موسسین و شرکا هم فقط در محدوده‌ای که مشخص شده می‌توانند فعالیت کنند. در عین حال سوالاتی برای انتخاب موضوع مطرح می‌شود. مثل اینکه آیا یک موسسه می‌تواند چند موضوع مختلف انتخاب کند؟ برای فعالیت در یک موضوع خاص آیا نیاز به دریافت مجوز داریم؟ نحوه انتخاب موضوع چگونه است؟ موضوع فعالیت موسسه هنری چند منظوره چگونه انتخاب می‌شود؟ در این مقاله ضمن معرفی انواع موضوع فعالیت موسسه غیرتجاری به انواع آن‌ها و چند نمونه موضوع می‌پردازیم. همچنین اهمیت انتخاب و نحوه ثبت موضوع در اساسنامه را بیان خواهیم کرد.
البته توجه داشته باشید که آنچه در این مقاله بیان خواهد شد مربوط به موسسات بخش خصوصی است و شرایط تاسیس و فعالیت موسسات عمومی متفاوت خواهد بود.
منظور از موضوع فعالیت موسسه چیست؟
پس از اینکه موسسین با مفهوم موسسه غیر تجاری چیست و برای چه فعالیت‌هایی مناسب است، می‌توانند تصمیم به ثبت موسسه بگیرند. هر موسسه‌ای برای تاسیس باید موضوع فعالیت خود را مشخص کند. موضوع نه تنها حیطه فعالیت را تعیین می‌کند بلکه بر انتخاب نوع موسسه و نحوه ثبت نیز تاثیرگذار است. چرا که تعداد زیادی از آن‌ها نیاز به دریافت مجوز دارند. ضمن اینکه برخی از موسسه‌ها می‌تواند در چند موضوع به‌صورت هم‌زمان فعالیت کنند.
این نکته را به‌خاطر داشته باشید که موضوع فعالیت موسسه غیر تجاری یک عنوان تک کلمه‌ای مثل هنری، حقوقی یا ورزشی نیست. بلکه باید با جزئیات کامل مشخص شود تا حد و حدود آن بهطور کامل در اساسنامه تعیین شود و شرکا در همین محدوده فعالیت کنند.
برای مثال اگر قصد ثبت موسسه حقوقی دارید باید مشخص کنید، حوزه فعالیت شما شامل چه مواردی است و نمونه موضوع فعالیت موسسه غیرتجاری را با جزئیات ذکر کنید.
چرا باید موضوع فعالیت موسسه غیر تجاری را مشخص کنیم؟
موضوع فعالیت موسسه غیرتجاری نه تنها در فرآیند ثبت شما بلکه در نحوه فعالیت و محدوده آن نیز تاثیرگذار است.
به‌طوری کلی می‌توان اهمیت انتخاب موضوع را شامل موارد زیر دانست:
- انتخاب نوع موسسه؛ موسسات شامل انتفاعی و غیرانتفاعی هستند. موسسه‌هایی که قصد کسب سود دارند باید موضوعاتی مثل حقوقی، هنری، آموزشی و غیره را انتخاب کنند. موسسه‌هایی که به‌صورت غیرانتفاعی تاسیس می‌شود، مانند خیریه‌ها قصد فعالیت در امور عام‌المنفعه را دارند و نوع انتخاب موضوع آن‌ها نیز متفاوت است.
- دریافت مجوز؛ بیشتر موسسات (حدود ۹۰ درصد آن‌ها) اعم از انتفاعی و غیر انتفاعی باید برای تاسیس، مجوز دریافت کند. این مجوز در واقع به موضوع فعالیت آن‌ها بستگی دارد. برای مثال موسسه فرهنگی و هنری برای تاسیس باید از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز دریافت کند.
- تعیین محدود فعالیت شرکا؛ موضوع فعالیت موسسه غیرتجاری به‌صورت جزئی در اساسنامه مشخص می‌شود و شرکا فقط باید در حیطه همان موضوع فعالیت کنند و اگر موضوعی خارج از آن باشد، غیرقانونی خواهد بود.
انواع موضوعات فعالیت موسسه غیرتجاری چیست؟
انواع موسسه غیر تجاری شامل دو نوع هستند:
انتفاعی؛ با هدف کسب سود تاسیس می‌شوند.
غیر انتفاعی؛ با اهداف عام‌المنفعه تاسیس می‌شوند.
موضوع فعالیت موسسه غیرتجاری به نوع آن بستگی دارد. اما بهطور کلی باید از جمله مواردی باشد که جنبه تجاری نداشته باشد. (فعالیتهای تجاری بهطور کامل در ماده ۲ قانون تجارت مشخص شده‌اند و هر فعالیت به جز آن‌ها غیرتجاری به شمار می‌رود)
برای مثال اگر شما بخواهید در امور آموزشی مثل مدرسه یا آموزشگاه فعالیت کنید، نمی‌توانید از طریق ثبت شرکت به هدف خود برسید بلکه نیاز به تاسیس موسسه غیرتجاری دارید.
در یک دسته‌بندی کلی می‌توان موضوع موسسات غیر تجاری را این گونه تقسیم‌بندی کرد: (البته توجه داشته باشید که این موارد عناوین موضوعی هستند و جزئیات کامل آن‌ها باید در اساسنامه موسسه غیر تجاری درج شود.)
موضوع موسسات انتفاعی:
- امور فرهنگی و هنری
- خدمات حقوقی
- خدمات آموزشی (مدارس غیرانتفاعی، زبان‌های خارجی، موسیقی و غیره)
- خدمات مشاوره‌ای و روانشناسی
- امور ورزشی
- خدمات تفریحی
موضوع موسسات غیر انتفاعی:
- خیریه‌ها
- موسسات آموزشی یا خدماتی عام‌المنفعه
نمونه موضوع موسسه غیرتجاری
یکی از رایج‌ترین موسساتی که به ثبت می‌رسند، موسسات فرهنگی و هنری هستند که پس از دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌توانند در اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده و فعالیت خود را آغاز کنند. این موسسات امکان فعالیت در قالب موسسه فرهنگی و هنری تک منظوره و چند منظور را دارند.
منظور از موسسه تک منظوره، موسسه‌ای است که فقط در یک موضوع فعالیت کند. اما موضوع فعالیت موسسات چند منظوره در چند حیطه مختلف است. برای مثال یک موسسه چند منظوره می‌تواند در امور سینمایی، فرهنگی و هنری، موسیقی، مطبوعاتی فعالیت کند.
انتخاب موضوع فعالیت چه محدودیت‌ها و امکاناتی ایجاد می‌کند؟
فعالیت هر موسسه‌ای در قالب یک چارچوب مشخص انجام می‌شود که موضوع فعالیت آن را مشخص خواهد کرد. در نتیجه این مورد علاوه‌بر امکاناتی که در اختیار شرکا قرار می‌دهد، محدودیت‌هایی را برای آن‌ها ایجاد می‌کند.
مزیت انتخاب موضوع فعالیت موسسه غیر تجاری این است که در اساسنامه قید می‌شود و حدود فعالیت شرکا را مشخص می‌کند. همچنین این امکان را به آن‌ها می‌دهد تا نوع موسسه خود را مشخص کنند.
در عین حال مهم‌ترین محدودیت برای شرکا این است که فقط در چارچوب تعیین شده باید فعالیت کنند و اگر فعالیتی خارج از آن انجام دهند، غیرقانونی خواهد بود. اما می‌توانند از یک راه جایگزین استفاده کرده و موضوع فعالیت خود را گسترش یا بهطور کلی تغییر دهند.
برای اینکه با تغییر موضوع فعالیت آشنا شوید، در ادامه روش آن را بیان خواهیم کرد.
چگونه موضوع فعالیت موسسه غیرتجاری را تغییر دهیم؟
موسسه‌های غیر تجاری ساختاری شبیه به شرکت‌ها دارند. در نتیجه قوانین و مقررات آن‌ها هم با یکدیگر مشابه است. یکی از این قواعد مربوط به تغییر موضوع فعالیت شرکت یا موسسه است.
با توجه به اینکه موضوع در اساسنامه موسسه غیرتجاری قید می‌شود برای تغییر آن نیاز به اصطلاح یا تغییر خواهید داشت. به‌همین منظور باید سازوکار قانونی آن را رعایت کنید.
شرایط قانونی شامل رعایت تشریفات مربوط به دعوت و نحوه برگزاری مجامع و همچنین روش تصمیم‌گیری در جلسه و تصویب آن است. در نهایت هم باید صورتجلسه‌ای تنظیم شود و در اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت برسد.
طبق قانون تجارت در شرکت‌ها، تغییر موضوع در صلاحیت مجمع عمومی فوق‌العاده است. با تشکیل این مجمع، اکثریت آرای حاضر باید تصمیم اخذ شده رای مثبت دهند. به دلیل ساختار یکسان موسسه و شرکت، در موسسات هم از همین روال استفاده می‌شود.
تغییر موضوع می‌تواند به‌دو صورت انجام شود:
- الحاق به‌موضوع – اضافه کردن موردی به مواردی قبلی در اساسنامه (اصلاح)
- تغییر کلی موضوع – تغییر کامل موضوع (تغییر)
این کار به عنوان یکی از امور مربوط به تغییرات شرکت و ثبت صورتجلسه انجام می‌شود. مجموعه وینداد نیز در کنار ارائه خدمات ثبتی و حقوقی خود، خدمت ثبت موسسه و ثبت تغییرات آن را در اختیار شما قرار می‌دهد. شما می‌توانید جهت مشاوره با کارشناسان ثبتی، با مجموعه وینداد در ارتباط باشید.
سوالات متداول
فعالیت غیر تجاری چیست؟
فعالیتهای تجاری بهطور کامل در ماده ۲ قانون تجارت مشخص شده است و هر فعالیتی خارج از آن غیر تجاری خواهد بود. مثل امور فرهنگی و هنری، آموزشی، خدمات حقوقی و روانشناسی.
آیا تاسیس موسسه غیرتجاری نیاز به اخذ مجوز دارد؟
بیشتر موسسات با توجه به نوع موضوع خود باید مجوز دریافت کنند که باید آن را بررسی کنید.
