محصولات کشاورزی و غلات، مانند ذرت، همواره پاسخگوی نیاز بسیاری از صنایع غذایی و کسب‌وکارهای این حوزه بوده‌اند. استفاده انبوه از محصول ذرت برای تولید کنسروها، غذاهای رستوران‌ها، تغذیه دام و… مستلزم تنظیم قرارداد خرید ذرت بین فروشنده و خریدار است.
در این مطلب از مجله حقوقی وینداد قصد داریم نکات تنظیم قرارداد خرید ذرت و بندهای مهم آن را بررسی کنیم.
با ما همراه باشید.
چرا تنظیم قرارداد خرید ذرت اهمیت زیادی دارد؟
محصولات کشاورزی مانند میوه و سبزیجات و صیفی‌جات از جمله موادی هستند که شرایط نگهداری خاصی دارد و نمی‌تواند بیش از مدت معینی در سلامت و تازگی کامل باقی بماند. به همین خاطر خرید و فروش ذرت غالبا با میزانی از ریسک همراه است. از این رو، اشخاصی که مایل به خرید و فروش ذرت هستند باید تعهدات خود و یکدیگر را به خوبی بدانند تا از اختلافات حقوقی ناشی از معامله ذرت جلوگیری شود.
برای آنکه انتقال و خرید و فروش ذرت به خوبی انجام شود، نیاز است تا قرارداد خرید ذرت تنظیم شود.
بندهای مهم قرارداد خرید ذرت چیست؟
در ادامه به مهم‌ترین بندهای قرارداد خرید ذرت اشاره کرده و نکات حقوقی تنظیم این قرارداد را بررسی می‌کنیم.
مشخصات طرفین قرارداد خرید ذرت
در این بند بایستی مشخصات طرفین قرارداد، یعنی فروشنده (کشاورز) و خریدار (کارخانه، رستوران یا توزیع‌کننده) شود. غالبا خریداران در قرارداد خرید ذرت، شخص حقوقی هستند که در قالب کارخانه‌ها و برندهای خوراکی فعالیت می‌کنند.
مشخصات طرفین شامل نام و کد ملی و تلفن و نشانی و شماره ثبتی و اقامتگاه و… است.
موضوع قرارداد
در بند موضوع قرارداد خرید ذرت، لازم است اشاره شود که چه مقدار ذرت (به کیلوگرم)، از چه نوعی و چگونه قرار است مورد معامله قرار بگیرد. همانطور که می‌دانید ذرت‌ها انواع مختلفی دارند و لازم است نوع دقیق آن (شیرین، غلاف‌دار و…) در این بند تصریح شود.
مبلغ قرارداد
در این قسمت طرفین باید مبلغ کل قرارداد را ذکر کنند. همچنین جزء به جزء هزینه‌هایی که مبلغ قرارداد را تشکیل می‌دهد نیاز به تصریح دارند. عمده موارد شکل‌دهنده مبلغ قرارداد در این زمینه، هزینه ذرت به ازای هر کیلو، هزینه نگهداری و هزینه حمل و نقل است.
تعیین شیوه پرداخت نیز اهمیت زیادی دارد. مطابق عرف موجود در قراردادهای خرید و فروش، می‌توان بخشی از مبلغ قرارداد را (مثلا ۵۰ درصد) پس از امضای قرارداد و مابقی را پس از دریافت کامل محموله ذرت به فروشنده پرداخت کرد.
در نهایت هم می‌توان سایر هزینه‌های احتمالی در جهت انتقال ذرت را بر عهده خریدار نهاد.
مدت قرارداد خرید ذرت
در قراردادهای خرید و فروش عمدتا مدت قرارداد به شکلی کوتاه بیان می‌شود تا عملیات انتقال در اسرع وقت انجام شود. می‌توان بنا به طول مسافت انتقال ذرت، مثلا از دزفول به تهران، طول مدت قرارداد را معین کرد.
تعهدات خریدار
یکی از مهم‌ترین بندهای قرارداد خرید ذرت، بندهای تعهدات طرفین قرارداد است. در این قرارداد می‌توان تعهدات خریدار را اینگونه تصریح کرد:
– پرداخت به موقع و مطابق با توافق مبلغ قرارداد
– فرستادن وسیله نقلیه مناسب برای حمل و نقل ذرت
تعهدات فروشنده
می‌توان گفت که در قرارداد خرید ذرت، تعهدات فروشنده بیش از خریدار است. اگر در بند قبل، تنها پرداخت به موقع مبلغ قرارداد، تعهد اصلی خریدار محسوب می‌شد، در این بند، فروشنده تعهدات مختلفی را برعهده دارد:
– تهیه نوع خاصی از ذرت (مطابق با موضوع قرارداد)
– تهیه ذرت با بسته‌بندی خاص و یا به شکل فله
– تعهد به ارسال به موقع محموله به مکان مورد نظر فروشنده
– تعهد به کیفیت مشاهده شده یا مورد توافق ذرت
و…
فورس ماژور
در بند فورس ماژور طرفین باید مواردی را که از نظر آنها امکان وقوع دارند و سبب ایجاد مسئولیت برای خریدار و فروشنده نمی‌شود، به دقت قید کنند.
عمده این موارد در قرارداد خرید ذرت مربوط عدم امکان ارسال به موقع محموله و یا مشکلات ناشی از کیفیت آن برای فروشنده و عدم پرداخت به موقع مبلغ قرارداد از سوی خریدار است.
مثلا می‌توان قید کرد که اگر به دلیل طوفان، سیل، آتش‌سوزی، آفات نباتی خاص و… تهیه محصول ذرت دچار اشکال شد، فروشنده مسئولیتی ندارد.
حل‌وفصل اختلافات
در قرارداد خرید ذرت، مانند هر قرارداد بیع (فروش) دیگری ممکن است اختلافات حقوقی فراوان به وجود بیاید. به طور مثال مشکلات ناشی از عدم انجام تعهدات طرفین مثل پرداخت به موقع و با شیوه خاص مبلغ قرارداد و یا عدم ارسال به موقع محموله ذرت و… می‌توانند مشکلات زیادی برای طرفین قرارداد خرید ذرت ایجاد کند.
در بند حل‌وفصل اختلافات طرفین باید سازوکارهای مورد نظر خود را برای حل اختلاف تعیین کنند. غالبا روش حل اختلاف در قرارداد خرید ذرت، توسل به مذاکره، سازش یا در نهایت ارجاع اختلاف داور مورد توافق طرفین است چرا که شیوه داوری به نسبت سایر شیوه‌ها انعطاف بیشتری دارد و می‌تواند در این قرارداد به کمک حل اختلاف بیاید.
نیاز به تنظیم یا بررسی قرارداد خرید ذرت دارید؟
در این مطلب کوشش شد تا مهم‌ترین نکات حقوقی تنظیم قرارداد خرید ذرت بررسی شود. هر چند این مطلب می‌تواند بسیاری از نیازهای حقوقی در راستای تنظیم این قرارداد را رفع کند اما نباید فراموش کرد که حوزه تنظیم قرارداد پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و ممکن است در هر مورد بندهای بیشتری به این قرارداد اضافه یا از آن کم شود.
به همین خاطر توصیه می‌شود اگر قصد انجام خرید و فروش ذرت دارید، تنظیم یا بررسی قرارداد خرید ذرت خود را به کارشناسان آگاه و باتجربه وینداد بسپارید.
