قرارداد اجاره 1402 و قانون تمدید اجاره‌نامه

اگر شما هم جزو ۳۷ درصد از خانوارهای ایرانی هستید که مستاجر هستند باید بدانید که در قرارداد اجاره 1402 نکات حمایتی بسیاری برای شما در نظر گرفته شده است. شیوع گسترده ویروس کرونا و افزایش تورم اقتصادی سبب شده قراردادهای اجاره امسال تغییرات زیادی نسبت به سال‌های گذشته داشته باشد.

از آنجایی که قرارداد اجاره جز قراردادهایی‌ست که روزانه تعداد زیادی از آن‌ها منعقد می‌شود باید مراقب بود تا بر اساس جدید‌ترین قوانین تنظیم شود. هچنین نکات حقوقی در آن به دقیق‌ترین شکل درج شود تا طرفین از آن به بعد دچار مشکلات اساسی نشوند. برای اطلاع از نکات حقوقی قرارداد اجاره 1402 پیشنهاد می‌کنیم مقاله زیر را به دقت بخوانید.

قرارداد اجاره 1402 به چه صورت است؟

قرارداد اجاره، عقدی موقت در قانون مدنی است که باید در ضمن آن مدت آغاز و پایان آن ذکر شود. پس از پایان اجاره و در صورت عدم تمدید قرارداد، مستاجر باید مال مورد اجاره را تخلیه کرده و به موجر تحویل دهد. در قرارداد اجاره 1401 به طور اجباری این قرارداد تمدید می‌شد. یعنی بعد از پایان قرارداد مستاجر موظف نبود خانه را تخلیه کند و مالک آن نمی‌توانست مستاجر خود را بیرون کند. همچنین حکم تخلیه نیز توسط مراجع قضایی صادر نمی‌شد. در واقع مصوبه ستاد مبارزه با کرونا درباره تمدید قراردادهای اجاره تا سه ماه پس از اتمام کرونا اعلام شده بود. اما این شرایط در اجاره‌نامه‌های ۱۴۰۲ وجود ندارد.

دریافت نمونه قرارداد اجاره به صورت doc (قابل ویرایش) و pdf (قابل چاپ)

دانلود قرارداد اجاره

برای مثال حکم تخلیه مستاجر ۱۴۰۱ به‌دلیل همه‌گیری کرونا تحت شرایط خاصی صادر می‌شود. اما در حال حاضر قانون اجاره به‌روال سابق اجرا می‌شود و چنین استثنائاتی وجود ندارد.

نکات حقوقی قرارداد اجاره 1402 چیست؟

طبق مصوبه جدید، در قرارداد اجاره 1401 موجر نمی‌توانست مستاجر را مجبور به تخلیه ملک پس از پایان مدت اجاره کند. از این‌رو این قرارداد تا سه ماه بعد از اتمام کرونا تمدید می‌شد. اما در مواردی موجر می‌تواند با استناد به آن‌ها از مستاجر تقاضای تخلیه مال مورد اجاره را بکند و این موارد عبارتند از:

1. شرایطی که موجر قصد ساخت یا فروش واحد مسکونی خود را داشته باشد یا به طور قطعی آن را انتقال داده باشد.
2. شرایطی که واحد مسکونی را برای فرزند خود که تشکیل خانواده داده یا در شرف ازدواج است، بخواهد.
3. شرایطی که مستاجر برای چند ماه اجاره‌بها را پرداخت نکرده باشد.
4. شرایطی که مستأجر مشکلاتی همچون اخلاقی یا مشکلاتی برای ملک ایجاد کرده باشد.

بر طبق این شرایط موجر در قرارداد اجاره 1401 می‌توانست از مستاجر تخلیه عین ملک را بخواهد.

نرخ افزایش اجاره‌بها در قرارداد اجاره 1402

مبلغ اجاره را نمی‌توان تا پایان مدت اجاره در قرارداد رهن خانه تغییر داد. اما در صورت تمدید قرارداد اجاره تغییر مبلغ مربوطه امکان‌پذیر خواهد بود. این بند نیز با توجه به شرایط قرارداد اجاره 1402 تغییر یافته و بر طبق مصوبات اداره راه و شهرسازی، هر فردی که اجاره نامه‌اش تمام شده باشد با درصدی که اعلام شده مجدد اجاره‌نامه خود را تمدید خواهد کرد و نیازی به اسباب‌کشی وجود ندارد.

میزان افزایش اجاره بها برای تمدید قراردادهای اجاره در تهران 25 درصد، کلانشهرها 20درصد و سایر شهرها 15درصد است.

نحوه تمدید اجاره 1401

مهمترین بحث در زمینه قراردادها نه تنها تنظیم بلکه تمدید قراردادهایی است که برای سال گذشته بوده است. اگر قصد دارید که در ملکی که آن را اجاره کردید بمانید توصیه می‌کنیم به جای تنظیم قرارداد اجاره 1402 همان قرارداد قبلی را تمدید کنید.

با این که در سال 1399 ستاد مبارزه با کرونا بیان کرده بود که قرارداد‌های اجاره به صورت خودکار تمدید می‌شوند اما این قانون در سال 1401 هم قابلیت اجرایی داشت بر اساس این قانون قرارداد اجاره یک منزل مسکونی به صورت اجباری تمدید می‌شد و هزینه تمدید قرارداد اجاره آپارتمان نیز لازم نبود. 

قانون تمدید اجاره 1402

پس از آن که  بیماری کرونا بهبود پیدا کرد، در رابطه با قانون تمدید اجاره در سال 1402 قانونگذار قانون جدید بیان نکرده است. تنها در خصوص نرخ افزایش اجاره بها بیان کرده است که که 25 درصد در شهر تهران این نرخ افزایش پیدا می‌کند. با این حال اگر امکان تمدید خودکار برای ملک مسکونی وجود نداشته باشد لازم است که با در نظر گرفتن هزینه تمدید قرارداد اجاره مسکن یکی از موارد زیر را برای تمدید در نظر بگیرید:

• امکان تمدید قرارداد به صورت شفاهی بین مالک و مستاجر وجود دارد. برای مثال مالک به صورت زبانی به مستاجر بگویید که می‌توانی یک سال دیگر هم در ملک من اقامت داشته باشی.
• گاهی اوقات مالک و مستاجر تصمیم می‌گیرند در پشت اجاره نامه قدیمی بنویسند که قرارداد تا یک سال دیگر تمدید شده است.
• در روش دیگری که روش مطمئن‌تر هست هر دو فرد به دفاتر املاک رجوع می‌کنند و به صورت رسمی قرارداد را تمدید می‌کنند. در این روش باید مبلغی به عنوان هزینه تمدید قرارداد اجاره خانه پرداخت شود.
•  البته در نظر بگیرید که با راه اندازی سامانه تمدید و و تنظیم قرارداد الکترونیک اجاره دیگر نیازی به استفاده از روش‌های سنتی برای تمدید و تنظیم قرارداد اجاره 1402 نیست. این سامانه به صورت آزمایشی راه اندازی شده است و تنها مالکان املاکی که سند رسمی دارند می‎‌توانند از این سامانه استفاده کنند. نکته‌ی دیگر این است که استفاده از این سایت به صورت کاملا رایگان است و نیازی به پرداخت هزینه به بنگاه‌های املاک نیست.

مدارک لازم برای تمدید قرارداد اجاره 

اگر موجر و مستاجر هر دو توافق داشته باشند که قرارداد اجاره را برای یک سال دیگر تمدید کنند. مستاجر می‌تواند در ملک زندگی کند. به همین منظور باید مدارک خاصی را ارائه دهد.

• شناسنامه طرفین
• کارت ملی
• اصل قرارداد اجاره سال 1401
• اگر فردی به عنوان وکیل یکی از طرفین اقدام به تمدید و تنظیم می‌کند باید وکالت نامه داشته باشد.

برای قراردادهایی که به صورت الکترونیک و در سامانه تمدید قرارداد اجاره تنظیم می‌شود نیز مدارک و اطلاعات مالک و مستاجر باید ارائه و اسکن این مدارک بارگذاری شود. همچنین باید سند تک برگی ملک که شش دانگ آن به نام یک نفر است را نیز بارگذاری کنید.

هزینه تمدید قرارداد اجاره منزل

برای تمدید و تنظیم قرارداد اجاره 1402 در قراردادهایی که به صورت الکترونیک و در سامانه املاک ثبت می‌شود، نیاز به پرداخت هزینه نیست. به صورت کاملا رایگان می‌توانید این دسته از قرارداد‌ها را تمدید و حتی یک قرارداد جدید تنظیم کنید. هدف از ایجاد و تاسیس این سایت تمدید و تنظیم رایگان اجاره بوده است.

در صورتی که مالک و مستاجر بدون رجوع به بنگاه‌های املاک قصد دارند که قرارداد اجاره را تنظیم کنند باید حتما در پشت قرارداد نوشته شود و به امضای هر دو طرف برسد. این روش هزینه‌ای برای طرفین ندارد.

گاهی اوقات طرفین به دفاتر املاک برای تمدید و تنظیم یک قرارداد جدید رجوع می‌کنند. در این روش مبلغی به بنگاه‌ها تحت عنوان کمیسیون پرداخته می‌شود. در سال 1402 این مبلغ معادل ده درصد کمیسیون مشاور املاک برای تنظیم قرارداد اجاره است. برای مثال اگر بنگاه املاک 3 میلیون تومان بابت تنظیم قرارداد اجاره در سال 1401 کمیسیون دریافت کرده است ده درصد از این مبلغ را برای تمدید قرارداد می‌گیرند.

از قرارداد اجاره چه می‌دانید؟

بر اساس ماده 466 قانون مدنی :« اجاره عقدی است که به موجب آن مستاجر مالک منافع عین مستاجره می‌شود و در این حالت اجاره دهنده موجر، اجاره کننده مستاجر و مورد اجاره عین مستاجره نامیده خواهد شد.» از آنجایی که قرارداد اجاره عقدی موقت است باید مدت اجاره در قرارداد قید شود والا قرارداد اجاره باطل خواهد شد.

علاوه بر این مستاجر موظف است در زمان‌های تعیین شده اجاره‌بها را بپردازد و رسید دریافت کند. تنها قراردادهایی به عنوان قرارداد اجاره قابل استناد هستند که در دفاتر اسناد رسمی و یا در بنگاه های املاک و در 3 نسخه تهیه شده باشند. توصیه می‌شود تمامی نکاتی را که به ذهنتان می‌رسد پیش از عقد قرارداد عنوان کرده و در صورت لزوم در متن قرارداد آن را درج کنید، قرارهای شفاهی قابل پیگیری نخواهند بود.

همچنین مبلغ اجاره را نمی‌توان تا پایان مدت اجاره تغییر داد. اما در صورت تمدید قرارداد اجاره تغییر مبلغ مربوطه امکان پذیر خواهد بود که این مورد در قرارداد اجاره 1402  اندکی تغییر به همراه داشته است.

در قرارداد اجاره باید مدت زمان اجاره و زمان تخلیه ملک بطور دقیق ذکر شود. اغلب موارد مستاجر بایستی ظرف مدت یک هفته از اتمام مدت قرارداد اجاره نسبت به تخلیه ملک مورد نظر اقدام کرده و آن را تحویل دهد. در غیر اینصورت با استناد به قرارداد تنظیم شده می‌توان حکم تخلیه ملک را از مراجع قانونی گرفته و نسبت به بیرون کردن مستاجر اقدام قانونی کرد.

چنانچه مستاجر تصمیم بر ادامه قراداد اجاره داشت باید پیش از پایان یافتن قرارداد جهت تمدید آن اقدام کند. چنانچه پس از پایان مدت اجاره مستاجر از تخلیه مورد اجاره امتناع کند به درخواست موجر تخلیه صورت خواهد گرفت.

جمع‌بندی 

برای تمدید و تنظیم قرارداد اجاره 1402 و همچنین متمم قرارداد اجاره می‌توانید هم به صورت سنتی و با پشت نویسی کردن ورقه‌های اجاره این کار را انجام دهید و هم با استفاده از بنگاه‌های مشاور املاک که این روش هزینه بر است. علاوه بر آن در سامانه تمدید قراردادها که به صورت آزمایشی راه اندازی شده است می‌توانید به صورت الکترونیک و بدون پرداخت هیچ پولی اجاره را تمدید کنید.

تمدید اجاره در سال 1402 به دلیل وجود کرونا به صورت اجباری صورت می‌گرفت اما در سال جدید از آنجایی که کرونا رفع شده است باید با توافق طرفین انجام شود.

این نکته را هم در نظر داشته باشید که قرارداد اجاره فقط برای ملک به کار نمی‌رود برای اجاره تجهیزات مثل قرارداد اجاره لباس عروس یا تجهیزات مختلف صنعتی مثل قرارداد اجاره بیل مکانیکی، محل کسب‌وکار مثل اجاره صندلی آرایشگاه کاربرد دارد.

برای تنظیم قرارداد اجاره می‌توانید از کارشناسان و متخصصان وینداد استفاده کنید که به این خاطر که تخصص و تجربه کافی در تنظیم انواع قراردادهای اجاره را دارند و تمامی ریسک‌های قراردادی را می‌شناسند بنابراین می‌توانند به شما کمک بهتری کنند.

سوالات متداول

آیا امکان دارد طرفین تمدید قرارداد را بدون پشت نویسی و با تنظیم متن جدید انجام دهند؟ 

بله در صورتی که طرفین قصد دارند خودشان یک متن جدید برای تمدید قرارداد تنظیم کنند باید حتما به امضای مالک و مستاجر برسد.

آیا قبل از پایان قرارداد موجر می‌تواند به صورت یک طرفه قرارداد را فسخ کند؟

خیر؛ مگر این که دلیل قانع کننده ای باشد. مستاجر می‌تواند در شورای حل اختلاف به دلیل اجبار به تخلیه شکایت کند.