگری را ندارد.
ظهرنویسی جهت ضمانت
گاهی ظهرنویسی اسناد تجاری جهت ضمانت از آنهاست. به این صورت که از طریق صرف امضای پشت یک چک و درج عبارت ضمانت ،ضمانت از سند تجاری محقق شده است و هم صادر کننده و هم ضامن مسئول پرداخت تمام مبلغ سند تجاری می باشند.
ظهرنویسی جهت وثیقه
ظهرنویسی جهت وثیقه با ظهرنویسی ضمانت متفاوت است. ازین جهت که در این نوع، دارنده نمیتواند مستقیما و بدون مراجعه به صادر کننده به وثیقه گذار جهت پرداخت رجوع نماید بلکه می بایست ابتدا به صادر کننده چک یا سفته مراجعه کند ودر صورت مواجه شدن با عدم پرداخت به شخصی که از او ضمانت کردهاست رجوع کند.
چگونگی ظهرنویسی اسناد تجاری
باید توجه داشت که چنانچه پشت سند تجاری امضا شود و هیچ عبارتی در آن درج نشود به معنای ظهرنویسی انتقال است. در صورتی که دارنده قصد ظهرنویسی برای ضمانت یا وکالت را دارد باید این عبارات در پشت سند قید شود.
علاوه براین در قانون صدور چک جدید، افرادی که مبادلات خود را با چک انجام میدهند تکالیفی برعهده دارند. از جمله صادرکننده چک باید مندرجات چک شامل تاریخ سررسید، مبلغ و اطلاعات هویتی ذینفع را علاوه بر اینکه در برگ چک درج میکند در سـامانه صیاد ثبت و نیز به تایید گیرنده برساند. همچنین اشخاصی کـه قصد انتقال چک را دارند نیز دیگر نیازی به پشت نویسی چک ندارند و باید اطلاعات هویتی ذینفع جدید را در سامانه مذکور ثبت کنند.
نحوه ظهرنویسی سند تجاری توسط شرکت چگونه است؟
پرونده پیش رو را بخاطر بیاورید که در آن آقای دارویی مدعی مدیون بودن شرکت گلی جهت ظهرنویسی چک بود اما شرکت این ادعا را رد میکرد. در این پرونده، دادگاه بدوی در بررسی که انجام داد اعلام کرد،با توجه به اینکه آقای دارویی دلیلی که اثبات کند شرکت تعاونی خدماتی گلی ظهر چک را امضاء نموده، ارائه ننموده و صرف ضرب مهر شرکت نمی تواند شرکت را مدیون پرداخت وجه چک نماید و مدرک جدید ارائه شده نیز این ادعا را ثابت نمیکند. بنابراین دادگاه دعوی آقای دارویی را نسبت به شرکت گلی غیرثابت تشخیص داده و رد میکند.
آقای دارویی یکبار دیگر از طریق دادگاه تجدیدنظر هم اقدام کررد اما نتوانست دلیلی بر ظهرنویسی چک توسط شرکت ارائه دهد و دادگاه بیان کرد برای ظهرنویسی امضا لازم است و ضرب مهر به تنهایی کفایت نمیکند.
در مورد نحوه ظهرنویسی سند تجاری توسط شرکت سوالی دارید؟
همانطور که در پرونده آقای دارویی دیدید، شرکت گلی ظهرنویس چک نیست و نمیتوان به عنوان یکی از طرفین از او مطالبه طلب کرد در صورتی که آقای دارویی با فرض مدیون بودن این شرکت اقدام به شکایت و مطالبه کردهبود. بنابراین پیشنهاد میکنیم قبل از انجام هر اقدامی برای اقامه دعوا، به یک وکیل یا مشاور حقوقی آشنا به اسناد تجاری رجوع کنید تا از وقوع خسارات احتمالی جلوگیری کنید. چرا که با توجه به شرایطی که اسناد دارند، قوانین و مقررات متفاوت بوده و برای چگونگی پیمودن این راه نیاز به یک متخصص دارید.
لازم به ذکر است که یکی از زمینههای تخصصی ما در وینداد، خدمات دعاوی تخصصی میباشد. از آنجایی که امروزه به جهت متداول شدن استفاده اسناد تجاری مانند چک، سفته و برات و افزایش کاربرد آنها، آگاهی هرچه بیشتر از مقررات حاکم بر آنها ضرورت دارد. اگر نیاز به وکیل با تحربه در زمینه اسناد تجاری دارید میتوانید درخواست ثبت وکیل خود را از طریق سامانه وینداد پیگیری نمایید