اگر به دنبال ثبت شرکت هستید ولی نمی‌دانید کدام یک از انواع شرکت برای کسب‌وکار شما مناسب است این مطلب را از دست ندهید. ما در ادامه به بررسی انواع شرکت های تجاری و کاربرد آنها می‌پردازیم تا شما بتوانید به بهترین شکل ممکن با مزایا و معایب ثبت شرکت آشنا شوید، در میان شرکتهای تجاری دست به انتخاب بزنید و یکی را ثبت کنید.
انواع شرکت های تجاری در قانون تجارت چیست؟
شرکتهای تجاری برای انجام عملیات بازرگانی و مالی در قالب قرارداد بین دو یا چند نفر با تعیین میزان سرمایه، سود و مسئولیت تنظیم و تاسیس می‌شوند. ماده ۲۰ قانون تجارت انواع شرکت های تجاری را بیان کرده است که در کنار شناخت انواع آنها باید با نکات حقوقی ثبت شرکت نیز آشنایی داشته باشید. این شرکت ها عبارتند از:
- شرکتهای سهامی (سهامی عام و خاص)
- شرکت با مسئولیت محدود
- شرکت تضامنی
- شرکت مختلط غیر سهامی
- شرکت مختلط سهامی
- شرکت نسبی
- شرکت تعاونی تولید و مصرف. شرکتهای تعاونی، دیگر تابع قانون تجارت نیستند به شرطی که به سبب انجام امور تجاری، تاجر تلقی شوند.
علاوه بر آن انواع موسسه غیر تجاری به فعالیت مشغولند.
انواع شرکت ها و ویژگی‌های آنها
پیش از شروع کسب‌وکار و مراحل ثبت شرکت باید با انواع آن آشنا باشیم. آنگاه می‌توانید مدارک لازم برای ثبت شرکت را جمع‌آوری کنید و شرکت خود را ثبت کنید.
شرکت سهامی خاص
حداقل سرمایه برای ثبت شرکت سهامی خاص نباید کمتر از یک میلیون ریال باشد و نیز شرکای شرکت نباید کمتر از ۳ نفر باشند. سهام شرکت، قابل معامله در بازار بورس نیست. نقل و انتقال سهام شرکت، مشروط به موافقت مدیران یا مجامع عمومی صاحبان سهام است. ضمنا شرکت سهامی خاص نمی‌تواند مبادرت به صدور اوراق قرضه نماید.
مسئولیت سهامداران شرکت سهامی خاص محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است. تمام سرمایه آن باید به وسیله موسسین تاسیس گردد(ماده ۴ ل.ا.ق.ت).
در انتخاب نام برای شرکت سهامی خاص باید کلمه «خاص» قبل از نام شرکت و یا بعد از آن بلافاصله اضافه شود و این کلمه در کلیه نوشتجات شرکت و آگهی‌ها صریحا باید رعایت گردد مانند «شرکت سهامی خاص البرز». شرکت سهامی خاص بلافاصله پس از انجام دادن اقدامات اولیه از قبیل:
۱-امضای اساسنامه شرکت سهامی خاص
۲- تعهد سرمایه
۳- انتخاب مدیران و بازرسان شرکت سهامی خاص،
به وسیله موسسان تشکیل می‌شود.
با امضای اساسنامه شرکت، تعهد کلیه سهام و پرداخت مبالغ نقدی لازم، انتخاب مدیران و بازرسان و قبول سمت کتبی آن ها، شرکت سهامی خاص تشکیل می‌شود. در انواع شرکت سهامی خاص، موسسان شرکت در واقع سهامداران اولیه شرکت محسوب می‌شوند.
شرکت سهامی‌عام
شرکت سهامی عام از انواع شرکتهای بازرگانی است که سرمایه آن به سهام، تقسیم شده که بخشی از این سرمایه از راه فروش سهام به مردم بدست می آید. آنچه در مورد شرکت سهامی خاص گفته شد اغلب در مورد شرکت سهامی عام نیز بکار می‌رود؛ جز اینکه، اولاً در این نوع شرکت سهامداران باید لااقل پنج نفر باشند، ثانیا موسسان می توانند برای تشکیل سرمایه شرکت، با انتشار اوراق پذیره نویسی، اشخاص ثالث را در تامین سرمایه سهیم کنند. در این شرکت، عبارت «شرکت سهامی عام» باید قبل و بعد از نام شرکت، در تمامی مدارک ذکر شود.
شرکت مختلط غیر سهامی
این شرکت ترکیبی است از شرکت تضامنی و شرکت با مسئولیت محدود. به این صورت که یک یا چند نفر از شرکا در قبال اشخاص ثالث دارای مسئولیت تضامنی اند و عده ای دیگر از شرکاء، مسئولیتشان محدود به آورده آن‌هاست. شریک ضامن کسی است که سرمایه‌ی او به صورت سهام درنیامده و مسئول تمامی قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت وجود داشته باشد.
در حقوق ما هیچ یک از شرکای این شرکت، چه ضامن و چه غیر ضامن تاجر تلقی نمی شوند. به علاوه شرکای غیر ضامن به عنوان شریک نه حق اداره کردن شرکت را دارند و نه اداره امور شرکت از وظایف آنان به شمار می‌رود. در نام شرکت باید عبارت «شرکت مختلط» و حداقل اسم یکی از شرکای ضامن ذکر شود.
شرکت مختلط سهامی
این نوع شرکت ترکیبی است از شرکت تضامنی و سهامی خاص. به این ترتیب که یک یا چند نفر از شرکا در قبال اشخاص ثالث دارای مسئولیت تضامنی اند. عده دیگر که از آن ها به سهامدار تعبیر می شود، مسئولیتشان محدود به آورده آن ها است. تفاوت این نوع شرکت با شرکت مختلط غیرسهامی در این است که سرمایه شرکت به سهام تقسیم شده است و شرکای سهامدار حق مدیریت بر شرکت را ندارند و مدیریت شرکت فقط به شرکای ضامن مربوط می شود. در نام شرکت باید عبارت «شرکت مختلط» و حداقل اسم یکی از شرکای ضامن ذکر شود.
شرکت مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود یکی از شرکتهای پیش‌بینی شده در قانون تجارت ایران است که به طور معمول در بین اعضای یک خانواده و یا دوستان شکل می‌گیرد. مطابق با ماده ۹۴ قانون تجارت، انواع شرکت مسئولیت محدود، شرکتهایی هستند که در میان دو یا چند نفر صرفا برای امور تجارتی شکل می‌گیرند. در این نوع شرکت‌ها، هر یک از شرکا فقط به میزان سرمایه و آورده‌ی خود در شرکت، مسئول قروض و تعهدات شرکت است.
از مزایای شرکت با مسئولیت محدود می‌توان به این مورد اشاره کرد که برای سرمایه‌گذاری در این نوع شرکت، حداقلی وضع نشده است و هر فرد با هر میزان سرمایه می‌تواند در شرکت مسئولیت محدود سرمایه‌گذاری کند. مطابق با ماده ۹۷ قانون تجارت، دیگر ویژگی انواع شرکت با مسئولیت محدود این است که باید در شرکتنامه حتماً قید شود که میزان سهام غیرنقدی هر کدام از شرکا به چه میزان است.در نام شرکت باید عبارت ‹‹با مسئولیت محدود›› به طور کامل ذکر شود.
شرکت نسبی
شرکت نسبی شرکتی است که برای امور تجاری، تحت عنوان مخصوص بین دو یا چند نفر تشکیل می‌شود و مسئولیت هریک از شرکا به نسبت سرمایه‌ای است که در شرکت قرار داده اند. به این صورت که اگر نسبت سرمایه شریک در شرکت یک پنجم باشد، به همان میزان در مقابل طلبکار مسئول است. در اسم شرکت نسبی عبارت «شرکت نسبی» و حداقل اسم یکی از شرکا باید ذکر شود.
شرکت تضامنی
شرکت تضامنی، شرکتی است که تحت عنوان مخصوصی برای امور تجاری بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می‌شود. اگر دارایی و سرمایه شرکت برای تأدیه‌ی تمام قروض کافی نباشد، هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت هستند. هر قراری که بین شرکا برخلاف این، صورت بگیرد در مقابل اشخاص ثالث، بی اثر خواهد بود. در نام شرکت تضامنی باید عبارت «شرکت تضامنی» و حداقل اسم یک نفر از شرکا ذکر شود.
شرکت تعاونی
طبق قانون تجارت جمهوری اسلامی ایران، تمام یا حداقل ۵۱% سرمایه شرکت تعاونی به وسیله‌ی اعضا در اختیار این شرکت قرارمی‌گیرد. علاوه بر این، وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، شرکتهای دولتی و وابسته به دولت و تحت پوشش دولت، بانک‌ها، شهرداری‌ها، شوراهای اسلامی کشوری، بنیاد مستضعفان و سایر نهادهای عمومی میتوانند طبق ماده ای از راه وام بدون بهره یا هر راه مشروع دیگر از قبیل مشارکت، مضاربه، مزارعه، مساقات، اجاره، اجاره به شرط تملیک، بیع شرط، فروش اقساطی و صلح، اقدام به کمک در تأمین یا افزایش سرمایه‌ی شرکت های تعاونی نمایند، بدون آن که عضو باشند.
در واقع شرکت تعاونی را هنوز هم می توان شرکتی تلقی کرد که اشخاص به منظور رفع نیازمندی های مشترک و بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی خود از طریق خودیاری و کمک متقابل تشکیل می دهند، هدفی که قبلاَ در ماده ۲ قانون شرکت های تعاونی ۱۳۵۰ پیش بینی شده بود و با طبیعت شرکت های تعاونی موضوع قانون تجارت نیز تطبیق می کرد.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم انواع شرکت به طور کامل مورد بررسی قرار بگیرد و سعی نمودیم تعریف، نحوه تشکیل آن توسط موسسان و حداقل سرمایه برای ثبت شرکت را توضیح دهیم. برای آغاز فرایند ثبت شرکت می‌توانید در وینداد درخواست دهید تا در کوتاه‌ترین متخصصان وینداد برای ثبت شرکت شما اقدام کنند.
سوالات متداول
انواع شرکت های ثبتی کدامند؟
شرکتهای تجاری شرکتهایی هستند که برای انجام یک عملیات مشخص و مشترک به وجود آمده‌اند و میتوانند در زمینههای مختلف کسب و کار یا پیشه‌وری فعالیت کنند. انواع آن را در مقاله بررسی کرده‌ایم.
تعیین میزان سرمایه در هر شرکتی متفاوت است یا سقف معینی دارد؟
برای هر شرکتی براساس نوع شرکت، سهم الشرکه و تعداد موسسین و شرکا متفاوت است. سرمایه اولیه برای ثبت شرکت مبلغ ۱۰۰٫۰۰۰ تومان است.
