سفته و برات سالیان سال است که به طور گسترده ای مورد استفاده مردم قرار گرفته و در ارتباطات کاری و تجاری آنان استفاده می‌شود. تهیه کردن این اسناد بسیار ساده است، کافی است به دکه یا سوپری محل سری بزنید و سفته خود را با هر قیمتی خریداری کنید. اما خرید سفته و برات از بقالی محل مشکلاتی را در پی داشته که نهایتا باعث شده در سال‌های اخیر توجه بیشتری به جایگزین کردن روشی جدید برای تهیه اسناد تجاری شود. اولین و بهترین راه حل برای مقابله با این مشکلات راه اندازی سامانه الکترونیک سفته و برات است که در ادامه در مورد آن توضیح خواهیم داد.
اسناد تجاری (سفته و برات) کاغذی چه مشکلاتی دارد؟
طبق قانون تجارت ایران مصوب ۱۳۱۱ اسناد تجاری شامل چک، سفته و برات می‌شود که قابل استفاده در معاملات افراد است و با ویژگی‌های خاصی که روی کاغذ آن وجود دارد، اعتبار قانونی پیدا می‌کند. اما حالا دردسزهای زیادی گریبان‌گیر امضاکنندگان اسناد تجاری شده:
- امکان جعل: همان طور که گفته شد امکان تهیه سفته و برات از هر جایی وجود دارد اما تشخیص این که کدام سند تقلبی و کدام واقعی است ممکن است کمی دشوار به نظر برسد. خیلی از افرادی که سال‌ها است در بازار کار می‌کنند به دلیل اعتمادی که به همه دارند دچار مشکل می‌شوند و سرشان کلاه می‌رود.
- عدم وجود محدودیت در خرید اسناد: برخی افراد سودجو که با عناوین مختلف در حال رد و بدل کردن اسناد هستند با خرید بیش از حد این نوع اسناد راحت تر سر مردم کلاه می‌گذارند و حتی گاهی افراد مورد تهدید و آزار قرار می‌دهند.
- امکان تقلب در محتوا اسناد: به روش های مختلف می‌توان محتوای موجود در اسناد کاغذی را تغییر داد و فرد مقابل را دچار ضرر و زیان کرد.
- استفاده بیش از حد از کاغذ: کاغذی که برای چاپ این اسناد استفاده می‌شود، معمولا هدر می‌رود و در آخر کار بی ارزش می‌شود. به صورت کلی کاهش استفاده از کاغذ در فرایند اداری کمک زیادی به محیط زیست می‌کند.
سامانه صدور سفته و برات الکترونیک چیست؟ از نظر قانونی چه اعتباری دارد؟
پس از تصویب برنامه پنجم توسعه تمرکز بیشتری برای ایجاد دولت الکترونیک صرف شد. حالا در راستای همین موضوع سامانه الکترونیک سفته و برات راه‌اندای شده تا معایب اسناد تجاری کاغذی را پوشش دهد و مزایای بیشتری نیز برای امضاکنندگان به ارمغان آورد. این سامانه بر مبنای امضای الکترونیک است و برای هر شخص به صورت منحصر به فرد کاربرد دارد.
اگر نیاز به ثبت امضای الکترونیک خود دارید همین حالا وارد وین‌ساین شده و امضا خود را در کمترین زمان بسازید.
آن چه که قانون در تعریف برات بیان کرده است به این شرح است: برات یک سند تجاری است که در آن یک شخص حقیقی یا حقوقی به شخص حقیقی یا حقوقی دیگر دستور پرداخت مبلغ معین بر روی برات را به بستانکار (طلبکار) در موعد معین می‌دهد.
همچنین تعریف سفته نیز به این صورت بیان شده است که سفته نیز یک سند تجاری است که براساس آن یک شخص متعهد می گردد، در تاریخ مشخص یا به صورت عندالمطالبه مبلغ را در وجه شخص بستانکار (طلبکار) پرداخت نماید.
حال با تاسیس سامانه الکترونیک سفته و برات مفهوم سنتی مذکور در یک قالب الکترونیک برگردانده می‌شود. همان گونه که نحوه استفاده از چک با تغییرات زیادی روبه‌رو گشت و مزایا و معایب آن پس از مروز زمان مشخص می‌گردد، این سامانه نیز مستثنی نیست و با وجود مزایای بالقوه‌ای که دارد، باید دید که در آینده آیا به اندازه کافی برای افراد مفید خواهد بود یا نه.
پس همان طور که متوجه شدید استفاده از این سامانه کاملا قانونی است و اصلا بعید نیست که در آینده به طور کلی سفته و برات کاغذی حذف شود و استفاده از این سامانه برای تهیه اسناد تجاری اجباری شود.
۷ ویژگی مهم سامانه صدور سفته و برات الکترونیک
- پیشگیری از وقوع جرایمی مانند جعل، سوء استفاده، ایفای ناروا و کلاهبرداری به دلیل دارا بودن شناسه یکتا بر روی هر سند تجاری
- قابل پیگیری بودن هر سفته از طریق کدملی اشخاص
- عدم پرداخت مبالغ اوراق سفته به واسطه‌گران اقتصادی
- عدم تردید در اصالت و اعتبار اسناد با وجود امضاء الکترونیک توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک‌های عامل
- دریافت ۴ سفته برای هر کدملی
- دریافت اسناد تجاری در تمامی ۲۴ ساعت شبانه روز
- ارسال فایل pdf به شخص گیرنده به همراه شماره و شناسه معتبر
در راستای الکترونیک شدن اوراق بهادار مراحل اجرایی شدن این عملیات در مورد بارنامه‌های گمرک نیز در دست اقدام است.
مصوبه قانونی این سامانه، مصوبه شماره ۳ جلسه بیست و دوم شورای اجرایی فناوری اطلاعات کشور (فراگیرسازی سفته و برات الکترونیکی) طی نامه شماره ۱/۷۴۰۷۱ مورخ ۱۴۰۰/۰۵/۱۳ توسط وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ابلاغ شد.
نمونه برات الکترونیکی در سامانه الکترونیک سفته و برات:
نمونه سفته الکترونیکی در سامانه الکترونیک سفته و برات:
در این خصوص می‌توانید برای دریافت مشاوره با حقوق‌دادنان و وکلای وینداد با این مجموعه تماس بگیرید و با طرح مشکلتان از راهنمایی اصولی برخوردار شوید.
