موضوع این سری از مقالات ما در مورد مفهومی اشنا و پرکاربرد برای همه‌ی اشخاص یعنی(اجاره) است و تصمیم داریم در این مقاله شما را با انواع اجاره و نکات قراردادی آن به خصوص قرارداد وسایل باری و حملونقل ازجمله کامیون آشنا کنیم.
شاید برای همه‌ی افراد واژه ی اجاره تداعی آور خاطرات تلخ و‌شیرین اجاره نشینی ومباحث مربوط به آن باشد. اما باید به شما بگوییم که اجاره فقط مربوط به ساختمان مسکونی نمی‌شود بلکه بسیاری از موضوعات پیرامون اطراف ما به نحوی چه مستقیم چه غیر مستقیم قابل اجاره دادن است و به همین دلیل است که حوزه‌ی قراردادهای مربوط به اجاره بسیارگسترده و دارای مباحث پیچیده‌وتخصصی است.
همانطور‌‌‌که اشاره کردیم موضوع ما در این مقاله آشنایی با نکات قراردادی اجاره وسایل باری و حمل و نقل است. بهتر است قبل از ذکر نکات قراردادی، شما را با مفهوم دقیق‌تر عقد اجاره‌و شرایط آن اشنا کنیم:
عقد اجاره چیست؟
اجاره قراردادی است که به‌موجب آن مستاجر،مالک منافع عین مستاجره می شود،
اجاره دهنده را موجر و اجاره کننده را مستاجر ومورد اجاره را عین مستاجره می‌گویند.
قانون مدنی علاوه بر تعریف عقد اجاره، انواع آن را هم ذکر کرده که عبارتنداز اجاره اشیا، اجاره حیوان و اجاره اشخاص که‌ما دراین‌بحث به طور اختصاصی با اجاره‌ی اشیا کارداریم چراکه وسایل حملونقل مثل کامیون در دسته‌ی اشیا جای می‌گیرند.
اجاره‌ی کامیون و وسایل نقلیه باری بسته به محل وشرایط مورد استفاده ممکن است برای مدت طولانی و مسیرهای طولانی و بارهای سنگین استفاده شود، به‌همین دلیل ما دراین مقاله با ذکر نکات کاربردی و پیش بینی‌های انواع استفاده ازاین نوع عقد و شرایط مختلف، به شما کمک خواهیم‌کرد که قراردادی مطمئن و جامع را منعقد کنید؛پس تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
برای اینکه بتوانیم مالی را به اجاره بدهیم باید آن مال دارای ویژگی‌هایی باشد درغیراین‌صورت قابل اجاره دادن نیست.
شرایط عین مورد اجاره:
۱) لزوم بقا عین بدین‌معنا که با استفاده مستاجر از مال، منفعت و اصل آن مال تلف نشود به طورمثال کالای‌مصرف‌شدنی مثل عطر وخوراکی راکه به‌دلیل ماهیت آنها، که درصورت استفاده منفعت و اصل مال از بین می‌رود قابل اجاره دادن نیست.
۲) لزوم معلوم و معین بودن عین مستاجره بدین صورت‌که برای معلوم بودن اجاره نباید منفعت آن مبهم و مجهول باشد وبا تعیین مدت،مقصد،مسافت یا کار موردنظر معین شود.
۳) لزوم قدرت به تسلیم به این‌معنا که موجر باید قدرت تسلیم‌کردن عین مستاجره به مستاجر را داشته باشد،به‌طورمثال آن مال در دسترس موجر باشد یا درتوقیف نباشد.
سوالات مهم و کاربردی دراین‌زمینه کم نیستند اما ما برای شما مواردی ازاین سوالات بسیاری کاربردی و پرتکرار را آورده‌ایم که به آنها پاسخ دهیم:
۱) آیا حتما باید مالک مالی باشیم تا بتوانیم آن را اجاره دهیم به طور مثال ایا اجاره مال مشاع یا اجاره دادن عین مستاجره توسط خود مستاجر مانع قانونی دارد؟
در پاسخ باید بگوییم با توجه به تعریف عقد اجاره لازم نیست شما حتما مالک عین و اصل مال باشید بلکه برای اجاره‌دادن،شما باید مالک منفعت مال باشید. مثلا در پاسخ به دو فرض بالا باید بگوییم اجاره دادن مال مشاع مشکلی ندارد اما برای تسلیم عین مال به تصرف مستاجر باید اجازه و رضایت سایر شرکا را داشته باشیم.
یا در جواب به سوال اجاره دادن مال توسط خود مستاجر باید بگوییم بله اصولا مستاجر می‌تواند عین مستاجره را به اجاره بدهد چرا که مالک منفعت آن عین است مگر در قرارداد به نحوی دیگر شرط شده باشد.
۲) مستاجر درچه شرایطی مسئول خسارت های وارده به عین‌مورد اجاره است؟
پاسخ به این سوال تاحد زیادی بستگی به توافقات طرفین در قرارداد دارد اما در حالت کلی باید بگوییم که مستاجر باید از عین مستاجره به نحوی که عرف تعیین می‌کند،استفاده کند و یک سری نکات‌و مواردی که دراستفاده ازعین مستاجره لازم است را رعایت کند یا به عبارتی تعدی و تفریط نکند گویای همین توضیحات است برای مثال در استفاده از کامیون میزان باری که کامیون تحمل می‌کند را رعایت کند یا نحوه ی حملونقل وبسته‌بندی وسایل ونحوه‌ی قراردادن آن درکامیون را رعایت‌کند.
۳) وضعیت فوت یکی از طرفین و اثر آن بر قرارداد اجاره چیست؟
اجاره از جمله عقود لازم است به این معنا که فوت یکی از طرفین بر صحت قرارداد تاثیری ندارد اما طرفین میتوانند در این زمینه با ذکر شرایطی در قرارداد این اصل را تغییر دهند.
نکاتی که هنگام تنظیم قرارداد اجاره کامیون و وسایل نقلیه باری باید به آن توجه کنیم
قبل از پرداختن به نکات قرارداد باید بگوییم در این‌نوع عقود باتوجه به قصد و نیاز طرفین ممکن است قرارداد دارای شروط مختلف وگسترده ای باشد که همه ی آنها قابل بیان و بررسی نیست اما ما در این مقاله به ذکر مهمترین نکات‌کاربردی و عملی که در جامعه و عرف و دادگاه ها مردم با آن سر و کار دارند می‌پردازیم و استفاده از این نکات در قرارداد را به شما به طوری جدی توصیه می‌کنیم.
۱) موضوع قرارداد و ویژگی های آن:
در این قسمت از قرارداد باید توجه کنید که به طورکاملا مشخص و صریح موضوع قرارداد خود را ذکرکنید به این‌نحو که علاوه بر ذکر ویژگی های کامیون مانند مدل، پلاک، رنگ و میزان قابل‌حمل و … جهت استفاده از آن را هم ذکر کنید به این نحو که کاملا مشخص‌کنید که کامیون را دقیقا برای انجام چه‌کاری و به چه مدت و برای چه مسافتی اجاره داده می‌شود.
۲) مدت قرارداد
مدت قرارداد از جمله شرایط مهم و ضروری قرارداد اجاره است چرا که درصورت معلوم نبودن آن عقد اجاره باطل است. به همین علت پیشنهاد می‌کنیم مدت شروع و پایان عقد اجاره را به نحو دقیق مشخص کنید و همچین ضمانت اجرایی مناسب برای عدم تحویل عین مستاجره یا تاخیر در تحویل عین مستاجره در ابتدا و انتهای قرارداد معین کنید.
۳) اطلاعات طرفین:
در این قسمت کامل و با ذکر جزئیات تمام مشخصات طرفین قرارداد ذکرشود و نشانی و محل سکونت و همچنین شماره‌ی تماس برای برقراری ارتباط در موارد اضطراری ذکر شود و این نکته ذکر شود که درصورت مراجعه به آدرس اعلامی یا در دسترس نبودن شماره اعلام شده وضعیت قرارداد و پیش بینی خسارت‌ها به چه نحوی است.
۴)مبلغ قرارداد
در این قسمت مشخص کنید که مبلغ قرارداد قرار است بر چه اساس و معیاری پرداخت شود. علاوه بر شیوه‌ی پرداخت و نحوه‌ی پرداخت لازم است که ذکر کنید قیمت توافق شده بر اساس ساعتی یا روزانه یا میزان بار و … است.
۵) حوادث غیرمترقبه
به هرحال ماشین است و جاده و هزار اتفاق! پیشنهاد ما به شما این است که در این موارد به توافق برسید که در صورت عدم امکان استفاده از عین مستاجره تکلیف قرارداد چه می شود آیا معلق می شود یا منفسخ یا فسخ؟ و هزینه‌های ناشی از تعلیق و فسخ و انفساخ با کیست؟
۶) وظایف موجر و مستاجر
البته این بند را بسته به خواسته ها و نیازها می‌توانید در دو بند ذکر کنید. به این صورت که وظایف موجر را جدا بیان‌کنید و وظایف مستاجر را هم جدا. اما درکل موارد مهم قراردادی زیر را در این بند از قرارداد توجه داشته باشید:
در مورد وظایف موجر مشخص کنید که وی اجاره تردد کامیون و نقص فنی و بیمه خودرو و شخص ثالث و سایرجهات دیگر که برای استفاده و تسلیم کامیون لازم است را تضمین و تامین کرده‌و در صورت تخلف از این مورد ضمانت اجرای مناسبی در نظر بگیرید.
در مورد وظایف مستاجر به مواردی چون استفاده صحیح و درست از کامیون از جمله چک کردن وضعیت خودرو از قبیل چک کردن دمای خودرو، وضعیت روغن، لاستیک و … قبل و بعد و هنگام استفاده از کامیون جهت جلوگیری از ضررهای احتمالی به موجر اشاره کنید.
در مورد هزینه ی تعمیرات احتمالی به توافق برسید، در این مورد لازم است به نکاتی توجه شود:
در مورد هزینه های کلی و جزئی برای استفاده از کامیون و تعمیرات احتمالی به طور صریح در قرارداد به توافق برسید مثلا مشخص کنید هزینه ی پرکردن باک خودرو یا تعویض روغن یا تنظیم باد و سایر چیزای مشابه مربوط به کامیون بر عهده‌ی‌کیست.
در مورد مسئولیت ناشی از تخلفات، تصادفات و رعایت نکردن موارد قرارداد با قراردادن ضمانت اجرایی مناسب قرارداد خود را ایمن کنید.
تیم حقوقی وینداد پشتوانه کسب‌وکار شما
همه کسب و کارها برای تنظیم قرارداد، ثبت برند، طرح دعوا و مسائلی از این دست نیاز به متخصصی دارند که به مسائل حقوقی تسلط داشته باشد اما یک شخص یا یک وکیل نمی‌تواند به همه زمینه‌ها مسلط باشد در همین راستا برای اطمینان بیشتر بهتر است یک تیم حقوقی داشته باشید که همه موضوعات قانونی را در برگیرد. وینداد با در اختیار داشتن تیمی حرفه‌ای می‌تواند پشتوانه حقوقی کسب و کار شما باشد.
