هر عضو از شرکت سهامی دارای برگه سهمی است که میزان سهم الشرکه فرد در شرکت را مشخص می‌کند. هر فردی که سهمی دارد می‌تواند تمام یا بخشی از سهم خود را به فرد دیگری منتقل کند. البته شرایط انتقال سهم در هر شرکت متفاوت است برای مثال در شرکت با مسئولیت محدود اکثر اعضا باید با انتقال سهم موافق باشند و این کار در دفتر اسناد رسمی انجام شود.
از آن جایی که انتقال سهم امر قانونی و حساسی است که ضرر و منفعت شرکت به آن گره خورده است، معمولا به شکل رسمی در دفتر ثبت می‌شود. حالا سوال این است که آیا دعوی الزام به ثبت انتقال سهام در دفتر نقل و انتقال سهام قابل بررسی است یا خیر؟
در ادامه به بررسی سهم، فرآیند انتقال و ثبت رسمی آن در دفتر نقل و انتقال می‌پردازیم.
انواع انتقال سهم و شرایط آن‌ها
نحوه تعلق گرفتن هر سهم به اعضا در شرکت‌های مختلف متفاوت است و بر همین اساس نیز انتقال سهم نیز به شکل‌های متفاوتی انجام می‌شود:
انتقال سهم در شرکت با مسئولیت محدود: در این نوع شرکت افراد بر اساس آورده نقدی و غیر نقدی خود دارای سهم می‌شوند. اگر فردی بخواهد در این شرکت سهم خود را به ثالث منتقل کند دو شرط دارد: اولا رضایت اکثر اعضای شرکت که حداقل سه چهارم سهم را در اختیار دارند به دست آورد. دوما فرایند نقل و انتقال سهم باید به دقت در دفتر ثبت اسناد رسمی ثبت شود؛ در غیر این صورت انتقال سهم باطل خواهد بود. (ماده ۹۴ قانون تجارت)
انتقال سهم در شرکت سهامی خاص و عام: هر سهم در شرکت سهامی عام و خاص، مانند وثیقه‌ای است که به نوعی طلب مشتریان محسوب می‌شود به همین دلیل در مالکیت سهام‌داران نیست. طبق ماده ۴۱ لایحه قانون تجارت در شرکت سهامی عام نقل و انتقال سهام بدون نیاز به رای گیری قابل انجام شدن است و این فرایند باید صرفا در دفتر شرکت ثبت شود.
انتقال سهام در شرکت سهامی خاص نیز به همین شکل است اما اعضای شرکت می‌توانند خلاف آن را در اساسنامه پیش‌بینی کنند تا انتقال سهام نیاز به موافقت اکثریت اعضای مجمع عمومی سهام‌داران داشته باشد.
همان طور که دیدید انتقال سهم تنها در یک مورد نیاز به ثبت در دفتر اسناد رسمی دارد و در موارد دیگر صرف ثبت آن در دفتر شرکت کفایت می‌کند.
آیا می توانم جهت الزام به ثبت انتقال سهام در دفتر نقل و انتقال سهام اقامه دعوا کنم؟
پیش‌تر متوجه شدید که ثبت رسمی برگه انتقال سهم در دفترخانه ضروری است اما در مورد شرکت‌های دیگر اوضاع چطور است؟ در هر دو شرکت سهامی عام و خاص انتقال سهم جزو امور داخلی شرکت است به همین دلیل صرف ثبت آن در دفتر شرکت لازم است اما اگر فرد ثالثی دارای منفعت در بحث انتقال سند باشد می‌تواند درخواست ثبت سند در دفتر ثبت شرکت‌ها را بدهد.
دفتر ثبت شرکت‌ها نهادی است که در آن‌جا اطلاعات جزئی شرکت‌ها اعم از نام شرکت، برند و لگو شرکت، اطلاعات سهام‌داران و دیگر مجوز‌های شرکت ثبت می‌شود. هنگام انتقال سهم در صورتی که ثالث دارای منافع باشد می‌تواند درخواست ثبت انتقال را در سازمان ثبت شرکت‌ها بدهد.
طبق ماده ۴۰ قانون تجارت:” انتقال سهام با نام باید در دفتر ثبت سهام شرکت به ثبت برسد و انتقال دهنده یا وکیل یا نماینده قانونی او باید انتقال را در دفتر مزبور امضاء کند. درموردی که تمامی مبلغ اسمی سهم پرداخت نشده است نشانی کامل انتقال گیرنده نیز دردفتر ثبت سهام شرکت قید و به امضای انتقال گیرنده یا وکیل یا نماینده قانونی او رسیده و از نظر اجرای تعهدات ناشی از نقل و انتقال سهم معتبر خواهد بود…”
پس طبق قواعد نظم معاملات دعوی الزام به ثبت انتقال سهام در دفتر نقل و انتقال سهام معتبر است و فردی که سهام به او منتقل شده می‌تواند در دادگاه علیه انتقال دهنده اقامه دعوی کند.
فرآیند انتقال سهام بی نام و سهام با نام چگونه است؟
سهام بی نام مانند چک سفید امضا است که در دست هر کسی باشد، صاحب آن محسوب می‌شود و در وجه حامل است. انتقال سهام بی نام به شکل عادی انجام می‌شود یعنی یک طرف معامله ثمن سهم را می‌پردازد و دیگری سهم را تحویل می‌دهد، همین عمل برای اعتبار داشتن این انتقال کافی است.
سهام با نام سهامی است که جزئیات مختلفی در آن مشخص شده مانند اطلاعات صاحب سهم، میزان سهم و اطلاعات شرکت، این نوع سهم اگر متعلق به شرکت سهامی عام یا خاص باشد همین که در دفتر ثبت شرکت تایید شود کافی است اما اگر سهام با نام در شرکت مسئولیت محدود باشد باید انتقال آن در دفتر ثبت اسناد رسمی نوشته شود.
برای انتقال سهم خود دچار مشکل شده‌اید؟
فرآیند نقل و انتقال سهم به شکلی است که نیاز به تسلط به مواد قانونی دارد زیرا پیچیدگی‌های مختلفی ممکن است در این روند ایجاد شود. تصور کنید که ۳۰% از یک سهم در یک شرکت سهامی خاص قرار است به ثالث منتقل شود اما افراد زیادی در شرکت مخالف هستند با این حال بندی برای رای گیری در اساسنامه آورده نشده است، حالا اعضای شرکت تصمیم گرفته‌اند بند الزام به جلب موافقت اکثریت سهام‌داران برای انتقال سهم را به اساسنامه اضافه کنند. این روند ممکن است باعث اقامه دعوا شخص ثالث یا سهام‌داران دیگر شود.
اگر شما نیز درگیر مشکلات مشابه حقوقی شده‌اید بهترین راه حل برای شما همکاری با مشاوره حقوقی یا کارشناس حقوقی است.
امور حقوقی خود را به وینداد بسپارید
فرقی ندارد که هویت شرکت شما چیست و عملکرد آن در کدام حوزه است به هر حال در طی انجام فعالیت‌های خود قطعا با گیر و دارهای قانونی و حقوقی رو به رو خواهید شد. اگر می‌خواهید این گیر و دارها را در کمترین زمان و با حداقل هزینه حل کنید باید از متخصصان این حوزه کمک بگیرید.
ما در وینداد با در اختیار داشتن تیم حقوقی زبده و متخصص خدمات مختلف حقوقی را به شما ارائه می‌دهیم، در صورتی که مایل به اطلاع از جزئیات این خدمات هستید همین حالا با ما تماس بگیرید.
