در شرکتهای پیمانکاری مسئولیت اداره شرکت بر عهده مدیران آن است. اهمیت نقش مدیران شرکت پیمانکاری آنقدر مهم است که نه تنها در قانون بلکه در اساسنامه شرکت پیمانکاری هم اختیارات و وظایف مدیران شرکت پیمانکاری ذکر میشود. بنابراین قبل از تاسیس یک شرکت پیمانکاری بهتر است با وظایف مدیرعامل و هیئت مدیره آشنایی داشته باشید تا حدود اختیارات مدیران شرکت را بهتر در اساسنامه منعکس کنید. در این مقاله با اختیارات و وظایف مدیران شرکت پیمانکاری بیشتر آشنا میشویم.
مدیران شرکت پیمانکاری چه کسانی هستند؟
افرادی که در ترکیب هیئت مدیره شرکت قرار دارند و همچنین مدیرعامل به عنوان مدیران اصلی شرکت پیمانکاری شناخته میشوند. مدیرعامل شرکت پیمانکاری بالاترین نقش را در مدیریت یک شرکت دارد و گاهی اوقات او را به عنوان مدیر اجرایی هم میشناسند.
هیئت مدیره پیمانکاری افرادی هستند که از بین صاحبان سهام شرکت پیمانکاری انتخاب میشوند و وظیفه نظارت بر شرکت را دارند. در واقع از گردش درست سرمایه و نحوه و فرایند نگهداری اموال و دارایی شرکت اطمینان پیدا میکنند.
وظایف مدیران چیست؟
اطلاع از وظایف مدیران شرکت پیمانکاری به شما کمک میکند تا بهتر عملکرد آنها را بشناسید و بتوانید در تدوین اساسنامه به صورت تفکیک شده و مشخص وظایفشان را درج کنید.
بنابراین در یک دسته بندی جداگانه اختیارات و وظایف مدیران شرکت پیمانکاری شامل موارد زیر میشود:
وظایف هیئت مدیره شرکت پیمانکاری
مهمترین وظایف یک هیئت مدیره میتواند شامل موارد زیر باشد:
- مشخص کردن سمت مدیریتی افراد در بخشهای مختلف: برای مثال مدیرعامل، رئیس و نایب رئیس هیئت مدیره توسط مدیران انتخاب و وظایف آنها به صورت واضح بیان میشود.
- با توجه به گزارشاتی که مدیرعامل به اعضای هیئت مدیره میدهد؛ باید درباره عملکرد پیمانکاری و ادامه فعالیت شرکت تصمیمگیری نمایند.
- اعضای هیئت مدیره باید هر شش ماه، سرمایه و صورت وضعیت اموال و دارایی شرکت را به بازرسان شرکت تحویل دهند. بعد از این که سال مالی نیز باید مجمع عمومی عادی را دعوت نمایند تا درباره سود و زیان شرکت و ترازنامه تصمیمگیری نمایند و به تصویب برسانند.
- ارائه گزارشهای لازم به مجمع عمومی مانند افزایش و کاهش سرمایه شرکت، پیشنهادات مربوط به ارتقا پیمانکاری، تنظیم تمامی حسابهای مالی مربوط به پیمانکاری و غیره از دیگر وظایف هیئت مدیره شرکت پیمانکاری است.
مدیرعامل و وظایف او
اختیارات و وظایف مدیران شرکت پیمانکاری مدیرعامل را هم شامل میشود. وظایف فردی که در سمت مدیرعامل فعالیت دارد؛ توسط اعضای هیئت مدیره تعیین میشود که در ادامه بیان شده است:
- ارائه گزارش مورد نیاز به هیئت مدیره شرکت و راهنمایی آنها
- حفاظت از اسناد مهم شرکت
- شناسایی موقعیتهای شغلی مورد نیاز شرکت و اقدام به استخدام افراد با لیاقت برای پیشبرد اهداف پیمانکاری و تقویت منابع انسانی در پیمانکاری
- امضای قراردادهای مورد نیاز در صورتی که این دسته از قراردادها برای شرکت سود آور باشد. البته امضای قرارداد با دیگر شرکتها در صورتی با مدیرعامل است که در اساسنامه به او حق امضا داده شده باشد.
- اعطای مسئولیت به کارکنان و کارمندان شرکت، تهیه مصوبات و آییننامههای اجرایی و دستورالعملهای لازم
- نظارت و بررسیهای مورد نیاز برای شرکت پیمانکاری مانند بررسی گزارشات کارمندان برای بهبود شرکت، بازنگری در شیوه مدیریتی پیمانکاری، نظارت بر دفاتر قانونی شرکت، تنظیم گزارش مناسب در خصوص سود و زیان شرکت و ارائه به هیئت مدیره شرکت
وظایف مدیران در انواع شرکت پیمانکاری
هنگامی که صحبت از انواع مدیران شرکت پیمانکاری میشود منظور شرکتهای پیمانکاری است که در قالب با مسئولیت محدود یا در قالب سهامی خاص به ثبت میرسند. ممکن است وظایف مدیران در این دو نوع از شرکت متفاوت باشد به همین دلیل در این بخش به بررسی هر یک از آنها میپردازیم:
-
در شرکتهای با مسئولیت محدود
در قانون تجارت برای این دسته از شرکتهای پیمانکاری که به صورت مسئولیت محدود به ثبت رسیدهاند وظایف خاصی بیان نشده است اما با توجه به نقش مدیریتی در تمامی شرکتهای با مسئولیت محدود میتوان وظایف آنها را این طور بیان کرد که:
- رعایت تمامی وظایفی که طبق اساسنامه یا شرکتنامه مسئولیت محدود به آنها سپرده شده است.
- دعوت تمامی شرکای شرکت پیمانکاری برای تصویب ترازنامه سود و زیان شرکت
- باید مقداری از سود ویژه شرکت را به عنوان سرمایه احتیاطی منظور نمایند. این مقدار میتواند حداقل ۵ درصد یا بیشتر باشد.
- ارائه توضیحات لازم در خصوص عملکرد پیمانکاری و اجرای تصمیمات هیئت مدیره و مجامع عمومی پیمانکاری
-
شرکتهای پیمانکاری سهامی
در شرکتهایی که به صورت پیمانکاری در قالب سهامی به ثبت میرسند باید مدیران بعد از این که سمت خود را قبول کردند آن را اعلام کنند. علاوه بر این، وظایف زیر در حیطه وظایف مدیران شرکت پیمانکاری به صورت سهامی است:
- این مدیران باید به همان میزانی که در هنگام تنظیم اساسنامه شرکت پیمانکاری بیان شده است، سهام تضمینی به شرکت بسپارند.
- افرادی که در سمت اعضای هیئت مدیره قرار میگیرند و حتی خود مدیرعامل نباید بدون اجازه هیئت مدیره معامله انجام دهند. اگر معامله بدون اجازه انجام شود، باطل است و از نظر قانونی اعتباری ندارد.
- مدیران باید هر شش ماه باید به بازرسان شرکت صورت دارایی را اعلام نمایند.
- تشکیل دادن مجمع عمومی بر طبق اساسنامه شرکت پیمانکاری و دعوت از سهامداران از اختیارات و وظایف مدیران شرکت پیمانکاری است.
حدود اختیارات مدیران شرکت پیمانکاری چقدر است؟
در اساسنامه شرکتهای پیمانکاری بخشی وجود دارد که مقدار اختیارات مدیران را بیان میکند. این اختیارات در واقع نشان دهنده این است که برای مثال مدیرعامل در چه زمینههایی بدون اجازه هیئت مدیره میتواند عمل کند. به طور کلی این محدود کردن اختیارات مدیران با توافق سهامداران و اعضای شرکت در اساسنامه قید میشود. معمولا مدیران نمیتوانند در حیطه اختیارات مجامع عمومی شرکت وارد شوند و اظهار نظر کنند.
مدیرانی که صاحب امضای مجاز شرکت نیستند نمیتوانند بدون اجازه هیئت مدیره برای شرکت معاملاتی انجام دهند یا این که قراردادهای مهم شرکت را امضا کنند. همچنین از ورود به معاملاتی که باعث رقابت بیشتر برای شرکت میشود خودداری کنند. معمولا دادن وام از حساب و سرمایه شرکت برای دیگر اشخاص توسط مدیران ممنوع است.
آشنایی با انواع بخشهای مدیریتی در شرکت پیمانکاری
هر شرکت پیمانکاری بعد از این که تشکیل شد نیاز دارد برای بخشهای مختلفش مدیرانی کارآمدی انتخاب کند تا شرکت با رشد و سود بیشتری مواجه شود. بخشهای مدیریتی شامل موارد زیر است:
- مدیران اداری: این دسته از مدیران با عنوان مدیر اداری و منابع انسانی هم شناخته میشود که وظیفه خدمات و پشتیبانی در شرکتهای پیمانکاری را برعهده دارد. علاوه بر آن وظایف استخدامی و وظایف مربوط به کارکنان و استخدام اگر بر عهده مدیرعامل نباشد با مدیر منابع انسانی شرکت است.
- فردی که مدیر اجرایی شرکت است: معمولا این دسته از مدیران برنامههایی را که مدیرعامل مشخص میکند به مرحله اجرا میرساند و بر فعالیت افرادی که در خدمت شرکت هستند نظارت دارد. در مسائل مالی معمولا تحقیقات مشخصی انجام میدهد و برنامههایی را که برای شرکت مناسب است، تحویل مدیرعامل میدهد.
- مدیرعامل شرکت: فردی که در سمت مدیرعامل فعالیت دارد گاهی اوقات به عنوان مدیر ارشد اجرایی هم شناخته میشود که چندین مدیر برای پیشبرد اهداف شرکت پیمانکاری انتخاب میکند. مهمترین وظیفه مدیرعامل ارائه گزارش از عملکرد شرکت به هیئت مدیره است.
- پیمان و مدیر پیمان: در شرکتهای پیمانکاری فردی به عنوان مدیر پیمان فعالیت میکند که مسئولیت اجرای پروژههای پیمانکاری را دارد. برای مثال او ممکن است مصالح مورد نیاز را تامین کند و مسائل مربوط به پیمانکاران و کارگران را انجام دهد.
دقت داشته باشید که مدیرعامل رکن اصلی در هر شرکتی است و دیگر مدیران با توجه به صلاحدید مدیرعامل انتخاب میشوند. ممکن است در برخی از شرکتهای پیمانکاری مدیران بیشتری وجود داشته باشند.
جمعبندی
شرکتهای پیمانکاری از مدیرانی تشکیل شده است که هر کدام از آنها دارای وظایفی است. اختیارات و وظایف مدیران شرکت پیمانکاری در اساسنامه شرکت آورده میشود اما در قانون هم برای مدیران وظایفی در نظر گرفته شده است.
ثبت شرکت پیمانکاری و تنظیم اساسنامه مناسب که تمامی اختیارات و وظایف مدیران را بیان کند بسیار اهمیت دارد. در اساسنامه نه تنها باید وظایف مدیران به درستی انجام شود بلکه باید مشخص گردد که حدود اختیارات آنها چقدر است. به همین دلیل توصیه میشود برای تنظیم یک اساسنامه مناسب با کارشناسان ثبت شرکت مشورت کنید.
سوالات متداول
اگر مدیرعامل در سمت خود به درستی عمل نکرد آیا امکان عزل او وجود دارد؟
بله، هیئت مدیره شرکت این اختیار را دارد که عملکرد مدیرعامل را بسنجد و اگر او برای شرکت مناسب نبود او را عزل کند.
آیا امکان انتخاب مدیرعامل خارج از سهامداران وجود دارد؟
بله، هیئت مدیران شرکت میتوانند از بین خودشان و یا یک فرد ثالثی را که خارج از شرکت است به عنوان هیئت مدیره انتخاب کنند.