شرکتهای دانشبنیان شرکت‌هایی هستند که علم و فناوری جزء جدایی‌ناپذیر دارایی این شرکتها است. استارتاپ‌های دانشبنیان مانند سایر اشخاص حقوقی تجاری اقدام به تولید محصول و ارائه خدمات نمی‌کنند مگر اینکه این تولید محصول یا ارائه خدمات در خدمت توسعه علم و تکنولوژی باشد. اشخاصی که قصد دارند شرکتی تحت قالب شرکت دانشبنیان تأسیس کرده و در قالب این شرکت اهداف علمی، تحقیقاتی شرکتهای دانشبنیان را پیش برند، باید شرکت مزبور را مطابق با قوانین ثبت شرکت دانش بنیان به ثبت برسانند. در غیر این صورت و در شرایطی که شرکت یا موسسه دانشبنیان به ثبت نرسیده باشد، انجام فعالیت در این چارچوب قانونی نبوده و موسسین این شرکت از حمایت‌های قانونی بخوردار نخواهند بود.
قوانین ثبت شرکت دانش بنیان چیست؟
مطابق با قوانین ثبت شرکت دانش بنیان، متقاضیان ثبت این شرکت باید دارای شرایط اعلامی از سوی قانون باشند. علاوه بر این، تولیدات و خدمات این شرکتها نیز باید مطابق با آنچه مقرر شده است باشد و اشخاصی که قصد دارند در قالب این شرکت فعالیت کنند، باید اهداف تعیین‌شده برای شرکتهای دانشبنیان را دنبال نمایند. آیین نامه تشخیص شرکتها و موسسات دانش بنیان و همچنین آیین نامه ارزیاب یشرکت ها و موسسات دانش بنیان شرایطی را برای ثبت شرکت دانشبنیان تعیین و مقرر نموده‌اند که در ادامه با این قوانین آشنا خواهیم شد.
در مرحله اول، آیین‌نامه‌های مزبور شاخص‌هایی را برای تشخیص شرکتهای دانشبنیان تعیین کرده‌اند و در همین راستا، متقاضیان ثبت شرکت دانشبنیان تنها می‌توانند شرکتی را ثبت کنند که دارای این شاخص‌ها باشد. این شاخص‌ها به دو دسته شاخصهای عمومی و اختصاصی تقسیم می‌شوند و شرکت دانشبنیان باید دارای تمام شاخصهای عمومی و حداقل یکی از شاخصهای اختصاصی به‌صورت کامل باشد. این شاخص‌ها به شرح زیر است:
شاخصهای عمومی:
همانطور که پیش از این نیز بیان شد، شرکت دانشبنیان باید دارای تمام شاخصهای عمومی اعلامی از سوی آیین‌نامه‌های ثبت موسسات و شرکتهای دانشبنیان باشد. این شاخصهای عمومی غالباً درباره شرایط اعضای هیئت مدیره و درآمد شرکت دانشبنیان بوده و عبارت است از:
۱. حداقل دوسوم از اعضای هیئت مدیره شرکت دانشبنیان باید دارای حداقل دو شرط از شرایطی باشند که آییننامه مقرر نموده است. شرایطی مانند دارا بودن حداقل مدرک تحصیلی لیسانس، داشتن سابقه شغلی یا علمی در محدوده فعالیت شرکت یا داشتن سابقه مدیریتی و دارا بودن حداقل یک ثبت اختراع داخلی که ارزیابی شده باشد و یا داشتن یک اختراع در حوزه کاری فعالیت شرکت در عرصه بین‌المللی. همانطور که بیان شد، هر شخصی که قصد داشته باشد عضو هیئت مدیره شرکت دانشبنیان باشد، باید حداقل دو مورد از شرایط مذکور را داشته باشد.
۲. حداقل ۵۰ درصد از درآمد شرکت در سال مالی قبل، باید از طریق فروش کالا، خدمات یا فناوری دانشبنیان بوده باشد.
۳. حداقل ۳ نفر از اعضای شرکت سابقه پرداخت حق بیمه توسط شرکت را به مدت ۶ ماه داشته باشند.
شاخصهای اختصاصی:
شاخصهای اختصاصی تشخیص شرکت دانشبنیان نیز همانند شاخصهای عمومی توسط آییننامه موسسات و شرکتهای دانشبنیان اعلام شده است. موضوعی که باید به آن توجه داشت این است که شاخصهای عمومی را تمام شرکتهای دانشبنیان باید دارا باشند و در ارتباط با تمامی این شرکتها یکسان است؛ درصورتیکهف شاخصهای اختصاصی در ارتباط با هر شرکت متفاوت از شرکت دیگر است و هر شرکت باید دارای شاخصهای اختصاصی متبط با خود باشد. برای مثال، شاخصهای اختصاصی شرکت دانشبنیان تولیدی متفاوت با شاخصهای اختصاصی دیگر شرکتها است و شاخصهای اختصاصی شرکت تولید به شرح زیر است:
۱. شرکت دانشبنیان، باید طی دو سال گذشته کالا یا کالاهای دانش‌بنیانی را به صورت کالای جدید یا ارتقایافته، تولید و به بازار عرضه کرده باشد و همچنین باید از طریق دانش فنی، این کالاها را بومی‌سازی نموده باشد.
۲. تعداد نیروی انسانی که به صورت تمام وقت، در سطح کارشناسی و بالاتر و در بخش‌های مرتبط با تولید کالاهای دانش بنیان شرکت مشغول بوده، به نسبت کل کارمندان تمام‌وقت، حداقل ۳۰ درصد باشد.
۳. عملکرد تحقیق و توسعه فعال شرکت، حداقل معادل ۷ درصد فروش سالیانه شرکت باشد.
علاوه بر شاخصهای عمومی و اختصاصی که ذکر شد، برای ثبت شرکت دانش بنیان و برخورداری این شرکت از مزایای قانونی، تولیدات و خدمات این شرکتها نیز باید دارای شرایطی باشد که این شرایط از قوانین ثبت شرکت دانش بنیان میباشد. برای مثال، یکی از این شرایط این است که محصولاتی که توسط شرکت دانشبنیان تهیه و تولید میشود باید دارای فناوری بالا یا متوسط رو به بالا باشد. این موضوع به این معنا است که این کالاها و محصولات نباید قابل کپی‌برداری باشند و فناوری ساخت و تولید آن‌ها باید به‌صورتی باشد که توس سایرین قابل انجام نباشد. علاوه بر این، طراحی کالای تولیدی باید مبتنی بر تقیق و توسعه باشد و از دره بالایی از کیفیت برخوردار باشد؛ به‌طوریکه، کارشناسان ارزیابی محصول متوه این موضوع شده بشوند که برای طراحی این محصول، تحقیقاتی صورت گرفته است.
مدارک لازم برای ثبت شرکت دانش بنیان
یکی دیگر از قوانین ثبت شرکت دانش بنیان این است که متقاضیان مدارک لازم برای ثبت شرکت دانش بنیان را تهیه و تنظیم نموده باشند. این مدارک عبارت‌اند از:
۱. رزومه و سابقه تشکیل شرکت
۲. اساسنامه شرکت دانشبنیان
۳. آخرین اظهارنامه مالیاتی ارسالی به سازمان مالیات کشور
۴. آخرین لیست پرداخت بیمه
۵. میزان حقوق و دستمزدها.
فرآیند ثبت شرکت دانش بنیان چگونه است؟
برای ثبت شرکت دانش بنیان، متقاضیان ابتدا باید یک شرکت یا موسسه عادی را در سامانه ثبت شرکتها به ثبت برسانند. به‌عبارتی دیگر، در این مرحه از فرآیند ثبت شرکت دانشبنیان، تفاوتی میان این نوع از شرکت و شرکتهای عادی وجود ندارد. پس از این و در مرجله دوم، در صورتی‌که شرکت دارای شرایط ثبت شرکت دانش بنیان باشد، متقاضیان ثبت باید جهت دانش‌بنیانی نمودن شرکت اقدام نماید. به همین منظور، متقاضیان باید از طریق سامانه ثبت‌نام کرده و مورد ارزیابی قرار گیرند.
در مرحله بعد، شرکت‌هایی که شاخصهای تشخیص شرکت دانشبنیان را داشته باشند، مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و پس از تأیید، به صندوق نوآوری و شکوفایی معرفی می‌شوند تا طرح خود را به صندوق مزبور ارائه نموده و از مزایا و تسهیلات لازم برخوردار شوند. پس از اتمام مدت زمان استفاده از تسهیلات و مزایای مزبور، شرکتها به‌صورت مجدد ارزیابی می‌شوند و مدت استفاده از تسهیلات تمدید میشود.
جمع‌بندی
شرکتهای دانشبنیان شرکت‌هایی هستند که با هدف افزایش دانش و تکنولوژی و تولید محصول و ارائه خدمات با فناوری‌های تحقیقاتی تشکیل شده‌اند. بسیاری از مؤسسین و مدیران این شرکتها تمایل دارند تا برای استفاده از تسهیلات قانونی این شرکتها، اقدام به ثبت شرکت خود نمایند. این موضوع اما کار راحتی نبوده و این اشخاص ابتدا باید بررسی نمایند که آیا شرکت مزبور دارای شاخصهای تشخیص شرکتهای دانشبنیان میباشد یا خیر. به‌عبارت دیگر، ثبت شرکت دانشبنیان مستلزم رعایت قوانین ثبت شرکت دانش بنیان در ایران است و بدون رعایت قوانین و دارا بودن شرایط مزبور، این عمل ممکن نمی‌باشد.
پیشنهاد می‌گردد اگر قصد تشکیل و ثبت یک شرکت دانشبنیان را دارید، این مقاله و سایر مقالات مربوط در ارتباط با این شرکتها را در مجله حقوقی وینداد بررسی نمایید. علاوه بر این، شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط با قوانین ثبت شرکت دانش بنیان در ایران و سایر کشورها و هزینه ثبت شرکت دانش بنیان، با همکاران ما در تیم ثبتی، حقوقی وینداد در ارتباط باشید. از آنجایی که تیم کارشناسان وینداد تجربه فراوانی در خصوص ثبت انواع شرکتهای دانش بنیان دارد می‌تواند در این خصوص کمک شایانی به شما نماید.
سؤالات متداول
قوانین ثبت شرکت دانشبنیان چه مواردی را شامل میشود؟
از جمله قوانین و مقررات ثبت شرکت دانش بنیان در ایران، دارا بودن شاخصهای عمومی و اختصاصی مقرر و همچنین مطابق بودن کالا و خدمات تولیدی مطابق با آییننامه این شرکتها میباشد.
آیا قوانین ثبت تمامی شرکتهای دانش بنیان یکسان است؟
خیر. مطابق با فعالیتی که در شرکت دانشبنیان انجام میشود، قوانین ثبت نیز متفاوت خواهد بود.
