فعالیت تجاری در زمینه حمل و نقل به ویژه حمل و نقل بین‌المللی کالا، موضوعی است که همواره توجه بسیاری از تجار و سرمایه‌گذاران را به خود جلب می‌کند. اقدام لازم برای دستیابی به این هدف، ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا است. برای ثبت این دسته شرکت‌ها نیاز است تا اقدامات متعددی توسط موسسان صورت بگیرد.
در این مطلب از مجله حقوقی وینداد، به موضوع ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا و شرایط و هزینه‌های ثبت آن می پردازیم.
با ما همراه باشید.
منظور از شرکت حمل و نقل بین المللی کالا چیست؟
برای آنکه بتوان تعریف مناسبی از شرکت حمل و نقل بین‌المللی کالا به دست آورد، لازم است تا به آیین نامه تاسیس و فعالیت شرکتهای حمل و نقل بین‌المللی کالا نگاهی بیندازیم.
بند «ب» از ماده ۱ این آیین‌نامه شرکت حملونقل بین‌المللی را این‌گونه تعریف می‌کند:
شرکت حمل و نقل بین المللی کالا که در این آیین نامه اختصارا شرکت نامیده می‌شود عبارت است از یک شخصیت حقوقی که به منظور تصدی عملیات حمل و نقل بین‌المللی کالا شامل فعالیت های فورواردری، کریری و یا تواما تشکیل خواهد شد.
دو اصطلاح فعالیت «فورواردری» و «کریری» نیز مطابق این آیین نامه به شرح زیر هستند:
فعالیت فورواردری: عبارت است از عمل هماهنگی و ترتیب حمل کالا به یکی از شیوه‌های مختلف زمینی، هوایی، دریایی و یا ترکیبی از آنها و همچنین انجام خدمات مربوط و قبول مسئولیت به موجب بارنامه صادره و قراردادهای منعقده .
فعالیت کریری: عبارت است از تصدی بلافصل جابجایی کالا از کشوری به کشور دیگر به یکی از شیوه‌های حمل و طبق قرارداد حمل.
در نتیجه می‌توان گفت که شرکت حمل و نقل بین المللی، می‌تواند در دو حوزه ساماندهی و هماهنگ‌کنندگی حمل کالا (غیرمستقیم) و تصدی به انجام حملونقل کالا (مستقیم) فعالیت کند.
در ادامه به مهم‌ترین مزایای ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا اشاره می‌کنیم.
مزایای ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا چیست؟
ثبت شرکت حمل و نقل بین‌المللی کالا، برای بسیاری از اشخاص یک گزینه ایده‌آل تجاری به حساب می‌آید. به خصوص برای اشخاصی که دارای تجربه و تخصص کافی در زمینه حمل و نقل بین المللی کالا هستند. ثبت شرکت از نظر حقوقی و تجاری، برای یک کسب‌وکار مزایای زیادی به دنبال دارد که در ادامه به آنها اشاره شده است:
– با ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا، می‌توان به شکل قانونی فعالیت تجاری کرد.
– با ثبت شرکت امکان جذب سرمایه و توسعه کسب‌وکار بیشتر می‌شود و می‌توان همکاری برای حمل و نقل بین المللی کالا را با شرکت‌ها و نهادهای مهم و بزرگ بیشتری انجام داد.
– با ثبت شرکت امکان تنظیم قراردادهای بزرگ‌تر وجود دارد.
– ثبت شرکت سبب می‌شود حمایت‌های حقوقی مختلفی از کسب‌وکار حمل و نقل بین المللی کالا شود.
در واقع ثبت شرکت حمل و نقل بین‌المللی کالا برای یک کسب‌وکار علاوه بر افزایش سود تجاری، امنیت حقوقی زیادی نیز به دنبال می‌آورد.
در نهایت باید گفت که با ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا می‌توان در پروژه‌های بزرگ دولتی و خصوصی نقش‌آفرینی کرد.
آیا ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی به مجوز نیاز دارد؟
در فرآیند ثبت شرکت تجاری، ممکن است با توجه به موضوع فعالیت شرکت، نیاز باشد تا متقاضیان پیش از ثبت شرکت، اقدام به اخذ مجوزها و پروانه‌های خاصی کنند.
در ادامه به دسته‌بندی خاص شرکت‌هایی که نیاز به اخذ مجوز برای فعالیت دارند، اشاره می‌کنیم.
۱) شرکتهای مرتبط با خدمات بیمه‌ای مانند دریافت نمایندگی شرکت بیمه (دریافت مجوز از بیمه مرکزی ایران)
۲) شرکتهای مرتبط با بورس و فعالیت‌های اعتباری مانند کارگزاری‌‌ها (دریافت مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار)
۳) شرکتهای تعاونی (دریافت مجوز از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی)
۴) شرکتهای مرتبط با امور فرهنگی، هنری، خبری، تبلیغاتی مانند خبرگزاری‌ها و نشریات (دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد)
۵) شرکتهای مرتبط با امور بانکی و پولی مانند بانک‌ها و صرافی‌ها (دریافت مجوز از بانک مرکزی)
۶) شرکتهای دولتی واگذار شده به بخش خصوصی (دریافت مجوز از سازمان خصوصی‌سازی)
۷) شرکتهای مرتبط با امور مذهبی مانند موسسات اعزام مبلغ دینی (دریافت مجوز از سازمان تبلیغات اسلامی)
۸) شرکتهای مرتبط با امور زیارتی مانند کاروان‌های زیارتی حج (دریافت مجوز از سازمان حج و زیارت)
۹) شرکتهای مرتبط با امور علمی و آموزشی مانند آموزشگاه‌های عالی آزاد و شرکتهای دانش بنیان (دریافت مجوز از وزارت علوم و تحقیقات و فناوری)
۱۰) شرکتهای مرتبط با بهزیستی مانند مهدکودک‌ها و مراکز توانبخشی (دریافت مجوز از سازمان بهزیستی)
۱۱) شرکتهای مرتبط با خدمات حسابرسی (دریافت مجوز از جامعه حسابداران رسمی)
۱۲) شرکتهای مرتبط با نیروهای مسلح (دریافت مجوز از وزارت دفاع)
۱۳) شرکتهای مرتبط با امور ترجمه مانند دفاتر ترجمه رسمی (دریافت مجوز از بخش مترجمی قوه قضاییه)
۱۴) شرکتهای مرتبط با نفت و گاز و پتروشیمی (دریافت مجوز از وزارت نفت)
۱۵) شرکتهای مرتبط با تاسیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و کشورهای جهان (دریافت مجوز از اتاق بازرگانی ایران)
۱۶) شرکتهای مرتبط با خدمات حفاظتی مانند حفاظت از اماکن (دریافت مجوز از نیروی انتظامی)
۱۷) شرکتهای مرتبط با شهرداری‌ها (دریافت مجوز از شورای شهر)
۱۸) شرکتهای مرتبط با گردشگری مانند تورهای مسافرتی (دریافت مجوز از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری)
۱۹) شرکتهای حملونقل زمینی مانند شرکتهای حمل مسافر (دریافت مجوز از وزارت راه و شهرسازی)
۲۰) شرکتهای حملونقل (دریافت مجوز از سازمان هواپیمایی)
۲۱) شرکتهای لوازم آرایشی (دریافت مجوز از سازمان غذا و دارو)
۲۲) شرکتهای تجهیزات پزشکی (دریافت مجوز از وزارت بهداشت)
۲۳) و…
نکته مهمی که درباره ثبت شرکت حملونقل بین‌المللی وجود دارد این است که برای ثبت این شرکت‌ها، مطابق آنچه در بند ۲۰ بررسی شد، نیاز است تا مجوزهای خاصی پیش از ثبت شرکت دریافت شود.
در ادامه چگونگی دریافت این مجوزها را بررسی می‌کنیم.
اخذ مجوز تاسیس شرکت از سازمان حمل و نقل
مطابق ماده آیین‌نامه فوق‌الذکر، متقاضیان ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا، بایستی پیش از ثبت شرکت اقدام به دریافت مجوز و پروانه فعالیت از سازمان حمل و نقل و پایانه‌های کشور کنند.
متقاضیان ثبت شرکت باید به کلیه دستورالعمل‌های سازمان مذکور عمل کنند و اطلاعات لازم را در اختیار سازمان قرار دهند.
مطابق ماده ۱۱، سازمان وظیفه دارد تا تقاضای تاسیس شرکت را بررسی کند و با توجه به موارد مختلفی نظیر تعداد شرکتهای حمل و نقل موجود و نیازهای اقتصادی و اجتماعی حاضر، درخواست ثبت شرکت را تایید یا رد کند.
شرکت در آزمون تخصصی در صورت لزوم
در برخی مواقع، ممکن است سازمان لازم بداند که متقاضی ثبت شرکت در آزمون تخصصی مرتبط با حمل و نقل بین المللی نیز شرکت کند. شرایط متقاضیان شرکت در آزمون در ماده ۱۲ این قانون پیش‌بینی شده است.
تابعیت ایرانی، داشتن حداقل ۲۵ سال سن، عدم داشتن سوءپیشینه کیفری، داشتن سابقه کار مفید و… برخی از این شرایط هستند.
ارائه اسناد و مدارک ثبت شرکت به سازمان
پس از طی کردن مراحل قبلی و اخذ تاییدات سازمان، متقاضی ثبت شرکت حملونقل بین‌المللی مکلف است تا اسناد مرتبط با شرکت، مانند پیش‌نویس اساسنامه، شرکت‌نامه، اسامی موسسان و سند رسمی مالکیت یا اجاره دفتر حملونقل را به سازمان ارائه دهد.
در نهایت سازمان نیز با بررسی اسناد و تایید صحت آنها به متقاضیان، اجازه ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی را صادر می‌کند.
کدام قالب برای ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا مناسب است؟
همواره یکی از سوالات مهمی که در خصوص فعالیت شرکت تجاری مطرح می‌شود، انتخاب نوع مناسب شرکت تجاری است. در خصوص فعالیت حمل و نقل بین المللی کالا نیز می‌توان قالب‌های مناسب برای ثبت شرکت را بررسی کرد.
مطابق ماده ۲۰ قانون تجارت، شرکتهای تجاری به ۷ دسته تقسیم می‌شوند و برای ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا می‌توان از آنها استفاده کرد:
۱) شرکت سهامی
۲) شرکت با مسئولیت محدود
۳) شرکت تضامنی
۴) شرکت مختلط غیر سهامی
۵) شرکت مختلط سهامی
۶) شرکت نسبی
۷) شرکت تعاونی تولید و مصرف
با این حال برای برخی فعالیت‌های تجاری نظیر حمل و نقل بین‌المللی کالا، استفاده از بعضی قالب‌های شرکت تجاری، منطقی‌تر است.
به طور مثال ثبت دو نوع شرکت سهامی خاص و شرکت با مسئولیت محدود، مزایای پرشماری را برای موسسان به همراه دارد. همچنین مسئولیت سبک شرکا و سهولت ثبت این دو شرکت سبب شده است بسیاری از اشخاص برای ثبت شرکت حمل و نقل بین‌المللی کالا از این دو نوع شرکت بهره‌مند شوند.
در ادامه به شرایط خاص تاسیس و ثبت شرکت حمل و نقل بین‌المللی کالا سهامی خاص و با مسئولیت محدود اشاره می‌کنیم.
شرایط ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا سهامی خاص چیست؟
مطابق مقررات موجود در حوزه شرکتهای تجاری، شرکت سهامی خاص با شرایط زیر قابلیت تاسیس دارد:
۱) وجود حداقل سه عضو موسس
۲) تامین حداقل سرمایه صد هزار تومان
۳) پرداخت حداقل ۳۵ درصد از مبلغ سرمایه در نزد بانک و اخذ گواهی آن
۴) تهیه تمام مدارک شناسایی موسسان مانند کارت ملی و شناسنامه
۵) تهیه اقرارنامه‌های مبنی بر عدم اشتغال مدیران شرکت در شرکتهای تجاری مشابه
۶) تهیه گواهی عدم سوءپیشینه کیفری برای موسسان و اعضای شرکت
۷) تهیه اساسنامه و شرکت‌نامه شرکت حمل و نقل بین المللی کالا
لازم به ذکر است که این شرایط برای ثبت شررکت به تنهایی کافی نیست و متقاضیان بایستی مراحل قانونی ثبت شرکت را هم انجام دهند که این مراحل نیز در این مطلب بررسی شده است.
شرایط ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا با مسئولیت محدود چیست؟
شرکت با مسئولیت محدود برای تشکیل باید شرایط قانونی زیر را داشته باشد:
۱) وجود حداقل دو عضو موسس
۲) تامین حداقل سرمایه صد هزار تومان
۳) تعهد به پرداخت تمام سرمایه شرکت
۴) تهیه مدارک شناسایی موسسات مانند شناسنامه و کارت ملی
۵) تهیه اقرارنامه‌های امضا شده مبنی بر عدم اشتغال مدیران شرکت در شرکتهای تجاری دیگر
۶) تهیه گواهی عدم سوءپیشینه کیفری برای مدیران و اعضای شرکت
۷) تهیه اساسنامه و شرکت‌نامه شرکت حمل و نقل بین المللی کالا
فرآیند ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا چگونه انجام می‌شود؟
فرآیند ثبت شرکتهای تجاری و موسسات تجاری و غیرتجاری در ایران، از مسیر اداره ثبت شرکت‌ها عبور می‌کند. به این معنا که متقاضیان ثبت شرکت، از هر نوع و با هر موضوعی، باید از طریق سامانه اداره ثبت شرکت‌ها، مسیر قانونی ثبت شرکت خود را آغاز کنند.
در مرحله اول متقاضی ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا باید وارد سامانه اداره ثبت شرکت‌ها شده و اطلاعات فرم اولیه که شامل اطلاعات هویتی متقاضی (نام و نشانی و کد ملی و…) است را تکمیل کند.
در مرحله بعد، کاربر باید ۵ نام پیشنهادی خود را برای اسم و عنوان شرکت به ترتیب اولویت‌های مورد نظر، در فرم وارد کند. انتخاب نام‌ها باید با لحاظ مقررات و نکات انتخاب نام شرکت صورت بگیرد تا از عدم تایید احتمالی نام و اتلاف وقت و هزینه جلوگیری شود.
پس از این مرحله، متقاضی باید اطلاعات مربوط به شرکت حمل و نقل بین المللی کالا را وارد کند. موضوعاتی مانند تعیین موضوع فعالیت شرکت (احداث بوستان و پارک، زیباسازی فضای شهری و…) مدت فعالیت (محدود یا نامحدود)، مقدار سرمایه (بنا به نوع قالب شرکت تجاری)، تعداد و ارزش هر سهم (در صورت لزوم)، نشانی، کد پستی و شماره تلفن شرکت از مهم‌ترین اطلاعاتی هستند که باید در فرم‌های سامانه در این بخش وارد شوند.
در مرحله بعد ضروری است تا اطلاعات هویتی اعضای شرکت (سایر شرکا و موسسان و هیات مدیره و…) هم در این سامانه به ثبت برسد. اطلاعاتی مانند نام و نشانی و شماره ملی، سمت در شرکت، مدت تصدی سمت مذکور و… اهمیتی اساسی دارند.
همچنین در صورتی که متقاضی نیاز به داشتن شعبه یا شعباتی برای شرکت خود داشته باشد باید در سامانه اطلاعات پیشنهادی شعب را نیز ثبت و ضبط کند.
در مرحله آخر، کاربر بایستی اسنادی مانند اظهارنامه شرکت، اساسنامه مصوب شرکت و… سایر اسناد مرتبط را در سامانه بارگذاری و ثبت کرده تا کد رهگیری ثبت نام اینترنتی را دریافت کند.
پس از تایید این اسناد توسط سامانه، لازم است متقاضی ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا، نسخه فیزیکی اسناد آپلود شده را از طریق پست به اداره ثبت شرکت‌ها ارسال کند و در گام پایانی، متقاضی باید آگهی ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا را به همراه اطلاعات اساسی مانند متن شرکت‌نامه و مشخصات اعضا، در روزنامه رسمی به چاپ برساند.
ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا چقدر هزینه دارد؟
هزینه‌های ثبت شرکت تجاری ممکن است در موارد مختلف تفاوت‌های کمی داشته باشد اما عمده هزینه‌ها غالبا ثابت هستند. در ادامه به مهم‌ترین هزینه‌ها و مخارج ثبت شرکت تجاری در حقوق ایران به طور تقریبی اشاره می‌کنیم.
۱) پرداخت هزینه پست مدارک امضا شده به اداره ثبت شرکت‌ها (حدود ۳۰ هزار تومان)
۲) پرداخت هزینه حق‌الثبت شرکت به اداره ثبت شرکت‌ها (حدود ۵ درصد از سرمایه اولیه شرکت)
۳) پرداخت هزینه مالیاتی ابطال تمبر (مبلغ کمی در حدود نیم درهزار از ارزش سهام شرکت)
۴) پرداخت هزینه ثبت آگهی در روزنامه رسمی در مرحله آخر (مبلغی متغیر که بستگی به تعداد حروف آگهی دارد، در حدود ۳۰۰ هزار تومان)
۵) پرداخت هزینه چاپ آگهی تاسیس شرکت در روزنامه کثیرالانتشار منتخب توسط شرکت (مبلغی متغیر که بستگی به ابعاد کادر آگهی دارد، در حدود ۳۰۰ هزار تومان)
۶) پرداخت هزینه پلمب دفاتر شرکت برای امور مالیاتی (حدود ۳۰۰ هزار تومان)
نکته مهم آن است که اگر ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا از طریق شرکتهای ثبتی واسطه انجام شود، هزینه ثبت شرکت افزایش می‌یابد. با این حال همواره توصیه می‌شود بدون مشورت و دریافت راهنمایی از متخصصان ثبت شرکت‌ها و شرکتهای معتبر ثبتی اقدام به ثبت شرکت حمل و نقل بین‌المللی کالا نکنید.
فرآیند ثبت شرکت چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان طی شدن فرآیند ثبت شرکت نیز از عوامل مهمی است که باید متقاضیان ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا از آن باخبر باشند. به طور کلی نمی‌توان مدت زمان دقیقی را برای ثبت شرکت بیان کرد چرا که ممکن است در مراحل و فرآیند ثبت شرکت اشکالاتی مانند نقص مدارک، ارائه نام‌های نامناسب برای شرکت و… این فرآیند را طولانی کند.
با این حال فرآیند ثبت شرکت، فارغ از نوع آن، از زمان آپلود مدارک، بررسی و کارشناسی مدارک، ارسال اسناد امضا شده به اداره ثبت شرکت‌ها و پاسخ نهایی این اداره، بین ۳۰ تا ۴۵ روز طول می‌کشد.
البته نباید فراموش کرد که کلیه مهلت‌های اداری در حال حاضر و به دلیل شیوع ویروس کرونا، دستخوش تغییراتی شده‌اند. به همین خاطر ذکر یک مدت زمان قاطع و دقیق در این شرایط بسیار دشوار خواهد بود.
نیاز به راهنمایی برای ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا دارید؟
در این مطلب از مجله حقوقی وینداد به مهم‌ترین نکات حقوقی ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا اشاره کردیم. لازم به ذکر است که برای ثبت شرکت می‌توان تا حد زیادی به نکات این مطلب اتکا کرد اما نباید فراموش کرد که این فرآیند دارای پیچیدگی‌ها و نکات حقوقی و فنی زیادی است که ممکن است برای متقاضیان و موسسان شرکت دشوار باشد.
به همین خاطر توصیه می‌شود برای ثبت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا، اقدام به دریافت مشاوره حقوقی و خدمات ثبتی از شرکتهای ثبتی معتبر و شفاف کنید چرا که همکاری با بسیاری از شرکتهای ثبتی، برای متقاضیان تجربه‌های ناخوشایندی رقم زده است.
استارتاپ حقوقی وینداد با داشتن تیمی مجرب و ماهر از کارشناسان حقوقی و مشاوران ثبت شرکت، قادر است تا خدمات ثبتی و مشاوره‌ای خود را در نهایت شفافیت و دقت و با هزینه‌ای منصفانه ارائه دهد.
