حق ماموریت یکی از موارد مهم در قانون کار است که تاثیر قابل توجهی بر حقوق و مزایای کارکنان دارد. در این مقاله، به تحلیل دقیق روش‌های محاسبه حق ماموریت، قوانین و مقررات مربوطه و تأثیر آن بر وضعیت مالی کارکنان می‌پردازیم. هدف ما ارائه یک راهنمای جامع برای درک بهتر و محاسبه صحیح این حق و همچنین ارائه توصیه‌هایی برای تطابق با قوانین جاری است.
حق ماموریت در قانون کار چیست؟
ماموریت در قانون کار به طور مفصل توضیح داده شده است. طبق این قانون هر زمان که کارگر به دستور کارفرمای خود از محل اصلی کار کردن خود خارج شود، ماموریت اتفاق افتاده است. اگر محلی که آن کارگر رفته از محل اصلی کارکرد او ۵۰ کیلومتر دور باشد، حقی به نام ماموریت برای آن کارگر ایجاد می‌شود. حق ماموریت این افراد در فیش حقوقی آن‌ها ثبت می‌شود.
انواع حق ماموریت
به طور کلی، سه نوع ماموریت داریم که عبارتند از:
ماموریت روزانه
این نوع ماموریت از سایر انواع بسیار رایج‌تر است. حداقل ۵۰ کیلومتر فاصله تا محل اصلی کار که شرط کلی آن است اما نکته حائز اهمیت در ماموریت روزانه، یک شب اقامت فرد در محل ماموریت است. در چنین ماموریتی کارفرما حتی هزینه رفت‌و‌آمد و ایاب و ذهاب کارمند یا کارگر خود را پرداخت می‌کند.
ماموریت ساعتی
در این نوع ماموریت فرد برای ساعت‌های محدودی از محل کار خود خارج می‌شود. معمولا در چنین ماموریت‌هایی کارمند یا کارگر از محل کار اصلی خود فاصله زیادی نمی‌گیرد. این فاصله در اکثر مواقع به ۵۰ کیلومتر نرسیده و فرد را مستحق دریافت حق ماموریت نمی‌کند. برای ضایع نشدن حق این افراد معمولا کارفرما با آن‌ها توافق کرده و اضافه کاری ثبت می‌کند.
به همین دلیل است که محاسبه حق ماموریت ساعتی مثل محاسبه اضافه کاری است. البته این مورد بیشتر در صورتی اتفاق می‌افتد که در خارج از ساعات کاری شرکت این مراجعه انجام شده باشد. در این ماموریت‌ها نیز کارفرما هزینه جابه‌جایی افراد را می‌پردازد.
ماموریت خارج از کشور
سفرهای خارجی، همواره هزینه‌های زیادی به همراه دارند. به همین دلیل ماموریت‌های خارجی نیز بسیار پر‌هزینه و مهم هستند. از آنجایی که از لحاظ قانونی به طور کامل درباره این ماموریت‌ها چیزی به ثبت نرسیده بهتر است قبل از هر گونه برنامه ریزی برای چنین ماموریت‌هایی، به طور کامل درباره شرایط سفر خود با او گفت‌و‌گو و توافق کنید تا مشکلی پیش نیاید.
با این حال معمولا خود کارفرما تمامی هزینه‌های این گونه ماموریت‌ها را تقبل می‌کند و کارمند یا کارگر هیچ هزینه‌ای نمی‌کند.
حق ماموریت به چه کسانی پرداخت می‌شود؟
دو شرط اصلی برای پرداخت حق ماموریت به افراد بر اساس قوانین قرارداد کار وجود دارد. اولین شرط این است که فرد حداقل ۵۰ کیلومتر از محل کار اصلی خود برای انجام کاری که کارفرما خواسته، فاصله بگیرد. دومین شرط نیز این است که فرد باید حداقل یک شب در محل ماموریت خود اقامت داشته باشد. تحقق یکی از این شروط نیز برای پرداخت حق ماموریت به کارکنان کارفرما کافی است.
به همین دلیل همه افرادی که یا برای کار حداقل پنجاه کیلومتر از محل کار خود فاصله گرفته‌اند یا حداقل یک شب را در محل ماموریت خود اقامت داشته‌اند، حق ماموریت تعلق می‌گیرد. سوالی که در اینجا به وجود می‌آید این است که مبلغ این حق چگونه محاسبه می‌شود؟ پاسخ این سوال را در قسمت بعدی توضیح داده‌ایم.
فرمول محاسبه حق ماموریت
طبق ماده چهل و ششم قانون کار، حق ماموریت یک کارگر نباید از مزد ثابت یا مزد مبنای روزانه او کمتر باشد. از طرفی این مبلغ باید به گونه‌ای باشد که کفاف هزینه‌های رفت‌و‌آمد آن فرد به محل کار و ماموریت او را بدهد. کار کردن فرد در روز تعطیل و تقاضای او برای دریافت حق ماموریت در روز تعطیل نیز البته با توافق کارفرما می‌تواند منجر به افزایش مبلغ پرداختی شود. به همین دلیل فرمول ثابتی برای محاسبه یک روز ماموریت قانون کار وجود ندارد و کارفرما و کارگر با توافق خودشان این مبلغ را تعیین می‌کنند. با این حال حق ماموریت ۱۴۰۳ معادل مزد مبنای روزانه ضرب‌در ضریب آن است که هزینه رفت‌و‌آمد، غذا و اقامت نیز به آن اضافه می‌شوند.
به عنوان فرض می‌کنیم می خواهیم مبلغ حق ماموریت یک کارگر را حساب کنیم که تنها به میزان مجاز از محل کار فاصله گرفته و در محل ماموریت خود اقامتی نداشته و حداقل حقوق او یک میلیون ریال است. در سال ۱۴۰۳ مبلغ پرداختی در ازای ماموریت کارگری با این شرایط معادل پنجاه درصد از حداقل حقوق او است. با این حساب حق ماموریت چنین کارگری پانصد هزار ریال خواهد بود.
شرایط دریافت حق ماموریت
شرایطی که قانون کار برای پرداخت حق ماموریت قرار داده حداقل پنجاه کیلومتر فاصله گرفتن از محل کار اصلی برای انجام ماموریتی آن هم به دستور و توافق کارفرما با حداقل یک شب اقامت داشتن در محل ماموریت است. هر فردی که حتی یکی از این شرایط را داشته باشد می‌تواند این مبلغ را دریافت کند.
جمع بندی
گاهی ممکن است لازم باشد کارفرما یک یا چند نفر از کارگران و کارمندان خود را از محل اصلی کارشان به محل دیگری بفرستد. به چنین حالتی ماموریت گفته می‌شود. در قانون کار ایران وقتی شرایط خاصی در این اعزام حکم فرما باشد، به فرد ماموریت یافته حق ماموریت تعلق می‌گیرد. این حق انواع مختلفی دارد که همه را برای شما عنوان کردیم. برای تعیین و محاسبه مبلغ حق ماموریت، فرمول خاصی وجود ندارد و اغلب کارفرما و کارگر یا کارمند خودشان درباره مبلغ نهایی آن به توافق می‌رسند.
وینداد با ارائه خدمات تخصصی به کسب‌وکارها علاوه‌بر تنظیم قراردادهای اختصاصی، انواع نمونه قراردادهای ضروری را در اختیار شما قرار می‌دهد. همچنین می‌توانید مشاوره‌های حقوقی لازم در امور حقوقی کسب و کار خود را از کارشناسان دریافت کنید.
علاوه‌بر این در بخش کامنت سوالات و نظرات خود را مطرح کنید تا کارشناسان ما به آن‌ها پاسخ دهند.
سوالات متداول
حق ماموریت چیست؟
اگر فرد از محل کار اصلی خود حداقل پنجاه کیلومتر فاصله گرفته باشد یا اینکه حداقل یک شب در محل ماموریت خود اقامت داشته باشد، آن وقت به فرد حق ماموریت پرداخت می‌شود.
در ماموریت‌های خارج از کشور هزینه رفت‌و‌آمد افراد چگونه پرداخت می‌شود؟
هیچ قانون در این باره وجود ندارد اما غالبا کارفرماها خودشان چنین هزینه‌هایی را تقبل می‌کنند.
