بسیاری از فارغالتحصیلان حقوق و وکلای دادگستری علاقه زیادی به ثبت موسسات حقوقی دارند. یکی از زیرشاخههای موسسات حقوقی، موسسه داوری است. ثبت موسسه داوری میتواند فرصتهای تجاری و شغلی بسیاری برای اشخاص ایجاد کند و همچنین حجم زیادی از دعاوی قضایی را کاهش دهد.
در این مطلب از مجله حقوقی وینداد به سراغ نکات، مراحل، شرایط و مدارک لازم برای ثبت موسسه داوری رفتهایم.
منظور از داوری در حقوق چیست؟
با توجه به اینکه جهان امروز حقوق، به سمت روشهای حلوفصل اختلاف جدید و سریعتر در حرکت است. به همین خاطر روشهای جایگزین ارجاع اختلاف به محاکم قضایی و دادگاهها روزبهروز از محبوبیت بیشتری برخوردار میشوند. موسسه داوری به عنوان یکی از کاربردیتری انواع موسسه غیر تجاری بخش زیادی از نیاز جامعه به داوری را تامین میکند.
یکی از این روشها، شیوه داوری است. در شیوه داوری، طرفین اختلاف، موضوع مورد اختلاف خود را طی یک قرارداد به شخص ثالث مورد توافق ارائه میکنند و شخص ثالث در مقام داور به اختلاف رسیدگی کرده و رای صادر میکند. به این قرارداد قرارداد داوری میگویند.
رای صادر شده توسط داور نیز برای طرفین اختلاف لازمالاجرا است. به بیان دیگر شیوه حل اختلاف از طریق داوری هم مانند شیوه قضایی الزامآور است.
سرعت عمل بسیار بالا، هزینههای معمولا کمتر، رضایت بیشتر طرفین اختلاف از نتیجه رسیدگی، آزادی عمل بیشتر طرفین اختلاف در تعیین داور و قانون حاکم و غیره، از مزایای داوری هستند که بسیاری از افراد را به سمت استفاده از داوری و همچنین ثبت موسسه داوری سوق میدهد.
موسسات داوری چه خدماتی ارائه میدهند؟
حال که با شیوه داوری آشنا شدهایم، لازم به ذکر است که انتخاب داور میتواند به شکل موردی یا سازمانی باشد.
منظور از داوری موردی انتخاب یک شخص حقیقی به عنوان داور توسط طرفین اختلاف است. داوری سازمانی نیز حالتی است که طرفین اختلاف، موضوع را به یک سازمان داوری ارجاع میدهند و آن سازمان یک داور خاص را برای اختلاف معین میکند.
موسسات داوری در حوزه داوری سازمانی و موردی خدمات متنوعی ارائه میکنند. خدمات مشاوره حقوقی، تنظیم قرارداد از رایجترین این خدمات هستند. با این حال، مهمترین خدمات آنها حل اختلاف از طریق ارجاع به داور متخصص در حوزه اختلاف است. این موسسات با مطالعه پرونده، داوری را برای صدور رای انتخاب میکنند که بیشترین آشنایی را با موضوع داشته باشد.
داوران متخصص در امور ساختمانی، پیمانکاری، اسناد تجاری، تجارت الکترونیک، تجارت بینالملل، سرمایهگذاری و… از داورانی هستند که اغلب با موسسات داوری همکاری دارند.
از اقدامات اساسی پس از ثبت شرکت داوری، جذب داوران با تخصص حقوق داخلی و بینالمللی به مجموعه است تا انواع پروندههای داوری بررسی کنند.
آیا تمام دعاوی امکان ارجاع به داوری را دارند؟
چهار دسته از دعاوی این امکان را ندارند. دعاوی کیفری، دعاوی مربوط به نکاح و طلاق، دعاوی مربوط به ورشکستگی و دعاوی مربوط به اموال عمومی و دولتی قابلیت ارجاع به داوری را ندارند. هر یک از این دعاوی نهاد حل اختلاف مخصوص به خود را دارند.
مرجع ثبت موسسه داوری کجاست؟
موسسات داوری از جمله موسسات غیرتجاری هستند. ثبت انواع شرکت تجاری و موسسات غیرتجاری در حال حاضر زیر نظر اداره ثبت شرکتها انجام میشود. به همین خاطر، متقاضیان ثبت موسسه داوری باید از طریق سامانه اداره ثبت شرکت ها اقدام کنند.
شرایط ثبت موسسه داوری چیست؟
به حکم قانون، برای ثبت موسسات داوری نیاز است تا حداقل دو تن از موسسان و شرکای موسسه داوری، دارای پروانه وکالت دادگستری باشند.
در ضمن شرایط عمومی مانند ارائه مدارک شناسایی و هویتی، عدم محکومیت کیفری و انتظامی، عضو نبودن در سایر موسسات حقوقی مشابه، عدم محرومیت از وکالت و… نیز باید رعایت شوند.
پس از احراز این شرایط، لازم است تا متقاضیان ثبت موسسات داوری مراحل ثبت را طی کنند.
مراحل ثبت موسسه داوری چیست؟
در این راهنمای ثبت شرکت توضیح میدهیم که برای ثبت موسسه داوری باید مراحل زیر توسط متقاضی ثبت موسسه داوری طی شود:
۱) تکمیل فرم اطلاعات عمومی موسسه (انتخاب نوع شرکت و موسسه غیرتجاری)
۲) تکمیل فرم اطلاعات متقاضی ثبت موسسه (مشخصات، نشانی و…)
۳) ارائه ۵ نام پیشنهادی برای موسسه داوری با رعایت مقررات مربوط به انتخاب نام شرکت
۴) تشریح موضوع فعالیت موسسه (فعالیت در زمینه ارائه خدمات داوری)
۵) تشریح میزان سرمایه موسسه
۶) قید نام و مشخصات هویتی کامل موسسان (نام، کد ملی و نشانی، منصب و…)
۷) ذکر نام شعب و نمایندگیهای موسسه داوری در صورت وجود
۸) انتخاب روزنامه کثیرالانتشار شرکت برای چاپ آگهیهای مربوط به موسسه غیرتجاری (مثلا انتخاب روزنامه آرمان)
۹) درج اظهارنامه ثبت شرکت و موسسه
۱۰) ثبت اساسنامه موسسه داوری
۱۱) ارسال دیجیتال مدارک و اسناد خواسته شده در سامانه اداره ثبت شرکتها
۱۲) ارسال فیزیکی مدارک به اداره ثبت شرکتها از طریق اداره پست
۱۳) دریافت تاییدیه نهایی اداره ثبت شرکتها
۱۴) انتشار آگهی ثبت موسسه در روزنامه رسمی و شروع فعالیت موسسه داوری
عموما با فراهم کردن مدارک و طی کردن مراحل ثبت موسسه داوری به دقت و درستی در سامانه اداره ثبت شرکتها، تا حدود یک ماه پاسخ تایید یا رد مجوز ثبت موسسه داوری به متقاضیان ابلاغ میشود.
جمعبندی
ثبت شرکت ها و موسسات تجاری و غیرتجاری، امری تخصصی و حساس است. عدم رعایت نکات حقوقی در این مسیر، میتواند سبب طولانی شدن فرآیند ثبت موسسه و همچنین افزایش چشمگیر هزینهها شود. به همین خاطر همواره توصیه میشود که از راهنمایی مشاوران حقوق ثبت استفاده شود.
تیم حقوقی وینداد با داشتن کارشناسان حقوقی مجرب و خبره و مشاوران حقوق ثبت شرکتها و موسسات قادر است تا خدمات ثبتی خود را با بیشترین سرعت، بهترین کیفیت و منصفانهترین قیمت به نسبت سایر شرکتهای ثبتی، به متقاضیان ثبت موسسه داوری ارائه کنید.
سوالات متداول
منظور از قرارداد داوری چیست؟
قرارداد داوری به قراردادی گویند که طرفین معاملات تجاری و دیگر معاملات صورت گرفته توافق میکنند، برای رسیدگی به اختلافات احتمالی در روابط تجاریشان، اشخاص یا مرجعی را بهعنوان به رسیدگی کننده به اختلافات احتمالی بپذیرند. این مرجع امکان تعیین تکلیف نهایی را در رابطه با اختلاف شکل گرفته در اختیار دارد.
مرجع ثبت موسسه داوری کجاست؟
موسسات داوری از جمله موسسات غیرتجاری هستند. ثبت انواع شرکت تجاری و غیرتجاری در حال حاضر زیر نظر اداره ثبت شرکتها انجام میشود.
سلام . آیا اشخاصی که ثبت موسسات و مراکز داوری ثبت می کنند ،دو تن از شرکاعلاوه بر این دارای پروانه وکالت دادگستری هستند ( هر دو شرکا نیز دارای شخصیت حقوقی باشند). آیادر اختلافات قراردادی بین طرفین که به داوری مراجعه می کنند ؟ سوال : 1_این اشخاص که موسسات ویا مراکز داوری به نام آنها ثبت شده خود وکیل و دارای شخصیت حقوقی دارند شخصاً خود شان میتوانند داوری نمایند 2_ و درصورتی داوری نمودند و محکوم علیه داوری نسبت به ابطال رای داوری به دادگاه مراجعه نموده آیا همین شخص داور که هم وکیل است وهم شخصیت حقوقی دارد میتواند وکالت محکوم له را در دادگاه بر عهده بگیرد.
آیا برای ثبت موسسه داوری مجوز از شورای حل اختلاف هم باید گرفت یا لزومی ندارد؟
با سلام و احترام
خیر نیازی به اخذ مجوز از شورای حل اختلاف ندارید بلکه نیاز به اخذ مجوز از قوه قضاییه خواهید داشت.
سلام من پروانه وکالت ندارم ولی ارشد حقوق خصوصی ترم آخر هستم . آیا می توانم با مشارکت دو وکیل ، موسسه داوری تاسیس کنم ؟ ۰۹۱۲۳۷۸۶۰۰۱
با سلام
برای ثبت موسسات داوری نیاز است تا حداقل دو تن از موسسان و شرکای موسسه داوری، دارای پروانه وکالت دادگستری باشند.
با احترام
تیم حقوقی وینداد