قرارداد راه‌اندازی استارتاپ از مهم‌ترین مواردی است که گهگاه در این مسیر مورد غفلت واقع می‌شود.
یک کسب و کار برای بارور شدن بعد از راه‌اندازی نیازمند مراقبت و دقت در خصوص برخی از مسائل است تا بتواند هدف اصلی تشکیل خود را دنبال کرده و به نتایجی که از ابتدا در نظر داشته است، برسد. یکی از مهم‌ترین نکات حقوقی هر کسب و کاری انعقاد قراردادهای لازم و ضروری در همان ابتدای کار می‌باشد. این امر در بسیاری از موارد نادیده گرفته و یا کم اهمیت جلوه داده می‌شود و این تفکر از جایی نشات می‌گیرد که در ابتدای شروع هر کسب و کاری همه افراد اشتیاق فراوان دارند و این اشتیاق مانع از آن می‌شود که اختلاف نظرهای احتمالی آینده را در نظر بگیرند. بدین منظور ما در این نوشتار در صدد هستیم تا به ۵ مورد از مهم‌ترین قراردادهای حقوقی برای ایمن کردن کسب و کارها اشاره کنیم.
قرارداد راه‌اندازی استارتاپ چیست؟
زمانی که تصمیمتان در خصوص راه‌اندازی استارتاپ جدی شد و مراحل ابتدایی راه‌اندازی آن را طی کردید بهتر است بدانید موفقیت بیشترتان در این مسیر مدیون قراردادهایی می‌باشد که از قبل تهیه کرده‌اید. زیرا قرار است تازه روابط بسیاری با افراد و کسب و کارهای دیگر را شروع کنید. شما باید روابطتان را با همکاران، سرمایه‌گذاران، کارکنان، تامین کنندگان، فروشندگان و مشتریان در قالب قرارداد مدیریت کنید. این کار کمک می‌کند تا شما ریسک کار را کاهش دهید و هنگامی که اختلافی پیش آمد بتوانید راحت‌تر آن را حل و فصل کنید.
۱- انعقاد تفاهم‌نامه بنیانگذاران، مهم‌ترین قرارداد راه‌اندازی استارتاپ
اولین قرارداد راه‌اندازی استارتاپ در شروع هر کسب و کاری انعقاد تفاهم‌نامه بنیانگذاران می‌باشد. امکان اینکه کسی به تنهایی و بدون کمک کسب و کاری را راه اندازی کند بسیار ضعیف است، پس شما نیاز به همراهانی در فرآیند ایجاد کسب و کار در قالب شریک، کارمند و یا موسس دارید. حال نکته مهم در این میان این است که باید از همان ابتدا امکان اینکه زمانی شرکت منحل بشود را پیش‌بینی کرده و طی این تفاهم‌نامه در مورد این قبیل موضوعات تصمیم‌گیری شود.
تفاهم‌نامه بنیانگذاران، بین موسسین یک کسب و کار نوپا منعقد می‌شود و از طریق آن وظایف، میزان مشارکت و درصد سهام هریک از موسسین مشخص می‌شود.
مهم‌ترین بندهای این قرارداد در مورد مسائل زیر می‌باشد:
- مشخصات بنیانگذاران
- نقش ها و مسئولیت‌های هر یک از بنیانگذاران
- تسهیم سرمایه اولیه و میزان سهم هر یک از بنیانگذاران
- کناره گیری، انحلال و عزل مدیران
- محرمانگی، عدم رقابت و مالکیت معنوی ( در ادامه در مورد این موضوعات توضیح داده می شود. )
۲- انعقاد توافق‌نامه سهامداران (SHA) یک قرارداد راه‌اندازی استارتاپ ضروری می‌باشد
توافق‌نامه سهامداران ( Shareholders Agreement ) که مخفف آن SHA می‌باشد، یک قرارداد راه‌اندازی استارتاپ الزام‌‌آور است که در واقع برای کنترل و مدیریت روابط میان سهامداران شرکت و برای مشخص کردن تعهدات و وظایف هر یک از آن‌ها تنظیم می‌شود. این توافق‌نامه در صورت بروز اختلاف نظرهای احتمالی می‌تواند از حقوق سهامداران حمایت نماید.
از آنجایی که قرارداد SHA قراردادی مهم و پیچیده است پیشنهاد می‌کنیم برای تنظیم آن حتما با یک مشاور حقوقی که سابقه تنظیم تفاهم‌نامه سرمایه‌گذاران را داشته مشورت کرده و با راهنمایی‌های او دست به انعقاد قرارداد بزنید. شما می‌توانید همین الان درخواست تنظیم قرارداد SHA را ثبت کنید تا مشاور حقوقی امور قراردادهای وینداد، قراردادی حرفه‌ای و منطبق با اصول قراردادنویسی را برای شما تنظیم کند.
مواردی که در این قرارداد عموما موردنظر قرار می‌گیرد، عبارت است از:
- مشخصات سهامداران
- تعیین تکلیف در مورد امور مدیریتی از جمله حق رای
- مشارکت در سود و سهام
- محرمانگی و عدم رقابت
- انتقال سهام
- تصمیم گیری در مورد روش‌های حل و فصل احتلافات
- انحلال شرکت و مسائل آن
۳- انعقاد قرارداد استخدامی یا قرارداد کار
زمانی که شما کسب و کاری را آغاز می‌کنید، نکته حیاتی و مهم استخدام نیرو و تنظیم قرارداد کار با آن‌ها می‌باشد. یکی از چالش‌های حقوقی هر کسب و کاری به ویژه کسب و کارهای جدید آشنایی با حقوق جایگاه کارفرما و کارمند است که نقص اطلاعات در این زمینه می‌تواند صدمات زیادی از جمله از دست دادن زمان برای آن‌ها به همراه داشته باشد. به همین دلیل قرارداد کار را می‌توان در دسته قرارداد راه‌اندازی استارتاپ دسته‌بندی کرد.
برای شفافیت حقوق کارگر و کارفرما و شفاف شدن وظایف و مسئولیت‌های هر یک از آن‌ها قراردادی به نام قرارداد کار منعقد می‌شود. نکات زیر از مهم‌ترین نکات مندرج در قرارداد کار می‌باشد:
- نوع کار یا حرفه‌ای که کارگر باید به آن اشتغال یابد
- حقوق یا مزد مبنا و لواحق آن
- ساعات کار، تعطیلات و مرخصی‌ها
- محل انجام کار
- تاریخ انعقاد قرارداد
- مدت قرارداد چنانچه کار برای مدت معین باشد
- موارد دیگری که عرف و عادت شغل یا محل ایجاب نماید
قرارداد کار انواع مختلفی دارد. یکی از رایج ترین انواع قرارداد کار در حال حاضر قرارداد کار با مدت موقت می‌باشد که در آن خاتمه مدت قرارداد هم ذکر می‌شود.
۴- انعقاد قرارداد محرمانگی
در هر کسب و کاری اطلاعات محرمانه و اسرار تجاری‌ای وجود دارد که می‌بایست محفوظ بماند. بدین منظور لازم است زمانی که کارآفرین با سایر افراد اعم از سهامداران و یا کارکنانی که طبق قرارداد کار استخدام می‌شوند، وارد همکاری می‌شود برای حمایت و حفاظت از ایده‌ها و اسرار تجاری کسب و کار خود قراردادی تحت عنوان محرمانگی منعقد می‌نماید که در صورتی که این اطلاعات از سوی افراد فاش شد بتواند با جریمه نقدی تعیین شده در قرارداد از حق خود حفاظت کند. لازم به ذکر است که اشاره به محرمانگی هم می‌تواند در قالب یک قرارداد جداگانه باشد و هم می‌تواند به صورت یک بند در باقی قراردادها نظیر قراردادهای فوق درج شود.
۵- انعقاد قرارداد عدم رقابت
این قرارداد بدین منظور منعقد می‌شود که اگر یکی از کسانی که با کارآفرین در حال همکاری است اعم از سهامداران و یا کارکنان شرکت که طبق قرارداد کار استخدام شده اند، تصمیم داشت که از کسب و کار فعلی جدا شود، نتواند تا مدت زمان تعیین شده در قرارداد عین یا شبیه همین کسب و کار را راه اندازی کند. این امر از حقوق کارآفرین به عنوان کسی که در حال اجرایی کردن یک ایده ناب است، حمایت خواهد کرد. این قرارداد نیز نظیر قرارداد محرمانگی هم می‌تواند به صورت یک قرارداد جداگانه و هم به صورت یک بند در سایر قراردادها مورد اشاره و توافق قرار بگیرد.
شما می‌توانید نمونه قرارداد عدم رقابت که مطابق قانون تجارت ایران تنظیم شده است را دریافت کنید.
نیاز به تنظیم قرارداد راه‌اندازی استارتاپ دارید؟
این ۵ قرارداد راه‌اندازی استارتاپ از مهم‌ترین قراردادهای کسب و کارها به ویژه کسب و کارهای نوپا می‌باشند. در صورتی که در مورد هر یک از این قراردادها نیاز به مشاوره دارید می‌توانید از مشاوره کارشناسان حقوقی استفاده کنید.
[…] حقوقی بیان امروز، در زمینه انعقاد قرارداد های مورد نیاز استارت آپ ها در ایران به ارائه خدمات به اشخاص خارجی و ایرانی حقیقی و […]