تمامی کسب و کارها از زمان راه‌اندازی تا توسعه نیاز به تنظیم قراردادهای مختلف دارند. در این بین تفاوتی ندارد که در قالب استارتاپ تاسیس می‌شوند یا به‌عنوان یک شرکت شروع به کار می‌کنند. در مشاغل کوچک‌تر نیز که به‌صورت مشارکتی انجام می‌شود باز هم جای خالی قراردادها احساس می‌شود. این مسیر تا توسعه و سرمایه‌گذاری‌ها و همچنین محافظت از دارایی‌های فکری ادامه دارد. در این مقاله با معرفی انواع قرارداد کسب و کارها، شما را با ضروری‌ترین و کاربردی‌ترین توافقاتی که در کسب و کار خود نیاز دارید، آشنا خواهیم کرد.
قراردادهای کاربردی کسب و کارها
در کسب‌وکارهای مختلف قراردادهای زیادی به چشم می‌خورد که گاهی ممکن است توسط بنیان‌گذاران، سرمایه‌گذاران، سهامداران و سایر اشخاص درگیر در کسب و کار به دلیل عدم توجه به مسائل حقوقی نادیده گرفته شود. در یک دسته‌بندی کلی می‌توان قراردادهای کاربردی برای کسبوکارها را به شکل زیر معرفی کرد:
انواع قراردادهای راه‌اندازی کسب و کار
اگر در ابتدای راه‌اندازی کسب و کار خود در قالب‌های مختلف به‌ویژه استارتاپ هستید، قراردادهای زیر برای شما بسیار کاربردی خواهد بود و می‌توانید توافقات مختلف خود را در آن درج کنید.
تفاهم‌نامه بنیان‌گذاران
قراردادی که با عنوان تفاهم‌نامه بنیان‌گذاران تنظیم می‌شود، زمانی کاربرد پیدا می‌کند که دو یا چند نفر موسس یک کسب و کار هستند و می‌خواهند طی یک قرارداد بسیاری از امور را از ابتدا شفاف کنند. مهم‌ترین مفاد آن تعیین نقش‌ها و مسئولیت‌ها، تقسیم سهام و مالکیت معنوی است.
قرارداد شراکت (مشارکت)
کسب و کارهایی که معمولا در قالبی غیر از شرکت‌های تجاری تاسیس می‌شوند به این نوع قراردادها نیاز دارند. قراردادهای مشارکت را می‌توان به‌صورت مشارکت دو یا چند جانبه تاسیس کرد. آنچه اهمیت دارد، این است که در مشارکت علاوه‌بر مشخص کردن سهم اعضا، سود و زیان و نحوه تقسیم آن می‌توانید، سایر جزئیات مربوط به توافق خود را معین کنید.
انواع قرارداد پیشبرد کسب و کار
دسته دیگری از قراردادهای کاربردی برای تمامی کسبوکارها را می‌توان شامل مواردی دانست که برای توسعه و پیشبرد به آنها نیاز دارند. در ادامه بخشی از مهم‌ترین قراردادها را به شما معرفی می‌کنیم:
قرارداد اجاره
یکی دیگر از قراردادهایی که در بخش توسعه کسب و کار به آن نیاز دارید، تامین محل فعالیت است که معمولا در قالب قرارداد اجاره خواهد بود. اجاره فضای اداری، اجاره مغازه یا فروشگاه از جمله مواردی هستند که نیاز به تنظیم قرارداد اجاره دارند.
قرارداد فضای کار اشتراکی
برخی از کسبوکارها به‌ویژه تیم‌هایی که در قالب استارتاپ فعالیت می‌کنند، برای کاهش هزینه‌های فضای کار خود می‌توانند از فضاهایی که تحت عنوان فضای کار اشتراکی شناخته می‌شود، استفاده کنند. این نوع فضاها مزیت‌های زیادی علاوه‌بر کاهش هزینه دارند که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به تعامل با سایر تیم‌ها در یک فضای فعال و پویا اشاره کرد. برای اجاره چنین فضای کاری، نیاز به قرارداد اجاره فضای کار اشتراکی خواهید داشت.
انواع قرارداد استخدام و منابع انسانی
اگر در ابتدای راه‌اندازی کسب‌وکار تمامی امور را توسط موسسین پیش می‌برید، بدون شک پس از مدت کوتاهی نیاز به کارکنان و افراد متخصصی خواهید داشت که بخشی از امور کاری خود را به آنها بسپارید. در این زمینه می‌توانید با توجه به نوع استخدام کارکنان و همکاری با آنها از قراردادهای مختلفی استفاده کنید. از جمله این قراردادهای کاربردی باید به موارد زیر اشاره کرد:
قرارداد کار با مدت موقت
قراردادهای استخدامی بیشتر در قالب قرارداد کار و برای مدت محدودی تنظیم می‌شوند که می‌توانید این نوع قراردادها را برای مدت ۱ الی ۹۹ روز تنظیم کنید. همچنین در صورت نیاز امکان تمدید قرارداد وجود دارد. قراردادهایی که طبق قانون کار تنظیم می‌شوند، علاوه‌بر دستمزد، شامل برخی حقوق مثل سنوات، عیدی، اضافه‌کاری، مرخصی و غیره هستند.
قرارداد مشاوره
قراردادهای مشاوره معمولا برای همکاری با متخصصانی تنظیم می‌شوند که به‌صورت ساعتی یا پروژه‌ای با یک کسب‌وکار همکاری می‌کنند. از جمله این اشخاص می‌توان به مشاوران حقوقی، مالی، مالیاتی و غیره اشاره کرد.
قرارداد پیمانکاری
زمانی که قرار است صفر تا صد انجام یک عمل یا ارائه یک خدمت توسط شخص دیگری انجام شود، قرارداد پیمانکاری تنظیم خواهد شد. پیمانکار موظف است با هزینه‌های خود مفاد قرارداد را کامل انجام داده و در موعد زمانی مشخص تحویل کارفرما دهد. این نوع همکاری بیشتر برای کارهای پروژه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع قرارداد مدیریت مالی کسب و کار
در حوزه مدیریت کسب و کار شما، بخش مهمی به امور مالی اختصاص دارد که شامل دارایی‌های مادی و همچنین غیرمادی از جمله حقوق مالکیت فکری می‌شود. پس هر چقدر بتوانید در زمینه حقوق مالکیت فکری و انتقال آن عملکرد بهتری داشته باشید، در کسب‌وکار خود موفق‌تر عمل می‌کنید. در این زمینه قراردادهای کاربردی برای امور مالکیت فکری مختلف وجود دارد که از جمله آن می‌توان به قراردادهای زیر اشاره کرد:
قرارداد خرید و فروش نرم‌افزار
کسب‌وکارهای زیادی در زمینه طراحی و تجاری‌سازی نرم‌افزارهای مختلف فعالیت می‌کنند، اگر چنین کسب‌وکاری دارید برای انتقال نرم افزار خود به سایر شرکت‌ها و اشخاص نیاز به قرارداد خرید و فروش نرم‌افزار خواهید داشت.
قرارداد واگذاری حق اختراع
در صورتی که شرکت شما اختراعی دارد برای تجاری سازی و واگذاری حق امتیاز آن باید از قرارداد معتبری مثل قرارداد واگذاری حق اختراع استفاده کنید که در کنار تامین حقوق شما بتواند، امتیازات آن را به طرف مقابل برای مدت و تحت شرایط مشخصی واگذار کند.
قرارداد نمایندگی انحصاری فروش
در نمایندگی در فروش انحصاری، یک طرف (شرکت) توافق می‌کند که برای طرف دیگر (فروشنده) بر اساس مبنایی مداوم و بلندمدت، کالا یا کالاهایی را تأمین نماید و فروشنده موافقت می‌کند که آنها را خریده و به نام و حساب خویش، دوباره در حوزه معین به فروش رساند.
انواع قرارداد محافظت از کسب و کار
بخش کلیدی از دارایی‌های کسب‌وکار شما در کنار اموال مادی مربوط به دارایی‌های فیزیکی است که باید از آن به نحو موثری محافظت کنید. در این زمینه قراردادهای کاربردی وجود دارد که در ادامه معرفی می‌کنیم:
قرارداد عدم افشا اطلاعات با کارمندان
در مسیر کسب و کار اطلاعات محرمانه‌ای به وجود می‌آیند که حکم اسرار تجاری را برای شرکت یا کسب و کار شما دارند، لذا ابتدای کار می‌توان با کارمندان این قرارداد را منعقد کرد.
قرارداد محرمانگی
قراردادهای محرمانگی را می‌توان به شکل‌های مختلفی تنظیم کرد. با توجه به اهداف کسب و کار می‌توان به‌صورت یک جانبه یا دو جانبه این قراردادها را منعقد کنید. در صورتی که شما اطلاعاتی را در اختیار سایر اشخاصی که با کسب‌وکارتان در ارتباط هستند، قرار دهید، معمولا قرارداد محرمانگی یک جانبه کاربرد دارد اما اگر این تبادل اطلاعات دو طرفه باشد، قرارداد محرمانگی به‌صورت دو جانبه خواهد بود.
انواع قرارداد سرمایه‌گذاری
اگر قصد سرمایه‌گذاری در سایر کسب‌کارها را دارید یا بالعکس می‌خواهید برای کسب‌وکار خود جذب سرمایه کنید، علاوه‌بر مذاکره و سایر موارد تخصصی در این زمینه نیاز به قراردادی همه جانبه دارید.
قرارداد فروش سهام
سهام شرکت زمانی واگذار می‌شود که یکی از سهامداران قصد خروج از شرکت را داشته باشد یا اینکه به منظور جذب سرمایه، سهامداران بخواهند شخص جدیدی را وارد شرکت کنند که در این صورت به قرارداد فروش سهام نیاز دارند.
قرارداد وام قابل تبدیل به سهام
طی این قرارداد اگر وام‌دهنده درخواست کند، وام تبدیل به سهام شده و او جز سهامداران شرکت خواهد شد. این روش نیز یکی از راه‌های جذب سرمایه به‌شمار می‌رود.
قرارداد وستینگ
برای تمهید شرایطی در جهت باقی ماندن اعضا در شرکت، سهام مورد نظر به افراد در طول یک بازه زمانی به آنها تعلق می‌گیرد و این قرارداد برای مشخص کردن کم و کیف آن است.
قرارداد مشارکت در سرمایه گذاری
در کسب و کارهایی که قصد جذب سرمایه دارند یا اشخاصی که می‌خواهند روی کسب و کاری سرمایه‌گذاری کنند، بهترین نوع قرارداد برای آنها قرارداد مشارکت در سرمایه‌گذاری است.
نحوه تنظیم قراردادهای کسب و کار
اینکه برای کسب‌وکار شما از راه‌اندازی تا توسعه چه قراردادهایی لازم است، بخش مهمی است که از زمان تاسیس شرکت، استارتاپ یا حتی مشاغل کوچک و خانگی باید نسبت به آن اطلاع داشته باشید. اما مسئله مهم‌تر نحوه تنظیم این قراردادهاست که علاوه‌بر دانش حقوقی نیاز به تجربه کافی در این زمینه دارد. مجموعه وینداد انواع قراردادهای کسب‌وکار و سایر قراردادهای مورد نیاز شما را به‌صورت کاملا تخصصی با حضور وکلا و کارشناسان قراردادی تنظیم می‌کند.
همچنین اگر پیش‌نویس قراردادی را دارید و می‌خواهید از نظر حقوقی آن را بررسی کنید، می‌توانید از خدمت بررسی قرارداد وینداد استفاده کنید.
جمع‌بندی
تنظیم انواع قراردادهای کسب و کار به شما کمک می‌کند تا از ابتدا توافقات خود را به‌صورت قرص محکم پیش برده و نگران مسائل قانونی آن نباشید. چرا که در طول همکاری با وجود شرایط جدید ممکن است، شرایط غیر قابل پیش‌بینی به وجود آید که با تنظیم قرارداد استاندارد می‌توانید موارد مختلف را پیش‌بینی کرده و برای آن راه‌حل داشته باشید.
در این زمینه می‌توانید نظرات خود را با ما به اشتراک گذاشته یا هرگونه سوالی دارید در بخش کامنت‌ها مطرح کنید.
سوالات متداول
برای سرمایه‌گذاری در کسب و کارها چه نوع قراردادهایی کاربردی هستند؟
قرارداد فروش سهام، قرارداد وستینگ و قرارداد مشارکت در ساخت از جمله قراردادهای مناسب برای سرمایه‌گذاری هستند.
آیا برای راه‌اندازی کسب و کار، نیاز به تنظیم قرارداد است؟
بله، شرکا یا موسسین یک کسب و کار در قالب استارتاپ یا کسب و کار خانگی می‌توانند از قراردادهایی مثل تفاهم‌نامه بنیان‌گذاران یا قرارداد مشارکت استفاده کنند.
سلام
انواع قرارداد ها فیمابین شرکت های دانش بنیان و یا استارتاپ با سازمان های دولتی چگونه است؟
مثلا یک نوع پیمانکاری، یک نوع تراکنشی، یک نوع مشارکتی و یا ؟؟؟؟؟؟؟
مممنون از اطلاعاتتون