موسسه غیر تجاری چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

تا به حال به تاسیس موسسه غیر تجاری فکر کرده‌اید؟ موسسه غیرتجاری همانطور که از نامش پیداست برای اهداف غیرتجاری تشکیل می‌شود. اگر می‌خواهید بدانید موسسه غیر تجاری چیست یا تصمیم دارید اطلاعات بیشتری در رابطه با تاسیس آن کسب کنید، این مقاله را با دقت بخوانید و برای ثبت موسسه غیرتجاری خودتان از وینداد کمک بگیرید.

موسسه غیر تجاری چیست؟

در کنار شرکت‌های‌ تجاری نهاد دیگری به نام موسسه غیرتجاری وجود دارد که موضوع فعالیتش امور تجاری نیست و جهت انجام اموری که جنبه غیرتجاری دارد از قبیل امور علمی، ادبی، امور خیریه و امثال آن تشکیل می‌شود، مثلا کانون نویسندگان ایران یا موسسات حقوقی.

فعالیت غیرتجاری این موسسات شامل فعالیت اقتصادی و غیراقتصادی می‌شود. یعنی موسسه غیرتجاری می‌تواند با هدف کسب سود و تقسیم آن بین اعضاء خود تشکیل شود. بر همین اساس انواع موسسه غیر تجاری به دو نوع تقسیم می‌شوند که در موسسه غیرتجاری انتفاعی هدف کسب منافع و تقسیم آن بین اعضاء است مثل آموزشگاه‌های زبان و در موسسه غیرتجاری غیرانتفاعی هدف کسب منافع و تقسیم آن بین اعضاء نیست مثل موسسات خیریه. بنابراین، موسسه غیرتجاری با اهداف نامحدود و متفاوت می‌تواند تشکیل شود که سودآوری یا فعالیت‌های اقتصادی می‌تواند جزئی از آن باشد یا نباشد.

هر چند از محدود نبودن اهداف موسسه غیرتجاری گفتیم ولی باید در نظر داشته باشیم که طبق ماده ۵۸۶ قانون تجارت اگر مقاصد موسسه مخالف با انتظامات عمومی یا نامشروع باشد نمی‌توان آن را ثبت کرد.

معمولا موسسات غیرتجاری عنوان انجمن، کانون، بنگاه و امثال آن دارند و از طرف دیگر نباید دارای عناوین مربوط به تشکیلات دولتی و کشوری مثل سازمان، اداره و یا ستاد باشند. اما توجه داشته باشید که براساس عنوان نباید نهادی را موسسه غیرتجاری فرض کنیم بلکه در هر مورد باید ماهیت حقوقی آن را با توجه به اساسنامه‌اش تعیین کنیم. بنابراین، در هر مورد باید مشخص شود که شخص حقوقی نهادی غیرتجاری است یا شرکت تجاری.

حداقل سرمایه برای ثبت موسسه غیر تجاری

موسسه غیرتجاری همانند شرکت‌ها برای تاسیس و شروع فعالیتش به سرمایه نیاز دارد. این موسسات از لحاظ حداقل سرمایه محدودیت ندارند، بلکه بطور عرفی حداقل سرمایه برای ثبت موسسه غیر تجاری مبلغ صد هزار تومان در نظر گرفته می‌شود. این سرمایه‌ می‌تواند نقدی و یا غیرنقدی باشد.

مالیت موسسات غیر تجاری

مالیات موسسات غیرتجاری به دلیل فعالیت غیرتجاری‌شان از لحاظ مالیات بر درآمد متفاوت از شرکت‌های تجاری است. برخلاف چیزی که عموما فرض می‌شود؛ موسسات غیرتجاری انتفاعی ملزم به پرداخت مالیات هستند. فقط موسسه غیرتجاری غیرانتفاعی است که تعهدی به پرداخت مالیات ندارد. بر همین اساس موسسات غیرتجاری همانند شرکت‌ها موظف به پلمپ سالانه دفاتر خود (دفتر روزنامه و دفتر کل) هستند.

نهاد ناظر بر موسسه غیر تجاری چیست؟

برای ثبت موسسات غیرتجاری در تهران باید به اداره ثبت شرکت‌ها و در شهرستان به اداره ثبت مرکز استان مراجعه کنید. موسسات غیرتجاری خارجی که در خارج از ایران به ثبت رسیده‌اند هم فقط در اداره ثبت شرکت‌ها در تهران به ثبت می‌رسند. بنابراین موسسه غیرتجاری در تهران و موسسه غیرتجاری خارجی زیرنظر اداره ثبت شرکت‌ها و موسسه غیرتجاری در شهرستان‌ها زیرنظر اداره ثبت مرکز استان قرار دارد.

افراد مشغول در موسسه غیرتجاری

موسسه غیرتجاری حداقل با دو شریک بدون محدودیت حداکثری می‌تواند تاسیس شود. شرکا در موسسه می‌توانند اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند. مجمع عمومی موسسین متشکل از تمامی شرکا طبق اساسنامه اولین مدیران موسسه غیرتجاری را انتخاب می‌کند. هر یک از اعضاء هیات مدیره موسسه غیرتجاری به میزان سرمایه خود در قبال تعهدات موسسه مسئولیت کیفری دارند. مدت زمان مدیریت اعضاء هیات مدیره و سایر قوانین مربوط به آن‌ها در اساسنامه موسسه پیش‌بینی می‌شود. اعضاء هیات مدیره باید یک نفر را بعنوان مدیرعامل موسسه انتخاب کنند که این شخص می‌تواند از بین خودشان باشد.

مدارک موردنیاز برای ثبت موسسه غیرتجاری

بطور کلی برای ثبت موسسه غیرتجاری به مدارکی نیاز است که البته برای کلیه موسسات غیرتجاری رویه یکسانی وجود ندارد. مدارک موردنیاز برای ثبت موسسه غیرتجاری بطور خلاصه از این قرار است:

• تقاضانامه یا اظهارنامه موسسات غیرتجاری (درمورد تقاضانامه یا اظهارنامه ثبت موسسات غیرتجاری اینجا بیشتر بخوانید)
• اساسنامه موسسات غیرتجاری (درمورد اساسنامه موسسات غیرتجاری اینجا بیشتر بخوانید)
• صورت‌جلسه مجمع عمومی موسسین و هیات مدیره
• کپی شناسنامه و کارت ملی تمامی اعضاء هیات مدیره و شرکا
• مجوز فعالیت (اگر فعالیت موردنظر به مجوز فعالیت نیاز دارد)
• معرفی‌نامه نماینده و روزنامه رسمی آگهی تاسیس یا آخرین تغییرات شرکت (اگر موسسین و اعضا هیات مدیره اشخاص حقوقی باشند)،
• تاییده غیردولتی بودن اشخاص حقوقی موسس (اگر موسسین اشخاص حقوقی باشند)
• ارائه اصل یا کپی برابر اصل وکالتنامه یا قیم‌نامه (اگر وکیل یا قیم قانونی برای ثبت موسسه اقدام می‌کند)
• کپی کارت ملی و شناسنامه نماینده شخص حقوقی (اگر موسسین و اعضاء هیات‌مدیره اشخاص حقوقی باشند)

چرا باید موسسه غیرتجاری را ثبت کنیم؟

موسسه غیرتجاری بعنوان یکی از اشخاص حقوقی باید همانند شرکت‌های تجاری ثبت شوند. طبق ماده ۵۸۴ قانون تجارت این موسسات از تاریخ ثبت شخصیت حقوقی پیدا می‌کنند، بنابراین؛ موسسه غیرتجاری باید به ثبت برسد تا شخصیت حقوقی پیدا کند.
موسسه غیرتجاری پس از ثبت می‌تواند به فعالیت خود بپردازد و از حقوق و تکالیفی برخوردار شود. بعنوان مثال موسسات غیرتجاری غیرانتفاعی طبق قانون مالیات‌های مستقیم تعهد به ارائه اظهارنامه مالیاتی دارند، بنابراین باید این موسسات به ثبت برسند تا به این تعهد خود عمل کنند.

چطور باید موسسه غیرتجاری را ثبت کنیم؟

تا اینجای مقاله دانستید موسسه غیرتجاری چیست. بعد از اینکه تصمیم گرفتید کدام نوع از موسسه غیرتجاری را تاسیس کنید باید آن را به ثبت برسانید. نکته مهمی که در ثبت موسسه غیرتجاری باید در نظر بگیرید این است که باید برای تاسیس موسسه غیر تجاری غیرانتفاعی در زمان درخواست ثبت و برای تاسیس موسسه غیر تجاری انتفاعی، پس از ثبت موسسه مجوز‌های لازم فعالیت را دریافت کنید. طبق آیین‌نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و موسسات غیرتجاری مصوب ۱۳۳۸ برای ثبت موسسات غیرتجاری باید این‌گونه اقدام کنید:

۱. تکمیل و امضاء فرم تقاضانامه‌، صورت‌جلسه موسسین و اساسنامه موسسه توسط کلیه شرکاء،
۲. رجوع به سامانه ثبت شرکت‌ها و تکمیل اطلاعات خواسته‌شده از جمله انتخاب نام برای موسسه،
۳. تایید اطلاعات وارد شده یا ابلاغ رفع نقص توسط کارشناس حقوقی (درصورت ابلاغ رفع نقص باید اقدام به رفع نقص کنید)،
۴. ارسال نسخ اصلی صورت‌جلسه تنظیمی و ضمائم آن به آدرس موجود در تاییدیه،
۵. ابلاغ رفع نقص، رد و یا تایید صورت‌جلسه (درصورت ابلاغ رفع نقص اقدام به رفع نقص کنید و در صورت رد صورت‌جلسه باید صورت‌جلسه جدیدی بنویسید)،
۶. صدور دستور ثبت موسسه، ثبت و پیش‌نویس آگهی تاسیس موسسه در دفتر ثبت و اخذ امضا از متقاضی توسط مسئول مربوطه،
۷. ارائه یک نسخه از مدارک (اساسنامه، صورت‌جلسه، تقاضانامه) مهر شده توسط اداره ثبت شرکت‌ها به متقاضی،
۸. انتشار آگهی تاسیس موسسه غیر تجاری در روزنامه رسمی کشور.

سخن آخر

گفتیم موسسه غیر تجاری چیست، بنابر آن موسسه غیرتجاری به امور غیرتجاری می‌پردازد ولی موسسین آن می‌توانند هدف کسب منفعت و تقسیم آن بین خود را داشته باشند. بر همین اساس دو نوع موسسه غیرتجاری انتفاعی و غیرانتفاعی داریم. مدارک و مراحل ثبت هر دو نوع موسسه غیرتجاری تقریبا به یک شکل است ولی در ثبت موسسه غیرتجاری انتفاعی باید پس از ثبت مجوز‌های فعالیت را اخذ کرد و در موسسه غیرتجاری غیرانتفاعی هنگام درخواست ثبت مجوزهای لازم دریافت می‌شود.

فرآیند ثبت موسسه غیرتجاری هر چند آسان‌تر از ثبت شرکت‌هاست ولی نکاتی را در هنگام درخواست ثبت موسسه باید در نظر گرفت که بی‌توجهی به آن ممکن است نتایج زیان‌باری برای موسسه پیش آورد. یکی از خدمات ثبتی وینداد ثبت موسسات غیرتجاری است که شما می‌توانید با خیال راحت تمام مراحل ثبت موسسه غیرتجاری خود را به ما بسپرید. علاوه‌بر این شما می‌توانید از مشاوره تخصصی وینداد برای دریافت مشاوره پیرامون ثبت شرکت و موسسه کمک بگیرید.

سوالات متداول

منظور از موسسه غیرتجاری چیست؟

ماده ۵۸۴ قانون تجارت این موسسات را این‌گونه تعریف می‌کند: “تشکیلات و موسساتی که برای مقاصد غیرتجاری از قبیل امور علمی یا ادبی یا امور خیریه و امثال آن تشکیل می‌شود اعم از اینکه موسسین و تشکیل‌دهندگان قصد انتفاع داشته یا نداشته باشند.”

تفاوت موسسه غیرتجاری و شرکت تجاری در چیست؟

موسسه غیرتجاری همانند شرکت تجاری می‌تواند فعالیت اقتصادی داشته باشد ولی نمی‌تواند به امور تجاری اقدام کند بنابراین این دو نهاد از لحاظ نوع فعالیت (اشتغال به امور تجاری یا غیرتجاری) با هم تفاوت دارند.