معامله خودرو یکی از رایجترین معاملات اموال منقول در ایران محسوب میشود. تنظیم قرارداد خرید و فروش خودرو که به تنظیم مبایعه نامه خودرو یا قولنامه خودرو نیز مشهور است، یکی از مراحل مهم و کلیدی انجام این معاملات به حساب میآید.
در این مطلب از مجله حقوقی وینداد به سراغ نکات تنظیم مبایعه نامه خودرو رفتهایم و نمونه قولنامه خودرو را بررسی کردهایم.
با ما همراه باشید.
تنظیم مبایعه نامه خودرو چه کاربردی دارد؟
به طور کلی، انجام کامل یک معامله خودرو مستلزم طی شدن سه مرحله اصلی توسط طرفین معامله است:
۱. تنظیم مبایعه نامه خودرو (تنظیم نمونه قولنامه خودرو)
۳. تنظیم سند رسمی نقل و انتقال خودرو
بنابراین تنظیم مبایعه نامه خودرو اولین مرحله از فرآیند نقل و انتقال خودرو است. برای نقل و انتقال خودرو به طور کامل و قانونی نیاز است تا طرفین معامله در ابتدا در سندی که به مبایعه نامه خودرو یا قولنامه خودرو شناخته میشود تعهد به انجام معامله در زمان و مکان خاصی داشته باشند.
همانطور که از عنوان و اصطلاح قولنامه مشخص است، این سند به نوعی قول و پیمانی است که طرفین معامله برای انجام نقل و انتقال خودرو میدهند و در آن بندهای مختلفی از جمله مشخصات خودرو، مبلغ قرارداد، دفترخانه مورد نظر، زمانبندی حضور و… را قید میکنند.
قولنامه خودرو میتواند هم به صورت دستی و به شکل سند عادی تنظیم شود و هم به طور رسمی و با سربرگهای قوه قضاییه تدوین شود.
در هر صورت، مبایعه نامه خودرو از هر نوع که باشد به لحاظ حقوقی معتبر است و طرفین میتواند برای الزام یکدیگر به تعهدات متقابل به قولنامه خودرو استناد کنند.
به بیان دیگر محاکم قضایی نیز به متن مبایعه نامه خودرو، توجه کرده و برای آن ارزش حقوقی قائل هستند.
قولنامه خودرو چه بندهایی دارد؟
برای تنظیم مبایعه نامه خودرو نیاز است تا طرفین معامله بندهای زیر را در قرارداد بگنجانند:
مشخصات طرفین مبایعه نامه
در این بند باید مشخصات خریدار و فروشنده خودرو با جزئیات کافی شامل نام و نشانی، شماره تلفن و کد ملی ذکر شود.
موضوع مبایعه نامه
در بند موضوع مبایعه نامه باید انتقال سند خودرو با مشخصات خاص (تعداد، مدل، سال تولید، رنگ، پلاک، شماره موتور و شماره شاسی) به همراه کلیه متعلقات آن تصریح شود.
مبلغ قولنامه
مبلغ مبایعه نامه باید به طور شفاف بیان شود. همچنین شیوه پرداخت مبلغ نیز باید تصریح شود. پرداخت یکجای نقدی یا اقساط و با چند فقره چک و… به همراه تمام مواعد پرداختها از جمله اطلاعات مهم این بند محسوب میشوند.
زمان و مکان تنظیم سند رسمی
یکی از بندهای مهم مبایعه نامه خودرو که به نوعی فلسفه تدوین این سند را بیان میکند، بندی است که به مکان و زمان انجام معامله به طور رسمی اشاره میکند.
در نمونه قولنامه خودرو بایستی طرفین نشانی دقیق دفترخانه اسناد رسمی مورد توافق خود را قید کنند و با تصریح زمان و تاریخ (روز و ساعت) معامله، الزام یکدیگر را به تنظیم سند رسمی مکتوب کنند.
لازم به ذکر است که بندهای دیگری نیز میتواند در نمونه قولنامه خودرو قید شود، اما آنچه بیان شد، اساسیترین بندهای یک مبایعه نامه خودرو به حساب میآید.
فسخ مبایعه نامه خودرو چگونه صورت میگیرد؟
همانطور که پیشتر تاکید شد، کاربرد تنظیم مبایعه نامه خودرو در الزام طرفین برای حضور در دفترخانه و انتقال رسمی سند مالکیت است.
حال اگر این هدف به هر دلیلی از سوی یکی از طرفین تامین نشود، طرف دیگر میتواند از حق فسخ خود استفاده کند.
به بیان دیگر، عدم حضور در موعد مقرر در دفترخانه، عدم ارائه مدارک و مستندات لازم برای انتقال سند و یا عدم پرداخت مبلغ قولنامه میتواند مهمترین اسباب فسخ قولنامه خودرو باشد.
با این حال میتوان در تنظیم مبایعه نامه خودرو، برای حق فسخ طرفین شروطی را مشخص کرد.
مثلا میتوان حق فسخ را از هر دو طرف یا یکی از طرفین سلب کرد و یا استفاده از آن را مشروط به ابلاغ اخطار و یا پرداخت جریمه کرد.
هزینه تنظیم مبایعه نامه خودرو چقدر است؟
به طور کلی برای تنظیم مبایعه نامه نیاز است تا طرفین مبلغی را به نویسنده و تنظیمکننده نمونه قولنامه خودرو پرداخت کنند.
البته مبلغ و هزینه تنظیم مبایعه نامه خودرو نرخ ثابتی ندارد و عرفا به اندازه درصدی از ارزش معامله (مبلغ خودرو) تعیین میشود.
مثلا ممکن است برای تنظیم مبایعه نامه خودرو به ارزش دویست میلیون تومان، یک درصد از مبلغ قرارداد، یعنی دو میلیون تومان برای هزینه تنظیم مبایعه نامه خودرو پرداخت شود.
لازم به ذکر است که در عرف معاملات خودرو، هزینه تنظیم نمونه قولنامه خودرو بین خریدار و فروشنده به نسبت مساوی تقسیم میشود.
درباره تنظیم مبایعه نامه خودرو نیاز به مشاوره دارید؟
در این مطلب کوشش شد تا موضوع مهم تنظیم نمونه قولنامه خودرو شرح داده شود و نکات حقوقی این امر تا حد ممکن شفاف شود.
ارزش و اهمیت مبایعه نامه خودرو به حدی است که طرفین معامله باید حداکثر دقت را در نگارش آن داشته باشند تا بتوانند معاملهای امن و مطمئن را انجام دهند.
شما مخاطبان وینداد میتوانید برای تنظیم مبایعهنامه خودرو و یا دریافت مشاوره حقوقی و یا اقدام به احقاق حقوق خود از طریق تنظیم دادخواست و… به تیم حقوقی وینداد، متشکل از کارشناسان حقوق قراردادها و وکلای دادگستری اطمینان کنید.
سلام خسته نباشید من به تازگی نمایشگاه ماشین زدم ولی میخوان در مبایعه نامه خودرو بیشتر بدونم و قولنامه ای بدون خطا بنویسم میخواستم بدونم چگونه میتوانم آموزش ببینم
خیلی ممنون میشم جواب بدید