حمل و نقل بین‌المللی کالا عبارت است از جابه‌جایی و حمل کالا از نقطه‌ای در داخل یک کشور به نقطه‌ای در داخل کشور دیگر با رعایت قوانین و مقررات حاکم بر آن. جابه‌جایی بین‌المللی کالاها بر اساس قراردادی صورت می‌گیرد که به آن قرارداد حمل و نقل بین المللی کالا گفته می‌شود. در این قرارداد چگونگی حمل کالا مشخص می‌شود و در مواردی که مسئولیت حمل بر عهده فروشنده است به وسیله فروشنده و بر اساس شرایط قرارداد فروش، قراردادی با حمل کننده منعقد می‌شود مبنی بر اینکه کالا را در مقصد مشخصی به خریدار تحویل دهد.
در قرارداد حمل و نقل بین المللی کالا حمل چه شرایطی باید رعایت شود؟
در یک قرارداد حمل و نقل بین المللی کالا مواردی مانند مشخصات طرفین قرارداد، موضوع قرارداد که عبارت است از حمل کالا با ذکر مشخصات آن، تعهدات حمل کننده، تعهدات صاحب کالا، تعیین برنامه حمل شامل زمانبندی، مسیر حمل و نحوه پرداخت بهای قرارداد، همچنین چگونگی حمل کالا و اینکه آیا حمل کالا به دفعات و حمل از یک وسیله به وسیله دیگر مجاز است یا خیر باید مشخص شود. از دیگر مواردی که لازم است در قرارداد مشخص شود، ضمانت اجرای قرارداد، نوع بیمه و مبلغ آن، شرایطی مانند فورس ماژور، نوع بیمه و نحوه حل اختلاف و نیز مدت اجرای قرارداد باید درنظر گرفته شود.
حمل و نقل بین‌المللی کالاها به چه روش‌هایی صورت می‌گیرد؟
به طور کلی می‌توان روش‌های اساسی برای حمل و نقل بین‌المللی کالاها را به ۶ دسته تقسیم کرد:
- حمل و نقل هوایی
- حمل و نقل دریایی
- حمل ونقل جادهای
- حمل و نقل ریلی
- حمل و نقل از طریق خط لوله
- حمل و نقل مرکب که ترکیبی از شیوه‌های فوق است.
بر روش‌های حمل و نقل چه نظام حقوقی حاکم است؟
هر یک از روش‌های حمل و نقل دارای نظام حقوقی خاص حاکم بر خود است. برای مثال در مورد حمل و نقل بین‌المللی کالا از طریق هوا می‌توان از جمله به قوانین و مقررات بین‌المللی نظیر کنوانسیون شیکاگو مصوب ۱۹۴۷، کنوانسیون ورشو و اصلاحات تکمیلی آن اشاره نمود. همچنین در مورد حمل و نقل جادهای می‌توان به کنوانسیون سی ام آر مصوب ۱۹۵۶ و کنوانسیون گمرکی مربوط به حمل و نقل بین‌المللی کالا در جاده‌ها تحت عنوان کارنه تیر مصوب ۱۹۵۹ اشاره کرد. در خصوص حمل و نقل دریایی می‌توان به کنوانسیون بروکسل، پروتکل لاهه ( اصلاح کنوانسیون بروکسل)، کنوانسیون هامبورگ و کنوانسیون سازمان ملل متحد راجع به حمل و نقل مرکب بین المللی کالا موسوم به کنواسیون ژنو و مقررات روتردام راجع به قرارداد حمل و نقل دریایی کالا اشاره کرد. علاوه بر مقررات بین‌المللی، قوانین داخلی کشورها، مقررات اصطلاحات بازرگانی بین‌المللی که «اینکوترمز» نیز به آنها گفته می‌شود به عنوان منابع تعیین حقوق و تکالیف طرفین قرارداد حمل و نقل بین المللی کالا مورد نظر قرار می‌گیرد.
شرکت‌های حمل و نقل بین المللی چه وظایفی دارند؟
شرکت حمل و نقل بین‌المللی عبارت است از یک شخصیت حقوقی که به منظور انجام عملیات حمل و نقل بین‌المللی شامل فعالیتهای فورواردر Forwarder و کریر Carrier و تواماً تشکیل خواهد شد و بار اصلی حمل و نقل بین‌المللی بر دوش شرکت‌های هماهنگ کننده می‌باشد که همگی دارای رویه‌ای منظم و منسجم است که با استناد به مفاد قانونی مصوب توسط کشورها رعایت می‌شود.
فعالیت های فورواردی و فعالیتهای کریری به چه فعالیت هایی گفته می‌شود؟
الف) فعالیتهای فورواردی عبارت است از عملیات هماهنگی و ترتیب حمل کالا به یکی از طرق مختلف زمینی، هوایی، دریایی و یا ترکیبی از آنها و قبول مسئولیت به موجب بارنامه صادره و قراردادهای منعقده. به عبارتی فورواردر شخص حقوقی (شرکت) است که قرارداد حمل سراسری با مشتری منعقد مینماید. شرکت‌هایی که طرف قرارداد مستقیم با مشتری قرار می‌گیرند فورواردر محسوب می‌شوند.
ب) فعالیت کریری بین‌المللی عبارت است از تصدی بلافصل جابجایی کالا از کشوری به کشور دیگر به یک طریق حمل و بر طبق قرارداد حمل. به عبارتی کریر (حمل کننده) شخص حقوقی (شرکت) است که با انعقاد قرارداد حمل با شرکت فورواردر یا صاحب کالا و با قبول انجام عملیات حمل با استفاده از وسایل و تجهیزات در اختیار خود متعهد می‌گردد.
درخواست تنظیم قرارداد حمل‌ونقل
کریر و فورواردر هر کدام چه وظایفی بر عهده دارند؟
وظایف کریر (Carrier)
- انعقاد قرارداد حمل و صدور راهنامه
- تهیه اسناد و مدارک برای امکان سفر از قبیل کارنه تیر، کارنه دوپاساژ، دوزبلاغ، ویزا، بیمه نامه، گواهی قبولی و…
- تودیع ضمانت نامه‌های لازم به ارگانهای ذیربط جهت اخذ مدارک و اسناد ضروری
- تعیین کامیون مناسب برای حمل با توجه به مهلت مقرر در قرارداد
- تحویل گرفتن کالا از فروشنده یا فورواردر و نظارت بر بارگیری کامیون از طریق تطبیق مندرجات اسناد حمل با محموله
- ارائه اسناد مربوط به مقامات گمرک از مبدا تا مقصد راهنامه و مراقبت در سالم نگه داشتن پلمپ‌های گمرکی
- رعایت مسیر مشخص شده و مدت زمان حمل کالای ترانزیتی که مقامات گمرکی تعیین می‌کنند تحویل کالا به گیرنده در محل‌هایی که به وسیله مقامات گمرکی تعیین و اجازه داده می‌شود
- رعایت مسیر و مدت زمان حمل کالا بر اساس قراداد حمل
- تخلیه یا نظارت بر تخلیه و شمارش کالا
- امضای اسناد کسر و اضافه و آسیب دیدگی
- دقت در تحویل محموله به مقصد و اخذ گواهی‌های مربوطه
وظایف فورواردر (Forwarder)
- صدور پروفرمای حمل
- انعقاد قرارداد حمل با صاحب کالا
- صدور بارنامه
- جمع آوری (برحسب درخواست صاحب کالا و قرارداد حمل)
- انبارداری بار (برحسب درخواست صاحب کالا و قرارداد حمل)
- بسته بندی بار(برحسب درخواست صاحب کالا و قرارداد حمل)
- بیمه باربری (برحسب درخواست صاحب کالا و قرارداد حمل)
- انجام تشریفات گمرکی در مبدا و برحسب کار
- انعقاد قرارداد با موسسات مختلف حمل کننده و اخذ راهنامه یا بارنامه دریایی، زمینی، هوایی
- کسب اطلاعات لازم از جریان حمل و ارائه اطلاعات کسب شده به صاحب کالا برحسب قرارداد منعقده بین صاحب کالا و شرکت حمل و نقل تحویل کالا به گمرک مقصد (ایران) در حمل و نقل زمینی و امضا صورت مجالس کسر و اضافه تخلیه
- اخذ صورت مجالس کسر و اضافه و آسیب دیدگی کالا و دست خوردگی و ترخیصیه از نماینده خط حمل دریایی و هوایی و انجام سایر وظایف در ارتباط با سایر مسئولیت‌ها
- انجام تسویه حساب با طرف‌های ذیربط
- اعلام ورود کالا به صاحب کالا
سخن پایانی
قراردادهای حمل و نقل بین‌المللی کالا از جمله قراردادهای پیچیده و حساس بوده و نیازمند طراحی و تنظیم توسط کارشناس حقوقی متخصص می‌باشد. تیم حقوقی وینداد با تجربه بلند مدت در تنظیم قراردادهای تجاری بین‌المللی آماده خدمت رسانی در تنظیم این دست از قراردادها با شرکت‌ها می‌باشد.
تفاوت قرارداد emu با emc
با سلام و احترام
لطفا به سایت وینداد مراجعه کرده و درخواست مشاوره تخصصی ثبت نمایید.
مجموعه حقوقی وینداد