اگر در روز مدت زمان خاصی را صرف گشت‌وگذار در شبکه‌های اجتماعی، به خصوص اینستاگرام کرده باشید، احتمالا در توضیحات صفحه برخی چهره‌های معروف مانند بازیگران با عبارت «مسئول امنیت صفحه: …» روبرو شده‌اید. ممکن است برای شما این پرسش به وجود آمده باشد که معنی این عبارت چیست و چه ابعاد فنی و حقوقی بر آن حاکم است.
در این مطلب وینداد قصد داریم تا به موضوع مسئول امنیت صفحه اینستاگرام بپردازیم و فعالیت مذکور را از منظر حقوقی راستی‌آزمایی کنیم.
منظور از حفظ امنیت صفحه اینستاگرام چیست؟
حفظ امنیت صفحات مجازی، موضوعی است که دغدغه بسیاری از اقشار به ویژه اشخاص مشهور یا سلبریتی محسوب می‌شود. این افراد به دلیل آنکه حریم خصوصی متزلزل‌تری نسبت به سایر شهروندان دارند، همواره به دنبال تقویت امنیت صفحات و اکانت‌های مجازی خود هستند تا از اطلاعات، پیام‌ها، تصاویر و… خود حفاظت کامل به عمل بیاورند.
زمانی که صحبت از امنیت صفحه اینستاگرام می‌شود، احتمالا منظورمان انجام مجموعه اقداماتی است که به جلوگیری از لو رفتن رمز عبور، هک و دسترسی اشخاص ثالث به صفحات شخصی و…، منجر می‌شود.
اما آیا به راستی برای تامین امنیت صفحات مجازی نیازی به مشارکت متخصصان نرم‌افزار و یا ادمین‌های اینستاگرامی خاص است؟ در ادامه به این پرسش پاسخ می‌دهیم.
آیا مسئول امنیت صفحه اینستاگرام نقش خاصی در حفظ امنیت اکانت دارد؟
شاید با دیدن عنوان «مسئول امنیت صفحه»، در برخی توضیحات صفحات اینستاگرام، تصور کنید که برای حفظ امنیت صفحه اینستاگرام، نیاز به استفاده از خدمات نرم‌افزاری خاصی وجود دارد که تنها برخی افراد (مسئول امنیت صفحه) قادر به انجام آن هستند، اما واقعیت چیز دیگری است.
تردید نداشته باشید که به لحاظ فنی در اپلیکیشین‌هایی مانند اینستاگرام تمام راهکارهای حفاظتی مانند انتخاب رمز عبور دشوار و غیر تکراری، فعال کردن ورود دو مرحله‌ای، عدم ورود به لینک‌های مشکوک و… توسط خود کاربر قابلیت اعمال دارند و نیاز به تخصص شخص دیگری برای حفظ امنیت این صفحات نیست. فراموش نکنید اشخاص مذکور هم نهایتا به انجام امور معمول گفته شده اقدام می‌کنند چرا که اصولا اقدام خاص و تخصصی دیگری قابلیت اعمال ندارد.
پس می‌توان با قدرت ادعا کرد که حفظ امنیت صفحه توسط برخی افراد خاص، تنها یک ادعای توخالی و احتمالا متقلبانه است.
مسئول امنیت صفحه اینستاگرام، دقیقا چه روشی برای کار خود دارد؟
این افراد غالبا با ارتباط برقرار کردن با اشخاص مشهور، ادعا می‌کنند که می‌توانند با دریافت نام کاربری و رمز عبور اکانت‌های آنها، از صفحه اینستاگرام آنها در برابر هکرها محافظت شبانه‌روزی کنند. در ازای این محافظت نیز مبالغ زیادی از اشخاص معروف دریافت می‌کنند. همچنین با در دست داشتن اطلاعات ورود به صفحه شخص مذکور، می‌توانند اعمال متخلفانه‌ای مانند انتشار اسکرین شات از مکالمات شخص را مرتکب شوند.
در نتیجه، روش این افراد دریافت پول از طریق طرح ادعایی پوچ و بی‌اساس مبنی بر حفظ امنیت صفحه اینستاگرام است.
حال با این وصف، باید به سراغ قوانین و مقررات مرتبط رفت و وصف مجرمانه عمل مذکور را جست‌وجو کرد.
آیا مسئول امنیت صفحه اینستاگرام، مجرم محسوب می‌شود؟
برای آنکه بتوان یک شخص را مجرم دانست، لازم است تا ابتدا عمل مجرمانه را در متون قانونی شناسایی کرد. به نظر می‌رسد، وانمود کردن به حفظ امنیت صفحه اینستاگرام آن هم در حالی که در عمل چنین موضوعی بی‌معنا و غیرواقعی است، می‌تواند وصف مجرمانه داشته باشد.
برای این منظور بهتر است به قانون جرایم رایانه‌ای رجوع کنیم چرا که عمل مذکور غالبا در بستر اینترنت و فضای مجازی و توسط وسایلی مانند رایانه و تلفن همراه انجام می‌شود.
قانون جرایم رایانه‌ای در ماده ۱۳ خود اظهار می‌دارد:
هرکس به طور غیرمجاز از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سامانه، وجه یا مـال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند علاوه بر رد مال به صاحب آن به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا یکصد میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
به نظر می‌رسد مصداق ماده ۱۳، یعنی توصیف جرم کلاهبرداری رایانه‌ای، تا حد زیادی می‌تواند با عمل موضوع این مطلب تطابق داشته باشد.
همان‌طور که گفته شد، مسئول امنیت صفحه اینستاگرام ابتدا با طرح ادعایی واهی، صاحب اکانت را در خصوص نقش خود برای حفظ امنیت صفحه فریب می‌دهد. سپس با دریافت نام کاربری و رمز عبور وی و تغییر آنها (برای وانمود کردن به انجام اقدامات امنیتی، مانند تعویض رمز عبور و…) اقدام به دریافت وجه، مال یا منافع و خدمات و امتیازات مالی می‌کند. در نتیجه ابزار استفاده این عمل رایانه یا تلفن همراه و بستر ارتکاب آن اینترنت بوده و علاوه بر آن، فرد خاطی، با در دست گرفتن اطلاعات کاربری صاحب اکانت و ایجاد تغییر در آن، جلب منافع مالی انجام می‌دهد.
مجازات فرد خاطی نیز مطابق ماده ۱۳ قانون جرایم رایانه‌ای، رد مال به صاحب آن (پس دادن مبلغ دریافت شده)، حبس از یک تا پنج سال و یا جریمه نقدی از ۲ میلیون تا ۱۰ میلیون تومان یا هر دوی مجازات‌ها، خواهد بود.
نیازی به پیگیری حقوقی در حوزه جرایم رایانه‌ای دارید؟
همان‌طور که در این مطلب تاکید شد، افرادی که با سوءنیت و تحت عناوین جعلی مسئول امنیت صفحه اینستاگرام فعالیت می‌کنند، به نوعی مرتکب جرم کلاهبرداری رایانه‌ای شده‌اند. در نتیجه قربانیان مالی این افراد سودجو، می‌توانند از طریق مراجع قضایی اقدام به طرح شکایت کنند.
نباید فراموش کرد که احراز و اثبات جرایم رایانه‌ای و مرز آنها با جرایم سنتی، غالبا کاری تخصصی و دشوار است که از عهده کارشناسان حقوقی فضای مجازی و وکلای متخصص در این زمینه برمی‌آید.
ما در وینداد با داشتن تیمی از وکلای دادگستری متخصص در جرایم رایانه‌ای و مشاوران حقوقی با تجربه، آمادگی کامل برای همراهی شما در مسیر احقاق حقوق خود را داریم.
