امروز هوش مصنوعی حقوقی با سرعت زیادی وارد فرایندهای روزمره تیم‌های حقوقی و حقوقدانان و وکلا شده است. از چت‌بات حقوقی که فرایند مشاوره حقوقی را به صورت هوشمند تسهیل می‌کند تا تنظیم و بررسی قراردادها و اسناد حقوقی! استفاده هوشمندانه از این ابزارها می‌تواند در زمان وکلا و متخصصان حقوقی به صورت چشمگیری صرفه جویی کند و کیفیت را بالا ببرد.
یکی از مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی در حقوق، تولید پیش‌نویس و تنظیم قراردادها و اسناد حقوقی است. استفاده از این ابزار می‌تواند علاوه بر کاهش زمان صرف شده برای تنظیم یک قرارداد، به افزایش کیفیت و یکنواختی متن نیز کمک کند. در این مقاله به طور کامل توضیح می‌دهیم که چگونه می‌توانید از هوش مصنوعی برای تنظیم قراردادها استفاده کنید و این موضوع چه ریسک‌ها و مزایایی را برای شما دارد.
چرا از هوش مصنوعی حقوقی برای تنظیم قرارداد استفاده کنیم؟
به طور کلی هوش مصنوعی یک دستیار فوق العاده کاربردی برای حقوقدانان و وکلا است. مهمترین دلایلی که شما باید از هوش مصنوعی برای تنظیم قراردادها استفاده کنید به صورت زیر است:
- سرعت و بهره‌وری: تولید پیش‌نویس اولیه یا خلاصه بندها و ماده‌ها در کسری از زمان انجام می‌شود. ابزارهای هوش مصنوعی حقوقی می‌توانند کارهای تکراری و استخراج اطلاعات را خودکار کنند.
- یکنواختی و استانداردسازی: با الگوهای از پیش تعریف‌شده و قوانین سازمانی داخلی، متن‌های قراردادها هماهنگ‌تر و یکپارچه می‌شوند.
- کاهش خطا و ریسک فراموشی بندها: سیستم‌ها می‌توانند ماده‌های ضروری را هشدار دهند یا ریسک‌های رایج را منطبق بر قوانین و مقررات و رویه‌های قضایی برجسته کنند؛ مطالعات نشان داده است که در برخی آزمایش‌ها، ابزارهای هوش مصنوعی حقوقی در تشخیص برخی ریسک‌ها بهتر یا به‌سرعت‌تر از انسان عمل کرده‌اند.
هوش مصنوعی حقوقی در تنظیم قراردادها چگونه کار می‌کند؟
ابزارهای هوش مصنوعی حقوقی که در فرایند تنظیم قراردادها و اسناد حقوقی فعالیت می‌کنند معمولاً ترکیبی از پردازش زبان طبیعی (NLP)، مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) و دیتابیس‌های عمیق از قوانین و مقررات و قراردادهای نمونه هستند. آن‌ها می‌توانند: بندها را استخراج و برچسب‌گذاری کنند، پیش‌نویس تولید کنند، متن را خلاصه کنند، و قراردادها را با قالب‌های سازمانی مطابقت دهند.
راهنمای گام به گام تنظیم قرارداد با هوش مصنوعی
۱- برای استفاده از هوش مصنوعی در تنظیم قرارداد هدف گذاری دقیق کنید:
تصمیم بگیرید هوش مصنوعی در کدام بخش‌ها قرار است به شما کمک کند: تنظیم و تولید پیش‌نویس اولیه، تنظیم ماده‌ها به تنهایی، تنظیم و تولید ماده ای خاص از قرارداد(مثلا فقط حق اختلاف یا فورس ماژور) یا همه مراحل.
۲- ایجاد یا انتخاب الگوهای استاندارد:
قالب‌های استاندارد و پرکاربرد سازمان و تیم‌تان را تعریف کنید و به سیستم آموزش دهید؛ هرچقدر داده‌های نمونه باکیفیت‌تر باشد، خروجی‌ها بهتر خواهند بود. نه فقط قالب‌های قراردادی بلکه ماده‌های قراردادی که مدنظر شما است.
۳- انتخاب ابزار مناسب هوش مصنوعی حقوقی:
ابزار مناسب را انتخاب کنید. اصولا محصولات هوش مصنوعی عمومی مثل ChatGPT یا Google Gemeni برای موضوعات حقوقی تخصصی کاملا مناسب نیستند. این محصولات بعضا منجر به ایجاد توهماتی می‌شوند. بسته به بودجه و حساسیت اطلاعات می‌توانید از ابزارها مختلف استفاده کنید. ابزارهایی مثل legalfly و وینداد AI برای این موضوع مناسب هستند.
۴- بررسی پرفورمنس سیستم به صورت انسانی:
تعیین کنید که کدام خروجی‌ها نیاز به بازبینی حقوقی دارند، چه کسانی مسئول تأیید نهایی‌اند و چه هشدارهایی باید صادر شود. حفظ نقش انسانی در بررسی نهایی از اصول عملیاتی است. خروجی‌ها را اندازه گیری کنید. اگر اشتباه فاحش در تنظیم قرارداد وجود دارد یا از داده‌های منسوخ شده استفاده می‌کند حتما موارد را اصلاح کنید.
چالش‌های استفاده از هوش مصنوعی برای تنظیم قراردادها
هوش مصنوعی حقوقی برای تنظیم قراردادها همانقدر که جذاب است و می‌تواند در سرعت و بهره‌وری شما تاثیر مثبت بگذارد اما چالش‌هایی نیز دارد که باید به آن‌ها توجه کنید:
- حفظ محرمانگی و داده: مباحثی مثل ورود اطلاعات حساس به سرویس‌های ابری عمومی باید با احتیاط انجام شود. دستورالعمل‌های دانشگاه‌ها و مؤسسات حقوقی تاکید دارند پیش از استفاده، سیاست‌های محافظت از داده مشخص شود. باید مطمئن شوید که پلتفرم هوش مصنوعی که از آن استفاده می‌کنید چه سیاست‌های محرمانگی‌ای دارد؟ آیا از داده‌های کاربران برای آموزش مدل‌ها استفاده می‌کند؟ ذخیره سازی داده‌ها چطور انجام می‌شود؟
- مسئولیت حقوقی و قابلیت دفاع در دادگاه: خروجی هوش مصنوعی نباید بدون بازبینی حقوقی نهایی شود، در موارد حساس، وکیل باید مسئول نهایی متن باشد.
- سوگیری و خطاهای مدل: مدل‌های AI ممکن است بندهایی پیشنهاد دهند که متناسب با قوانین محلی یا نیازهای تجاری نیست؛ بنابراین بازبینی انسانی و آزمون دقیق لازم است.
چگونه با وینداد AI قرارداد تنظیم کنیم؟
وینداد AI یک دستیار حقوقی هوش مصنوعی است که ویژگی‌هایی مثل مشاور حقوقی هوشمند، بررسی قرارداد هوشمند و تنظیم قرارداد هوشمند را دارد. مهمترین ویژگی وینداد AI بومی بودن آن است. این سیستم هوش مصنوعی حقوقی با میلیون‌ها داده از قوانین و مقررات کشور ایران، رویه های قضایی و نظریه های مشورتی و آرای وحدت رویه و آرای قضایی آموزش دیده است.
محصول تنظیم قرارداد هوشمند وینداد AI می‌تواند به راحتی و رابط کاربری مناسبی برای شما انواع قراردادهای مورد نیازتان را در کسری از ثانیه تنظیم کند. استفاده از این سیستم بسیار ساده است، کافی ست روی دستیار حقوقی هوش مصنوعی کلیک کنید بعد در بخش تنظیم قرارداد هوشمند به زبان ساده بنویسید به چه قراردادی نیاز دارید؟ سیستم هوش مصنوعی وینداد AI نوع قرارداد شما را تشخیص می‌دهد و براساس نوع قراردادتان از شما سوالاتی می‌پرسد. کافیست با هر لحنی که راحت هستید سوالات را پاسخ دهید. بعد چند دقیقا صبر کنید تا ایجنت حقوقی وینداد AI قرارداد تنظیم شده شما را تحویل دهد.
هوش مصنوعی حقوقی ابزاری قدرتمند برای «تنظیم قراردادهای حقوقی» است که می‌تواند سرعت، دقت و یکنواختی فرایندها را بهبود بخشد. اما کلید موفقیت، ترکیب صحیح فناوری با نظارت انسانی، محافظت از داده‌ها، و به‌کارگیری الگوها و سیاست‌های مناسب است. با پیاده‌سازی گام‌به‌گام (هدف‌گذاری، نمونه‌سازی، آزمون و نظارت)، سازمان‌ها می‌توانند از مزایای هوش مصنوعی بهره ببرند و ریسک‌های آن را کنترل کنند. برای تیم‌های ایرانی و فارسی‌زبان، استفاده از راهکارهای محلی مثل وینداد AI که با قوانین و رویه‌های داخلی آشناست، می‌تواند گزینه‌ی عملی و مطمئنی باشد.
سوالات متداول
۱) آیا می‌توانم بدون وکیل از هوش مصنوعی برای نوشتن قرارداد استفاده کنم؟
می‌توانید از هوش مصنوعی برای تولید پیش‌نویس اولیه استفاده کنید، اما برای توافقات مهم یا دارای ریسک بالا حتماً بازبینی و تأیید وکیل لازم است.
۲) آیا قراردادی که با هوش مصنوعی نوشته شده قابل استناد است؟
متن قرارداد در صورتی که شرایط قانونی شکل‌گیری قرارداد را داشته باشد، قابل استناد است؛ اما استفاده از هوش مصنوعی بر ماهیت حقوقی قرارداد تاثیری ندارد، آنچه مهم است صحت مفاد و مقصود طرفین.
۳) داده‌های قراردادی من امن خواهد بود؟
این به انتخاب پلتفرم و تنظیمات امنیتی بستگی دارد. برای اطلاعات حساس، از راهکارهای on-premise یا سرویس‌هایی با استانداردهای بالای حفاظت داده استفاده کنید و سیاست‌های داخلی را مشخص کنید.
