پرورش طیور به قصد فروش گوشت یا تخم‌مرغ و یا سایر محصولات آنها، در مناطقی است که شرایط پرورش دام و طیور را دارا هستند، کسب‌وکاری پررونق به شمار می‌رود. یکی از قراردادهای رایج در این زمینه، قرارداد خرید جوجه یکروزه است.
در این مطلب از مجله حقوقی وینداد قصد داریم نکات تنظیم قرارداد خرید جوجه و بندهای مهم آن را بررسی کنیم.
با ما همراه باشید.
چرا تنظیم قرارداد خرید جوجه یکروزه اهمیت زیادی دارد؟
تجارت طیور در ابعاد کوچک خانگی و یا صنعتی و کلان، برای قشر خاصی از جامعه گزینه مناسبی است. در این میان برخی مشکلات و چالش‌های خرید و فروش طیور سبب می‌شود که طرفین معاملات نهایت دقت را داشته باشند چرا که به طور مثال جوجه یکروزه مرغ یا شترمرغ یا بوقلمون و… از لحاظ سلامت و حیات حساسیت بالایی را می‌طلبند.
به همین خاطر تنظیم یک قرارداد مناسب در جهت خرید جوجه یکروزه، کمک زیادی به هموار کردن مسیر معامله می‌کند.
بندهای مهم قرارداد خرید جوجه کدام‌اند؟
در ادامه به مهم‌ترین بندهای قرارداد خرید جوجه یکروزه اشاره کرده و نکات حقوقی تنظیم این قرارداد را بررسی می‌کنیم.
مشخصات طرفین قرارداد
در این بند بایستی مشخصات طرفین قرارداد، یعنی فروشنده (مرغدار) و خریدار (مصرف‌کننده یا توزیع‌کننده) شود. غالبا خریداران در قرارداد خرید جوجه، شخص حقوقی هستند که در قالب کارخانه‌ها، کشتارگاه‌ها، مرغداری‌ها و برندهای توزیع‌کننده فعالیت می‌کنند.
مشخصات طرفین شامل نام و کد ملی و تلفن و نشانی و شماره ثبتی و اقامتگاه و… است.
موضوع قرارداد خرید جوجه یکروزه
در بند موضوع قرارداد خرید جوجه، لازم است اشاره شود که چه تعداد جوجه یکروزه، از چه نژادی با چه وزنی، با چه وضعیت سلامتی مورد معامله هستند.
مبلغ قرارداد
در این قسمت طرفین باید مبلغ کل قرارداد را ذکر کنند. همچنین جزء به جزء هزینه‌هایی که مبلغ قرارداد را تشکیل می‌دهد نیاز به تصریح دارند. عمده موارد شکل‌دهنده مبلغ قرارداد در این زمینه، هزینه جوجه به ازای هر عدد و نگهداری و هزینه حمل و نقل است.
تعیین شیوه پرداخت نیز اهمیت زیادی دارد. مطابق عرف موجود در قراردادهای خرید و فروش، می‌توان بخشی از مبلغ قرارداد را (مثلا ۵۰ درصد) پس از امضای قرارداد و مابقی را پس از دریافت کامل محموله جوجه یکروزه به فروشنده پرداخت کرد.
در نهایت هم می‌توان سایر هزینه‌های احتمالی در جهت انتقال جوجه یکروزه را بر عهده خریدار نهاد.
مدت قرارداد خرید جوجه یکروزه
در قراردادهای خرید و فروش عمدتا مدت قرارداد به شکلی کوتاه بیان می‌شود تا عملیات انتقال در اسرع وقت انجام شود. می‌توان بنا به طول مسافت انتقال جوجه یکروزه، مثلا از گیلان به تهران، طول مدت قرارداد را معین کرد.
تعهدات خریدار
یکی از مهم‌ترین بندهای قرارداد خرید جوجه یکروزه، بندهای تعهدات طرفین قرارداد است. در این قرارداد می‌توان تعهدات خریدار را اینگونه تصریح کرد:
– پرداخت به موقع و مطابق با توافق مبلغ قرارداد
– فرستادن وسیله نقلیه برای حمل و نقل جوجه یکروزه
همچنین اشاره به خیار حیوان (مندرج در قانون مدنی) در این قرارداد نیز اهمیت زیادی دارد.
تعهدات فروشنده
می‌توان گفت که در قرارداد خرید جوجه یکروزه، تعهدات فروشنده بیش از خریدار است. اگر در بند قبل، تنها پرداخت به موقع مبلغ قرارداد، تعهد اصلی خریدار محسوب می‌شد، در این بند، فروشنده تعهدات مختلفی را برعهده دارد:
– تهیه نوع خاصی از جوجه یکروزه (مطابق با موضوع قرارداد)
– تعهد به ارسال به موقع جوجه یکروزه‌ها به مکان مورد نظر فروشنده
– تعهد به کیفیت مشاهده شده یا مورد توافق جوجه یکروزه
و…
فورس ماژور
در بند فورس ماژور طرفین باید مواردی را که از نظر آنها امکان وقوع دارند و سبب ایجاد مسئولیت برای خریدار و فروشنده نمی‌شود، به دقت قید کنند.
عمده این موارد در قرارداد خرید جوجه یکروزه مربوط عدم امکان ارسال به موقع محموله جوجه یکروزه و یا مشکلات ناشی از کیفیت آن برای فروشنده و عدم پرداخت به موقع مبلغ قرارداد از سوی خریدار است.
مثلا می‌توان قید کرد که اگر به دلیل طوفان، سیل، آتش‌سوزی، خشکسالی، آفت یا بیماری غیرمنتظره و… تهیه محصول جوجه یکروزه دچار اشکال شد، فروشنده مسئولیتی ندارد.
حل‌وفصل اختلافات
در قرارداد خرید جوجه یکروزه، مانند هر قرارداد بیع (فروش) دیگری ممکن است اختلافات حقوقی فراوان به وجود بیاید. به طور مثال مشکلات ناشی از عدم انجام تعهدات طرفین مثل پرداخت به موقع و با شیوه خاص مبلغ قرارداد و یا عدم ارسال به موقع محموله جوجه یکروزه و… می‌توانند مشکلات زیادی برای طرفین قرارداد خرید جوجه ایجاد کند.
در بند حل‌وفصل اختلافات طرفین باید سازوکارهای مورد نظر خود را برای حل اختلاف تعیین کنند. غالبا روش حل اختلاف در قرارداد خرید جوجه، توسل به مذاکره، سازش یا در نهایت ارجاع اختلاف داور مورد توافق طرفین است چرا که شیوه داوری به نسبت سایر شیوه‌ها انعطاف بیشتری دارد و می‌تواند در این قرارداد به کمک حل اختلاف بیاید.
نیاز به تنظیم یا بررسی قرارداد خرید جوجه یکروزه دارید؟
در این مطلب کوشش شد تا مهم‌ترین نکات حقوقی تنظیم قرارداد خرید جوجه بررسی شود. هر چند این مطلب می‌تواند بسیاری از نیازهای حقوقی در راستای تنظیم این قرارداد را رفع کند اما نباید فراموش کرد که حوزه تنظیم قرارداد پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و ممکن است در هر مورد بندهای بیشتری به این قرارداد اضافه یا از آن کم شود.
به همین خاطر توصیه می‌شود اگر قصد انجام خرید و فروش طیور دارید، تنظیم یا بررسی قرارداد خرید جوجه خود را به کارشناسان آگاه و باتجربه وینداد بسپارید.
