امروزه با پیشرفت تکنولوژی و گسترش اینترنت مواجه با پدیدهٔ خرید و فروش اینترنتی هستیم که رواج بسیار زیادی یافته و سایت‌های اینترنتی زیادی در خرید و فروش کالا فعالیت دارند که این موضوع سبب می‌شود افراد بسیاری را به سمت خود جلب نماید. گروهی از افراد که به سمت جذابیت‌های فروشگاه‌های اینترنتی جلب می‌شوند کودکان هستند که شدیداً در معرض آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی موجود در فضای مجازی می‌باشند. در این مطلب قصد داریم تا ضمن اشاره به مقررات کلی خرید و فروش اینترنتی، به شرایط ناظر بر فروش کالا به کودکان نیز بپردازیم.
نکات قانونی مربوط به خرید و فروش اینترنتی
الف. اولین نکته‌ای که باید در هر سایت مربوط به خرید و فروش کالا مورد توجه قرار دهید، نماد اعتماد الکترونیک است. این نماد عمدتاً در قسمت بالای سایتها قرار گرفته می‌شود تا به وسیلهٔ آن اعتبار و صحت فعالیت‌های سایت احراز شود. البته ممکن است در برخی از سایتها افراد سودجو، به طور جعلی آن را در بالای سایت خود قرار دهند تا بتوانند اعتماد خریداران را جلب کنند اما توجه کنید که این نماد قابل شناسایی می‌باشد و می‌توانید روی آن کلیک کرده و شناسنامه نماد الکترونیکی فروشگاه را از سایت مرجع مشاهده نمایید.
ب. فروشندگان کالا در بستر اینترنت بایستی اطلاعات دقیقی از محصول را کمکی به فرایند خرید توسط مصرف کنندگان می‌کند، در اختیار آنان قرار دهند. از جمله اطلاعات مذکور شامل موارد ذیل می‌شود:
۱-مشخصات و ویژگی‌های کاربردی و فنی کالا و یا خدمات
۲-نام تجاری که با آن نام به فعالیت مشغول می‌باشد و آدرس وی
۳-شماره تماس، ایمیل و یا هر روشی که بتوان با سایت فروشنده کالا در صورت نیاز ارتباط برقرار کرد
۴-زمانی که پیشنهاد ارائه شده دارای اعتبار است.
۵-شرایط خرید و فرآیند عقد قرارداد از جمله نحوه پرداخت و تحویل کالا و یا فسخ قرارداد و ارجاع، خدمات پس از فروش
۶- تمام هزینه‌های که به عهده خریدار کالا است (از جمله قیمت کالا، میزان مالیات، هزینه حمل و نقل)
ج. طبق ماده ۳۹ قانون تجارت الکترونیکی اگر فروشنده در زمان معامله به دلیل عدم موجودی کالا و یا عدم امکان اجرای خدمات، نتواند تعهدات خود را انجام دهد، فوراً بایستی مبلغ دریافتی یا ثمن را به خریدار مسترد نماید.
د. علاوه بر این اگر فروشنده، سهواً کالا یا خدمات دیگری غیر از موضوع معامله را برای برای مشتری ارسال نماید، کالا و یا خدمات ارجاع داده شده و تمامی هزینه‌ها بر عهده فروشنده است.
ه. وفق ماده ۵۸ قانون تجارت الکترونیکی ذخیره، پردازش و یا توزیع پیام‌های شخصی افراد که نشان دهنده ریشه‌های قومی یا نژادی، دیدگاه‌های عقیدتی، مذهبی، خصوصیات اخلاقی آن‌ها می‌باشد و همچنین پیام‌های راجع به وضعیت جسمانی، روانی و یا جنسی اشخاص بدون رضایت صریح آن‌ها به هر عنوان غیر قانونی است. در نتیجه در صورت نقض این مقرره قانون توسط فروشنده، می‌توان اقدام قانونی علیه وی انجام داد.
و. برای اینکه به صورت کامل از حقوق مصرف کننده و صاحبان علائم تجاری حمایت شود، استفاده از علائم تجاری به هر شکلی که سبب فریب یا اشتباه مشتری در خصوص اصالت کالا و خدمات شود، ممنوع است. به عبارت دیگر در هر مرحله از خرید حتی در مرحله تبلیغ، فروشندگان نباید مرتکب کاری شوند که سبب اشتباه و یا فریب مخاطب از حیث مقدار و کیفیت و نوع کالا یا خدمات شود.
مقررات ناظر بر فروش کالا به کودکان
همانطور که بیان شد به دلیل رواج خرید و فروش اینترنتی در میان مردم، کودکان نیز ممکن است در زمره خریداران کالا یا خدمات اینترنتی قرار گیرند.
در این راستا باید توجه داشت که از نظر قانونی مقرره خاصی در رابطه با مقررات و شرایط ناظر بر فروش کالا به کودکان و خردسالان وجود ندارد بنابراین این موضوع مشمول مقررات عام قانون مدنی قرار می‌گیرد.
در نتیجه همانند هر قراردادی که بین دو طرف منعقد می‌شود، باید شروطی رعایت شود که این شروط در ماده ۱۹۰ قانون مدنی ذکر شده و عبارتست از قصد طرفین و رضای آن‌ها، اهلیت طرفین، وجود موضوع معین برای معامله و مشروعیت جهت معامله از شرایط اساسی و لازم در عقد است که بدون آن‌ها عقد اساساً باطل است.
از میان شروط فوق شرط اهلیت مربوط به این بخش می‌باشد. به موجبان در صورتی که پسر و دختر به سن بلوغ (۱۵ سال و ۹ سال) نرسیده باشند، نابالغ محسوب و در صورتی که ضرر و نفع خود را تشخیص ندهند غیر ممیز شناخته شده و خرید اینترنتی توسطان ها قانونا باطل است حتی اگر ولی یا وصی یا قیم اذن یا اجازه دهد. در مقابل معاملات معوض صغیر ممیز مثل عقد بیع و اجاره و معاوضه غیر نافذ است و با اذن قبلی یا اجازه بعدی ولی یا وصی یا قیم صحیح می‌شود.
در مورد مقررات فروش کالا به کودکان سوالی دارید؟
به دلیل اینکه در جامعهٔ امروزی، خرید و فروش کالا به صورت اینترنتی رشد و توسعهٔ بسیاری یافته و با ظهور وب سایتها، اپلیکیشن ها و فروشگاه‌های اینترنتی این امر به شدت تسهیل شده است. بنابراین بهتر است که برای جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی به صورت مختصر با قوانین و مقررات این حوزه آشنایی یابیم. در این راستا تیم حقوقی وینداد آمادگی دارد تا به تمامی سؤالات و مشکلات حقوقی شما پاسخ دهد.
