جرائم رایانهای دستهای از جرائم نسبتاً جدیدی در نظام حقوقی ایران محسوب شده که دربردارنده قوانین و مقررات خاصی همانند قانون جرائم رایانهای و مراجع قضایی اختصاصی مانند دادگاههای جرائم رایانهای هستند.
در این راستا قانون جرائم رایانهای در سال ۸۸ به تصویب رسید و عمده موضوعات مربوط به حوزه فضای مجازی در آن قانون مقرر شده است؛ فلذا دیگر مانند گذشته هر فرد نمیتواند به صورت آزادانه هر کار خلاف قانونی را در فضای مجازی انجام دهد و در صورت ارتکاب جرائم رایانهای، اتهام وی در دادگاههای اختصاصی رسیدگی میشود
به جهت افزایش میزان جرائم رایانهای قصد داریم تا در این مطلب به مبحث دادگاههای مربوط به جرائم رایانهای و وکیل در جرائم رایانهای بپردازیم.
فراموش نکنید که وینداد بستری را آماده کرده است تا به راحتی بتوانید وکیل متخصص برای مشکل حقوقی خود در حوزه دعاوی جرائم رایانهای را انتخاب کنید. برای این کار کافی است که مسائل حقوقی خود را ثبت کنید تا ما پس از بررسی دعوای مطرح شده، وکیل متخصص برای دعوا را به شما معرفی کنیم تا با هزینهای معقول دفاع از پروندهشما را در کلیه مراحل دادرسی در دادگاهها و سایر مراجع ذی صلاح برعهده بگیرد.
قانون جرائم رایانهای چیست؟
قانون جرائم رایانهای در سال ۱۳۸۸ برای تعیین مصادیق استفاده مجرمانه از سامانههای رایانهای و مخابراتی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
کلیات لایحه قانون جرائم رایانهای در ۲۷ آبان ۱۳۸۷ با ۱۷۶ رأی موافق، ۳ رأی مخالف و ۲ رأی ممتنع به تصویب رسید. پس از رفع ایراداتی که شورای نگهبان به این قانون وارد کرده بود. در ۷ تیر ۱۳۸۸ قانون جرائم رایانهای به تأیید شورای نگهبان رسید و رئیسجمهور ۱۰ تیر آن را برای اجرا ابلاغ کرد. قانون جرائم رایانهای در ۵ بخش و ۵۵ ماده تنظیم شدهاست. حبس و جریمه نقدی یا هر دو مجازاتهایی است که برای مرتکبین این جرائم وضع شدهاست.
جرایمی که در این قانون جرم انگاری شدهاند شامل موارد ذیل میگردد:
دسترسی غیرمجاز به دادهها یا سیستمهای رایانهای یا مخابراتی، شنود غیرمجاز، جاسوسی رایانهای، جعل دادههای قابل استناد یا ایجاد یا وارد کردن متقلبانه دادهها و تغییر دادهها یا علایم موجود در کارتهای حافظه یا قابل پردازش در سیستمهای رایانهای یا مخابراتی یا تراشهها یا ایجاد یا وارد کردن متقلبانه دادهها یا علایم به آنها، تخریب و اخلال در دادهها یا سیستمهای رایانهای و مخابراتی دیگری، سرقت و کلاهبرداری مرتبط با رایانه، تولید، ارسال، انتشار، توزیع یا معامله دادههای محتویات مستهجن، تحریک، ترغیب، تهدید، دعوت، فریب یا آموزش ارتکاب جرائم منافی عفت یا استعمال مواد مخدر یا روانگردان یا خودکشی یا انحرافات جنسی یا اعمال خشونتآمیز، هتک حیثیت و نشر اکاذیب، انتشار صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی و خانوادگی دیگری بدون رضایت او و انتشار مطالب دروغ به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی.
تولید یا انتشار یا توزیع یا معامله دادهها یا نرمافزارها یا هر نوع ابزار الکترونیکی که صرفاً به منظور ارتکاب جرائم رایانهای به کار میروند.
همانطور که ملاحظه نمودید قانون جرائم رایانهای گستره وسیعی از اعمال مجرمانه را جرم انگاری نموده است بنابراین ضرورت دارد تا این دسته از عناوین مجرمانه جدید در محاکم و مراجع اختصاصی مانند دادگاههای جرائم رایانهای رسیدگی شوند.
وجود دادگاههای اختصاصی ضرورت دارد!
به لحاظ اینکه قانون جرائم رایانهای گستره وسیعی از اعمال مجرمانه را جرم انگاری نموده است بنابراین ضرورت دارد تا این دسته از عناوین مجرمانه جدید در محاکم و مراجع اختصاصی مانند دادگاههای جرائم رایانهای رسیدگی شوند.
یکی از این موارد دادسرای تخصصی جرائم رایانهای در تهران و در بعضی از شهرهای بزرگ کشور است که در واقع یک دادگاههای اختصاصی محسوب میشود. همچنین در فرض فقدان دادسرای اختصاصی جرائم رایانهای، ممکن است در شهرهای کوچک بر مبنای قانون آیین دادرسی کیفری یک یا چند شعبه از دادسرا یا دادگاه به رسیدگی به جرائم رایانهای اختصاص یابد.
به صورت کلی رسیدگی به تمامی جرائم رایانهای و مرتبط با فضای مجازی در صلاحیت دادسرای تخصصی جرائم رایانهای در تهران و در بعضی از شهرهای بزرگ کشور است. توجه نمایید که دادسرای جرائم رایانهای ضابط تخصصی مربوط به خود را دارد که به عنوان بازوی اجرایی آن عمل کرده و با عنوان پلیس فتا شناخته میشود.
صلاحیت دادسرای جرائم رایانهای رسیدگی به تمامی جرائم مقرر در قانون جرائم رایانهای است و این جرائم شامل کلاهبرداری اینترنتی، جعل کامپیوتری، تخریب و یا هک دادهها و غیره میشود.
بنابراین اگر نسبت به افراد در فضای مجازی تعرضی صورت بپذیرد و حقی ضایع شود، متضرر میتواند با تنظیم شکوائیه و طرح شکایت در دادسرای جرائم رایانهای همراه با ارائه دلایل و مستندات جهت احقاق حق خود اقدام کند.
وظیفه وکیل در جرائم رایانهای و سایبری
جرائم رایانهای ماهیت متفاوت و جدیدی دارند و به جهت جدید بودن آن دارای نکات حقوقی و فنی ظریف و پیچیدهای هستند که رسیدگی به این جرائم را نسبت به جرائم سنتی سختتر میکند.
این که بتوان مدارک و مستندات سرقت رایانهای را به خوبی گردآوری کرد و برای احقاق حقوق به دادسرای جرائم رایانهای ارجاع داد و با همکاری پلیس فتا به نتیجه مورد نظر رسید، نیازمند تخصص وکلای حقوق فضای مجازی است.
بدین منظور اگر نسبت به افراد در فضای مجازی جرمی رخ دهد، بزه دیده این امکان را دارد که مبادرت به تنظیم شکوائیه و طرح شکایت در دادسرا و دادگاههای جرائم رایانهای نماید. در این راستا اگر قصد شکایت در دادگاههای مذکور یا دادسرا را دارید، ما در وینداد آماده ارائه خدمات متنوع حقوقی نظیر تنظیم شکایت کیفری، پیگیری حقوقی این جرائم به وسیله وکلای باتجربه حقوق فضای مجازی و سایر مشاورههای مورد نیاز شما هستیم.