آیا تا به حال برای شما یا اطرافیان شما اتفاق افتاده است که از طریق درگاه یک وبسایت پرداختی را از کارت اعتباری خود انجام دهید و بعد از آن کارت اعتباری شما خالی شده باشد؟ تصور کنید زمانی شما در یک وبسایت معتبر که متعلق به یک سازمان یا ارگان شناخته شده می‌باشد، اطلاعات محرمانه خود نظیر مشخصات کارت اعتباری و …. را وارد کرده، غافل از آن‌که این درگاه معتبر نبوده و کلیه اطلاعات کارت اعتباری شما در فضای مجازی و به و وسطه آن درگاه فاش گردیده است. ما در صدد هستیم تا در این مطلب به شما می گوییم این عمل مجرمانه یعنی جرم فیشینگ چیست و چه مجازاتی دارد؟ پس با ما همراه باشید.
فیشینگ چیست؟
یکی از رایج‌ترین جرایمی که امروزه روز در فضای مجازی و به دنبال استفاده هرچه بیشتر از اینترنت به جریان افتاده و تاکنون نیز بسیاری از افراد را متضرر نموده است، فیشینگ می‌باشد. شما نیز به احتمال زیاد تاکنون این اصطلاح را زیاد شنیده‌اید و شاید معنای آن را نمی‌دانید.
فیشینگ عبارت است از آن‌که افرادی با طراحی وبگاه‌های جعلی و یا پست الکترونیک قلابی اطلاعات شخصی و محرمانه سایر افراد نظیر نام کاربری، رمز عبور، اطلاعات مندرج در کارت‌های اعتباری و سایر اطلاعات محرمانه را از طریق ترغیب یا تحریک افراد به دست آورند. این امر معمولاً از طریق وب‌سایت‌هایی اتفاق می‌افتد که قبلاً اعتماد شما نسبت به آن جلب گردیده است. به عبارت دیگر این افراد ممکن است از طریق پایگاه‌های معتبر و سرشناس اقدام به اخذ این اطلاعات نمایند و این امر به واسطه هدایت شما به صفحات جعلی و قلابی جهت وارد کردن اطلاعات شخصی صورت می‌گیرد درحالی‌که شما ممکن حتی تصور اینکه این صفحه قلابی باشد را هم نداشته باشید زیرا قبلاً به این وبگاه اعتماد کرده‌اید.
در واقع یکی از رایج‌ترین راه‌های انجام این جرم آن است که افراد سودجو از طریق تبلیغات دروغین، تأسیس وبگاه‌هایی شبیه به وبگاه‌های شناخته شده و معتبر نزد مردم و یا ارسال پست الکترونیک و پیامک از سوی افراد آشنا برای سایرین مبادرت به اخذ اطلاعات محرمانه می‌نمایند. این افراد تا حد امکان همه چیز را واقعی جلوه می‌دهند تا اعتماد افراد را به دست آورند.
مجازات فیشینگ
جالب است بدانید جرم فیشینگ یا سرقت اینترنتی یکی از رایج‌ترین جرائم رایانه‌ای در ایران می‌باشد. برای تحقق جرم فیشینگ و برای آن‌که بتوان این عمل را قابل مجازات دانست، لازم است عنصر روانی و عنصر مادی به طور هم‌زمان محقق گردد. با این توضیح که فرد با قصد و نیت برداشت پول از حساب دیگران و دسترسی غیرمجاز به اطلاعات محرمانه، این امر را محقق نماید. بنابراین در صورتی‌که فرد قصد انجام چنین جرمی را داشته باشد لکن در نهایت موفق به برداشت پول یا سوءاستفاده از اطلاعات محرمانه نشود، این جرم محقق نشده است.
از آن‌جایی‌که جرم فیشینگ منجر به تحصیل مال از طریق نامشروع می‌شود، بنابراین از مصادیق کلاهبرداری بوده و نظر به اینکه با فضای مجازی در ارتباط است، قانون‌گذار آن را از مصادیق کلاهبرداری اینترنتی تلقی نموده و در مواد ۷۴۰ و ۷۴۱ قانون مجازات اسلامی (در بخش جرائم رایانه‌ای) علاوه بر جرم‌انگاری مجازات آن را نیز اعلام نموده است.
ماده ۷۴۰ قانون مجازات اسلامی در خصوص دسترسی غیرمجاز به اطلاعات سایر افراد مقرر نموده است: «هر کس به طور غیرمجاز داده‌های متعلق به دیگری را برباید، چنانچه عین داده‌ها در اختیار صاحب آن باشد، به جزای نقدی از یک تا بیست میلیون ریال و در غیر این صورت به حبس از 91 روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج تا بیست میلیون ریال یا هر دو محکوم خواهد شد».
ماده ۷۴۱ قانون مجازات اسلامی نیز عنوان می‌دارد: «هر کس به صورت غیرمجاز از سیستم‌های رایانه‌ای یا مخابراتی با اراتکاب اعمالی از طریق وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده‌ها یا مختل کردن سیستم وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیارات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند، علاوه بر رد مال به صاحب آن به حبس از یک تا 5 سال یا جزای نقدی از بیست تا یکصد میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد».
در صورتی که با چنین جرمی مواجه شدید، چه اقدامی باید انجام دهید؟
هر زمان که متوجه وقوع چنین جرمی شدید، تا زمانی که امکان جلوگیری از سوءاستفاده بیشتر از اطلاعات محرمانه شما وجود داشت، فوراً اقدام نمایید. به عنوان مثال در صورتی که هنوز می‌توانید با مسدود کردن حساب مالی خود مانع خروج بیشتر پول بیشتر شوید، به سرعت اقدام نمایید.
در مرجله بعد لازم است شما شکایتی را ثبت نمایید و بدین منظور در صورتی که ساکن تهران هستید، می‌بایست به دادسرای جرائم رایانه‌ای مراجعه و شکایت خود را در آن جا ثبت نمایید. در صورتی که ساکن شهرستان هستید نیز می‌توانید به دادسرای محل وقوع جرم فیشینگ مراجعه نمایید. بعد از انجام تحقیقات بیشتر و در صورت اثبات جرم مراتب به دادگاه کیفری دو محل وقوع جرم فیشینگ ارجاع و پیگیری خواهد شد.
نتیجه گیری
از آن‌جایی‌که یکی از رایج‌ترین جرائم رایانه‌ای سرقت اینترنتی یا فیشینگ می‌باشد، بنابراین کسب آگاهی لازم در این خصوص جهت جلوگیری از وقوع چنین جرایمی بسیار کاربردی خواهد بود. در صورتی هم که شما موضوع این جرم واقع شدید، لازم است بدانید حضور یک وکیل متخصص در جرائم رایانه‌ای که سابقه و تجربه در خصوص این قبیل پرونده‌ها را داشته باشد در به نتیجه رسیدن شکایت و جبران خسارت امری ضروری می‌باشد.
وینداد بستری را آماده کرده است تا به راحتی بتوانید وکیل متخصص برای مشکل حقوقی خود در حوزه جرائم رایانه‌ای انتخاب کنید. برای این کار کافی است که مسائل حقوقی خود را ثبت کنید تا ما پس از بررسی دعوای مطرح شده، وکیل متخصص برای دعوا را به شما معرفی کنیم تا با هزینه‌ای معقول دفاع از پرونده شما را در کلیه مراحل دادرسی در دادگاه‌ها و سایر مراجع ذی صلاح برعهده بگیرد. همین حالا شروع کنید!
