هزینه‌های مشترک آپارتمان + هزینه‌های نگهداری مشاعات

با رشد روزافزون جمعیت شهری، بسیاری از افراد جامعه زندگی در آپارتمان‌هایی با تعداد بالای واحد را انتخاب می‌کنند. زندگی در آپارتمان، اگرچه مزایای متعددی در بر دارد، اما حامل چالش‌های حقوقی مختلفی نیز است. یکی از موضوعات مهم پیرامون آپارتمان‌نشینی، پرداخت هزینه‌های مشترک آپارتمان و نگهداری مشاعات ساختمان است.

در این مطلب به بررسی حقوقی پرداخت هزینه‌های مشترک آپارتمان و مخارج نگهداری مشاعات و ارائه مشاوره حقوقی در این باره می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

منظور از قسمت‌های مشترک یا مشاعات ساختمان چیست؟

پیش از ورود به بحث لازم است تا معنای اصطلاح قسمت‌های مشترک و مشاعات آپارتمان را بررسی کنیم.

منظور از قسمت‌های مشترک یا مشاعات در آپارتمان، قسمت‌هایی است که عرفا و مطابق با قانون تملک آپارتمانها، مالک انحصاری ندارد و ما بین همه مالکان به صورت مشترک قرار دارد.

قسمت‌هایی مانند حیاط، پشت بام، راهروها، لابی، نمای ساختمان و… از مهم‌ترین قسمت‌های مشترک یک ساختمان هستند.

حال که با مفهوم قسمت‌های مشترک در یک ساختمان آشنا شده‌ایم، می‌باید این موضوع را بررسی کنیم که هزینه نگهداری و تعمیر و بازسازی مشاعات و قسمت‌های مشترک در یک ساختمان، چگونه تامین و تقسیم می‌شود؟

هزینه‌های مشترک آپارتمان چگونه محاسبه می‌شوند؟

برای آنکه معیاری برای پرداخت هزینه‌های مشترک آپارتمان بیابیم، باید میان دو نوع هزینه تفکیک قائل شویم.

هزینه‌های مرتبط با مساحت هر واحد

اولین دسته از هزینه‌ها، هزینه‌هایی هستند که با مساحت زیربنای اختصاصی هر واحد مسکونی مرتبط‌اند. به این معنا که مخارجی مانند هزینه آب، گاز، آسفالت پشت بام و… در یک واحد ۵۰ متری، با همان هزینه‌ها در واحدی ۱۰۰ متری متفاوت است. مقدار مخارج گفته شده در این مواقع با احتساب زیربنای هر واحد و یا تعداد افراد حاضر در هر واحد مشخص می‌شود.

این مشکل در اکثر آپارتمان‌ها وجود نخواهد داشت چرا که متراژ واحدها غالبا یکسان در نظر گرفته شده است و دریافت شارژ ماهانه هزینه‌های مذکور را پوشش می‌دهد.

فراموش نکنید، که واحدهای خالی مسکونی نیز عرفا ملزم به پرداخت هزینه‌های مشترک نگهداری مشاعات هستند و مالک این واحدها وظیفه پرداخت شارژ را برعهده دارد.

هزینه‌های جاری همگانی

دسته دوم از هزینه‌های مشترک آپارتمان، هزینه‌هایی هستند که به مساحت زیربنای ساختمان ارتباطی ندارند. مخارجی مانند نظافت راهروها، سرویس آسانسورها، مرمت و بازسازی لابی و… از مهم‌ترین هزینه‌های مشترک محسوب می شوند.

در این حالت، راهکار عرفی، تقسیم مساوی هزینه‌ها، مابین تمام ساکنین است. یعنی اگر ساختمانی با ۱۲ واحد مسکونی نیاز به نظافت هفتگی داشته باشد، هزینه کارگر روزمزد برای نظافت قسمت‌های عمومی ساختمان، بین تمام واحدها، فارغ از متراژ آنها تقسیم می‌شود.

نکته مهم در این میان، این است که  مطابق ماده ۲۶ آیین‌نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان‌ها، اگر شرایط آپارتمان به گونه‌ای باشد که مثلا حیاط یا پشت بام ساختمان تنها تحت تسلط و دسترسی یک یا چند مالک مشخص باشد، هزینه نگهداری آن قسمت‌ها، صرفا بین مالکان مذکور تقسیم می‌شود و دیگران که نفعی در استفاده از مشاعات ندارند، مکلف به پرداخت هزینه نیستند.

لازم به ذکر است که تعیین تکلیف مشاعات و دسترسی مالکان و مسائل مرتبط با هزینه آن، بر عهده ساکنین بوده و قانون حکم خاصی در این خصوص به مالکان تحمیل نمی‌کند.

مستاجران در پرداخت هزینه‌های مشترک چه وضعیتی دارند؟

همانطور که ذکر شد اصولا پرداخت هزینه‌های مشترک آپارتمان، بر عهده مالکان است. با این حال ممکن است در یک یا چند واحد، به جای مالک اصلی، مستاجر اقامت داشته باشد.

علی‌الاصول، پرداخت هزینه‌های مشترک توسط مالک انجام می‌شود و مستاجر تکلیفی در خصوص این مخارج ندارد. با این حال ممکن است در قرارداد اجاره، طرفین (موجر و مستاجر) طور دیگری توافق کرده باشند.

اگر پرداخت مخارج بر عهده مالک بود و وی از پرداخت هزینه‌ها خودداری کرد، مستاجر می‌تواند هزینه‌های مشترک را بپردازد و به جای آن، از مبلغ اجاره ماهانه بکاهد.

همچنین مطابق تبصره ماده ۲۳ اصلاحی آیین‌نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان‌ها، اگر مستاجر از پرداخت مخارجی که به حکم قرارداد، بر عهده دارد، خودداری کند، مدیر ساختمان می‌تواند علاوه بر مراجعه به مستاجر، به مالک اصلی رجوع کند و هزینه‌ها را دریافت کند.

اختلاف در پرداخت هزینه‌های مشترک چگونه حل می‌شود؟

گاهی ممکن است یک مالک نسبت به هزینه‌های مشترک آپارتمان، اعتراضی داشته باشد و مقدار آن را بیش از حد معمول بداند. در چنین وضعیتی، مالک مذکور باید با مراجعه به مدیر یا مدیران ساختمان، اختلاف خود را حل کند. اگر مشکل همچنان حل نشده باقی ماند، مالک می‌تواند برای شکایت به محاکم قضایی رجوع کند.

اگر هم مدیر ساختمان در دریافت شارژ یا سایر هزینه‌های مشترک آپارتمان، با مالک خاصی به مشکل برخورد، می‌تواند از حق مراجعه به محاکم قضایی و تنظیم شکایت‌نامه استفاده کند.

درباره هزینه‌های مشترک آپارتمان سوالی دارید؟

پرداخت هزینه‌های مشترک آپارتمان و نگهداری و از مشاعات ساختمان، موضوعی است که در بسیاری از ساختمان‌های میان ساکنین ایجاد اختلاف می‌کند. هر چند قوانین و مقررات مدون در این زمینه تا حد زیادی ابهامات را تعیین تکلیف کرده‌اند، اما موقعیت خاص هر بنا سبب می‌شود، بسیاری از اختلافات بالقوه وجود داشته باشند.

اگر شما به عنوان مالک، مستاجر و یا مدیر ساختمان در خصوص پرداخت هزینه‌های مشترک آپارتمان سوالی دارید می‌توانید به خدمات مشاوره‌ای وینداد کاملا اعتماد کنید. همچنین اگر در مراحل شکایت از یک مالک هستید، می‌توانید از امکانات تنظیم اوراق قضایی وینداد نهایت استفاده را داشته باشید.