تا به حال عنوان دعوای ثبت اختراع به گوشتان خورده‌است؟ الزامات قانونی ثبت اختراع یکی از مراحل مهم در ثبت پتنت می‌باشد که هر فرد یا شرکتی که تصمیم به ثبت ایده و اختراع خود دارد باید به آن توجه کند. بسیار دیده شده که کسب‌وکارها به دلیل سهل‌انگاری در فرایند قانونی ثبت اختراع خود در همان ابتدای کار با مشکلات جدی رو به رو شدند و دیگر نتوانستند به فعالیت تجاری خود ادامه دهند.
شما به عنوان مالک یک اختراع یا صاحب کسب‌وکار باید توجه کنید که همیشه شرکت‌های بزرگ در رقابت با شما هستند. ممکن است این شرکت‌ها از این سهل‌انگاری شما در طی مراحل قانونی ثبت اختراع سواستفاده کنند و آن را به نام خود وارد بازار کنند. برای اینکه به عنوان یک کسب‌وکار نوپا دچار چنین مشکلاتی نشوید و بدون دردسر اختراع و طرحهای خود را وارد بازار کنید، پیشنهاد می‌کنیم این نوشته را تا انتها بخوانید. سپس برای اطمینان از طی شدن الزامات قانونی ثبت اختراع خود با مشاوران و وکلای وینداد در این امر مشورت کنید.
اختراع چیست ؟
پیش از پرداختن به الزامات قانونی ثبت اختراع، بهتر است نخست با مفهموم قانون اختراع آشنا شوید.
به موجب ماده ۱ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶ اختراع نتیجه فکر فرد یا افراد است که برای اولین بار فرآیند یا فرآورده‌ای خاص را ارائه می‌کند و مشکلی را در یک حرفه، فن، فناوری، صنعت و مانند آن‌ها حل می‌نماید. طبق توضیح ماده ۱ قانون ثبت ، اختراعی که کاربردی و دارای ابتکار و جدید نباشد قابلیت ثبت ندارد.
حق اختراع چیست ؟
پتنت (Patent) یا حق اختراع، حقی انحصاری است که در قبال اختراع انجام شده به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می‌شود. در واقع پتنت سندی‌‌ست که توصیف کننده اختراع بوده و توسط یک سازمان یا اداره‌ی دولتی براساس درخواست متقاضی صادر می‌شود. برای صاحب حق اختراع دو نوع حق به رسمیت شناخته می‌شود:
حقوق مادی و حقوق معنوی حقوق مادی ناشی از اختراع ثبت شده قابل انتقال است و در صورت فوت صاحب حق به ورثه او انتقال می‌یابد. ولی حقوق معنوی قائم به شخص است. این انتقال در قالب قراردادی تحت عنوان قرارداد واگذاری حق اختراع صورت می‌گیرد.
مالک اختراع ثبت شده تا ۲۰ سال و با پرداخت هزینه سالانه نسبت به بهره‌برداری از اختراع مذکور حق استفاده انحصاری دارد و پس از گذشت این مدت، اختراع او در دسترس عمومی قرار خواهد گرفت.
قبل از مراجعه به اداره ثبت، ایده و اختراع خود را با مشاور حقوقی در میان گذاشته و از نحوه ثبت و قوانین و مقررات آن مطلع شوید.
چرا باید یک اختراع را به ثبت رسانید؟
در قانون چیزی با عنوان الزامات قانونی ثبت اختراع وجود ندارد. به این معنا که قانون شخصی را اجبار به ثبت آنچه پدیدآورده نمی‌کند، اما ثبت اختراع از جهات بسیاری مزایایی دارد.
اولین نکته‌ای که هرشخص هنگام ثبت اختراع خود باید در نظر داشته باشد این است که؛ از این پس می‌تواند استفاده تجاری دیگران را از اختراعش متوقف کند، و در مواردی دعوای ابطال گواهینامه اختراع اقامه کند. به این صورت می‌توان از سواستفاده سایرین جلوگیری کرد. همچنین با ثبت حق ختراع می‌توان آن را واگذار کرد، آن را فروخت و با امتیاز سایر شرکت‌ها آن را وارد بازار کرد.
علاوه بر اینها اگر شرکتی دارید که اختراع به نام آن ثبت شده است، می‌توانید از حمایت‌های قانونی مربوط به شرکت‌های فناوری و دانش‌بنیان بهره‌مند شوید.
الزامات قانونی ثبت اختراع چیست؟
بعد از ساخت اختراع، برای ثبت تعلق آن به سازنده مراحل قانونی پیش‌بینی شده‌است. درصورت طی کردن این مراحل، گواهینامه ای مبنی بر ثبت اختراع صادر می شود که این گواهینامه، سندی است که اداره مالکیت صنعتی برای حمایت از اختراع صادر می‌کند و دارنده آن می‌تواند از حقوق انحصاری اختراع بهره‌مند شود.
متقاضیان ثبت اختراع با مراجعه به سایت مرکز مالکیت معنوی بخش خدمات الکترونیک می‌توانند نسبت به ایجاد حساب کاربری، تکمیل فرم اظهارنامه و ارسال ضمائم درخواستی اقدام کنند. مطابق ماده ۶ قانون فوق:
اظهارنامه ثبت اختراع که به اداره مالکیت صنعتی داده می‌شود، باید موضوعی را که حمایت از آن درخواست می‌شود، تعیین کرده باشد. همچنین این درخواست باید به فارسی تنظیم شود، دارای تاریخ و امضا بوده و خواسته، توصیف ادعا، خلاصه‌ای از توصیف اختراع و در صورت لزوم نقشه‌های مربوطه را دربرداشته باشد.
مدارک مورد نیاز
ضمائم اظهارنامه بر طبق ماده ۶ آئین نامه عبارتند از:
۱- توصیف اختراع
۲- ادعا یا ادعاهای اختراع
۳- خلاصه ای از توصیف اختراع
۴- نقشه یا نقشه ها درصورت لزوم
۵- مدارک مثبت هویت متقاضی و مخترع
۶- درخواست کتبی مبنی بر عدم ذکر اسم مخترع، چنانچه مخترع نخواهد اسم وی ذکر شود.
۷- مدارک مربوط به حق تقدم که همزمان باید با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف ۱۵ روز از آن تاریخ تسلیم شود.
۸- رسید مربوط به پرداخت هزینه های قانونی
۹- مدارک نمایندگی درصورتی که تقاضا توسط نماینده قانونی بعمل آید.
چنانچه در زمان اقدام برای ثبت اختراع، همزمان شخص دیگری متقاضی ثبت همان اختراع باشد، در این حالت تعارض در مالکیت نسبت به مورد اختراع پیش می‌آید.در این فرض اقدام تامینی که متقاضی ثبت می تواند،انجام دهد و با ارسال اطلاعیه ای مبنی بر حق تقدم خود در اختراع، درخواست حق تقدم را تسلیم نماید که اداره مالکیت صنعتی از متقاضی می‌خواهد ظرف مدت معین، رونوشت اظهارنامه‌ای را ارائه دهد که توسط مرجع ثبت اظهارنامه‌ای که مبنای حق تقدم است، گواهی شده باشد. در این صورت تاریخ اظهارنامه هر کدام مقدم باشد، تقاضای ثبت آن پذیرفته می‌شود.
پس از طی این مراحل اداره مالکیت صنعتی اقدام به صدور گواهینامه اختراع می کند. چنانچه به هر دلیل تقاضا ثبت اختراع رد شد متقاضی می‌تواند در کمیسون ماده ۱۷۰ آیین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری در مدت ۳۰روز از طریق مرجع ثبت اعتراض کند. در صورتی که کمیسیون دلایل متقاضی را برای ثبت موجه دانست، برای اجرای ثبت گواهینامه اقدام می‌کند و مرجع ثبت ملزم به ثبت آن می‌باشد. در این شرایط الزامات قانونی ثبت اختراع طی شده و اختراع نامبرده دارای گواهینامه ثبت است.
درمورد ثبت اختراعتان نیاز به مشاور حقوقی دارید؟
امروزه با توجه به مقررات جدید قانون ثبت اختراعات و نیاز به تایید مراحل مختلف از سوی مراجع ذیصلاح ،ثبت اختراع یک موضوع تخصصی به حساب می‌آید که این امر توسط مشاوران حقوقی در زمینه امور ثبت اختراع صورت می‌پذیرد. اگر در مورد حق اختراع و الزامات قانونی ثبت اختراع سوالی دارید، می‌توانید سوال خود را از مشاور حقوقی ثبت اختراع پرسیده و نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
