شرکت و موسسه با وجود اینکه ساختار مشابهی با هم دارند ولی هر یک برای هدف و موضوع مشخصی ثبت می شوند. گرچه که تفاوت موسسه غیر تجاری با شرکت فقط به این مورد محدود نمی شود. این دو شخصیت حقوقی در تعداد شرکا، انواع و موضوع فعالیت و سایر موارد با یکدیگر متفاوت هستند. در این مقاله ضمن بیان تفاوت موسسه و شرکت، به تعریف هر یک خواهیم پرداخت و در رابطه با ساختار آن‌ها به‌طور کامل توضیح می‌دهیم. در نهایت بهترین قالب فعالیت را با توجه به نوع فعالیت شما، معرفی خواهیم کرد.
شرکت تجاری چیست؟
برای آشنایی یا تفاوت شرکت و موسسه باید با مفاهیم تعریف شرکت و اینکه موسسه غیر تجاری چیست یه‌طور کامل آشنا شوید.
شرکت در اصطلاح قانون تجارت، یک شخصیت حقوقی‌ست که بر اساس شرایط قانونی مشخصی ایجاد می‌شود و به فعالیت‌های تجاری می‌پردازد. این شخصیت حقوقی دارای آدرس، سرمایه، نام، موضوع و سایر مشخصات مختص به خود است که با شرکا متفاوت خواهد بود.
برای هر شرکت تجاری در حین تاسیس، یک اساسنامه تدوین می‌شود که به‌عنوان اصلی‌ترین سند شرکت به‌کار می‌رود. در این سند تمامی اطلاعات، تشریفات و نحوه اداره و حتی انحلال شرکت مشخص می‌شود.
شرکت‌های تجاری انواع مختلفی دارند که همه آن‌ها باید فعالیت تجاری انجام دهند. فعالیت‌های تجاری هم به‌طور کامل در ماده ۲ قانون تجارت مشخص شده‌اند.
انواع شرکت‌های تجاری
طبق تقسیم‌بندی قانون تجارت، شرکت‌ها به ۷ نوع تقسیم می‌شوند. گرچه در روال ثبتی، چند شرکت پرطرفدارتر هستند و برای انواع موضوعات می‌توانید هر یک از آن‌ها را انتخاب کنید. انواع شرکت‌های تجاری در قانون را می‌توان این گونه معرفی کرد:
- سهامی (عام و خاص)
- با مسئولیت محدود
- تضامنی
- نسبی
- تعاونی
- شرکت مختلط سهامی
- شرکت مختلط غیرسهامی
در بین تمامی شرکت‌ها، شرکت سهامی خاص و شرکت با مسئولیت محدود برای ثبت شرکت رایج‌تر هستند و می‌توانید در تمامی موضوعات آن‌ها را به تاسیس کنید. برخی از شرکت‌ها هم مثل تضامنی در مواردی که الزام قانونی دارد (مثل صرافی‌ها) ثبت می‌شوند. اما سایر انواع شرکت‌ها مثل نسبی و مختلط هر سال در موارد انگشت‌شماری در کل کشور به ثبت می‌رسند.
موسسه غیر تجاری چیست؟
موسسه هم یک شخصیت حقوقی معرفی شده در قانون تجارت است که در کنار شرکت‌های تجاری به ثبت می‌رسد. یک تفاوت موسسه غیر تجاری با شرکت را می‌توان در موضوع فعالیت آن دانست. انواع موسسات غیر تجاری همان‌طور که از نامشان مشخص است، فقط می‌توانند در امور غیرتجاری مثل ورزشی، فرهنگی و هنری، حقوقی، خدمات مشاوره‌ای یا خیریه و انجمن‌ها فعالیت کنند.
موسسات هم مثل شرکت‌ها دارای اساسنامه هستند که مشخصات، نحوه مدیریت و اداره، مسئولیت‌ها و همچنین نحوه انحلال در آن به‌طور کامل مشخص شده است.
این نکته را در نظر داشته باشید که غیرتجاری بودن به معنای عدم فعالیت اقتصادی نیست. تجاری بودن فعالیت، به‌طور کامل در قانون تجارت بیان شده است. برای مثال امور آموزشی، تجاری نیست و برای این‌گونه فعالیت‌ها می‌توان موسسه تاسیس کرد.
انواع موسسات غیرتجاری
موسسات غیرتجاری دو نوع کلی دارند. بر اساس قانون می‌توان این انواع را شامل موارد زیر دانست:
- موسسه غیرتجاری انتفاعی
- موسسه غیرتجاری غیرانتفاعی
موسسات انتفاعی با هدف کسب سود فعالیت می‌کنند. این نوع شخصیت حقوقی برای امور آموزشی، فرهنگی و هنری، مشاوره روانشناسی، خدمات حقوقی، ورزشی و غیره تشکیل می‌شوند.
در مقابل موسسات غیرانتفاعی جهت فعالیت در امور عام‌المنفعه تشکیل می‌شوند. گرچه فعالیت اقتصادی مثل برگزاری نمایشگاه‌های خیریه را هم انجام دهند. از جمله این موسسات می‌توان به خیریه‌ها و انجمن‌ها اشاره کرد.
در نتیجه تفاوت انواع موسسات در نوع فعالیت و هدف آن‌هاست.
گرچه این تصور اشتباه در بین برخی از افراد وجود دارد که فرق موسسه تجاری و غیر تجاری این است که موسسه تجاری مانند شرکت می‌تواند به فعالیت‌هایی که جنبه تجاری دارند، مشغول شوند. اما طبق قانون هیچ‌گونه موسسه تجاری وجود ندارد.
تفاوت موسسه غیر تجاری با شرکت
با این اوصاف می‌توان گفت که موسسه و شرکت در موارد مختلفی با هم تفاوت دارند. در ادامه این تفاوت‌ها را به‌صورت یک‌جا بیان خواهیم کرد.
تفاوت در موضوع فعالیت
یک تفاوت موسسه غیر تجاری با شرکت در موضوع فعالیت آن‌هاست. همان‌طور که گفته شد، شرکت‌ها برای فعالیت‌های تجاری تاسیس می‌شوند. این در حالی‌ست که موضوع فعالیت موسسات باید امور غیرتجاری باشد.
تفاوت در هدف فعالیت
شرکت‌ها صرفا برای کسب سود و انجام فعالیت‌های اقتصادی تشکیل می‌شوند. این در حالی‌ست که موسسه می‌تواند با هدف کسب سود یا بدون آن باشد. مثل خیریه‌ها که اهداف عام‌المنفعه دارند.
تفاوت در انواع
شرکت‌ها ۷ نوع مختلف دارند که شامل سهامی، بامسئولیت محدود، تضامنی، نسبی، تعاونی، مختلط سهامی و مختلط غیرسهامی است. ولی موسسات فقط دو نوع دارند که شامل موسسه انتفاعی و غیرانتفاعی است.
تفاوت در حداقل تعداد شرکا
موسسات می‌توانند با حداقل شرکا یعنی ۲ نفر تشکیل شوند. این درحالی‌ست که تعداد حداقل اعضا در شرکت‌ها متفاوت و معمولا ۳ نفر به بالاست. (فقط شرکت بامسئولیت محدود می‌تواند با ۲ نفر تشکیل شود.)
تفاوت در پرداخت مالیات
از دیگر تفاوت‌های مهم می‌توان به نحوه پرداخت مالیات اشاره کرد. مالیات شرکت به این صورت است که تمامی شرکت‌ها از هر نوعی که باشند، ملزم به پرداخت مالیات هستند. اما موسسات در صورتی که غیرانتفاعی باشند، از پرداخت مالیات معاف هستند. موسسات انتفاعی معمولا با توجه به موضوع فعالیت، مالیات پرداخت می‌کنند.
ثبت شرکت بهتر است یا ثبت موسسه؟
تا اینجا تفاوت موسسه غیر تجاری با شرکت را بیان و ویژگی و انواع آن‌ها را بررسی کردیم. حالا ممکن است، این سوال مطرح شود که برای فعالیت شما، شرکت مناسب است یا موسسه؟ کدام یک مزایای بیشتری دارد؟
در پاسخ باید گفت، اولین قدم برای ایجاد یک شخصیت حقوقی، تعیین هدف فعالیت است. شرکت‌ها برای فعالیت‌هایی مناسب‌اند که جنبه تجاری داشته باشند. در نتیجه اگر بخواهید خدمات مشاوره‌ای یا مدرسه غیرانتفاعی تاسیس کنید، قالب شرکت برای شما مناسب نیست. در عین حال اگر بخواهید در امور بازرگانی یا گمرکی فعالیت کنید، باید شرکت تجاری ثبت کنید.
بنابراین به دلیل وجود مزایایی مثل معافیت‌های مالیاتی نمی‌توانید هر نوع فعالیتی را در قالب شرکت انجام دهید.
مشاوره با کارشناسان متخصص ثبتی هم در این زمینه کمک زیادی به شما می‌کند. چرا که امکان بهترین قالب فعالیت با توجه به شرایط و اهدافتان را می‌دهد.
مجموعه وینداد با حضور کارشناسان و وکلای متخصص ثبتی و حقوقی، خدمات مورد نیاز شما مثل ثبت انواع شرکت و موسسه، ثبت تغییرات، ثبت برند، تنظیم قرارداد و غیره را به‌همراه مشاوره تخصصی در اختیار شما قرار می‌دهد تا با خیال راحت کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کنید و در هر مرحله از مشاوره و خدمات تخصصی حقوقی بهره‌مند شوید.
جمع‌بندی
تفاوت موسسه غیر تجاری با شرکت در زمینه‌های مختلفی است. تا جایی که امکان ثبت هر یک به جای دیگری وجود ندارد. در نتیجه اگر قصد انجام فعالیت گروهی را دارید، باید از شرایط ثبت شرکت و موسسه به‌طور کامل اطلاع داشته باشید.
موسسات برای امور غیرتجاری تشکیل می‌شوند و تشریفات کمتری نسبت به شرکت‌ها دارند. در حالی‌که شرکت‌های تجاری در موضوعات تجاری فعالیت می‌کنند.
این دو شخصیت حقوقی در انواع نیز با یکدیگر متفاوت هستند. شرکت‌ها در ۷ دسته کلی قرار می‌گیرند که رایج‌ترین آن‌ها برای ثبت، شرکت سهامی خاص و با مسئولیت محدود است. اما موسسات فقط دو نوع هستند که شامل موسسه انتفاعی و غیرانتفاعی می‌شوند.
سوالات متداول
آیا موسسات از مالیات معاف هستند؟
خیر، فقط برخی از انواع موسسه معافند ولی سایر انواع آن ملزم به پرداخت مالیات هستند.
مزیت ثبت شرکت نسبت به موسسه چیست؟
ثبت شرکت نسبت به موسسه مزیتی ندارد. هر یک از این دو برای هدف متفاوتی ثبت می‌شوند.
