معامله خودرو به عنوان یکی از رایج‌ترین و در برخی مواقع، پرسودترین معاملات در ایران به حساب می‌آید. در خرید و فروش خودروی دست دوم، یکی از موضوعات پراهمیت در کنار تنظیم مبایعه نامه، انتقال حواله، استعلام پلاک و… افت قیمت خودرو است.
در این مطلب از مجله حقوقی وینداد نکات حقوقی موضوع افت قیمت خودرو و مهم‌ترین ابعاد قیمت‌گذاری خودرو را بررسی کرده‌ایم.
با ما همراه باشید.
منظور از افت قیمت خودرو چیست؟
افت قیمت خودرو در خودروهای کارکرده معنا دارد. این مفهوم به معنای این است که یک خودرو بر اساس قیمت اولیه و بهای کارخانه، در طول زمان چه مقدار کارکرد داشته است که سبب کاهش قیمت آن شده است.
هر چند احتمالا اصطلاح افت قیمت خودرو را در حوادث رانندگی مانند تصادفات شنیده‌اید اما این موضوع صرفا محدود به خودروهای تصادفی نیست و به عنوان معیاری برای ارزش‌گذاری خودروهای دست دوم هنگام خرید و فروش شناخته می‌شود.
برای به دست آوردن میزان دقیق افت قیمت، طرفین معامله خودروی دست دوم باید به معیارهای مختلفی توجه داشته باشند که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم.
چه عواملی بر تعیین افت قیمت خودرو اثرگذارند؟
برای آنکه بتوان افت قیمت خودرو را دقیق محاسبه کرد، توجه به چند نکته و ملاک ضروری است:
برند خودرو
توجه به برند تولیدکننده خودرو در تعیین افت قیمت خودرو عاملی تاثیرگذار است. به عنوان مثال برندهای ایرانی، چینی، کره‌ای، ژاپنی و… بنا به کیفیت خودروسازی خود، افت قیمت‌های متفاوتی را تجربه می‌کنند.
میزان کارکرد خودرو
بنا به تجربه بازار، برای فروش خودرو، میزان کارکرد خودرو مهم‌ترین عامل به حساب می‌آید. میزان کارکرد خودرو با توجه به سال تولید و میزان مصرف آن (قابل مشاهده در کیلومترشمار خودرو) می‌تواند افت قیمت خودرو را تا حد زیادی معین نماید.
قاعدتا میان خودرویی که در طول سه سال ۵۰ هزار کیلومتر کار کرده است و خودروی دیگری با ۱۰ هزار کیلومتر کارکرد، تفاوت بارزی از نظر قیمت‌گذاری خواهد بود.
بیمه‌نامه خودرو
توجه به وضعیت بیمه خودرو هم ملاک نسبتا مهمی در تعیین افت قیمت خودرو است. برخی خودروهای کارکرده فاقد بیمه‌نامه معتبر و تاریخ‌دار هستند و یا از اعتبار بیمه نامه آنها چند هفته بیشتر باقی نمانده است.
از سوی دیگر خودروهایی با اعتبار بیمه‌نامه بالا (۶ ماه یا بیشتر) افت قیمت کمتری را تجربه می‌کنند.
امکانات الحاقی خودرو
گاهی خودروسازها در تولید خودرو چند کلاس مختلف کیفیت را در نظر می‌گیرند و بر اساس آن امکانات و آپشن‌های مختلفی بر خودرو نصب می‌کنند. این امکانات می‌تواند ظاهری و یا فنی باشد. همچنین گاه یک مالک خودرو، خود با اضافه کردن امکانات بر روی خودرو (ضبط و باند و…)، سبب افزایش قیمت آن می‌شود.
عامل مذکور هم به عنوان عاملی در ارزش‌گذاری خودرو شناخته می‌شود.
کیفیت فنی خودرو
بررسی کیفیت فنی خودرو از طریق مشاهده و آزمایش قطعات مختلف خودرو مانند موتور، باتری، شمع، لنت، کمک‌فنر و… انجام می‌شود و سبب می‌شود میان خودرویی با کیفیت قطعات بهتر و خودرویی با قطعات فنی فرسوده تفاوت در محاسبه افت قیمت خودرو وجود داشته باشد.
تصادفات خودرو
داشتن یا نداشتن تصادف می‌تواند یکی از اساسی‌ترین دلایلی باشد که یک خودروی دست دوم با افت قیمت مواجه می‌شود.
برخی تصادفات در حد اعمال صافکاری و یا نقاشی و رنگ خودرو هستند و برخی دیگر ایرادات فنی فاحشی به خودرو وارد می‌کنند. مواردی مانند خودروی چپی، جا خوردن شاسی خودرو، جوش خوردن موتور و… از عوارض تصادفات سنگینی هستند که به شدت سبب افت قیمت خودرو می‌شوند.
چه کسی افت قیمت خودرو را محاسبه می‌کند؟
برای معامله خودروی دست دوم، نیاز است تا افت قیمت خودرو به دقت محاسبه شود. به همین خاطر برخی اشخاص به سراغ کارشناسان خودرو می‌روند تا کارشناسان مذکور با بازدید از خودرو، قیمت‌گذاری واقعی انجام دهند.
در برخی موارد مانند تصادفات رانندگی و میزان خسارات وارد شده برای محاسبه بیمه و… نیز ممکن است کارشناسان بیمه قضاوت کنند.
همچنین گاهی در اختلافات حقوقی و قضایی، این امکان وجود دارد که دادگاه برای تعیین قیمت واقعی خودرو از کارشناسان رسمی دادگستری در حوزه خودرو استفاده کند.
نباید فراموش کرد که در همه موارد کارشناسی خودرو، امکان اعتراض به نظر کارشناس و قیمت‌گذاری صورت گرفته نیز وجود دارد که البته باید از مجاری قانونی دنبال شود.
درباره محاسبه افت قیمت خودرو نیاز به راهنمایی دارید؟
در این مطلب کوشش شد تا نکات لازم برای اطلاع از مفهوم افت قیمت خودرو و نحوه محاسبه آن مرور شود.
با این حال تردیدی نیست که برای نقل و انتقال خودرو در ایران نیاز به احاطه به نکات حقوقی بیشتری است که البته بخشی از مهم‌ترین این نکات در مجله حقوقی وینداد، پیشتر مورد اشاره قرار گرفته است.
با این حال اگر همچنان نیاز به دریافت اطلاعات و خدمات حقوقی بیشتری هستید، ما در وینداد با داشتن تیم حقوقی مجرب و متعهد، متشکل از کارشناسان حقوقی و وکلای دادگستری، قادر هستیم در خصوص معاملات خودرو خدمات حقوقی متنوعی را ارائه دهیم.
تنظیم مبایعه نامه و قولنامه خودرو، مشاوره حقوقی، تنظیم اوراق قضایی برای اعتراض به نظر کارشناس رسمی قیمت‌گذار، پیگیری دعاوی مرتبط با حقوق خودرو و… بخشی از خدمات وینداد در حوزه حقوق خودرو در ایران است که با بهترین کیفیت، بیشترین سرعت و به‌صرفه‌ترین قیمت ارائه می‌شود.
درودبرشما.توضیحاتتون عالی بود.خیلی ممنون
در مرکز تعویض پلاک، متوجه شدم که خودرویی که خریداری کردم شماره های اتاق و موتورش دستکاری شده وپس از طی مراحل قانونی در اداره آگاهی و دادسرای راهور، دادگاه حکم به منع خدمات به خودرو مذکور را صادر کرد.
از آنجا که در مبایعه نامه ذکر شده که مبلغ فسخ قرارداد ده میلیون تومان میباشد، چطور میتوانم این خسارت را از فروشنده طلب کنم؟
با سلام،
ارسال اظهارنامه مبنی بر فسخ و استرداد مبلغ معامله به علاوه وجه التزام پیش بینی شده در مبایعه نامه که بنابر گفته شما، ۱۰ میلیون می باشد.
با احترام،
تیم حقوقی وینداد