تفاوت مبایعه نامه/قولنامه خودرو با سند رسمی چیست؟

به طور کلی سند به نوشته ای گفته می‌شود که درمقام اقامه دعوا،طرح دعوا یا درمقام دفاع قابل استناد می‌باشد. اسناد ازلحاظ اعتبار و آثاری که برجای می‌گذارند ازیکدیگر تفاوت دارند،یکی از انواع آن‌ها که ازگذشته تاکنون درمورد اعتبار آن‌ها محل بحث و مناقشه بوده تفاوت بین قولنامه و سند رسمی می‌باشد که در ادامه به تعریف هرکدام و تفاوت ها و آثارشان در مورد اموال منقول به ویژه خودرو می‌پردازیم.

مبایعه نامه چیست؟

به قراردادی گفته می‌شود که از طریق آن عقد بیع بین دوطرف مبنی بر خرید و فروش مالی صورت می‌گیرد که براساس آن مالی به دیگری درمقابل دریافت ثمن مال فروخته می‌شود که در اصطلاح به آن بیع نامه نیز گفته می‌شود.

با توجه به بند یک ماده۳۶۲قانون مدنی با تحقق بیع مالکیت مال از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود. تفاوت قولنامه با سند رسمی در اعتبار قانونی آن در دادگاه و حین ایجاد اختلاف است که در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم.

قولنامه چیست؟

گاهی افراد قصد خرید یا فروش مالی را دارند، ولی مقدمات این کار فراهم نیست، مثلا خریدار پول کافی ندارد و یا فروشنده باید نسبت به تصفیه حساب‌های شهرداری و دارایی و… اقدام نماید. در این حالت طرفین، قراردادی عادی تنظیم می‌کنند و در آن متعهد می‌شوند که در زمان و مکان مشخصی در دفتر اسناد رسمی حضور یابند و با شرایط تعیین شده در قرارداد، معامله را انجام دهند. به این قرارداد تنظیم شده قولنامه گفته می‌شود.

نکته قابل توجه در مورد قولنامه این است که منظور از آن عقد بیع نیست یعنی انتقال مالی صورت نمی‌گیرد و طرفین تعهدی به انتقال مال ندارند بلکه هدف از تنظیم قولنامه ایجاد تعهدی برای طرفین عقد بوده که موضوع این تعهد انشاء عقد بیع است.

سند رسمی چیست؟

به سندی گفته می‌شود که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر ماموران رسمی در حدود صلاحیت آن­ها، طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند درغیراین صورت، سایر اسناد عادی تلقی می‌شوند.

تفاوت بین قولنامه و مبایعه نامه چیست؟

به عقیده‌ی برخی به دلیل این که در قولنامه انتقال مال یا خودرو به خریدار شکل نمی‌گیرد و تنها نوعی تعهد به انعقاد عقد بیع پس به موجب آن نمی‌توان الزام متعهد را به انجام تعهدش درخواست کرد و از طرف دیگر مبایعه نامه را با استفاده از تعبیری که واژه بیع (خرید و فروش) در زبان حقوقی دارد قرارداد خرید و فروش می‌دانند،برای همین معتقدند که الزام متعهد مبایعه نامه را به انجام تعهداتش می‌توان درخواست کرد.

اما باید توجه داشت آن چه که در زبان حقوقی مبایعه نامه می‌گویند، همان چیزی است که در عرف قولنامه نام دارد و نمی‌توان بر این اساس که لفظ قولنامه و مبایعه نامه باهم متفاوت است آثار حقوقی متفاوتی را برای این دو قائل شد اما تفاوت بسیار ناچیزی که درمورد مبایعه نامه و قولنامه می‌توان بدان اشاره نمود این می‌باشد که هنگام انعقاد مبایعه نامه لازم است که شما مقداری از مبلغ خودرو را به شخص واریز کنید تا طرف مقابل نیز سند مبایعه نامه را به شما تحویل دهد.

ولی در قولنامه طرف مقابل تعهد می‌کند که تا زمانی که مورد توافق شما بوده است یا مبلغ آماده شود،خودرو را به مالکیت فرد دیگری درنیاورد پس دراین حالت نیازی به پرداخت وجه از جانب شما نیست.

بنابراین قولنامه نیز مانند سایر قراردادهایی که طرفین برای انجام تعهدی تنظیم می‌کنند، در دادگاه معتبر است و طرفین باید مفاد آن را اجرا کنند و به موجب آن می توان الزام طرفی را که از انجام تعهدش خودداری می‌کند از دادگاه درخواست نمود.

پس اگر فروشنده از حضور در دفتر اسناد رسمی و انتقال رسمی مال(خودرو) به خریدار خودداری کند خریدار میتواند از دادگاه صالح درخواست نماید تا او را برای به نام زدن سند در دفترخانه مجبور کند و دادگاه میتواند در صورت تقاضاى خواهان، حکم به الزام وی به تنظیم سند رسمى و پرداخت وجه التزام (خسارت قراردادی) صادر می گردد.

تفاوت قولنامه و سند رسمی چیست؟

قولنامه نوعی سند عادی به شمار می‌آید که در دفتر اسناد رسمی ثبت یا تنظیم نشده است و یا مامور دولت صلاحیت تنظیم سند نداشته است.اگر بخواهیم به بیان تفاوت میان قولنامه و سند رسمی خودرو بپردازیم:

۱)برخلاف قولنامه،سند رسمی قابلیت انکار یا تردید را ندارد ولی می‌توان نسبت به اسناد عادی ادعای جعل کرد.

۲) سند رسمی لازم الاجراست و بدون اینکه نیاز به طرح دعوا در دادگاه داشته باشد، مفاد آن از طریق دوایر اجرای ثبت، قابل اجرا است اما اسناد عادی که ازطریق مشاوران تنظیم می‌شود،وجود ندارد.

۳)دولت هم از مفاد سند رسمی حمایت کرده و اجرای آن را تضمین می‌کند.

نکته ای که باید درمورد تنظیم سند در بنگاه های خرید و فروش خودرو به آن دقت کنید این است که درصورت تنظیم قولنامه در بنگاه،باید هرچه زودتر برای ثبت آن به صورت رسمی در دفتر اسناد رسمی حاضر شده و مراحل مربوط که انتقال سند رسمی به نام خودتان را انجام دهید.

جهت تنظیم سند انتقال خودرو در دفتر اسناد رسمی چه مدارکی لازم است؟

۱)برگ سبز جدید یا همان شناسنامه خودرو که از مرکز تعویض پلاک خودرو صادر می شود.

۲) تائیدیه نقل و انتقال خودرو که از مرکز تعویض پلاک صادر می‌شود.

۳) برگه شرکت سازنده خودرو به نام فروشنده که به آن فاکتور کارخانه یابنچاق هم گفته می‌شود.

۴) اصل مدارک شناسائی خریدار و فروشنده خودرو

۵) بیمه نامه شخص ثالث و کارت هوشمند سوخت

۶) برگ مفاصا(تصفیه)حساب پرداختی عوارض سالانه شهرداری

۷) گواهی عدم خلافی که تاریخ یک روز قبل از معامله را داشته باشد.

۸) معاینه فنی به تاریخ یک روز قبل از معامله هنگام تنظیم قرارداد

درتنظیم قولنامه خرید و فروش خودرو باید به چهار نکته‌ی اساسی دقت کنیم که عناصر سازنده این نوع قرارداد می‌باشد:

۱)وقوع یک قرارداد معوض مالی بین طرفین

۲)تنظیم سند مبتنی بر توافق دو طرف

۳)موضوع توافق طرفین حتما باید به شکل تعهد فعل معین باشد.

۴)تعیین وجه التزام

• نکته‌ی بسیار مهمی که هنگام انعقاد قولنامه باید بدان توجه نمود و بسیار مورد اهمیت می‌باشد،تعیین وجه التزام در مفاد قراردادی که تحت عنوان قولنامه تنظیم می‌شود هست؛منظور از وجه التزام این است که طرفین درقرارداد وجهی را باعنوان وجه التزام تعیین و توافق می‌کنند که درصورتی که یکی از احد طرفین از اییفای تعهد خود سربازد یا از اجرا و عمل بدان امتناع نمود،می‌توانند این وجه را از طرف مقابل به عنوان خسارت اخذ نمود.

وینداد تیم حقوقی کسب و کارها برای انجام امور قانونی خود

وینداد با در اختیار داشتن تیم حقوقی مجرب می‌تواند وکیل کسب و کار شما در انجام امور حقوقی باشد، در صورتی که نیاز به هر گونه مشاوره حقوقی در زمینه امور تجاری دارید همین حالا به صفحه خدمات حقوقی ما مراجعه کنید و یا با کارشناسان ما تماس بگیرید.