با وجود هزینه بالای خرید املاک مسکونی و تجاری، ماشین و سایر اموال یکی از بهترین روش‌ها، اجاره آن‌هاست. به همین دلیل است که قرارداد اجاره یکی از انواع قراردادهای کاربردی به‌ویژه برای تامین خانه و محل کار به شما می‌رود. این قراردادها بر اساس قانون موجر و مستاجر تنظیم می‌شوند که در چند سال اخیر به دلیل شرایط مختلف از جمله کرونا تغییرات زیادی کرده‌اند اما در سال ۱۴۰۲ به حالت سابق برگشتند. در این مقاله با بررسی وضعیت قراردادهای اجاره در سال ۱۴۰۲، نحوه تمدید اجاره بدون قرارداد یا با قراردادها قبلی به قوانین و مقررات پیرامون آن می‌پردازیم.
قرارداد اجاره و انواع آن
بر اساس ماده ۴۶۶ قانون مدنی :« اجاره عقدی است که به موجب آن مستاجر مالک منافع عین مستاجره می‌شود و در این حالت اجاره دهنده موجر، اجاره کننده مستاجر و مورد اجاره عین مستاجره نامیده خواهد شد.» از آنجایی که نمونه قرارداد اجاره عقدی موقت است باید مدت اجاره در قرارداد قید شود والا قرارداد اجاره باطل خواهد شد.
قراردادهای اجاره بر اساس موضوعی که دارند، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. موضوع قرارداد ممکن است اشیا، حیوانات یا اشخاص باشند که براساس همین موضوعات، انواع قرارداد اجاره عبارت است از قرارداد اجاره اشیا، قرارداد اجاره حیوانات و اجاره اشخاص.
نحوه تنظیم قرارداد اجاره
در تنظیم قرارداد اجاره، طرفین قرارداد یعنی موجر و مستأجر باید مفاد مشخصی را به صورت دقیق در متن قرارداد اجاره ذکر کنند که در ادامه به بررسی این مفاد خواهیم پرداخت.
-
مشخصات طرفین قرارداد
اولین بند از قرارداد اجاره، مشخصات طرفین قرارداد یعنی موجر و مستاجر است. نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که موجر و مستاجر ممکن است شخص حقیقی یا حقوقی باشند. اگر هر یک از طرفین قرارداد، شخص حقیقی باشد باید نام، نام خانوادگی، شماره شناسنامه، آدرس، شماره تماس، کد ملی و سایر اطلاعات هویتی مربوطه در متن قرارداد نوشته شود.
از سویی دیگر اگر یکی از طرفین قرارداد اجاره شخص حقوقی باشد، باید نام کامل شخص حقوقی، شماره ثبت، کد اقتصادی، آدرس، شماره تلفن و مشخصات کامل نماینده شخص حقوقی که یک شخص حقیقی است در قرارداد درج گردد.
-
موضوع قرارداد اجاره
موضوع قرارداد اجاره، مال مورد اجاره است که میتواند اشیا، ملک، حیوان یا شخص باشد. موضوعی که باید به آن توجه داشته باشید این است که شما باید با جزئیات کامل موضوع قرارداد اجاره را در متن قرارداد شرح دهید. برای مثال، اگر موضوع قرارداد یک زمین است، شما و طرف مقابل باید به صورت دقیق در متن قرارداد بنویسید که چند دانگ از این زمین موضوع قرارداد است و چه اوصاف و شرایطی دارد.
-
مدت زمان قرارداد اجاره
مهمترین بند از مفاد قرارداد اجاره، بند مربوط به مدت اجاره‌نامه است. بر اساس مقررات قانون مدنی در ارتباط با قرارداد اجاره، اگر مدت زمان دقیق قرارداد اجاره در اجاره‌نامه ذکر نشود، این قرارداد باطل و فاقد آثار قانونی خواهد بود. اگر در قرارداد اجاره ابتدای مدت مشخص نباشد، ابتدای مدت اجاره روز انعقاد عقد اجاره خواهد بود.
در نمونه قرارداد اجاره باید مدت زمان اجاره و زمان تخلیه ملک بطور دقیق ذکر شود. اغلب موارد مستاجر بایستی ظرف مدت یک هفته از اتمام مدت قرارداد اجاره نسبت به تخلیه ملک مورد نظر اقدام کرده و آن را تحویل دهد. در غیر این صورت با استناد به قرارداد تنظیم شده میتوان حکم تخلیه ملک را از مراجع قانونی گرفته و نسبت به بیرون کردن مستاجر اقدام قانونی کرد.
-
مبلغ و نحوه پرداخت اجاره‌بها
به مبلغی که مستاجر باید در ازای استفاده از مال مورد اجاره به موجر بپردازد، اجاره‌بها یا مبلغ قرارداد گفته می‌شود. طرفین قرارداد اجاره آپارتمان یا سایر اموال باید پس از توافق در ارتباط با این مبلغ، اقدام به درج دقیق این مبلغ در متن قرارداد اجاره نمایند.
نحوه پرداخت مبلغ اجاره ممکن است نقد یا به صورت اقساط باشد که حتما نحوه دقیق پرداخت مبلغ اجاره را نیز در قرارداد ذکر کنید. مستاجر موظف است در زمان‌های تعیین شده اجاره‌بها را بپردازد و رسید دریافت کند.
همچنین مبلغ اجاره را نمی‌توان تا پایان مدت اجاره تغییر داد. اما در صورت تمدید قرارداد اجاره تغییر مبلغ مربوطه امکان پذیر خواهد بود که این مورد در قرارداد اجاره ۱۴۰۲ اندکی تغییر به همراه داشته است.
-
شرایط فسخ قرارداد اجاره
فسخ قرارداد اجاره ممکن است به دلایل صورت می‌گیرد که یکی از این موارد، عدم رعایت تعهدات است. هر یک از موجر و مستاجر نسبت به یکدیگر تعهداتی دارند که در صورت رعایت نشدن این تعهدات، طرف مقابل میتواند قرارداد اجاره را فسخ نماید. برای مثال، اگر موجر اجاره‌بها را در موعد مقرر نپردازد، موجر میتواند قرارداد را فسخ کند.
موارد زیر نیز دیگر شرایط فسخ هستند و در این شرایط باید خسارت فسخ قرارداد اجاره توسط مستاجر پرداخت شود:
- از بین رفتن موضوع اجاره
- اجاره دادن دوباره مال به دیگری توسط مستاجر
- استفاده خلاف آنچه مقرر شده است توسط مستاجر
- منطبق نبودن مال با آنچه در قرارداد مقرر شده است
- استفاده از هر یک از خیارهای قانونی در ارتباط با اجاره
- و غیره.
توجه داشته باشید که اگر عیب مال اجاره پیش از موعد تحویل مشخص شود یا موجر مال مورد اجاره را در موعد مقرر تحویل ندهد، در این صورت مستاجر میتواند حق فسخ قرارداد اجاره قبل از موعد را دارد. اقاله قرارداد اجاره نیز این معنی است که طرفین با توافق یکدیگر قرارداد را بر هم بزنند.
اعتبار قراردادهای اجاره
تنها قراردادهایی به عنوان قرارداد اجاره مغازه، خانه یا سایر اموال قابل استناد هستند که در دفاتر اسناد رسمی یا در بنگاه های املاک و در ۳ نسخه تهیه شده باشند. توصیه می‌شود تمامی نکاتی را که به ذهنتان می‌رسد پیش از عقد قرارداد عنوان کرده و در صورت لزوم در متن قرارداد آن را درج کنید، قرارهای شفاهی قابل پیگیری نخواهند بود.
قرارداد اجاره ۱۴۰۲ به چه صورت است؟
قرارداد اجاره، در قانون مدنی عقد موقت است که باید در ضمن آن مدت آغاز و پایان آن ذکر شود. پس از پایان اجاره و در صورت عدم تمدید قرارداد، مستاجر باید مال مورد اجاره را تخلیه کرده و به موجر تحویل دهد.
در قرارداد اجاره ۱۴۰۱ به طور اجباری این قرارداد تمدید می‌شد. یعنی بعد از پایان قرارداد مستاجر موظف نبود خانه را تخلیه کند و مالک آن نمی‌توانست مستاجر خود را بیرون کند. همچنین حکم تخلیه مستاجر ۱۴۰۲ نیز توسط مراجع قضایی صادر نمی‌شد. در واقع مصوبه ستاد مبارزه با کرونا درباره تمدید قراردادهای اجاره تا سه ماه پس از اتمام کرونا اعلام شده بود. اما این شرایط در اجاره‌نامه‌های ۱۴۰۲ و قانون حمایت از مستاجر ۱۴۰۲ وجود ندارد.
برای مثال حکم تخلیه مستاجر ۱۴۰۱ به‌دلیل همه‌گیری کرونا تحت شرایط خاصی صادر می‌شود. اما در حال حاضر قانون مستاجر و موجر ۱۴۰۲ به‌روال سابق اجرا می‌شود و چنین استثنائاتی وجود ندارد. این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که تمدید شفاهی قرارداد اجاره با توجه به اینکه اثبات آن بسیار سخت است، توصیه نمی‌شود.
نکات حقوقی قرارداد اجاره ۱۴۰۲ چیست؟
طبق مصوبه جدید، در برگه قرارداد اجاره ۱۴۰۱ موجر نمی‌توانست مستاجر را مجبور به تخلیه ملک پس از پایان مدت اجاره کند. از این‌رو قرارداد تا سه ماه بعد از اتمام کرونا تمدید می‌شد. اما در مواردی موجر میتواند با استناد به آن‌ها از حکم تخلیه مستاجر ۱۴۰۲ را بگیرد، این موارد عبارتند از:
- شرایطی که موجر قصد ساخت یا فروش واحد مسکونی خود را داشته باشد یا به طور قطعی آن را انتقال داده باشد.
- اگر واحد مسکونی را برای فرزند خود که تشکیل خانواده داده یا در شرف ازدواج است، بخواهد.
- در صورتی که مستاجر برای چند ماه اجاره‌بها را پرداخت نکرده باشد.
- شرایطی که مستاجر مشکلاتی همچون اخلاقی یا مشکلاتی برای ملک ایجاد کرده باشد.
بر طبق این شرایط موجر در قرارداد اجاره ۱۴۰۱ می‌توانست از مستاجر تخلیه عین ملک را بخواهد. اما در حال حاضر قانون جدید تخلیه مستاجر ۱۴۰۲ شرایط تخلیه ملک را مانند روال قبلی دانسته است.
نرخ افزایش اجاره‌بها در قرارداد اجاره ۱۴۰۲
مبلغ اجاره را نمی‌توان تا پایان مدت اجاره در قرارداد رهن خانه تغییر داد. اما در صورت تمدید قرارداد اجاره، تغییر مبلغ مربوطه امکان‌پذیر خواهد بود. این بند نیز با توجه به شرایط قرارداد اجاره ۱۴۰۲ تغییر یافته و بر طبق مصوبات اداره راه و شهرسازی، هر فردی که اجاره نامه‌اش تمام شده باشد با درصدی که اعلام شده مجدد اجاره‌نامه خود را تمدید خواهد کرد و نیازی به اسباب‌کشی وجود ندارد.
میزان افزایش اجاره بها برای تمدید قراردادهای اجاره در تهران ۲۵ درصد، کلانشهرها ۲۰درصد و سایر شهرها ۱۵درصد است.
نحوه تمدید اجاره ۱۴۰۱
مهمترین بحث در زمینه قراردادها نه تنها تنظیم بلکه تمدید قراردادهایی است که برای سال گذشته بوده است. اگر قصد دارید که در ملکی که آن را اجاره کردیده‌اید، بمانید توصیه می‌کنیم به جای تنظیم قرارداد اجاره ۱۴۰۲ همان قرارداد قبلی را تمدید کنید.
با این که در سال ۱۳۹۹ ستاد مبارزه با کرونا بیان کرده بود که قراردادهای اجاره به صورت خودکار تمدید می‌شوند اما این قانون در سال ۱۴۰۱ هم قابلیت اجرایی داشت بر اساس قانون مستاجر و موجر ۱۴۰۱ ، برگه قرارداد اجاره یک منزل مسکونی به صورت اجباری تمدید می‌شد و هزینه تمدید قرارداد اجاره آپارتمان نیز لازم نبود.
اگر قرارداد اجاره تمدید نشود و مدت قرارداد تمام شده باشد، مستاجر نمی‌تواند از مال استفاده کند و باید آن را موجر تحویل دهد. چنانچه مستاجر تصمیم بر ادامه قرارداد اجاره داشت باید پیش از پایان یافتن قرارداد جهت تمدید آن اقدام کند. چنانچه پس از پایان مدت اجاره مستاجر از تخلیه مورد اجاره امتناع کند به درخواست موجر تخلیه صورت خواهد گرفت.
قانون تمدید اجاره ۱۴۰۲
پس از آن که بیماری کرونا بهبود پیدا کرد، کمیسیون تمدید اجاره ۱۴۰۲ قانون جدیدی بیان نکرده است. تنها در خصوص نرخ افزایش اجاره بها اعلام شده که که ۲۵ درصد در شهر تهران این نرخ افزایش پیدا می‌کند. با این حال اگر امکان تمدید خودکار برای ملک مسکونی وجود نداشته باشد لازم است که با در نظر گرفتن هزینه تمدید اجاره نامه ۱۴۰۲ یکی از موارد زیر را برای متن تمدید قرارداد اجاره در نظر بگیرید:
- امکان تمدید شفاهی قرارداد اجاره بین مالک و مستاجر وجود دارد. برای مثال مالک به صورت شفاهی به مستاجر بگویید که می‌توانی یک سال دیگر هم در ملک من اقامت داشته باشی.
- گاهی اوقات مالک و مستاجر تصمیم می‌گیرند در پشت اجاره نامه قدیمی بنویسند که قرارداد تا یک سال دیگر تمدید شده است.
- در روش دیگری که روش مطمئن‌تر هست هر دو فرد به دفاتر املاک رجوع می‌کنند و به صورت رسمی قرارداد را تمدید می‌کنند. در این روش باید مبلغی به عنوان هزینه تمدید قرارداد اجاره خانه پرداخت شود.
- البته در نظر بگیرید که با راه اندازی سامانه تمدید و تنظیم قرارداد الکترونیک اجاره دیگر نیازی به استفاده از روش‌های سنتی برای تمدید و تنظیم قرارداد اجاره ۱۴۰۲ نیست. این سامانه به صورت آزمایشی راه اندازی شده است و تنها مالکان املاکی که سند رسمی دارند می‌توانند از این سامانه استفاده کنند. استفاده از این سایت به صورت کاملا رایگان است و نیازی به پرداخت هزینه به بنگاه‌های املاک نیست.
مدارک لازم برای تمدید قرارداد اجاره
اگر موجر و مستاجر هر دو توافق داشته باشند که اجاره را برای یک سال دیگر تمدید کنند. مستاجر میتواند در ملک زندگی کند. به همین منظور باید مدارک خاصی را ارائه دهد.
- شناسنامه طرفین
- کارت ملی
- اصل قرارداد سال ۱۴۰۱
- اگر فردی به عنوان وکیل یکی از طرفین اقدام به تمدید و تنظیم می‌کند باید وکالت نامه داشته باشد.
برای نمونه قرارداد اجاره خانه که به صورت الکترونیک و در سامانه تمدید قرارداد تنظیم می‌شود نیز مدارک و اطلاعات مالک و مستاجر باید ارائه و اسکن این مدارک بارگذاری شود. همچنین باید سند تک برگی ملک که شش دانگ آن به نام یک نفر است را نیز بارگذاری کنید.
هزینه تمدید قرارداد اجاره خانه
برای تمدید و تنظیم قانون اجاره خانه ۱۴۰۲ در قراردادهایی که به صورت الکترونیک و در سامانه املاک ثبت می‌شود، نیازی به پرداخت هزینه نیست. به صورت کاملا رایگان می‌توانید این دسته از قراردادها را تمدید و حتی یک قرارداد جدید تنظیم کنید.
در صورتی که مالک و مستاجر بدون رجوع به بنگاه‌های املاک قصد دارند که قرارداد را تنظیم کنند باید حتما در پشت قرارداد نوشته شود و به امضای هر دو طرف برسد. این روش هزینه‌ای برای طرفین ندارد.
گاهی اوقات طرفین به دفاتر املاک برای تمدید و تنظیم یک قرارداد جدید رجوع می‌کنند. در این روش مبلغی به بنگاه‌ها تحت عنوان کمیسیون پرداخته می‌شود. در سال ۱۴۰۲ این مبلغ معادل ده درصد کمیسیون مشاور املاک برای تنظیم قرارداد اجاره است. برای مثال اگر بنگاه املاک ۳ میلیون تومان بابت تنظیم قرارداد اجاره در سال ۱۴۰۱ کمیسیون دریافت کرده است ده درصد از این مبلغ را برای تمدید قرارداد می‌گیرند.
جمع‌بندی
برای تمدید و تنظیم قرارداد اجاره ۱۴۰۲ و همچنین متمم قرارداد اجاره می‌توانید از روش‌های مختلفی استفاده کنید. روش اول به صورت سنتی و با پشت نویسی کردن برگه قرارداد اجاره است. روش دوم مراجعه به بنگاه‌های مشاور املاک است که با وجود هزینه‌بر بودن اعتبار بیشتری دارد. علاوه بر آن در سامانه تمدید قراردادها که به صورت آزمایشی راه‌اندازی شده است می‌توانید به صورت الکترونیک و بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای اجاره را تمدید کنید.
تمدید اجاره در سال ۱۴۰۲ به دلیل وجود کرونا به صورت اجباری صورت می‌گرفت اما در سال جدید از آنجایی که کرونا رفع شده است باید با توافق طرفین انجام شود.
این نکته را هم در نظر داشته باشید که قرارداد اجاره فقط برای ملک به کار نمی‌رود برای اجاره تجهیزات مثل قرارداد اجاره لباس عروس یا تجهیزات مختلف صنعتی مثل قرارداد اجاره بیل مکانیکی، محل کسب‌وکار مثل اجاره صندلی آرایشگاه کاربرد دارد.
برای تنظیم قرارداد اجاره می‌توانید از کارشناسان و متخصصان وینداد استفاده کنید که به این خاطر که تخصص و تجربه کافی در تنظیم انواع قراردادهای اجاره را دارند و تمامی ریسک‌های قراردادی را می‌شناسند بنابراین می‌توانند قرارداد استانداری را برای شما تنظیم کنند.
سوالات متداول
آیا امکان دارد طرفین تمدید قرارداد را بدون پشت نویسی و با تنظیم متن جدید انجام دهند؟
بله در صورتی که طرفین قصد دارند خودشان یک متن جدید برای تمدید قرارداد تنظیم کنند باید حتما به امضای مالک و مستاجر برسد.
آیا قبل از پایان قرارداد موجر میتواند به صورت یک طرفه قرارداد را فسخ کند؟
خیر؛ مگر این که دلیل قانع کننده ای باشد. مستاجر میتواند در شورای حل اختلاف به دلیل اجبار به تخلیه شکایت کند.
گیف پول من
مالک قرارداد راتمدید نمیکند برای فرارازمالیات اماشفاهی ازقرارداد۱۲۵۰سال بعددومیلیون ونیم وسال بعد ۵میلیون والان میگه ۱۰میلیون باچنین صاحب خانه ای چه بایدکردکه قراردادراشفاهی تمدید کرده آیابه استناداجارهخطقدیم وبیانصافی این شخص میتوان زیادی اجاره بها رابی انصافانه گرفت پس گرفت ماه به ماه کارت به کارت میشده
سلام من الان ۴ سال هست که خونه‌ای میشینم برج ۷ ۱۴۰۱ قرارداد نوشتیم الان برج ۱۱ ۱۴۰۲ هست و ولی قرارداد جدیدی ننوشتیم صاحبخانه میگه منزل رو تخلیه کن به خیال اینکه احتیاجی به خونه نداره و راضی هست که ما هم نشستیم ولی من الان امکان تخلیه خونه رو ندارم تا برج ۷ سال جدید تکلیف من چیست لطفاً راهنمایی بفرمایین ممنون
من هم دقیقا همین مشکل شمارا پیدا کردم.۴ سال هست تو یه خونه میشینم.یکماه قبل اینکه تاریخ قراردادم تموم بشه به مالک گفتم میخوای چیکار کنی تمدید میکنی یا تخلیه کنم میخوام اگه بگی تخلیه کنم وام بگیرم برا پول پیش و شفاهی به من گفت با این مبلغ جدید برا یک سال دیگم بشین.الان سه ماه از زمان تخلیه من گذشته و الان مالک بعد سه ماه میگه تخلیه کن.بنظر من همینکه سه ماه از زمان تخلیه گذشته دلیل محکمی هست بر اینکه مالک شفاعی تمدید کرده
سلام من تاحالا اجاره خونه هام یک روز عقب نیفته بدخودم هم دوهفته پیش عمل مفصل لگن کردم پروتزگذاشتم قبل عمل صاحب خونه یک دفع سه میلیون اضافه کرد دراندیشه شهریار اعلان بد سه هفته توسرما یک دفع زنگ زده میگه ۵۰میلیون هم پول پیش بده من قردادم تا این ماه هست من شرایط ندارم تواین وضعیت جابه جابشم بدبچه ها مدرسه میرن بهش گفتم تا گرم شدن هوا صبرکنه میتونه حکم تخلیه روبگیر توسرمامن روبلندکنه
سلام روز بخیر
ظاهرا صاحب خانه ما با هماهنگی املاک هر سال نرخ خونه رو چندین برابر اعلام میکنه و مستاجر یا قبول میکنه یا صاحب خانه و املاک به بهانه فروش خانه مستاجر رو بلند میکنه و از طرفی میگه پول رهنت رو الان ندارم بدم باید صبر کنی تا مستاجر جدید بیاد…
این اتفاق سال گذشته برای مستاجر قبلی افتاد و املاک به ما گفت که مستاجر اجارش رو نمیده و ۵ ماه بیشتر نشسته شما میرید اونجا بگید اومدیم برای خرید و مستاجر نیستیم الان که البته ما گفتیم میخوایم اجاره کنیم و مستاجر قبلی هم گفت اگر اجاره باشه که ما خودمون میدیم… خلاصه به هر شکلی که بود مستاجر قبلی رو بلند کردن و الان با ما هم دقیقا همین بازی رو راه انداختن و ما تازه متوجه این شدیم که این ترفند جدیدشون هست…
درواقع پول رهنت رو هم با پول رهن نفر بعدی میده که افزایش یافته…
ما ۳۵۰ و ماهی ۲ اجاره کرده بودیم امسال گفت ۱۵۰ دیگه بذار روش با ماهی ۶ یعنی حدود ۵۰ درصد رهن و ۲۰۰درصد اجاره…
امیدوارم تونسته باشم درست توضیح داده باشم…
همین قوانین بی پشتوانه و اب دوغ خیاری بود که زندگی خیلی از مستاجرها را به باد داد. از اینور کردید تو گوش ملت که خودکار تمدید میشه از اون طرف صاحبخانه ها هی حکم تخلیه گرفتند و مردم بیچاره را بدبخت و اواره کردند. خدا ازشون نگذره
با سلام
آیا در صورتی ک قرارداد اجاره ملکی ب اتمام نرسیده باشد
مشاور املاک و مالک می‌توانند ملک رو برای سال جدید ب شخص دیگری اجاره بدهند؟یا برای نوشتن قرارداد جدید باید قرارداد قبلی ب اتمام برسد؟
اگ قبل از موعد اتمام قرارداد نوشتن قرارداد برای سال جدید تخلف میباشد،تخلف از جانب بنگاه یا مالک صورت گرفته؟
سلام دو سال گذشته مالک برای تمدید مصوبات اضافه کرایه و پیش را نادیده گرفت و دو برابر شاید بیشتر درخواست کرد الان مدت تموم شده و تمدید کردم باز هم بیشتراز ۲۵ درصد میخواد در گیلان شهرستان فومن و مشاور املاک هم میگه اصلا همچین چیزی نیست وطرف مالک و گرفت.خواستم بدونم آیا امکان داره امسال برای تمدید مبلغ اضافه پارسال رو مطالبه کرد؟
هیچ آزار واذیت هم نداریم کرایه شم یه ساعت ماه به ماه دیر نشده
سلام،در صورتی که مستاجر بنا به هر عللی بخواهد قبل از پایان قرار داد یک ساله ،از ملک مسکونی استیجاری خارج شود تکلیف پول ودیعه چه می شود و قانون چه می گوید؟مثال؛قرارداد یک ساله است و مستاجر شش ماه نشسته و از یک ماه قبل نیز به موجر گفته که می خواهم بلند شوم،موجر از دادن ودیعه امتناع می کند،تکلیف چیست؟
سلام من یه مغازه اجاره کردم از شخص اشنا بعد از مراجعه به بنگاه املاکی گفت که حتما طبق قانون باید از مستاجر سفته یا چک بگیری بابت اگر مشکلی پیش بیاد و موجر گفت نمیخواد اما املاکی اسرارداشت که باید بگیری ایا طبق قانون حرفش درسته؟؟؟
تاریخ ۲۸ خرداد ۱۴۰۲