مراحل ثبت برند تجاری امروزه از اهمیت بسزایی برخوردار است و از همین رو شاهد روز افزون متقاضیان آن هستیم. منشا علامت تجاری به زمان‌های قدیم برمی‌گردد. یعنی زمانی که صنعتگران و هنرمندان امضا و یا مهر مخصوص خود را بر روی محصولات یا آثار سنگی یا هنری خود می‌گذارندند. در طول سالیان این علامت‌ها سیر تکاملی خود را به سوی حمایت و ثبت علائم تجاری امروزی طی کرده‌اند. این سیستم به مصرف‌کنندگان کمک می‌کند تا کالا یا خدمات مورد نیاز خود را براساس علامت تجاری خاصی که آن محصول را متمایز می سازد، انتخاب نمایند.
علامت تجاری چیست؟
برند لغتی خارجی است به معنای نشان و علامت تجاری. هر شرکتی با نام و نشان مشخص و مختص به خود شناخته می‌شود. این نام و نشان علامتی تجاری است که مختص آن شرکت بوده و باید به اسم آن شرکت به ثبت برسد؛ لذا شرکت‌ها جهت به دست آوردن بازار کار، تجارت کالا، خدمات رسانی با کیفیت و سریع تر، به ثبت برند شرکت خود اقدام می‌کنند.
به موجب مواد ۳۰ لغایت ۴۷ قانون ثبت اختراع، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶، علامت هر نشان قابل رویتی است که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز نماید. در عرف منظور از برند همان علامت تجاری می باشد که به این عنوان نیز شناخته می‌شود.
مراحل ثبت برند تجاری به چه صورت است؟
یک علامت تجاری (برند) برحسب ضوابط و آئین‌نامه‌های اداره ثبت شرکت‌ها (بخش علائم و اختراعات) به ثبت قانونی و رسمی می‌رسد. .برای ثبت علامت تجاری لازم است که کلیه مدارک لازم قانونی فراهم باشد و با رعایت کامل مقررات ،مراحل قانونی ثبت آن طی شده باشد.
مراحل ثبت علامت تجاری به دو روش زیر عمل می‌شود:
روش اول به صورت حضوری: متقاضی شخصاً با مراجعه به اداره ثبت علائم تجاری و ارائه درخواست کتبی، ثبت برند خود را به انجام می‌رساند.
روش دوم به صورت غیرحضوری: متقاضی با مراجعه به سامانه اینترنتی ثبت علائم تجاری با آدرس اینترنتی http://iripo.ssaa.ir ثبت نام اولیه ثبت برند خود را به انجام می‌رساند.
این سامانه جهت ثبت علائم تجاری در نظر گرفته شده است و می‌توان بدون مراجعه حضوری به اداره ثبت علائم تجاری ،علامت خود را ثبت نمود.
بهتر است از قبل، تمام مدارک مورد نیاز را اسکن شده آماده نمایید تا به راحتی در هر مرحله از فرایند ثبت برند، مدارک را بارگذاری نماید.
نکته بسیار مهم این است که در هر مرحله می‌بایست متقاضی تمامی اطلاعات و مشخصات فرم‌ها را تکمیل کرده و با دریافت کد رهگیری، از روند ثبت برند خود آگاهی داشته و آن را پیگیری نماید.
در مرحله بعدی، کارشناسان اداره ثبت، بخش ثبت علائم تجاری، مدارک را بررسی کرده و نتیجه را اعلام می‌کنند که یا درخواست متقاضی رد و یا پذیرفته می‌شود. (در صورت رد شدن باید متقاضی نقص مدارک را رفع نموده و مجدداً آن را ارسال یا بارگذاری نماید و در صورتی که پذیرش شده باشد از طریق پست پیشتاز دو برگ از قرارداد به آدرس متقاضی ارسال می‌گردد.)
در این مرحله متقاضی لازم است یکی از این نسخه‌ها را نزد خود نگه دارد و نسخه دیگر را با مدارک خواسته شده و فیش واریزی هزینه‌های ثبت برند، مجدداً به آدرس مرکز اداره ثبت شرکت ها ارسال نماید تا روند اداری ثبت برند، انجام شود.
مدارک لازم جهت ثبت برند تجاری
مدارک لازم جهت ثبت علامت تجاری برای افراد حقیقی و حقوقی متفاوت است.
شخص حقیقی: کپی شناسنامه، کارت ملی، کپی کارت بازرگانی (در صورتی که از حروف لاتین استفاده شده باشد) ،کپی مجوز فعالیت (جواز تاسیس،پروانه بهره برداری، پروانه ساخت، جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هرگونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی).
شخص حقوقی: کپی شناسنامه، کپی کارت ملی، کپی روزنامه تاسیس و آخرین تغییرات شرکت (از آخرین تغییرات شرکت نباید بیش از دو سال گذشته باشد) ،کپی مجوز فعالیت (جواز تاسیس، پروانه بهره برداری، پروانه ساخت، جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هرگونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی)، کارت بازرگانی (در صورتی که از حروف لاتین استفاده شده باشد).
اگر در علامت تجاری از حروف لاتین استفاده شده باشد، متقاضی باید فتوکپیکارت بازرگانیخود را ارائه دهد؛ در غیر این صورت نیازی به ارائه آن نیست.
چند نکته مهم در فرآیند ثبت علامت تجاری
- هزینه‌های مربوط به ثبت برند و نشان تجاری، با مراجعه به سامانه (ssaa.ir) باید اینترنتی پرداخت گردد.
- در گواهی تأیید یا رد اظهارنامه، اداره مالکیت صنعتی می‌تواند نقش موثری در پذیرش یا رد آن داشته باشد.
- دلایل مهم رد برند: مشابهت برند با سایر برندها، قبلاً به نام شخص دیگری ثبت شده باشد، ثبت برند با ضوابط و آئین‌نامه قوانین تجارت در تناقض باشد، علامت با اصول و فرهنگ کشور مطابقت نداشته باشد، نقص مدارک ارسالی و یا عدم صلاحیت متقاضی.
- اعتراض بر ثبت برند: متقاضی اگر قبل از ثبت برند و یا بعد از ثبت آن، از روند ثبت برند اعتراض یا شکایتی داشته باشد، اعتراض خود را با داشتن شرایط زیر اعلام می‌کند.
- عمداً یا سهواً برند به نام دیگری باشد.
- شباهت‌های برند از جهت رنگ، علائم، اشکال و خطوط موجب اشتباه در مصرف‌کنندگان گردد.
- ۳۰ روز کاری مدت زمان اعتراض بر ثبت برند است و این زمان دقیقاً بعد از درج در روزنامه‌های رسمی می‌باشد. در غیر این صورت، اعتراض رد می‌شود.
- اگر فردی بخواهد چندین علامت را با هم به ثبت برساند، لازم است برای هر کدام از آن‌ها اظهارنامه جداگانه‌ای بدهد.
- اگر روند کارشناسی منجر به اخطار رد اظهارنامه گردد، مراتب اعتراض از طریق طرح در کمیسیون‌های شبه قضایی قابل پیگیری خواهد بود.
ثبت برند تجاری چه مزیتی دارد؟
پیش آمده است که هنگام خرید از کالا و یا استفاده از محصول و یا امور خدماتی خاصی، لوگو یا علامتی تجاری حک شده آن تاثیر زیادی در انتخابتان داشته است؛ این همان برندی است که مالک یا مالکین آن را برای شرکت یا مؤسسه خود به ثبت رسانده‌اند و با همین نشان و لوگو، مالک یا مالکین و شرکت مربوطه، شناخته می‌شوند و کسی حق استفاده از آن برند برای ارائه کالا و خدمات خود را ندارد.
برند تجاری مالک را از حمایت‌ها و ضمانت اجراهای قانونی برخوردار می‌سازد و وی می‌تواند با متمایز نمودن کالا یا خدمات خود از آن استفاده نموده یا استفاده از آن را به دیگری واگذار کند و در واقع حق استفاده انحصاری از آن علامت ثبت شده برای استفاده بر روی محصولات و خدمات مورد نظر و یا اعطا مجوز آن به شخص دیگر صرفا در اختیار مالک علامت می‌باشد.
دوره حمایت از علامت تجاری ۱۰ سال است که می‌توان آن را با پرداخت هزینه تمدید هم نمود.
از دیگر مزایای داشتن علامت تجاری این است که از رقابت‌های غیر قانونی و ناعادلانه از قبیل جعل علامت تجاری عین یا مشابه آن برای محصول و خدمات نامرغوب ممانعت به عمل می آورد.
به طور کلی علائم تجاری از طریق به رسمیت شناختن کالا یا خدمات خاص و در برداشتن منافع مالی در سطح جهان موجب ارتقای کارآفرینی می‌گردد.
کدام علامت‌های تجاری قابل ثبت نیستند؟
مواد ۳۱ الی ۴۷ قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۸۶ به شرایط ثبت و آثار آن اشاره دارد.
به طور کلی تعداد علائم قابل ثبت در سطح جهان تقریبا نامحدود هستند و مطابق با قوانین کشورها علامت تجاری ممکن است متشکل از یک یا چند کلمه، حرف، عدد، عبارت یا تصویر و .. باشد.
برخی از علائمی که قابل ثبت نمی‌باشند عبارتند از:
- علامتی که نتواند کالا یا خدمات یک موسسه را از کالا یا خدمات موسسه دیگری متمایز سازد.
- خلاف موازین شرعی، نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد.
- عین علامتی باشد که قبلاً به نام مالک دیگری ثبت شده و یا تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان کالا و خدمات و یا برای کالا و خدماتی است که به لحاظ ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود.
- عین یا به طرز گمراه کننده ای شبیه یا ترجمه یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به مؤسسه دیگری در ایران معروف است .
ثبت برند تجاری تا چه مدت اعتبار دارد؟
مدت اعتبار برندهایی که به ثبت می رسند، «۱۰ سال از تاریخ تقدیم اظهارنامه» است و همچنین در پایان این مدت ۱۰ ساله، یک مهلت ۶ ماهه برای تمدید نشان تجاری وجود دارد که مالک برند برای حفظ آن باید حتما قبل پایان یافتن این مهلت ۶ ماهه، نسبت به تمدید آن اقدام نماید و اگر اقدام به تمدید برند خود در این بازه زمانی ننماید، هر شخصی که متقاضی این برند باشد، می‌تواند با طی نمودن مراحل پیش گفته، آن علامت تجاری را به نام خود ثبت نماید.
انتقال علامت تجاری به چه صورت است؟
لازم به ذکر است که کسانی که دارای علامت تجاری هستند برای نقل و انتقال علامت تجاری ابتدا می بایست به دفاتر رسمی مراجعه نمایید تا سند رسمی صلح تنظیم گردد. پس از دریافت سند صلح می بایست به اداره ثبت علائم تجاری مراجعه نمایند و ضمن ارائه مدارک ذیل درخواست کتبی انتقال علامت را جهت ثبت در دفتر اداره مالکیت صنعتی به اداره ارائه نمایید تا انتقال علامت به ثبت برسد و در روزنامه رسمی درج گردد.
در همین رابطه در قانون مذکور آمده است:
در مواردی که اجازه استفاده از علامت تجارتی، به امضای صاحب علامت و استفاده کننده رسیده باشد، ثبت اجازه‌نامه مزبور با تقاضای کتبی صاحب علامت یا نماینده مجاز او یا تقاضای کتبی استفاده کننده صورت خواهد گرفت.
مدارک مورد نیاز جهت انتقال علامت تجاری
الف) اشخاص حقیقی
- کپی شناسنامه و کارت ملی مالک جدید
- اصل سند صلح
- اصل گواهی ثبت علامت تجاری
- قبض پرداخت هزینه انتقال
ب)اشخاص حقوقی
- شناسنامه و کارت ملی دارندگان حق امضا
- اسکن روزنامه آخرین تغییرات اعضای هیئت مدیره”دارندگان حق امضا”
- اصل سند صلح
- اصل گواهی ثبت علامت تجاری
- قبض پرداخت هزینه انتقال
سخن آخر
در این رابطه قراردادی به نام انتقال مالکیت برند و علامت تجاری وجود دارد که در بانک قراردادهای وینداد قابل دسترسی می‌باشد.
در صورتی که در مورد موارد فوق سوالی دارید و یا می خواهید از مشاوره کارشناسان حقوقی بهره‌‌مند شوید، کارشناسان مجرب حقوقی وینداد با داشتن سوابق درخشان آماده ارائه مشاوره به شما در زمینه ثبت علامت تجاری می‌باشند.
