با توسعه تجارت الکترونیک در سراسر جهان و همینطور کشور ایران، شمار وبسایتهای تجاری و کسبوکارهای اینترنتی رشد بسیاری داشته است. در این میان صاحبان کسبوکار آنلاین زیادی با داشتن وبسایت یا صفحات مجازی توانستهاند از فرصتهای موجود کسب سود و رونق تجارت خود بر بستر مجازی استفاده کنند. اما نباید فراموش کرد که راهاندازی و توسعه یک وبسایت تجاری کار چندان سادهای نیست و ممکن است در این مسیر چالشهای حقوقی کوچک و بزرگی بر سر راه صاحبان کسبوکار قرار بگیرد. در این مطلب قصد داریم تا به برخی از این چالشهای حقوقی اشاره کنیم و با ارائه راهکارهای عملی، مسیر هموارتری برای تاسیس وبسایت کسبوکار شما فراهم کنیم.
دریافت مجوزهای خاص صنفی
مطابق قوانین و مقررات ایران، برای تاسیس وبسایت کسبوکار نیاز به اخذ مجوزهای گوناگونی است. در ابتدا اهمیت دارد که اگر فعالیت وبسایت شما زیرمجموعه صنف خاصی قرار میگیرد مجوزهای خاص صنف مذکور را دریافت کنید. مهمترین مجوز صنفی با نام پروانه کسبوکار اینترنتی شناخته میشود و باید از صنف مربوط به کسبوکار شما اخذ شود. مثلا اگر وبسایت شما یک فروشگاه آنلاین مواد خوراکی است، بایستی مراحل قانونی دریافت تاییدیه از وزارت بهداشت را طی کنید و یا اگر قصد تاسیس یک فروشگاه آنلاین کتاب دارید باید مجوزهای مخصوص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را دریافت کنید.
در مجموع توصیه میشود پس از انتخاب صنف تجاری فعالیت وبسایت خود، تحقیقات خود را برای یافتن مجوزهای مربوطه کامل کنید تا از چالشهای احتمالی عدم دریافت مجوزهای صنفی لازم در امان بمانید.
اخذ نماد اعتماد الکترونیکی (اینماد)
احتمالا در ورود به برخی وبسایتها این نماد را مشاهده کردهاید. دریافت این مجوز نقش بسیار مهمی در جلب اعتماد کاربران به وبسایت شما دارد. برای وبسایتهای فروش کالا یا همان فروشگاههای اینترنتی، دریافت نماد اعتماد الکترونیکی ضروری است و این عمل از طریق وبسایت نماد اعتماد الکترونیکی انجام میگیرد. طی کردن مراحل موجود در وبسایت و ارائه اطلاعات کامل کسبوکار شما سبب میشود تا این نماد در وبسایت شما به نمایش در بیاید و مخاطبان وبسایت بتوانند با خیالی آسوده از کالا و خدمات شما استفاده کنند. چرا که داشتن این نماد به این معناست که کسبوکار شما توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی تایید شده است و در واقع فعالیت شما تحت نظارتهای قانونی صورت میگیرند.
اخذ نماد ساماندهی وبسایت
این مجوز با ثبت مشخصات مدیران وبسایتها ( صاحبان کسبوکار آنلاین ) و در اصل احراز هویت آنان، امکان جلب اعتماد کاربران را فراهم میکند. همچنین با ثبت نام در این سامانه، اگر وبسایت شما اقدام به نشر محتوایی مطابق با مصادیق مجرمانه کند، ابتدا اخطاریه حذف محتوا به مدیر وبسایت ابلاغ میشود و در همان ابتدا فیلترینگ بر وبسایت اعمال نمیشود. این مزیت سبب میشود تا در موارد خاص ذکر شده، وبسایت شما به فعالیت خود ادامه دهد و از چالشهای محدودیت دسترسی به وبسایت به دور باشد.
دریافت درگاه پرداخت آنلاین برای وبسایت
زمانی که شما یک وبسایت تجاری داشته باشید به احتمال فراوان نیاز به داشتن یک درگاه آنلاین پرداخت خواهید داشت. برای اخذ این درگاه هم بایستی مراحل خاصی را طی کنید. لازم به ذکر است اگر پیش از این نماد اعتماد الکترونیکی را دریافت کردهاید مشکل خاصی در اخذ یک درگاه آنلاین نخواهید داشت. همچنین شما میتوانید در برخی موارد به راحتی از درگاههای پرداخت واسطه استفاده کنید. البته در این حالت مقادیری از مبلغ پرداختها به واسطه تعلق میگیرد که ممکن است برای بسیاری از صاحبان کسبوکار مطلوب نباشد.
تنظیم قراردادهای لازم
برای راهاندازی وبسایت کسبوکار خود علاوه بر نیاز به اخذ مجوزهای حقوقی، ممکن است چالشهای دیگری مانند تنظیم قراردادهای استخدامی یا پیمانی هم داشته باشید. فراموش نکنید که برای انجام امور تاسیس وبسایت یا اپلیکیشن، طراحی امکانات آنلاین، پشتیبانی امنیتی از وبسایت و… نیازمند بهرهگیری از دانش متخصصین حوزه طراحی وبسایت و کارشناسان فضای مجازی هستید. به همین منظور تنظیم قراردادهای اختصاصی برای همکاری با طراحان وبسایت و کارشناسان امنیت شبکه و… اهمیت فراوانی دارد. بسیاری از کسبوکارها به دلیل عدم تسلط کافی بر موضوعات حقوقی مانند امور قراردادها یا حقوق تجارت الکترونیک، در دراز مدت دچار چالشهای حقوقی میشوند که این چالشها کلیت کسبوکار آنها را تهدید میکند. وجود یک قرارداد دقیق مطابق با قوانین و مقررات روز و منطبق با نیازهای تجاری شما موضوعی است که جز با راهنمایی و نظارت متخصصان حقوق قراردادها میسر نخواهد شد.
تنظیم شرایط و مقررات سرویسدهی وبسایت
به احتمال زیاد، شما در بازدید خود از فروشگاههای آنلاین با چنین بخشی تحت عنوان قوانین و مقررات یا ضوابط و شرایط خدمات مواجه شدهاید. یکی از مهمترین موضوعاتی که وبسایتهای اینترنتی کسبوکار با آن مواجه هستند، تنظیم دقیق شرایط و مقررات خدمات وبسایت آنهاست. در این متن، صاحبان کسبوکار آنلاین باید ضوابط و مقررات موردنظر خود برای ارائه خدمات به کاربران را شفافسازی کنند. بوسیله این مقررات، حقوق و تکالیف متقابل کسبوکار آنلاین و مشتریان و کاربران وبسایت مشخص شده و طرفین آن میتوانند با استناد به مفاد این مقررات، از حقوق خود دفاع کنند. تنظیم شرایط و مقررات سرویسدهی هم موضوعی است که اگر با استفاده از مشاوره کارشناسان حقوقی صورت نپذیرد، چالشهای بسیاری برای مدیران کسبوکارهای اینترنتی به بار خواهد آورد.
ارائه راهکار عملی برای صاحبان کسبوکار آنلاین
اگر در فکر راهاندازی کسبوکاری آنلاین هستید احتمالا با خواندن این مطلب سوالات زیادی برایتان پیش آمده است. چالشهای حقوقی صاحبان کسبوکار آنلاین ذکر شده میتواند برای هر وبسایت تجاری مشکلآفرین شود. به همین خاطر اهمیت زیادی دارد تا در مراحل گفته شده از راهنمایی حقوقدانان مسلط بر حقوق تجارت الکترونیک بهرهمند شوید. به دلیل آنکه تخصص وینداد، مشاوره حقوقی برای کسبوکارهای استارتاپی و به ویژه حوزه تجارت الکترونیک است، میتوانید به مشاوران حقوقی ما در تمام موارد ذکر شده از جمله امور قراردادها، آگاهی از مجوزهای خاص صنف تجاری وبسایت شما و در مجموع رفع چالشهای حقوقی کسبوکار آنلاین خود اعتماد کنید.