امروزه استفاده از قراردادهای پیمانکاری برای پاسخگویی به طیف وسیعی از نیازهای حقوقی افراد، به واقعیتی غیر قابل انکار تبدیل شده است و قراردادهای پیمانکاری خدمات، همانند قراردادهای پیمانکاری ساختمان، با نفوذ میان مردم، از رواج بسیار زیادی برخوردار هستند. قرارداد پیمانکاری حملونقل به عنوان یکی از موارد پرکاربرد قراردادهای پیمانکاری خدمات در تجارت کالا، موضوع این مطلب وینداد است. با ما همراه باشید تا نکات مهم قرارداد پیمانکاری حملونقل را بررسی کنیم.
قرارداد پیمانکاری چیست و چه انواعی دارد؟
قرارداد پیمانکاری قراردادی است که طی آن، یک شخص (کارفرما) برای هدفی مشخص، مدتی معین و در ازای مبلغی خاص، شخص دیگری (پیمانکار) را برای انجام کاری به کار میگیرد. لازم به ذکر است که کارفرما و پیمانکار میتوانند شخص حقیقی یا حقوقی باشند.
موضوع قرارداد پیمانکاری میتواند در حوزه ساختوساز باشد که در این صورت، پیمانکاری ساختمانی نام دارد و یا در زمینه سایر خدمات مانند حملونقل باشد که زیرمجموعه قرارداد پیمانکاری خدمات قرار میگیرد.
در ادامه به موضوع کاربرد قرارداد پیمانکاری حملونقل میپردازیم.
قرارداد پیمانکاری حملونقل چه کاربردی دارد؟
بسیاری از شرکتهای تجاری کوچک و بزرگ، برای حمل کالاهای خود و رساندن آن به مشتریان، نیاز به خدمات حملونقل دارند. از سوی دیگر، بنگاههای تجاری زیادی نیز وجود دارند که صرفا به فراهم آوردن خدمات باربری و حملونقل اشتغال دارند و در واقع به طور اختصاصی خدمات حملونقل ارائه میدهند.
نیاز به وجود خدمات حملونقل میتواند در ابعاد مختلفی وجود داشته باشد. ممکن است یک شرکت کوچک و یا یک کسبوکار خانگی برای ارسال محصولات خود به پیک موتوری یا یک خودروی سواری معمولی نیاز داشته باشد. این امکان نیز وجود دارد که یک شرکت بزرگ بینالمللی، برای ارسال محصولات خود به کامیونهای باربری و یا سایر وسائط نقلیه مانند کشتی، هواپیما یا قطارهای باربری نیاز داشته باشد.
در تمامی این حالات، تنظیم یک قرارداد پیمانکاری حملونقل راه حلی است تا کسبوکارها بتوانند خدمات و کالاهای خود را از طریق پیمانکاران حملونقل (که غالبا اشخاص حقوقی، یعنی شرکت هستند) به دست مشتریان خود برسانند.
استفاده از قرارداد پیمانکاری حملونقل مانند سایر قراردادهای پیمانکاری نکات خاصی دارد که هنگام تنظیم آن باید به آن توجه کرد. در ادامه به برخی از این نکات میپردازیم.
قرارداد پیمانکاری حملونقل چه نکاتی دارد؟
بررسی نکات قرارداد حملونقل را با یک مثال شروع میکنیم. تصور کنید شما صاحب شرکت تولیدکننده کفپوشهای لمینت و پارکت هستید. مشتریان شما از طریق وبسایت شرکت، سفارشهای خود را ثبت میکنند و شما موظف به ارسال سفارشهای مشتریان مطابق زمانبندی مورد نظر مشتری هستید. اصولا ارسال چنین کالاهایی به دلیل حجم بالای سفارشها و حساسیت و دشواری حملونقل و نیاز به سهولت ارسال، نیازمند خودروهایی مانند وانت یا حتی کامیونهای باربری است.
برای پاسخ به این نیاز، استفاده از خدمات یک شرکت حملونقل و باربری، در قالب قرارداد پیمانکاری حملونقل گزینه مناسبی برای شرکت شما محسوب میشود.
در ادامه به مفاد قرارداد پیمانکاری حملونقل مذکور اشاره میکنیم.
موضوع قرارداد
شما به عنوان کارفرما باید سعی کنید موضوع قرارداد را تا حد ممکن کلی و جامع تعیین کنید. اشاره به حمل کلیه کالاهایی که کارفرما به پیمانکار حملونقل حواله میکند مطابق با شرایط مورد نظر کارفرما، مهمترین قسمت بند موضوع قرارداد است.
مبلغ قرارداد و نحوه پرداخت
تعیین اجرت حملونقل و نحوه پرداخت مبالغ مورد توافق اهمیت زیادی دارد. مثلا درج شود که نیمی از مبلغ هر حملونقل محموله پیش از حمل و نیمی دیگر پس از تحویل آن به مشتری ظرف ۳ روز تسویه میشود.
تعهدات کارفرما
پرداخت هزینه و تعیین چگونگی بارگیری و تحویل محموله بر عهده کارفرما است. همچنین وی باید نمایندهای را در مبدا بارگیری کالاها تعیین کند تا وی شرایط هر محموله مانند مشخصات کالا، تعداد، نوع حمل، نشانی پستی و… را با همکاری متصدی حملونقل بررسی کرده و در موارد لازم به او اطلاعرسانی کند.
همچنین بیمه کردن محموله غالبا بر عهده کارفرما است هر چند این موضوع مسئولیت قانونی و قراردادی متصدی حمل را از بین نمیبرد.
تعهدات پیمانکار (متصدی حملونقل)
در صورت آسیب دیدن جزئی یا کلی و یا مفقود شدن کالاها، متصدی حملونقل مسئولیت جبران خسارت مقتضی را دارد. مگر آنکه ایرادات مذکور ناشی از عملکرد متصدی نبوده و عوامل دیگری مانند اطلاعرسانی غلط کارفرما موثر باشند.
متصدی حملونقل وظیفه دارد محمولهها را دقیقا مطابق بارنامه و درخواست کارفرما تحویل دهد. این جزئیات شامل محل بارگیری و تخلیه، زمان ارسال، دریافت رسید و… است.
پیمانکار نباید اجرت دیگری تحت هر عنوان، مانند تخلیه محموله، حمل، انعام و… از مشتری دریافت کند.
فورس ماژور
ممکن است پیمانکار در حین حمل محموله با مشکلاتی روبرو شود که اصطلاحا غیرمترقبه محسوب میشوند. مثلا ممکن است سیل یا آتشسوزی در اثر صاعقه سبب شود تا محموله به طور جزئی یا عمده آسیب ببیند. در چنین وضعیتی پیمانکار باید اسناد و مدارک مربوط به واقعه را گردآوری کند تا بتواند به فورس ماژور استناد کند و مسئولیتی متوجه او نباشد.
حل اختلاف
توصیه میشود بند مربوط به حل اختلاف را به دقت تدوین کنید تا هنگامی که مشکلاتی حقوقی به وقوع پیوست، بتوانید به سرعت و سهولت آنها را رفع کنید. رجوع به داوری سازوکار پیشنهادی وینداد است، همچنین کوشش کنید تا داور منتخب شما دارای تخصص در امور حملونقل باشد.
درباره قرارداد پیمانکاری حملونقل نیاز به راهنمایی دارید؟
تردیدی نیست که نکات قرارداد پیمانکاری حملونقل محدود به موارد ذکر شده در این مطلب نیست. از یک سوی، مقررات قانونی و عرفی ممکن است بر مفاد این قرارداد بیفزاید یا از آن بکاهد. از سوی دیگر، توافق طرفین یعنی، کارفرما و متصدی حملونقل در مواردی میتواند خلاف مطالب گفته شده شکل بگیرد. با این اوصاف، پیشنهاد میشود تا پیش از تنظیم قرارداد پیمانکاری، از راهنمایی مشاوران حقوقی و کارشناسان قراردادها استفاده کنید.
ما در وینداد با داشتن تیمی مجرب از وکلا و مشاوران حقوقی متخصص در امور قراردادها، آماده ارائه خدمات مشاورهای حول قرارداد پیمانکاری حملونقل هستیم.