در حقیقت عوامل و روش‌های مختلفی در هر پروژه وجود دارد که دارای نقاط ضعف و قدرت متفاوتی هستند و با بررسی نیازهای پروژه و انتخاب مناسب‌ترین روش از هر حیث میتوان شرایط بهینه را ایجاد نمود. اما باید توجه داشت که همیشه یک شیوه به عنوان سیستم برتر وجود ندارد و بسته به شرایط و زمان متفاوت خواهد بود. یکی از این روش‌ها در قرارداد عمرانی با روش پرداخت درصدی بکار گرفته می‌شود.
انواع قراردادهای عمرانی از نظر نحوه پرداخت کدامند؟
۱- قراردادهای عمرانی با روش پرداخت مقطوع (Lump Sum)
۲- قراردادهای عمرانی با روش فهرست بها یا واحد بها (Unit Rate)
۳- قراردادهای عمرانی با روش پرداخت درصدی ( Cost Plus)
۴- قراردادهای عمرانی با روش پرداخت هزینه به علاوه حق الزحمه ثابت ( Cost Plus Fixed Fee)
۵- قراردادهای عمرانی با روش بازپرداخت هزینه (Reimbursement)
قرارداد عمرانی با روش پرداخت درصدی چیست؟
یکی از انواع قراردادهای عمرانی بر اساس روش پرداخت عبارت است از قرارداد عمرانی با روش پرداخت درصدی.
در این قرارداد، پیمانکار در قیمت پیشنهادی، درصدی را به عنوان سود و هزینه‌های بالاسری در نظر می‌گیرد. درصدی که به عنوان سود و هزینه‌های بالاسری در نظر گرفته می‌شود باید به صورتی باشد که پیمانکار بتواند پس از پرداخت هزینه‌های دفتری و عوامل اجرایی قرارداد، مبلغی را به عنوان سود به خود اختصاص دهد که این مبلغ در قرارداد قید می‌شود و در تهیه صورت وضعیت‌های پیمانکار، پس از برآورد هزینه‌های اجرایی، مبلغ سود و هزینه‌های بالاسری با مبلغ کل هزینه ها جمع شده و از کارفرما درخواست می‌شود.
همچنین استفاده از این نحوه پرداخت قرارداد در مواقعی که پروژه دارای نقاط مبهمی باشد و نتوان آن را به اندازه کافی تشریح نمود مناسب می‌باشد. در این روش پرداخت‌ها، بر مبنای هزینه‌های ساخت به علاوه درصد سود مورد توافق در هنگام عقد قرارداد توسط کارفرما صورت خواهد گرفت.
مزایای روش پرداخت درصدی چیست؟
در روش پرداخت درصدی، پیمانکار نگران هزینه های پیش بینی نشده و یا هزینه تغییراتی که در حین اجرای عملیات از طرف کارفرما تحمیل می شود، نیست. زیرا تمامی هزینه ها به علاوه درصدی به عنوان سود و هزینه بالاسری پرداخت می شود.این روش باعث می شود که پیمانکار در انتخاب پیمانکاران جز دقت و وسواس بیشتری داشته باشد. چرا که نگرانی از بابت پرداخت دستمزد به پیمانکاران دست دوم ندارد.
از مزایای دیگر این روش می توان موارد ذیل را نام برد:
- کارفرما در این روش نسبت به انتخاب پیمانکاران جزء اختیارات بیشتری دارد که این امر می تواند در بالا رفتن کیفیت موثر باشد.
- با توجه به اینکه قبل از اتمام طراحی امکان شروع عملیات اجرایی وجود دارد در نتیجه میتوان زمان اجرا را کاهش داد.
- در خصوص تغییرات و یا نقاط مبهم هیچگونه اختلافی به وجود نخواهد آمد.
معایب روش پرداخت درصدی چیست؟
۱-از آنجاییکه پرداخت هزینه‌ها به صورت تمام و کمال از طرف کارفرما می‌باشد، کارفرما در بررسی صورت وضعیت‌های ارائه شده از طرف پیمانکار، نهایت دقت و وسواس را به خرج می‌دهد.
۲-در ریز محاسبات مالی دقیق شده و برای کلیه هزینه‌های خرد و کلان باید فاکتور و مدارک ارائه کرد. این امر باعث می‌شود که پروسه بررسی صورت وضعیت ها طولانی گردد.
۳-پیمانکار قدرت تصمیم گیری زیادی ندارد، زیرا که هزینه ها به طور کامل از طرف کارفرما پرداخت می گردد.
۴-امکان محقق نشدن انتظارات مالی کارفرما برای کنترل بودجه و میزان هزینه مصرفی
۵- ریسک هزینه پروژه به صورت کامل به کارفرما منتقل می گردد.
۶- با توجه به دخالت‌های زیاد کارفرما ، قدرت تصمیم گیری از پیمانکار تا حدود زیادی سلب می‌شود.
۷- نظر به اینکه حق‌الزحمه پیمانکار درصدی از هزینه‌های اجرا می‌یاشد لذا پیمانکار انگیزه چندانی جهت کاهش هزینه‌ها نخواهد داشت.
تعهدات پیمانکار در قرارداد عمرانی با روش پرداخت درصدی کدام است؟
۱-پیمانکار قبل از شروع اجرای پروژه بایستی تمامی جوانب کار را بسنجد و پس از بررسی دقیق نقشه ها و برآورد مالی اجرای قرارداد، پس از تایید کارفرما شروع به اجرای پروژه نماید.
۲-در این روش پرداخت، پیمانکار هر ۱۵ روز یکبار باید هزینه ها را مستند کرده و با ارائه فاکتور، آنها را به کارفرما جهت بررسی و پرداخت ارائه نماید.
۳-از آنجاییکه مسئولیت اجرای قرارداد از صفر تا صد به عهده پیمانکار می باشد، پیمانکار باید نهایت دقت را در انتخاب پیمانکار دست دوم داشته باشد.
۴-نظارت بر کلیه مراحل اجرای کار طبق جدول زمانبندی شده.
۵-در این گونه قراردادها تهیه مصالح و تجهیزات به عهده پیمانکار می‌باشد.
۶-پیمانکار باید کلیه پرسنل شاغل در اجرای پروژه را تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی و همچنین بیمه مسئولیت قرار دهد.
تعهدات کارفرما در قرارداد عمرانی با روش پرداخت درصدی کدام است؟
۱-کارفرما موظف می‌باشد که طبق شرایط عمومی و خصوصی پیمان تمامی هزینه ها را پرداخت نماید.
۲-کارفرما موظف می‌باشد طبق زمانبندی اعلام شده در قرارداد، پس از ارائه هزینه ها توسط پیمانکار، نسبت به پرداخت اقدام نماید.
سخن آخر
تنظیم قرارداد عمرانی با روش پرداخت درصدی مانند هر قرارداد دیگری نیاز به دقت و مهارت دارد. اگر برای پروژه‌های عمرانی و طرح‌های عمرانی‌تان دچار مشکل شده‌اید می‌توانید از مشاوره حقوقی کارشناسان وینداد در این خصوص بهره مند شوید. همچنین می‌توانید تنظیم یا برررسی قراردادهای عمرانی خود را به دست وکلای مجرب ما سپرده تا قراردادی اصولی برای شما تهیه و تدوین شود.
