اگر شما سرمایه ای دارید و می‌خواهید از مهارت یا تخصص شخص دیگری استفاده کنید تا سرمایه‌تان را چندین برابر کنید یا بالعکس صاحب تخصص هستید و برای تامین مالی نیاز به سرمایه‌گذار دارید می‌توانید از انواع قرارداد مشارکت با توجه به موضوع خود تنظیم کنید. مالیات در مشارکت مدنی و مباحث مربوط به بیمه از جمله مواردی هستند که در این نوع قراردادها با آن سروکار خواهید داشت. این قراردادها در کسب‌وکارها بسیار رایج هستند و می‌توان برای موضوعات مختلف آن‌ها را تنظیم کرد. در نتیجه آشنایی با شرایط و نکات حقوقی آن اهمیت زیادی دارد.
در این مقاله با بررسی مالیات مشارکت مدنی و همچنین نحوه محاسبه مالیات این مبحث را به‌طور کامل بررسی خواهیم کرد.
نحوه محاسبه مالیات در مشارکت مدنی
شرکت‌های مدنی و به طور کلی شراکت‌هایی که به موجب انعقاد قرارداد مشارکت مدنی به وجود می‌آیند برای پرداخت مالیات و مقررات مربوط به تشریفات و میزان آن مشمول قانون مالیات‌های مستقیم هستند.
در رابطه با مالیات شرکت‌های مدنی ماده ۹۳ قانون مالیات‌های مستقیم بیان می‌کند؛ درآمدی که شخص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل یا به عناوین دیگر غیر از موارد مذکور در سایر فصل‌های این قانون در ایران تحصیل کند پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون مشمول مالیات بردرآمد مشاغل است.
نکات مربوط به مالیات در مشارکت مدنی
در محاسبه مالیات قرارداد مشارکت مدنی باید نکاتی را مد نظر داشته باشید. برخی از مهم‌ترین نکات عبارت‌اند از:
۱. در مشارکت مدنی، شرکا حداکثر از دو معافیت استفاده خواهند کرد و مبلغ معافیت به طور مساوی بین آنان تقسیم میشود. باقی مانده سهم هر شریک جداگانه مشمول مالیات خواهد بود. شرکایی که با هم رابطه زوجیت دارند از لحاظ استفاده از معافیت در حکم یک شریک تلقی و معافیت مقرر به زوج اعطا میشود.
۲. در صورت فوت یکی از شرکا وراث وی به عنوان قائم مقام قانونی از معافیت مالیاتی سهم متوفی در مشارکت به شرح فوق استفاده می‌کنند. این معافیت به طور مساوی بین آنان تقسیم و از درآمد سهم هر کدام کسر خواهد شد.
۳. پرداخت مالیات مشارکت مدنی بر عهده تمامی شرکا است. طبق تبصره ۳ ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم، در مشارکت مدنی تسلیم اظهارنامه توسط یکی از شرکا موجب اسقاط تکلیف سایر شرکا نخواهد بود. این امر مانع از تسلیم اظهارنامه مشترک نیست. به عبارت دیگر تسلیم اظهارنامه در شرکت‌های مدنی ممکن است مشترکا یا منفردا توسط شرکا صورت بگیرد که تسلیم انفرادی آن تکلیف سایر شرکا به تسلیم اظهارنامه را ساقط نمی‌کند. در نتیجه پرداخت مالیات مشارکت مدنی بر عهده تمامی شرکا خواهد بود.
نحوه محاسبه بیمه در مشارکت مدنی
با توجه به ماهیت قراردادهای مشارکت مدنی مسئولیت پرداخت حق بیمه در مشارکت مدنی، متضامناً بر عهده شرکا است. هر شریک نیز به نسبت سهم خود مسئولیت پرداخت دارد. طبق ماده ٣۶ قانون تامین اجتماعی، کارفرما مسئول پرداخت حق بیمه سهم خود و بیمه‌شده به سازمان تامین اجتماعی است و مکلف است در موقع پرداخت مزد یا حقوق و مزایا، سهم بیمه‌شده را کسر کرده و سهم خود را بر آن افزوده به این سازمان تادیه کند. در صورتی که کارفرما از کسر حق بیمه سهم بیمه شده خودداری کند شخصاً مسئول پرداخت آن خواهد بود. لازم به ذکر است که تاخیر کارفرما در پرداخت حق بیمه یا عدم پرداخت آن رافع مسئولیت و تعهدات سازمان تامین اجتماعی در مقابل بیمه شده نخواهد بود.
همچنین اگر بیمه مربوط به قرارداد مشارکت در سرمایه‌گذاری باشد درصورتی‌که شریک حقوق و مزایا دریافت کند،حق بیمه با عنوان کارمند باید پرداخت گردد.
جمع‌بندی
ار آنجایی که قرارداد مشارکت مدنی به چند دسته تقسیم میشود. اگر قرارداد به صورت مشارکت مدنی یا به عبارتی فعالیت پیمانکاری باشد، مشمول ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی و در پایان مشارکت ملزم به ارائه مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی خواهید بود؛ مگر در شرایط خاص.
در مشارکت مدنی جمع مبلغ فروش کالا و خدمات یا درآمد مشمول مالیات قطعی شده کلیه شرکاء ملاک عمل خواهد بود.
دریافت مفاصا حساب‌های مالیاتی، بیمه و عوارض ناشی از انجام این قرارداد از جمله وظایف عامل است.
کلیه شرکا حداکثر از دو معافیت می‌توانند استفاده کنند.
اگر شرکا رابطه زوجیت داشته باشند (زن و شوهر ) فقط یک معافیت تعلق میگیرد آن هم به شوهر.
با توجه به پیچیدگی و نکات مهم این قرارداد توصیه میشود جهت درج تمامی نکات مثل نحوه تقسیم سود سهام در قرارداد و به حداقل رساندن ریسک‌های حقوقی از نمونه‌های قراردادی یا مشاوره‌های لازم برای تنظیم قرارداد استفاده کنید.
سوالات متداول
آیا قراردادهای مشارکت از معافیت برخوردار هستند؟
خیر اگر قرارداد به صورت مشارکت مدنی تنظیم شود، ملزم به ارائه مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی در پایان مشارکت است مگر در شرایط خاص.
دریافت مفاصا حساب‌های مالیاتی، بیمه و عوارض در قرارداد مشارکت به عهده چه کسی است؟
این امور از جمله وظایف عامل در قرارداد است.
سلام
من یک قرارداد مشارکت مدنی با شهرداری بسته ام برای ساخت یک پروژه ساختمانی ، آیا به این قرارداد بیمه یا مالیات تعلق میگیرد ؟
با سلام
با توجه به ماهیت قراردادهای مشارکت مدنی مسئولیت پرداخت حق بیمه در مشارکت مدنی، متضامناً بر عهده شرکا می‌باشد و هرکدام به نسبت سهم خود مسئولیت پرداخت دارد و در مشارکت مدنی جمع مبلغ فروش کالا و خدمات و یا درآمد مشمول مالیات قطعی شده کلیه شرکاء ملاک عمل می‌باشد، لذا در صورت همخوانی با ماهیت قرارداد این قرارداد نیز مشمول بیمه و مالیات میگردد.
با احترام
تیم حقوقی وینداد
اگر در یک فروشگاه مسئول فروشگاه با فروشندگان خود قرارداد مشارکت مدنی پر کند به میزان ۱ درصد از درآمد سالیانه و پرداخت سودرا به صورت توافقی در قرارداد ماهیانه یا سالانه قرار دهند مسئول پرداخت بیمه خودشان هستند این نوع قرارداد آیا دیگر شامل پرداخت حقوق اداره کار و بیمه تامین اجتماعی به فروشنده که دیگر شریک نامیده میشود یا نمیشود منظور این است که میتواند ندعی شود برای بیمه و حقوق اداره کار و اگر خیر چگونه است
با سلام،
خیر، در قرارداد مشارکت مدنی رابطه استخدامی ایجاد نمیشود و قانون کار بر این قرارداد حاکم نیست. هم چنین، حق بیمه و حقوق دولتی مربوط به شرکت با تمامی شرکا است.
با احترام
تیم حقوقی وینداد