تقریبا تمامی کسانی که به فکر ایجاد یک کسب و کار نوپا هستند و یا شرکتهایی که به دنبال انجام پروژههای جدید هستند، با دغدغهی سرمایهگذاری مواجه شدهاند و معمولا در جذب سرمایهگذار برای پروژه و یا ایجاد یک شرکت، سه گروه نقش اساسی دارند:
- گروه اول سرمایهپذیران هستند که قصد شروع یک پروژه را دارند،
- گروه دوم سرمایهگذاران هستند که سرمایهای را تامین میکنند
- گروه سوم رابط میان دو گروه مذکور است که همان سامانه یا سکوی تامین مالی جمعی میباشد
در ادامه با اصول و روشهای جذب سرمایه بیشتر آشنا خواهیم شد.
آیا با اصول جذب سرمایهگذار برای پروژه آشنا هستید؟
اصل اول– از گذشته خود بگویید و نه آرزوها.
بسیاری از افراد هنگام مواجه با سرمایهگذاران درباره آمال و آرزوهایی که برای ایدهی خود دارند صحبت میکنند؛ در صورتی که بهتر است دربارهی موفقیتهای خود در پروژههای مشابه در گذشته صحبت کنید و توانایی خود را اثبات کنید و یا اگر قرار است برای اولین بار کاری را انجام دهید، دربارهی تمامی ابعاد پروژه به خصوصی مطالعه و تفکر کنید و یا حتی به صورت عملی در یک بازه زمانی کوتاه بر روی آن کار کنید، تا سرمایهگذار با دیدن واقعیتها _نه آرزوها_ به پروژه شما متمایل گردد.
اصل دوم– مدل درآمدی مشخصی داشته باشید.
شما قبل از مذاکره با سرمایهگذار، باید به یک مدل درآمدی برسید و این امر در همان بازهی کوتاه که پروژه را به صورت عملی انجام میدهید و یا بر اساس درآمد پروژههای مشابه، میتواند بدست بیاید. هر کسب و کاری نیاز به درآمد و سود دارد و اصولاً انگیزه سرمایهگذاران نیز کسب سود است، لذا باید یک مدل درآمدی مشخص و واضح در ابتدای پروژه به آنها ارائه شود و مسائلی از این قبیل از طریق مدل درآمدی در همان ابتدا باید حل و فصل شود.
اصل سوم– زمان بازدهی را تعیین کنید.
سرمایهگذاران باید بدانند که از چه زمانی باید منتظر بازگشت سرمایه باشند و در واقع افرادی که قصد شروع یک پروژه را دارند باید مشخص کنند که آیا این پروژه در کوتاه مدت به بهرهبرداری خواهد رسید یا یک پروژه بلند مدت است و هرچقدر که زمان بازدهی کوتاهتر باشد، تمایل سرمایهگذاران به سرمایهگذاری در آن پروژه بیشتر خواهد بود.
اصل چهارم– اندازه بازار را مشخص کنید.
شما باید برای سرمایهگذار توضیح دهید که مخاطب کسب و کار یا پروژه شما چه کسانی خواهند بود و در صورتی که در خصوص این بازار رقابتی وجود دارد باید به سرمایهگذاران گفته شود و دربارهی ریسک سرمایهگذاری به صراحت باید صحبت شود.
چه روشهایی برای جذب سرمایه وجود دارد؟
روش نخست– سرمایهگذاری جمعی
در این روش که به crowd funding معروف است، میتوان با فراخوان، افراد را به سرمایهگذاری دعوت کرد و حتی ممکن است سرمایهای بیشتر از آنچه برای پروژه لازم و ضروری است، جمع آوری شود:
الف) تامین مالی جمعی بر پایه پاداش: در این نوع از تامین مالی، صاحبان ایده و پروژه، در ازای دریافت منابع مالی از سرمایهگذاران طرح، به آنان پیشنهاد نوعی پاداش میدهند. این نوع سرمایهگذاری برای اهداف و پروژههای مختلف مناسب است.در این مورد تامین مالی معمولا متکی به مخاطبان محصول نهایی است
ب) تامین مالی جمعی بر پایه سهام: در این نوع، سرمایهگذاران با سرمایهگذاری روی کسب و کار ایجادشده از سوی کارآفرینان، در منافع اقتصادی آن شریک میشوند. کارآفرینان و صاحبان کسب و کار باید تامینکنندگان منابع مالی را در کار خود سهیم کنند و برای این امر، عموما باید شرکت داشته باشند و در ازای سرمایهگذاری، از سهام آن شرکت به سرمایهگذاران سهمی اعطا کنند. سرمایهگذاری در این نوع از تامین مالی جمعی، عموما با هدف کسب سود و منفعت مالی در طولانی مدت است.
ج) تامین مالی جمعی بر پایه بدهی: مجموعهای از افراد، مبالغ کوچکی را در اختیار واسط قرار میدهند و واسط آن را به صورت وام، به افراد صاحب پروژه میدهد.لازم به ذکر است که این مورد، در حال حاضر، با توجه به محدودیت بانک مرکزی ایران، ربوی و غیرقانونی است.
روش دوم– دریافت وام و کمکهای دولتی
میتوان با درخواست از بانکها، سازمانهای دولتی و یا انجمنها، برای پروژه خود درخواست وام کنید و برای دریافت این وامها لازم است که یک نسخه واضح و کامل از پروژه و زمان بازدهی آن تهیه کنید به گونهای که قابل ارزیابی و بررسی توسط اینگونه موسسات باشد.
البته در این روش باید دقت کرد که اگر در مرحله آغاز وام دریافت کنید و در بازپرداخت با مشکل مواجه شوید، این امر ممکن است مساوی با شکست پروژه باشد و برای همین پیشنهاد میشود در صورتی که از توانایی خود برای بازپرداخت وام، اطمینان ندارید، از روشهای دیگر استفاده کنید.
روش سوم– جذب سرمایهگذاران فرشته
سرمایهگذار فرشته، سرمایهگذاری خصوصی است که درآمد بالایی دارد و در ازای دریافت سهام، از پروژه حمایت مالی میکند. این روش به خصوص برای شرکتهای نوپا بسیار مناسب است چون این سرمایهگذاران ریسک پذیری نسبتا بالایی دارند و ممکن است ایده شما را بدون آزمایشات عملی، مورد حمایت قرار دهند.
روش چهارم– شتاب دهندهها و مراکز رشد
برای شرکتهای نوپایی که نیاز به جذب سرمایهگذار برای پروژه و یا توسعهی کسب و کار خود دارند، شتاب دهندهها و مراکز رشد میتواند یکی از گزینههای مناسب باشد. در برنامههای شتاب دهنده معمولا یک دوره زمانی مشخص وجود دارد و هدف این است که در عرض چند ماه، به راه اندازی و توسعه یک کسب و کار کمک کند.
روش پنجم– یافتن شریک
شما میتوانید برای انجام پروژه خود، با سایر شرکتها همکاری کنید که این امر هم مزایا و معایبی دارد مانند اینکه باعث میشود که از تجربه شرکت دیگر استفاده کنید ولی از طرفی ممکن است در انجام پروژه اختلافی بوجود آید که باعث اختلال در روند کسب و کار شود.
انجام امور حقوقی کسبوکارها با وینداد
با توجه به نکات بیان شده، باید گفت باوجود این که راههای متنوعی برای جذب سرمایه وجود دارد، اما برای انتخاب هر یک باید از مشاورههای تخصصی در این زمینه استفاده کرد. از طرفی تنظیم قرارداد جذب سرمایهگذار نیست برای طرفین پروژه واجب است تا در آینده سوتفاهمی میان آنها ایجاد نشود.
شما میتوانید برای دریافت قراردادهای آماده وینداد به بانک قرارداد مراجعه کنید و یا درخواست تنظیم قرارداد اختصاصی خود را در سامانه ثبت کنید.