کارشناسی خودرو چیست و چگونه انجام می‌شود؟ + نکات حقوقی

کارشناسی خود‌رو یکی از اصطلاحاتی است که در معاملات خودرو و یا هنگام تعیین خسارات تصادفات، به گوش می‌خورد. این موضوع در کنار تنظیم مبایعه نامه، تعویض پلاک، انتقال حواله و… از مراحل مهم در نقل و انتقال خودرو در ایران به حساب می‌آید.
در این مطلب از مجله حقوقی وینداد قصد داریم تا مفهوم، کاربرد و نکات حقوقی مهم کارشناسی خودرو را بررسی کنیم.

با ما همراه باشید.

نقل و انتقال خودرو در ایران چه مراحلی دارد؟

به طور کلی برای انجام نقل و انتقال خودرو به ویژه خودروهای دست دوم، باید مراحل زیر طی شود:

۱. بازدید از خودرو و انجام کارشناسی خودر‌و و قیمت‌گذاری

۲. تنظیم مبایعه نامه یا قولنامه خودرو برا تعهد به انجام معامله در زمان و مکان خاص

۳. تعویض پلاک خودرو و نصب پلاک جدید

۴. انتقال سند قطعی خودرو در دفاتر اسناد رسمی

بنابراین، مرحله اول که پیش از تنظیم مبایعه نامه انجام می‌شود، مرحله کار‌شناسی خودرو است و سبب می‌شود خریدار با اطمینان خاطر بیشتری اقدام به امضای قولنامه کند.

در ادامه به موضوع کارشنا‌سی خودرو بیشتر می‌پردازیم.

کارشناسی خودرو به چه معناست؟

به ساده‌ترین بیان، کارشنا‌سی خودرو به معنای مشاهده و بررسی دقیق خودرو در ابعاد مختلف فنی، ظاهری، موتوری و… است که با هدف تعیین ارزش واقعی خودرو و قضاوت در خصوص سلامت، ایمنی و کیفیت آن انجام می‌شود.

کارشنا‌سی خودر‌و اکثرا به بررسی مواردی مانند رنگ بدنه، قطعات تعویضی، سلامت موتور و جعبه‌دنده، فرمان، ترمز، لنت، کیلومتر واقعی خودرو، سلامت چرخ‌ها، قطعات کامپیوتری و برقی خودرو و… اختصاص دارد.

کارشنا‌سی ‌خودر‌و در موارد مختلفی کاربرد دارد که در ادامه به این موارد اشاره خواهیم کرد.

کارشناسی خودرو در چه مواردی کاربرد دارد؟

اگر چه به نظر می‌رسد کارشنا‌سی خودرو بیشتر در موارد وقوع تصادفات رانندگی و تخمین میزان خسارت کاربرد دارد اما به طور کلی، می‌‌توان از کارشناسی خودرو در موارد زیر بهره برد:

خرید خودروی دست دوم

رایج‌ترین زمانی که از کار‌شناسی خودرو استفاده می‌شود، مواقعی است که اشخاص قصد خرید و فروش خودروی دست دوم را دارند.

تردیدی نیست که در بسیاری از مواقع، نقص‌های فنی خودرو به راحتی قابل تشخیص نیست. این نواقص ممکن است عامدا از سوی فروشنده پنهان شده باشند و یا به واقع، خود فروشنده هم از آنها خبر نداشته باشد.

کارشناسی خودر‌و در چنین مواردی کارکرد بالایی خواهد داشت و سبب می‌شود خریدار بتوان از معامله زیان‌زا در امان باشد و یا با آگاهی کامل از نواقص خودرو، وارد معامله شود.

خرید خودروی صفر

احتمالا برخی افراد نمی‌دانند که کارشنا‌سی خودرو می‌تواند در خصوص خودروهای صفر نیز کاربرد داشته باشد.

خرید خودروی صفر می‌تواند مستقیما از کارخانه صورت بگیرد و یا از اشخاص دیگر به صورت خرید حواله و… خریداری شود.

کارشناس خودرو در این موارد می‌تواند با بازدید از خودروی صفر، نتایج مهمی را برای خریدار در پی بیاورد چرا که در بعضی موارد خودروهای صفر کارخانه یا حواله‌ای دارای ایرادات فنی و یا ظاهری مانند ساییدگی چرخ یا مشکلات بدنه ناشی از حمل و نقل بی‌احتیاط خودرو تا محل تحویل هستند که می‌تواند در تعیین قیمت اثرگذار باشد.

تخمین خسارات رانندگی

یکی دیگر از موارد رایج در کارشناسی خودرو، زمانی است که تصادفات رانندگی رخ می‌دهد. در چنین مواقعی تخمین و برآورد خسارت وارده به خودرو اهمیت زیادی دارد.

نباید فراموش کرد که در این مواقع غالبا شرکت‌های بیمه با استفاده از کارشناسان رسمی خود خسارات وارده را ارزیابی می‌کنند که البته می‌توان بر این قیمت‌گذاری نظارت داشت و یا به آن اعتراض کرد.

کارشناس خودرو چه مسئولیتی در ارزیابی خودرو دارد؟

یکی از نکات حقوقی مهم حول موضوع کار‌شناسی خودرو، مسئولیت کارشناس خودرو است.

مطابق رویه جاری، در اغلب مواردی که کارشناس رسمی دادگستری (مثلا در پرونده‌های حقوقی مرتبط با تصادفات و پرداخت خسارت) یا کارشناس بیمه، اقدام به کا‌رشنا‌سی خودر‌و می‌کنند، شخص ذی‌نفع می‌تواند به ارزیابی و قیمت‌‌گذاری مذکور به طور رسمی اعتراض کند و کار‌شناسی خودرو را به شخص دیگری نیز ارجاع دهد.

در مواردی که کارشناسی خود‌رو از سوی خریدار یا فروشنده و با هدف ارزیابی قیمت واقعی خودرو انجام می‌شود هم، غالبا، طرفین با کارشناس خودروی مذکور قراردادی تنظیم کرده‌اند که اگر مطابق قرارداد، کارشناس خودرو در تشخیص ایرادات سهل‌انگاری کرد، بتوان وی را مسئول دانست.

در مجموع هرگز نباید فراموش کرد که استفاده از خدمات کار‌شناسی خودرو شرکت‌های خصوص موجود، باید تحت ضوابط قراردادی معین و دقیق صورت بگیرد که اگر مشخص شد کارشناس خودرو در ایفای وظایف قراردادی خود کوتاهی یا خطایی مرتکب شده است، شخص زیان‌دیده بتواند به طور حقوقی پیگیر جبران خسارت خود باشد.

درباره ابعاد حقوقی کارشناسی خودرو نیاز به راهنمایی دارید؟

در این مطلب سعی شد تا مهم‌ترین نکات حقوقی موضوع کا‌رشنا‌سی خودرو بررسی شود. لازم به ذکر است که تبعات حقوقی ناشی از کارشناسی نادرست خودرو، موضوع مهمی در این میان به حساب می‌آید که باید همه معامله‌کنندگان خودرو به آن توجه نشان دهند.

تیم حقوقی وینداد متشکل از مشاوران حقوقی و وکلای پایه یک دادگستری، قادر است تا همراه حقوقی مطمئنی برای شما، در زمینه تنظیم قرارداد با کارشناس خودرو، تنظیم مبایعه‌نامه خودرو، ارائه مشاوره حقوقی، تنظیم اوراق قضایی برای اعتراض به کار‌شناسی خودرو و پیگیری دعاوی مرتبط با حقوق خودرو باشد.