امروزه در عمدهٔ کسبوکارهای اینترنتی جهان شاهد تمایل بسیاری از کسب و کارها به سمت مدل مارکت پلیس (Marketplace) هستیم که دلیل اصلی به جهت آن است که این نوع از فروشگاه با هدف حذف واسطهها تأسیس نشده است بلکه هدف از آن افزایش سود تامینکنندگان و مصرفکنندگان است. در ایران نیز فروشگاههای اینترنتی که توان برنامهسازی و برنامهریزی بالایی در جهت کشف ضعف بازارهای فعلی دارند، از این موضوع عقب نمانده و این سبک را در کسب و کار خود راه اندازی نمودند. در صورتی که به موضوع مارکت پلیس علاقمند هستید و مایل هستید که چنین مدلی از فروش و ارائه خدمات را در فروشگاه اینترنتی خود راه اندازی کنید با ما همراه باشید.
منظور از مارکت پلیس (Marketplace) چیست؟
به صورت کلی، مارکت پلیس (Marketplace) فروشگاه اینترنتی است که کلیه فروشندگان و ارائه دهندگان خدمات این امکان را دارند که محصولات و خدمات را برای فروش و ارائه در فروشگاه قرار داده و در طرف مقابل مشتریان و خریداران امکان مقایسه قیمتها را داشته و محصول یا خدمات متناسب با خود را از تامینکنندگان مختلف تأمین میکنند.
شیوهٔ فعالیت این فروشگاه اینترنتی چنین است که فروشندگان و تأمین کنندگان فهرست محصولات و خدمات خود را در اختیار مدیر مارکت پلیس قرار داده و مدیریت فروشگاه آنلاین آنها را در مارکت پلیس قرار داده و پس از تأیید مدیریت، تامینکنندگان جزییات محصولات و خدمات که شامل عکس و توضیحات میشود را آپلود مینمایند. به عبارت دیگر در چنین مدلی از فروشگاه ارتباطی میان خریدار و تأمین کننده ایجاد شده و در واقع کارفرما یا مدیر سایت مالک محصول نبوده بلکه صرفاً محصولها و وبسایت را مدیریت کرده و واسطهای بین آنها میباشد.
در سطح جهانی سایت آمازون تبدیل به یک مارکت پلیس جهانی شده است و در ایران نیز موارد مختلفی از مارکت پلیس داریم که از آن جمله میتوان به اسنپ و تپسی، بامیلو، دیجیکالا، تخفیفان و نت برگ، دیوار و شیپور، کافه بازار و مایکت، اسنپ فود و اسنپ مارکت اشاره نمود.
ویژگیهای یک مارکت پلیس موفق
۱) مهمترین ویژگی مارکت پلیسهای موفق آن است که باید دارای وبسایتی قدرتمند باشند تا امنیت خرید و فروش هر دو طرف را تأمین نمایند. علاوه بر این از نظر طراحی سایت نیز باید رابط کاربری حرفهای برای تامینکنندگان و مشتریان طراحی نموده تا کلیهٔ اطلاعات لحظهای و دورهای شامل میزان فروش، موجودی قابل برداشت، سیستم پشتیبانی، تراکنشهای مالی، نظرات مشتریان را نمایش دهد.
۲) دومین ویژگی یک مارکت پلیس آن است که هیچ گونه ضرورتی برای وجود انبار و صرف هزینه برای این موضوع نیست. زیرا مارکت پلیس نه مالک کالا است و نه نیازی به خرید و انبار نمودن کالا دارد. ضمناً به منظور خرید و تأمین کالا نیازی به سرمایهگذاری وجود ندارد. بنابراین مدیران مارکت پلیس صرفاً منابع مالی و انسانی را متمرکز بر مواردی از جمله بهینهسازی سایت، بازاریابی محتوا و دستهبندی کالا و خدمات بیشتر مینمایند. به عبارت دیگر مالکان یک مارکت پلیس این امکان را دارند که حتی بدون داشتن دفتر کار به کسب درآمد اینترنتی بپردازند.
۳) به صورت کلی رقابت مبنای اصلی فعالیت مارکت پلیس است و مهمترین رکن موفقیت یک مارکت پلیس آن است که رقابت سالمی میان تأمین کنندگان کالا و خدمات ایجاد نماید که در این صورت محصولات و خدمات با کیفیتتری توسط تأمین کنندگان ارائه میشود تا آمار فروش بالاتری را تجربه نموده و از این طریق امتیاز فروش محصولات و خدماتشان را افزایش میدهند. در نتیجه سود بیشتری برای فروشندگان به وجود آمده و خریداران محصولات با کیفیتتر و قیمت پایینتری دریافت مینمایند.
چک لیستهای حقوقی برای مارکت پلیسها
الف. اولین پیش شرط حقوقی برای راه اندازی مارکت پلیس آن است که در آن شرایط و قوانین استفاده از وبسایت پیش بینی شده باشد. چنین شرایط و مقرراتی شامل مجموعهای از قواعد و مقررات است که تأمین کنندگان و مشتریان آن قبل از دسترسی به کالاها و خدمات بایستی با این شرایط و قوانین موافقت نمایند.
ب. پس از تحقق پیش شرط مذکور، گام بعدی اخذ مجوزها برای راهاندازی مارکت پلیس است که بایستی از مراجع ذی ربط همانند سازمان صنعت و معدن و غیره اخذ شود. ضمناً بهترین راه جهت جلب اعتماد مشتریان، دریافت “نماد اعتماد الکترونیکی ” است.
ج. علاوه بر موارد پیش گفته، به منظور جلوگیری از بروز اختلافات و مشکلات حقوقی لازم است که در هر بخش حتماً قراردادهایی منعقد شود. از آن جمله میتوان به قراردادهای طراحی و بهینه سازی وبسایت، قرارداد خدمات پشتیبانی و نگهداری از وبسایت و تنظیم قرارداد همکاری و واسطهگری در فروش کالا اشاره نمود.
تأثیر مارکت پلیسها بر ساخت و مطرح شدن برند
مارکتپلیسها در زمره بسترهایی هستند که جهت عرضه و شناساندن کالاها به مخاطبان به کار میروند، زیرا که تعداد بالای مخاطب این پلتفرمها از اقصی نقاط کشور، کمک میکند تا محصولات با سرعت بیشتری عرضه و معرفی شوند و راحتتر در اختیار مشتریان قرار بگیرند. در این راستا در گذشته مشتریان صرفاً از راه تبلیغات و همچنین سابقهٔ ذهنی با برندها آشنا بودند و در نتیجه بسیاری از برندها به واسطهٔ ضعف در تبلیغات و بازاریابی جایی در سبد خرید مشتریان نداشتند، لیکن امروزه ظهور مارکتپلیسها باعث شده تا تأمین کنندگان کالا و خدمات داخلی بیش از پیش در معرض دید کاربرانی باشند که بیشتر تمایل به خرید اینترنتی محصولات دارند.
در مورد مارکت پلیسها سوالی دارید؟
مارکت پلیسها به عنوان واسطه و رابط میان مشتریان و تأمین کنندگان کالا و خدمات نقش بسزایی در رشد اقتصادی از یک طرف و کسب سود توسط هر دو طرف دارند. در نتیجه به لحاظ جایگاه مهمانها ضرورت دارد تا مدیران مارکت پلیسها جهت موفقیت هرچه بیشتر توجه ویژهای به نکات و موضوعات مطروحه در این مطلب نمایند.
ضمناً در این راستا اگر به عنوان مدیر یک مارکت پلیس با مشکلات حقوقی مواجه شدهاید یا سؤالات حقوقی دارید و یا اینکه قصد انعقاد قراردادهای مختلف را دارید، میتوانید با مشاوران ما در تیم حقوقی وینداد تماس حاصل نمایید. تیم حقوقی وینداد با تکیه بر دانش و تجارب موفق خود آمادگی ارائه مشاوره حقوقی و تنظیم قراردادهای مورد نیاز شما را دارد.
از مطالب ارزشمندی که شما ارسال می کنید سپاسگذارم