آیا شما هم برای فعالیت گروهی، به تاسیس موسسه فکر کرده‌اید؟ موسساتی که مثل شرکت‌ها با شرایط قانونی خاصی ثبت می‌شوند و این امکان را به شما می‌دهند که فعالیت اقتصادی یا غیراقتصادی انجام دهید. اما سؤال اصلی این است که قوانین ثبت موسسه غیرتجاری چیست؟ چه شرایط و مدارک برای تاسیس لازم است؟ اگر بخواهیم فعالیت خود را متوقف کنیم آیا امکان انحلال موسسه وجود دارد؟ در این مقاله با پاسخ به این سوالات می‌خواهیم قوانین موسسه غیر تجاری و تمامی نکاتی که به آن نیاز دارید را بیان کنیم. سپس در رابطه با فعالیت موسسات و نحوه انحلال آن‌ها بگوییم.
قوانین موسسه غیر تجاری چیست؟
اگر قصد تشکیل موسسه را دارید باید از طریق قانونی اقدام کنید. در واقع فقط دور هم جمع شدن اعضا و انتخاب اسم، نمی‌تواند به معنی شروع فعالیت قانونی باشد و چه‌بسا درگیر مشکلات زیادی شوید. بنابراین پیش از ثبت موسسه غیرتجاری باید از قوانین موسسه غیر تجاری به‌طور کامل اطلاع داشته باشید. این قوانین شامل شرایط ثبت موسسه غیر تجاری و مدارک لازم، نحوه ثبت و همچنین پیش‌نیازهای فعالیت شما (مثل دریافت مجوز) خواهد بود.
موسسات و شرکت‌ها در اداره ثبت شرکت‌های تجاری و موسسات غیرتجاری به ثبت می‌رسند. شما باید پس از احراز شرایط لازم و تکمیل مدارک، از طریق این اداره فرآیند ثبت موسسه را شروع کنید.
در ادامه مدارک و شرایط لازم را به‌صورت کامل بیان خواهیم کرد.
مدارک لازم برای ثبت موسسه
اولین کاری که برای تاسیس موسسه باید انجام دهید، تکمیل مدارک است که بخشی از قوانین موسسه غیر تجاری به شمار می‌رود. این مدارک در بین انواع موسسات غیر تجاری یعنی موسسه انتفاعی و غیر انتفاعی یکسان است.
در توضیح انواع موسسات هم میتوان گفت؛
- موسسات انتفاعی با هدف کسب سود تاسیس می‌شوند. موضوعات این دسته از موسسه‌ها معمولاً امور فرهنگی و هنری، آموزشی، خدمات حقوقی، روانشناسی و غیره است.
- موسسات غیرانتفاعی هم برای امور عام‌المنفعه تشکیل می‌شوند. گرچه هدف کسب سود داشته یا نداشته باشند. از جمله آن‌ها میتوان به خیریه‌ها و انجمن‌ها اشاره کرد.
سهامداران موسسه غیر تجاری که به‌عنوان شریک شناخته می‌شوند، باید مدارک زیر را برای تاسیس موسسه به اداره ثبت شرکت‌ها ارائه دهند.
- تصویر مدارک هویتی (شناسنامه و کارت ملی) شرکا و اعضای هیات مدیره
- ثبت‌نام همهٔ اعضای هیئت مدیره در موسسه غیر تجاری در سامانه ثنا
- ارائه تقاضانامه
- ارائه اساسنامه تکمیل شده
- اخذ مجوزهای لازم نسبت به موضوع فعالیت (در صورت نیاز)
- ارائه آگهی تاسیس و نامه نمایندگی (در صورتی که یکی از شرکا شخص حقوقی باشد)
قوانین ثبت موسسه غیرتجاری
پس از تکمیل مدارک، باید فرآیند ثبت موسسه را در اداره ثبت شرکت‌ها شروع کنید. این اداره برای تاسیس، قوانین را در نظر گرفته که شامل موارد زیر است:
انتخاب نام
اولین قانون از قوانین ثبت موسسه غیرتجاری، انتخاب نام موسسات غیر تجاری است. اسم موسسه باید شرایط خاصی داشته باشد؛ مثلا؛
- به موضوع فعالیت شما مرتبط باشد.
- فارسی بوده و در لغت‌نامه دهخدا معنی داشته باشد.
- از اسامی کشوری و لشگری استفاده نشود.
- غیرتکراری بوده و قبلاً توسط موسسه دیگری استفاده نشده باشد.
- ترجیحاً بیش از سه سیلاب داشته باشد.
نام انتخابی شما باید مورد تایید کارشناس قرار بگیرد، پس بهتر است با اطلاع از تمامی شرایط انتخاب، ۵ نام پیشنهادی را ارائه دهید تا شانس انتخاب یکی از آن‌ها افزایش پیدا کند.
انتخاب موضوع
مورد بعدی در رابطه با انتخاب موضوع فعالیت موسسه است. موضوعی که حدود فعالیت شرکا را مشخص می‌کند. انتخاب موضوع باید ویژگی‌هایی داشته باشد که از نظر قوانین ثبت موسسه غیر تجاری مورد تایید قرار گیرد. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:
- موضوع به‌صورت جزئی و کامل ذکر شود؛ نوشتن یک عنوان کلی مثل آموزشی یا حقوقی مورد تایید نیست. برای مثال باید قید کنید که دقیقاً چه فعالیت‌های حقوقی را انجام می‌دهید و تا چه حدودی.
- موضوع فعالیت، محدوده کارهایی که می‌توانید در موسسه انجام دهید را مشخص می‌کند و انجام هر فعالیتی خارج از آن غیرقانونی خواهد بود.
- اگر موضوع فعالیت نیاز به اخذ مجوز داشته باشد، پیش از ثبت باید آن را دریافت کنید. در مورد این‌گونه موضوعات، اساسنامه‌هایی از سوی سازمان صادرکننده مجوز ارائه می‌شود که شرکا، ملزم به تدوین و استفاده از همان خواهند بود.
- یک موسسه می‌تواند، در چند موضوع مختلف به‌صورت هم‌زمان فعالیت کند که در این صورت به‌عنوان موسسه چندمنظوره شناخته می‌شود.
تعیین آدرس
یکی از دیگر از قوانین موسسه غیر تجاری، انتخاب محل فعالیت و به تبع آن آدرس موسسه است. انتخاب آدرس و معرفی آن به اداره ثبت شرکت‌ها از این جهت اهمیت دارد که در اساسنامه موسسه غیر تجاری ثبت خواهد شد. مخاطبان موسسه باید از آن اطلاع داشته باشند و همچنین اوراق قضایی یا نامه‌های اداری به آدرس ثبت شده، ارسال می‌شوند. در انتخاب نشانی موسسه چند نکته را رعایت کنید:
- آدرس با کدپستی قید شود و حتماً آن را استعلام بگیرید که کدپستی و آدرس مطابق یکدیگر باشند. چون حتی اختلاف کدپستی در طبقه یا واحدهای مختلف یک ساختمان می‌تواند شما را با مشکل مواجه کند.
- برای موسسات و شرکت‌ها معمولاً باید کاربری محل فعالیت اداری یا تجاری باشد.
تعیین مدیران
از دیگر قوانین ثبت موسسه غیرتجاری میتوان به تعیین مدیران اشاره کرد. مدیران، مسئولیت تصمیم‌گیری و اجرایی در موسسه را دارند و طبق روال قانونی برای دو سال انتخاب می‌شوند. اسامی اولین مدیران در اساسنامه ذکر و به اداره ثبت شرکت‌ها اعلام می‌شود. توجه داشته باشید که؛
- موسسات می‌توانند تک‌مدیره باشند. اما تاسیس موسسه تک‌نفره امکان‌پذیر نیست.
- اولین مدیران در مجمع عمومی موسس انتخاب می‌شوند و پس از آن انتخاب مدیران موسسه غیر تجاری به عهده مجمع عمومی عادی است.
مدت موسسه
شخصیت‌های حقوقی مثل شرکت‌ها و موسسات هم مانند شخصیت‌های حقیقی طول عمر مشخصی دارند. مدت اعتبار موسسه غیر تجاری در ابتدای تاسیس، تعیین می‌شود. برای مثال ممکن است یک موسسه آموزشی با هدف خاصی برای یک مدت محدود یا نامحدود تشکیل شود و به ثبت برسد.
نکات و شرایط ثبت موسسه
تا اینجا اصلی‌ترین قوانین موسسه غیر تجاری را بیان کردیم. در عین حال به‌خاطر داشته باشید که یک روی ثبت موسسه و شرکت، رعایت قوانین و روی دیگر آن تجربه و تخصص است. چرا که فرآیندهای اداری به تجربه وابسته است. با این توضیح که عدم توجه به هر بخش می‌تواند مراحل ثبت موسسه غیر تجاری را به‌کندی پیش ببرد. یک راهکار ساده برای چنین مشکلی، مشاوره با کارشناسان ثبتی است.
مجموعه حقوقی و ثبتی وینداد با حضور کارشناسان ثبتی و حقوقی متخصص علاوه‌بر ارائه مشاوره، خدمات ثبت شرکت و ثبت برند را در اختیار شما قرار می‌دهد.
شرایط انحلال موسسه
گفتیم که موسسات هم مثل شرکت‌ها برای مدت مشخصی تاسیس می‌شوند. یعنی مدت محدود یا نامحدود. در صورتی که موسسه‌ای برای مدت محدودی تاسیس شده باشد، پس از انقضا، موسسه منحل خواهد شد. مگر اینکه شرکا، پیش از انقضای مدت، آن را تمدید کنند.
اگر هم برای مدت نامحدودی تشکیل شده باشد اما پس از یک دوره فعالیت، شرکا بخواهند به فعالیت خود خاتمه دهند، می‌توانند در مورد انحلال موسسه غیر تجاری در مجمع عمومی فوق‌العاده تصمیم گیری کنند. پس از تصویب نیز ملزم به رعایت تشریفات قانونی مثل تنظیم و ثبت صورتجلسه انحلال هستند.
جمع بندی
در نهایت پس اینکه موسسه به ثبت رسید امکان استعلام ثبت موسسه غیر تجاری وجود دارد. موسسات بر اساس تشریفات خاصی، تشکیل و ثبت می‌شوند که به قوانین ثبت موسسه غیرتجاری شناخته می‌شوند. بر اساس این قوانین شما باید شرایط و مدارک لازم برای تاسیس را به اداره ثبت شرکت‌ها ارائه کنید.
این شرایط شامل انتخاب نام، موضوع، تعیین آدرس، تعیین اولین مدیران و غیره است.
موسسات برای مدت محدود یا نامحدودی تاسیس می‌شوند. اما اگر برای مدت نامحدودی باشند هم میتوان با رعایت تشریفاتی آن‌ها را منحل کرد و به فعالیت موسسه پایان داد.
سوالات متداول
شرایط و قوانین ثبت موسسه غیرتجاری چیست؟
شرایط عمومی مثل وجود حداقل ۲ شریک، ۱۰۰ هزار تومان سرمایه اولیه و غیره، همچنین شرایط ثبتی مثل انتخاب نام، موضوع، آدرس و غیره.
آیا امکان انحلال موسسه غیرتجاری وجود دارد؟
بله، موسسه را میتوان پیش از انقضای مدت اعتبار آن با رعایت تشریفات قانونی منحل کرد.
