ثبت ایده و مالکیت فکری به چه صورت است؟ چگونه می توانید از ایدهها و طرح‌های خود محافظت کنید؟ یا اصلا در چه شرایطی یک ایده به عنوان طرحی خاص قبول می‌شود؟ اینها سوالاتی‌‌ست که ذهن اغلب صاحبان طرح و ایده را به خود مشغول کرده و اکثر این اشخاص اگرچه در زمینه‌ی کاری خود بسیار حرفه‌ای و شاخص اند اما اطلاعات کافی برای محافظت از طرح‌ها و ایده‌های خود در زمینه‌ی مالکیت فکری را ندارند.
نخستین قدم درحفاظت از دارایی‌های فکری، ثبت قانونی آن است. اگر ثبت ایده در مالکیت فکری صورت نگیرد صاحب آن نمی‌تواند از امتیازهای آن به طور کامل استفاده کند و همیشه باید نگران دسترسی دیگران به طرح و ایده‌ی خود باشد.
در این راستا قوانین مالکیت فکری برای محافظت از ایدهها وضع شده‌اند که اشخاص با شناخت آنها و همچنین شرایط و مراحل آنها می‌توانند مراحل ثبت ایده و مالکیت فکری را به درستی طی کنند و نگران از دست دادن دارایی‌های فکری خود نباشند.در این نوشته ما همه‌ی دغدغه‌های شما را برای ثبت ایده‌هایتان در نظر گرفتیم و پاسخ‌های روشن و قابل فهمی برای سوالات شما در خصوص ثبت ایده‌هایتان ارائه خواهیم‌داد.
همچنین در این راه اگر نیاز به راهنمایی و مشاوره دارید می‌توانید از مشاوره کارشناسان حقوقی ما بهره‌مند شوید.
مالکیت فکری چیست؟
مالکیت فکری ترجمه‌ی عبارت Intellectual Propertyاست. مالکیت فکری در واقع، مالکیت دارایی‌های نامشهود اشخاص است که که قابل لمس نیستند و نا محسوس اند. مالکیت فکری حقی‌ست که شخص نسبت به یافته‌ها، نتایج، ایدهها و آثار فکری خود دارد. مالکیت معنوی از جمله حقوقی ست که بعد از به وجود آمدن یک ابتکار منحصر به فرد یا ابزار جدید یا ایده به صاحب آن تعلق می‌گیرد. این حق قلمرو وسیعی دارد و شامل هرچیزی می‌شود که زاییده فکر و ذهن آدمی است.
حقوق مالکیت فکری در واقع حمایت از حق بهره‌برداری از خلاقیت منحصر به فرد یک شخص است. با این حال صرف حمایت از فکر یا ایده مطرح نیست بلکه این فکر یا ایده برای حمایت شدن باید به صورت فیزیکی بروز پیدا کند و این همان چیزی‌‌ست که ثبت ایده در مالکیت فکری را مهم می‌کند، اما از نظر قانون چه چیزی به عنوان ایده تلقی می‌شود !؟ و چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟ در ادامه پاسخ اینها را مطرح خواهیم‌کرد.
ایده و مالکیت فکری آن چیست؟
ایده یا طرح در حقیقت یک تصور ذهنی است. همیشه نمی‌توان ایدهها را به صورت یک طرح صنعتی درآورد و آنها را لمس کرد تا مشهود شوند. گاهی ایدهها موضوعات ناملموس و غیر قابل لمس اند مثل راه‌اندازی یک کار جدید، راه‌حلی برای یک مشکل یا تولید یک اثر مانند کتاب و داستان، یک محتوا، یک فیلم و شاید یک اختراع. امروزه این دارایی‌های فکری، ارز دنیای فناوری است چرا که نوآوری در تولید محصولات جدید و ارائه ایده‌های ناب از عوامل مهم سودآوری و حضور پرقدرت در بازارهای رقابتی ست.
همانطور که می‌دانید ثبت ایده در مالکیت فکری کمک می‌کند از ایده محافظت شود به این صورت که ابتدا این ایده به نام شخص ثبت می‌شود و سپس حق انحصاری استفاده از این ایده به شخص دارنده تعلق می‌گیرد، اما چه ایده‌ای در مالکیت فکری شرایط ثبت دارد؟
شرایط ثبت ایده به این صورت است:
- جدید بودن در سطح دنیا: جدید بودن به این معنا است که ایده قبلا به هیچ شکل افشاء عمومی نشده باشد در واقع اولین جایی که نوآوری در آن فاش شده است، اداره ثبت ایده باشد.
- دانش نوآوری : در حقیقت ایده باید مشکلی را در یک حرفه یا فن برطرف کند و تنها جدید بودن ایده کافی نمی باشد بلکه باید راه حل تکنیکی جهت رفع مشکل موجود در صنعت مربوطه ارائه دهد.
- ابتکار و خلاقیت
- احراز قابلیت ساخت و اجرا
ثبت ایده در مالکیت فکری تا زمانی که بیان نشود قابل ثبت نیست، بنابراین یکی دیگر از این شرایط این است که ایده نزد اداره‌ی مربوطه بیان شود تا با احراز بقیه‌ی شرایط بتوان آن را ثبت کرد. ثبت ایده با توجه به اینکه در چه حوزه ای مطرح شده‌باشد متفاوت است.
در صورتی که برای ثبت ایده در مالکیت فکری در زمینه‌ی کاری خود نیاز به مشاوره داشتید می‌توانید همین الان برای دریافت مشاوره حقوقی از کارشناسان ما راهنمایی بگیرید.
ثبت ایده و مالکیت فکری چگونه است؟
مطابق با قانون تجارت ایران، دارندگان مالکیت فکری می توانند ایده‌های خود را به ثبت برسانند و از حقوق و امتیازات آن بهره‌مند شوند. این حقوق می‌تواند به گونه‌های مختلفی مورد استفاده قرارگیرد و یا همانند سایر موضوعات دارای ارزش ریالی فروخته و یا اجاره داده شود. حتی مالک ایده فکری می تواند امتیاز ایده خود را لیسانسه کند، به این صورت که برای مدت زمانی محدود به دیگری اجاره دهد و در ازا مبلغ و یا هر توافق دیگری مورد معامله قرار دهد.
ایده های فکری می توانند هم زمان توسط یک تا چند زمینه در مالکیت فکری مورد حمایت باشند اما بسته به اینکه در چه زمینه‌ای از حقوق مالکیت فکری قرار است به عمل برسد، چگونگی ثبت آن هم متفاوت است. در صورتی که ایده، قابلیت ثبت به عنوان اختراع را داشته باشد یا بتواند طرحی از پیش ایجاد شده را بهبود ببخشد می‌توان با مراجعه به سامانه ثبت اختراع یا سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور،درخواست ثبت را به مرجع مذکور اعلام نمود ،اما چنانچه ایده قابلیت اظهار فیزیکی را نداشته باشد، چون باید به ثبت برسد، محتوای تولید شده می تواند به صورت حق نشر ثبت گردد. ایده ممکن است در یک حوزه خدماتی، تولیدی یا تجاری باشد در این مورد برای جلوگیری از سوء استفاده می‌توان طرح و ایده را به عنوان علائم تجاری ثبت نمود.
مدارک لازم برای ثبت ایده و مالکیت فکری به این ترتیب است:
برای اشخاص حقوقی
- روزنامه تاسیس و آخرین تغییرات شرکت
- کپی مدارک شناسایی مدیر عامل شرکت
- نمونه ایده فکری و یا توضیحات کامل در این خصوص
- آدرس دقیق محل فعالیت شرکت
برای اشخاص حقیقی
- کپی مدارک شناسایی متقاضی
- نمونه ایده فکری و یا توضیحات کامل
- آدرس دقیق پستی
هرگونه چالش و ابهامی در خصوص ثبت ایده در مالکیت فکری را همین الان با مشاوران حقوقی وینداد مطرح کنید.
در مورد ثبت ایده و مالکیت فکری سوالی دارید؟
به عنوان صاحب ایده، حقوق اثر شما به واسطه ثبت آن مشخص خواهد شد پس لازم است به طور دقیق و شفاف آن را بررسی کنید. اگر برای مشورت در خصوص این توافق به کارشناس احتیاج دارید می‌توانید سوالاتتان را از کارشناسان ما بپرسید.
